Αν και το δίπολο ΑΚΕΛ – ΔΗΣΥ παραμένει σε πρώτο πλάνο, το τοπίο περιπλέκεται με την είσοδο νεότερων πολιτικών σχημάτων και την ενίσχυση ακραίων πολιτικών εκφάνσεων.
Δημοσκοπικά δεδομένα:
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες τάσεις, τα κόμματα καταγράφονται ως εξής:
ΑΚΕΛ 19 %
ΔΗΣΥ 18 %
ΕΛΑΜ 13 %
ALMA 12 %
ΔΗΚΟ 7 %
Volt Κύπρου 3 %
Οικολόγοι 3 %
ΕΔΕΚ 2 %
ΔΗΠΑ 1 %
Ανεξάρτητοι-Νέα σχήματα (π.χ. Οδυσσέας Μιχαηλίδης)
Η εικόνα που σχηματίζεται είναι σαφώς πολυκομματική. Το κυρίαρχο στοιχείο είναι η τάση φθοράς των παραδοσιακών κομμάτων και η ενίσχυση είτε ριζοσπαστικών, είτε νέων σχημάτων και στους νέους ψηφοφόρους.
Οι Μεγάλοι Παίκτες – Κινήσεις και ρίσκα
Το ΑΚΕΛ φαίνεται να ανακτά τις δυνάμεις του, ως κόμμα ξεκάθαρα αντιπολιτευτικό. Η επιθετική κριτική προς τη διακυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη ενισχύουν τη θέση του. Ωστόσο:
Απειλείται από το Volt, το οποίο απορροφά νεότερους ψηφοφόρους και κοινωνικά φιλελεύθερα στρώματα, καθώς και από το «ΑΛΜΑ» του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, το οποίο φαίνεται από τις έως τώρα δημοσκοπήσεις, να προσελκύει ψηφοφόρους του ΑΚΕΛ, οι οποίοι έχουν κουραστεί από τα παραδοσιακά κόμματα και ελκύονται από τον καταγγελτικό λόγο του τέως Γενικού Ελεγκτή.
Αν το ΑΚΕΛ δεν προλάβει να «ψηφιοποιήσει» τη ρητορική του, θα χάσει την ευκαιρία να κεφαλαιοποιήσει την κοινωνική του διείσδυση. Έχει όμως τη δυναμική να είναι πρώτο κόμμα – κυρίως λόγω της αδυναμίας του ΔΗΣΥ.
ΔΗΣΥ
Το άλλοτε κραταιό κόμμα εμφανίζει σοβαρή εσωτερική κόπωση. Η Αννίτα Δημητρίου δεν έχει πετύχει μέχρι στιγμής την πλήρη ενοποίηση του κόμματος μετά τις ρήξεις του 2023–2024. Η Πρόεδρος του ΔΗΣΥ δεν πείθει τους δεξιότερους και τους νέους ψηφοφόρους, ενώ σύμφωνα με τις μετρήσεις, ποσοστό που αγγίζει ακόμα και το 12% σε κάποιες περιπτώσεις, μετακινείται στο ΕΛΑΜ.
Ο ΔΗΣΥ βρίσκεται σε σταυροδρόμι: είτε θα στραφεί στον λαϊκισμό (για να ανακόψει το ΕΛΑΜ), είτε θα επενδύσει σε ριζική θεσμική ανανέωση και πολιτικό ρεαλισμό. Μέχρι τώρα, δείχνει εγκλωβισμένος.
Σε αδιέξοδο ο χώρος του Κέντρου
Τα κεντρώα κόμματα – ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ, ΕΔΕΚ – αντιμετωπίζουν υπαρξιακή κρίση:
Το ΔΗΚΟ πέφτει σε ποσοστά 7–10%· έχει χάσει την ιδεολογική του ταυτότητα, ενώ δεν βρίσκει χώρο ανάμεσα σε Volt και ΑΚΕΛ.
Η ΕΔΕΚ και η ΔΗΠΑ κινούνται στα όρια κοινοβουλευτικής επιβίωσης. Η ΔΗΠΑ δείχνει να μην έχει αναπτυχθεί πέρα από το προσωποπαγές σχήμα του 2021.
Η Άνοδος του Volt & των Νέων Σχημάτων
Το Volt Κύπρου, με καθαρά ευρωπαϊκό, προοδευτικό και περιβαλλοντικό λόγο, εμφανίζεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις πάνω από το 4%. Φαίνεται ότι:
Αντλεί ψήφους από ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ και το λεγόμενο "προοδευτικό Κέντρο".
Είναι ελκυστικό για ψηφοφόρους 18–34 ετών.
Επίσης, ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης και το ανερχόμενο πολιτικό του σχήμα «ΑΛΜΑ» εμφανίζονται δυνατά. Πιθανή κάθοδός του, θα αλλάξει ριζικά τις ισορροπίες στον χώρο της Κεντροαριστεράς.
Η άνοδος του ΕΛΑΜ
Το ΕΛΑΜ φλερτάρει σταθερά με το 15–17%, ενώ νέα ακροδεξιά κόμματα, όπως το ΔΕΚ με ιδρυτή τον Ανδρέα Θεμιστοκλέους εμφανίζονται στο εκλογικό ραντάρ και οι λόγοι είναι το μεταναστευτικό και η οικονομική ανασφάλεια του εκλογικού σώματος, το οποίο σε όλες τις έως τώρα δημοσκοπήσεις, προτάσσει κυρίως τα θέματα της οικονομίας. Τα δύο αυτά θέματα, τροφοδοτούν τα λεγόμενα αντισυστημικά κόμματα, ή κινήματα.
Οι επικείμενες βουλευτικές εκλογές του 2026 αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς καταγράφεται ήδη μια πρωτοφανής ρευστότητα στο πολιτικό σκηνικό. Τα δύο μεγάλα κόμματα, ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ, διατηρούν μεν την πρωτοκαθεδρία, αλλά αδυνατούν να εμπνεύσουν με σαφήνεια ένα συνεκτικό όραμα για την επόμενη μέρα. Οι απώλειες που καταγράφουν σε νέους ψηφοφόρους και προοδευτικά ή συντηρητικά στρώματα αντίστοιχα, φανερώνουν βαθύτερες φθορές στη δομή τους.
Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο των εκλογών είναι η άνοδος νέων πολιτικών σχημάτων, όπως το Volt Κύπρου και το υπό διαμόρφωση κόμμα του Οδυσσέα Μιχαηλίδη. Τα κόμματα αυτά, εκφράζουν ένα νέο πολιτικό ήθος, επικεντρωμένο σε διαφάνεια, ευρωπαϊκή εμβάθυνση και κοινωνική λογοδοσία. Παράλληλα, η ενίσχυση του ΕΛΑΜ, αλλά και άλλων ακροδεξιών τάσεων, καταδεικνύει τη βαθιά κοινωνική ανασφάλεια και την απουσία ξεκάθαρου πολιτικού αντιλόγου από τις παραδοσιακές δυνάμεις.
Η Βουλή που θα προκύψει φαίνεται κατακερματισμένη, με 7 έως 9 κόμματα, χωρίς δυνατότητα μονοκομματικής ηγεμονίας. Συνεπώς, ο ρόλος των συνεργασιών θα είναι κομβικός. Το 2026 δεν είναι απλώς μια εκλογική αναμέτρηση, αλλά πιθανώς η απαρχή ενός νέου πολιτικού κύκλου: Λιγότερο προβλέψιμου, πιο κατακερματισμένου, αλλά ίσως και πιο αντιπροσωπευτικού των αναγκών της κυπριακής κοινωνίας. Η ψήφος αποκτά ιδιαίτερο βάρος σε μια εποχή πολιτικής μετάβασης.
