Η Άννα Μιχαηλίδου, πρόεδρος της Accept - LGBTI Cyprus, αποκαλύπτει σε συνέντευξη της στο ThemaOnline , μια σαφή και αποφασιστική προσέγγιση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα στην Κύπρο. Οι προτάσεις της για νομοθετικές αλλαγές και η ανάγκη ενημέρωσης της κοινωνίας μας προκαλούν προβληματισμό και όπως υποστηρίζει αναγκαία δράση.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορούν βίντεο όπου γίνεται αναφορά σε 58 φύλα, προωθώντας κυρίως την ουδετεροποίηση των φύλων άνδρα γυναίκα. Ποια είναι η θέση της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας της Κύπρου. Πιστεύετε ότι υπάρχουν μόνο δύο φύλα, ή θεωρείτε ότι η φύση είναι πιο περίπλοκη; Μπορείτε να εξηγήσετε τη θέση σας;
Η θέση της οργάνωσης μας είναι και ήταν πάντα ξεκάθαρη, ότι τα βιολογικά φύλα είναι 2, άντρας – γυναίκα, καθώς υπάρχουν και τα ίντερσεξ άτομα, τα οποία αποτελούν ένα πολύ μικρό κομμάτι του πληθυσμού. Αυτή η παραπληροφόρηση για 58, 72, 102 φύλα, και το γιατί κάθε φορά αλλάζει ο αριθμός, χρησιμοποιείται σαν όπλο ενάντια στην κοινότητα μας για να φοβίσει και να φανατίσει την κοινωνία, και είναι προϊόν δυτικής προέλευσης επηρεασμού.
Έχει ως στόχο η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα να καταργήσει την παραδοσιακή οικογένεια και τους όρους πατέρα και μητέρα;
Στόχος της οργάνωσης και της κοινότητας μας δεν είναι να καταργήσει καμία «παραδοσιακή οικογένεια» και κανένα προ υπάρχων ορισμό. Ο στόχος της οργάνωσης και της κοινότητας μας είναι να ενημερώσει την κοινωνία ότι διαχρονικά δεν είναι μόνο αυτό το μοτίβο οικογένειας που υπάρχει, και με βάση αυτό να γίνουμε συμπεριληπτικοί όλων των μορφών οικογένειας, είτε αυτό είναι δύο ιδίων φύλων γονείς είτε αυτό είναι μια γιαγιά και παππούς. Ο κάθε ένας μας να γυρίσει το κεφάλι του λίγο αριστερά και λίγο δεξιά θα αντιληφθεί ότι ο όρος οικογένεια δεν είναι ένα τόσο αυστηρό μοτίβο μητέρα+πατέρας+παιδι, αλλά υπάρχουν πολλά μοτίβα.
Δεν προσπαθούμε να αλλάξουμε κάτι, προσπαθούμε όμως να αναπτύξουμε την ενημέρωση και κατανόηση στο κοινό που δεν έχει καθαρή αντίληψη των πραγματικών και καθημερινών δεδομένων της κοινωνίας μας . Υπάρχουν μονογονεϊκού τύπου οικογένειες, είτε από επιλογή είτε όχι, υπάρχουν οικογένειες όπου οι γονείς έχουν χωρίσει και δημιουργήσει ξανά δεύτερη οικογένεια, υπάρχουν παιδιά που μεγαλώνουν με παππούδες, με θείους, με αδερφούς, υπάρχουν και οι δικές μας οικογένειες που τα παιδιά μας μεγαλώνουν είτε με 2 μαμάδες είτε με 2 μπαμπάδες, είτε πάλι με ένα γονέα. Οι οικογένειες μας πάντα υπήρχαν, υπάρχουν και πάντα θα υπάρχουν. Η ανάγκη του ανθρώπου να έχει οικογένεια δεν σχετίζεται με το σεξουαλικό του προσανατολισμό. Όπως υπάρχουν ετεροφυλόφιλοι που έχουν αυτήν την ανάγκη υπάρχουν και ομοφυλόφιλοι, όπως υπάρχουν ετεροφυλόφιλοι που δεν έχουν αυτήν την ανάγκη να γίνουν γονείς, υπάρχουν και ομοφυλόφιλοι που δεν το θέλουν. Το αναφαίρετο εδώ γεγονός είναι ότι όλοι είμαστε άνθρωποι με ανθρώπινες ανάγκες.
Ποιοι είναι οι κύριοι στόχοι της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας της Κύπρου και πώς σκοπεύετε να τους επιτύχετε;
Οι στόχοι της οργάνωσης και κοινότητας μας είναι να διεκδικήσουμε την ισότητα, ισονομία και συμπερίληψη μας. Να μπορώ να ζω σε μια κοινωνία που δεν με αποκλείει λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού και της ταυτότητας φύλου μου. Να μπορώ να περπατώ στον δρόμο χωρίς να φοβάμαι ότι κάποιος μπορεί να μου επιτεθεί. Να μην υπάρχουν διακρίσεις στον χώρο εργασίας, να μην περιορίζομαι σε θέματα υγείας, να μην αποκλείομαι από την διαδικασία της εξωσωματικής και της τεκνοθεσίας. Να αναγνωρίζομαι από την πολιτεία ως οικογένεια και για την προστασία των παιδιών μας. Για τα ετερόφυλα ζευγάρια τα πιο πάνω είναι δεδομένα και αδιάλλακτα, και εκεί είναι που γεννιέται η έλλειψη αντίληψης του πως είναι να παλεύεις για τα αυτονόητα καθώς προσπαθείς να ζήσεις την ζωή σου με ηρεμία και ανεμπόδιστα.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την εκμάθηση, την αντίληψη και κατανόηση αρχικά του απλού πολίτη, πως η κοινότητα μας με κανένα τρόπο δεν έχει να πάρει ή να στερήσει από τους ήδη υπάρχων θεσμούς. Εμείς ως οργάνωση έχουμε σκοπό την ενημέρωση και συμβολή στη εκπαίδευση της κυπριακής κοινωνίας για θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας και έκφρασης φύλου, και χαρακτηριστικά φύλου. Μέσα από την προώθηση μελετών, την συμβολή και συμμετοχή μας σε προγράμματα αλλά και την προώθηση της εφαρμογής πολιτικών όπου είναι δυνατόν και προσβάσιμα, διεκδικούμε την ισότητα και αναγνώριση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της κοινότητας.
Ποιες πολιτικές ή νομοθεσίες χρειάζεται επειγόντως να αλλάξουν στην Κύπρο για να ενισχύσουν τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων;
Όσα αφορούν πολιτικές ή νομοθεσίες είναι πιο κάτω σε σημεία για να είναι πιο κατανοητά και ξεκάθαρα:
α. Σε περίπτωση θανάτου του βιολογικού γονέα, το παιδί δεν θα μείνει με τον μη βιολογικό γονέα αλλά στον πλησιέστερο συγγενή του βιολογικού γονέα. Άρα το παιδί αυτόματα χάνει 2 γονείς, και την σταθερότητά του.
β. Σε περίπτωση θανάτου του μη βιολογικού γονέα, το παιδί δεν έχει κληρονομικό δικαίωμα.
γ. Σε περίπτωση χωρισμού ο βιολογικός γονέας μπορεί να αποκλείσει τον μη βιολογικό γονέα από την ζωή του παιδιού του. Επίσης σε περίπτωση χωρισμού ο μη βιολογικός γονέας δεν έχει καμία νομική υποχρέωση προς το παιδί του (διατροφή).
δ. Ο μη βιολογικός γονέας δεν μπορεί να πάρει οποιεσδήποτε ιατρικές αποφάσεις για το παιδί του, καθώς και το πιο απλό που είναι να πάρει το παιδί του νοσοκομείο ή και να το βλέπει σε περίπτωση νοσηλείας.
ε. Ο μη βιολογικός γονέας δεν μπορεί να μεταβιβάσει οποιαδήποτε περιουσία του στο παιδί του, θεωρείται κανονικά αγοραπωλησία
5. Η διαδικασία της εξωσωματικής δεν επιτρέπεται σε ομόφυλα ζευγάρια αλλά ούτε και μονήρεις άντρες.
6. Αναγκαίο να θεσμοθετηθεί η νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου για να προστατευτούν τα Τρανς (Διεμφυλικά) άτομα.
7. Εκπαίδευση – να γίνει η παιδεία μας πιο συμπεριληπτική ούτως ώστε να αποτρέπονται συμπεριφορές εκφοβισμού. Παιδιά με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό, ταυτότητα φύλου ή παιδιά που ανήκουν σε οικογένειες που έχουν άλλη μορφή από την «τυπική» που προωθείται δυστυχώς ως το μοναδικό «πρότυπο» οικογένειας, να μην νιώθουν απομονωμένα ή παραγκωνισμένα, ή ακόμα χειρότερα να τους δημιουργείται το συναίσθημα ότι αυτό που είναι και νιώθουν είναι λάθος, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα προβλήματα στο μέλλον του.
Αυτά είναι μερικά από τα βασικά τα οποία είναι αναγκαίο να γίνουν άμεσες παρεμβάσεις από αρμοδίους, όπου και η πολιτεία η ίδια θα δείξει έμπρακτα την τήρηση και στήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των οποίων πρεσβεύει.
Ποιες εμπειρίες ή προσωπικές ιστορίες πιστεύετε ότι πρέπει να μοιραστούν ώστε να κατανοηθεί καλύτερα η πραγματικότητα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στην Κύπρο;
Κάθε ΛΟΑΤΚΙ άτομο έχει και μια δική του προσωπική ιστορία να μοιραστεί. Δυστυχώς πολλές ιστορίες κρύβουν εσωτερικευμένο τον πόνο που προέρχεται από απόρριψη, τον αποκλεισμό, από εσωτερικευμένη ντροπή και από τη μη αποδοχή του εαυτού τους. Δύσκολα μπορούν να ειπωθούν όλα αυτά ως ιστορίες, ωστόσο αποτελούν πραγματικότητα για μεγάλο μέρος της κοινότητά μας.
Κάποιες όμως από τις ιστορίες που όταν μοιραζόμαστε ο κόσμος κατανοεί καλύτερα το πρόβλημα της ανισότητας, είναι το ότι δεν μας επιτρέπεται να έχουμε μια νομικά κατοχυρωμένη οικογένεια. Έτσι, σε περίπτωση που ο βιολογικός γονέας βρεθεί σε θέση να μην μπορεί να μεγαλώσει το παιδί του, δεν επιτρέπεται στον 2ο γονέα να έχει κανένα δικαίωμα πάνω του.
Ακόμη όμως και για τα άτομα που επιλέγουν να μην κάνουν οικογένεια η καθημερινότητά τους έρχεται με προκλήσεις. Όταν δεν μπορείς να εκφράζεσαι ανοικτά στον κόσμο γύρω σου, αυτό έρχεται με επιπτώσεις αποκλεισμού από το χώρο εργασίας, τα οικογενειακά τραπέζια, τις φιλικές συναθροίσεις, με σοβαρές επιβαρύνσεις στη ψυχική υγεία. Πολλά είναι τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα που έχουν μακροχρόνιες σχέσεις και που όμως αυτές δεν είναι αποδεκτές στις οικογενειακές συναθροίσεις. Φανταστείτε πόσο άδικο και επώδυνο μπορεί να είναι κάτι τέτοιο.
Τέλος, δυστυχώς, τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα αφορούν μίαν ευάλωτη ομάδα, όσο κι αν κάποιοι δεν το δέχονται αυτό. Είναι συχνό το φαινόμενο της άσκησης βίας, τόσο λεκτικής (και κυρίως στα Κοινωνικά Δίκτυα) όσο και σωματικής. Είναι πολλές οι περιπτώσεις με περιστατικά που φτάνουν στην οργάνωσή μας που αφορούν σε άσκηση βίας κατά συνανθρώπων μας και σε αρκετές περιπτώσεις υπήρξε και ομαδική βία κατά ατόμου της κοινότητας. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε όλο και περισσότερες εξάρσεις βίας, απότοκο της ρητορικής μίσους που βλέπουμε να κανονικοποιείται, δυστυχώς ακόμα και σε πολιτικό επίπεδο.
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να περάσετε στους νέους ΛΟΑΤΚΙ ατόμων που μπορεί να νιώθουν απομονωμένοι ή δυσκολεύονται να αποδεχθούν τον εαυτό τους;
Όσο κλισέ και αν ακουστεί: Μια ζωή την έχουμε, και η αποδοχή ξεκινά πάντα από μέσα μας. Για κάποιους είναι πιο εύκολο, για κάποιους πιο δύσκολο λόγω κυρίως και οικογενειακού περιβάλλοντος. Ως οργάνωση είμαστε δίπλα σε οποιονδήποτε χρειαστεί βοήθεια, ή απλά να μιλήσει. Σε αυτό το πλαίσιο, είμαστε δραστήριοι στο να στηρίξουμε την νεολαία μας με τις διοργανώσεις των Πολύχρωμων Συναντήσεων, που λειτουργούν ως ομάδες στήριξης και αυτοβοήθειας με σκοπό την ενδυνάμωση της κοινότητας και την καλλιέργεια του αισθήματος του ανήκειν. Σε τόσο νεαρά άτομα μπορούμε μόνο να τους πούμε ότι υπάρχει κάποιος που παλεύει για τα δικαιώματα τους και οι ίδιοι μπορούν να κάνουν το πρώτο τους προσωπικό βήμα μιλώντας σε κάποιο ειδικό ή ερχόμενοι σε μία Πολύχρωμη Συνάντηση. Πληροφορίες για τις συναντήσεις αυτές θα μπορεί να βρει στα ΜΚΔ μας ή επικοινωνώντας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με την οργάνωση μας.
Ποια είναι η σημασία του γάμου για τα ΛΟΑΤΚΙ ζευγάρια και ποια οφέλη προσφέρει αυτή η νομική αναγνώριση;
Η σημασία είναι πως επιτέλους η πολιτεία θα αναγνωρίσει ότι κι εμείς είμαστε ίσοι πολίτες με όλους τους υπόλοιπους, και όχι πολίτες 2ης κατηγορίας που εξαρτώνται τα δικαιώματα τους από την αρέσκεια ή την συμπάθεια του καθενός. Το δικαίωμα στην αγάπη και τη συντροφικότητα είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων. Δεύτερον, και πάρα πολύ σημαντικό θα προσφέρει ασφάλεια στα ζευγάρια, στις οικογένειές μας και στα παιδιά μας.
Ποιες είναι οι κύριες αιτίες που πιστεύετε ότι θα πρέπει να επιτραπεί η τεκνοθεσία σε ΛΟΑΤΚΙ ζευγάρια;
Θεωρούμε πως η λέξη αιτίες δεν είναι κατάλληλη στο προκείμενο θέμα. Δεν είναι θέμα αιτίων. Είναι θέμα διάκρισης και ισότητας. Μια ομάδα ανθρώπων συζητά για το αν θα επιτρέψει ή όχι σε μια μειονότητα να έχει κάποιο ανθρώπινο δικαίωμα, αυτόματα καταργώντας τον θεσμό της δημοκρατίας, και παραβιάζοντας ένα ανθρώπινο δικαίωμα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι σημεία προς χειρισμό κατ’ επιλογή ορισμένων ατόμων. Παράλληλα, αυτό δεν μπορεί να σταματήσει κάποιο άτομο που επιθυμεί να κάνει οικογένεια να το κάνει. Αυτό όμως που θα κερδίσουμε αν μας δοθεί αυτό το δικαίωμα είναι να γίνονται κάποια πράγματα με τις σωστές διαδικασίες για προστασία αρχικά των παιδιών μας. Βλέποντας το και από μια άλλη οπτική γωνία, έχει τόσα πολλά παιδιά που περιμένουν να βρουν μια οικογένεια, να αγαπηθούν, να προστατευτούν από κάποιον και κατά αυτόν τον τρόπο θα τους δοθεί η ευκαιρία να έχουν την δική τους οικογένεια.
Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε σε όσους αμφισβητούν την ικανότητα ΛΟΑΤΚΙ ζευγαριών να αναθρέφουν παιδιά;
Θα ήθελα να πω αρχικά ότι η ικανότητα ενός ανθρώπου να είναι καλός γονιός είναι ανεξάρτητη και δεν σχετίζεται σε καμία περίπτωση με τον σεξουαλικό του προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου του. Το ότι εγώ είμαι ομοφυλόφιλη είναι ένα κομμάτι μικρό του τι είμαι σαν άτομο, δεν με ορίζει ολοκληρωτικά και ούτε έχει να κάνει γενικότερα με τις ικανότητες μου ως άνθρωπος, και τα υπόλοιπά μου χαρακτηριστικά. Δεύτερο, θα ήταν καλό να σταματήσουμε να κρίνουμε χωρίς να γνωρίζουμε για ποιους ανθρώπους μιλούμε. Όποιος πραγματικά ενδιαφέρεται ας έρθει να μας μιλήσει, να μας γνωρίσει για να αντιληφθεί ότι είμαστε κι εμείς απλοί άνθρωποι με τα καθημερινά τους προβλήματα, με τις δουλειές τους, με τα όνειρά τους, με τις υποχρεώσεις τους, όπως και οι ίδιοι.
Και κάτι τελευταίο, για αυτούς που θέλουν περισσότερα «τεκμήρια», αν και εμένα προσωπικά δεν με βρίσκει σύμφωνη το γεγονός ότι πρέπει να με μελετήσει (περισσότερο από κάποιον ετεροφυλόφιλο) ή να με συμπαθήσει κάποιος για να με ‘αφήσει’ να γίνω γονιός, υπάρχουν πλέον αρκετές μελέτες που έχουν γίνει σε παιδιά που έχουν μεγαλώσει με ομόφυλα ζευγάρια, που αποδεικνύουν ότι τα παιδιά μεγαλώνουν και διαπρέπουν το ίδιο αν όχι και σε περιπτώσεις καλύτερα σε σύγκριση με ετερόφυλα ζευγάρια.
Ποιοι είναι οι κύριοι φόβοι ή ανησυχίες που εκφράζουν τα ΛΟΑΤΚΙ ζευγάρια σχετικά με την ανάπτυξη παιδιών σε ένα μη-παραδοσιακό οικογενειακό περιβάλλον;
Οι οικογένειές μας δεν εκφράζουν ανησυχίες για το ότι τα παιδιά μας μεγαλώνουν σε ένα μη παραδοσιακό περιβάλλον. Οι ανησυχίες μας είναι η κοινωνία έξω από την οικογένειά μας. Οι ανησυχίες μας είναι ο εκφοβισμός που μπορεί να δεχτεί το παιδί μας επειδή έχει μια διαφορετική οικογένεια, η απομόνωση που μπορεί να προκληθεί από αυτό, ο στιγματισμός. Τις ίδιες ανησυχίες όμως έχει ο κάθε γονέας που το παιδί του δεν ‘χωράει’ σε αυτό το καλούπι που κάποιοι έχουν μέσα στο μυαλό τους για να είσαι «αποδεκτός». Πρέπει όμως να αντιληφθούμε ότι το πρόβλημα δεν είναι το θύμα, αλλά ο θύτης και να σταματήσουμε να ρίχνουμε το φταίξιμο στο θύμα. Και τα παιδιά πολύ εύκολα αντιγράφουν αυτά που βλέπουν από άτομα που ‘θαυμάζουν’, ήτοι τους γονείς τους.
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε στους πολιτικούς και σε όσους έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν τις αλλαγές σχετικά με αυτά τα ζητήματα;
Έρχομαι σε επαφή με πολιτικούς τα τελευταία 3 χρόνια. Υπάρχουν ορισμένοι οι οποίοι πραγματικά είναι υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και παλεύουν παρά τις επιπτώσεις που μπορούν να έχουν σε κομματικό η θεσμικό επίπεδο. Κάποιοι κρύβονται πίσω από τους ψήφους και κομματικά συμφέροντα. Κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι ανήκουν σε κάτι ανώτερο από τους υπόλοιπους μας και θεωρούν πως έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν σε ποιους πολίτες θα δώσουν δικαιώματα και σε ποιους όχι.
Σε αυτούς που κρύβονται πίσω από ψήφους και κομματικά συμφέροντα έχω να πω ότι, η ζωή ενός ανθρώπου και η ποιότητα αυτής είναι πιο σημαντική από μία ψήφο. Σε αυτούς που θεωρούν εαυτόν ανώτερο, έχω να πω ότι είτε είσαι άνθρωπος που υποστηρίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα στο σύνολό τους χωρίς διακρίσεις (γιατί αυτό σημαίνει ανθρώπινο δικαίωμα) είτε δεν είσαι, κάτι ενδιάμεσο είναι απλά υποκρισία.
Σε αυτούς που παλεύουν και επιμένουν, έχω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ και ότι εμείς τους αναγνωρίζουμε και τους βλέπουμε και παλεύουμε κι εμείς για αυτούς και μαζί τους.
Να προσθέσω και κάτι τελευταίο, προς όλους όσους έχουν τη δύναμη να μας προσφέρουν μια καλύτερη ζωή και ένα πιο όμορφο μέλλον, γιατί περί αυτού πρόκειται, για ανθρώπινες ζωές. Οι προσωπικές απόψεις δεν χωράνε, οι συμπάθειες και οι «εγκρίσεις» δεν χωράνε από την στιγμή που έχουμε να κάνουμε με ανθρώπινα δικαιώματα και ανθρώπινες ζωές. Και πραγματικά πιστεύω πως η κοινωνία της Κύπρου μας είναι έτοιμη για τέτοιες αλλαγές, και όσον τις καθυστερούμε δίνουμε περισσότερο περιθώριο στις πιο άγριες και ακραίες φωνές, στις λίγες, αλλά πιο δυνατές, να μεγαλώνουν και να δυναμώνουν. Είναι καιρός να ξυπνήσουμε. Γι΄αυτό και το φετινό Cyprus Pride, είναι πορεία διαμαρτυρίας, επιστρέφει στις ρίζες του ως μια πράξη φιλαλληλίας, μια πράξη σύμπνοιας, και όχι μόνο ως μια γιορτή, φέρνοντας κοντά ομοϊδεάτες, οργανισμούς και οργανωμένα σύνολα που έχουν ως απώτερο σκοπό την ισονομία, ισοπολιτεία και ισοκρατία. Αποτελεί μια συλλογική προσπάθεια υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υπεράσπισης της κοινωνίας μας, που αντιμετωπίζει ριζικούς συστημικούς κινδύνους. Ελάτε να περπατήσουμε, όλοι μαζί, για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ξεκινά σήμερα 12 Μαΐου επίσημα η αποστολή της προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, η οποία αναμένεται εντός Μαΐου στην Κύπρο.
