Η Tupperware όπως την ξέρουμε αποτελεί εδώ και μερικές μέρες επίσημα παρελθόν όμως αυτό που ίσως δεν γνωρίζετε είναι ότι οι θρυλικές επιδείξεις της εταιρείας που συνέβαλαν τα μέγιστα στην επιτυχία της ήταν επινόηση της Brownie Wise η οποία δεν ήταν καν η ιδιοκτήτρια αλλά μια απλή νοικοκυρά από τη Τζόρτζια που όμως σκεφτόταν έξω από το (πλαστικό) κουτί.
Μεγαλώνοντας στην ελληνική επαρχία των 80s, υπάρχουν εικόνες, ακούσματα και μυρωδιές που σου μένουν για μια ζωή, από το “Βασικά καλησπέρα σας” και τη Samantha Fox μέχρι τις κονκάρδες, το εβδομαδιαίο “Αγόρι”, το παγωτό “πατούσα”. Και ο ήχος του τάπερ που ανοιγόκλεινε. Που θύμιζε την τουλάχιστον-μια-φορά-το-μήνα κατάληψη του σαλονιού μας από τις φίλες και γειτόνισσες της συγχωρεμένης της μάνας μου για την καθιερωμένη επίδειξη τάπερ όπου μία τύπισσα θα παρουσίαζε τα νέα κομμάτια της Tupperware (η εταιρία που βάφτισε στην ουσία το προϊόν, όπως συνέβη με τη χούβερ, το μπλάνκο/τίπεξ και το χάνζαπλαστ) και οι υπόλοιπες θα αγόραζαν, είτε γιατί όντως τα χρειάζονταν, είτε από ντροπή (υποψιάζομαι ότι ίσχυε σχεδόν πάντα το δεύτερο). Που σήμαινε ότι εκείνη τη μέρα εγώ έπρεπε να βρίσκομαι αν όχι στο άλλο ημισφαίριο, τουλάχιστον στην πλησιέστερη αλάνα με το ελεύθερο να γυρίσω πίσω όταν νυχτώσει. Γιατί η επίδειξη τάπερ δεν ήταν απλά μια συνάθροιση νοικοκυρών σε απόγνωση της εποχής. Ήταν ένα τελετουργικό που απαιτούσε σωστή προετοιμασία, ένα καθαρό σπίτι,τα απαραίτητα κεραστικά και -φυσικά- άφθονο χρόνο για να γίνει σωστή παρουσίαση που θα οδηγούσε σε ικανοποιητικό αριθμό αγορών από τις πάντα επιφυλακτικές και σχολαστικές νοικοκυρές (άσχετα εάν μιλάμε για πλαστικά δοχεία κι όχι για υπερσύγχρονα πυραυλικά συστήματα). Η αναφορά στην Ελλάδα του ‘80, έχει να κάνει καθαρά με την ηλικία και την καταγωγή του γράφοντος. Ανάλογες εικόνες από την παιδική του ηλικία έχει και κάποιος που μεγάλωσε στη Βρετανία των 60s, στην Κύπρο των 90s και σχεδόν σε όλο τον Δυτικό κόσμο.
Τέλος εποχής
Δυστυχώς, η 8η Ιανουαρίου 2025 υπήρξε η τελευταία μέρα της Tupperware όχι μόνο στην Κύπρο -όπου είχε παρουσία για 59 χρόνια- αλλά και σε όλες τις ευρωπαϊκές αγορές μετά την απόφαση της νέας ιδιοκτησίας για ανάκληση της άδειας πώλησης προϊόντων Tupperware στην ήπειρο. Προηγήθηκε πριν από οκτώ μήνες το κλείσιμο του εργοστασίου της Tupperware στη Θήβα που λειτουργούσε από το 1967 και προμήθευε γειτονικές χώρες ανάμεσά τους και η Κύπρος. Από τον περασμένο Νοέμβριο η Tupperware Brands Corporation ανήκει στην Party Products LLC, εταιρεία που δημιουργήθηκε από μια ομάδα εξασφαλισμένων δανειστών της και η οποία απέκτησε ορισμένα περιουσιακά στοιχεία της αμερικανικής εταιρείας, συμπεριλαμβανομένων των παγκόσμιων δικαιωμάτων για την επωνυμία Tupperware και τη σχετική πνευματική ιδιοκτησία καθώς και δραστηριότητες σε βασικές γεωγραφικές αγορές. Η νέα ιδιοκτησία θα επικεντρωθεί αρχικά στην προσφορά προϊόντων Tupperware σε ορισμένες βασικές αγορές σε όλο τον κόσμο με τους πελάτες να μπορούν να αγοράζουν προϊόντα από ανεξάρτητους συμβούλους πωλήσεων Tupperware, το ίντερνετ και συνεργάτες λιανικής.
Οι επιδείξεις τάπερ σε σπίτια χρονολογούνται από το 1950 και υπήρχαν μέχρι και πριν από λίγα χρόνια - υπολογίζεται ότι στο peak της η Tupperware πουλούσε περίπου 2 εκ. κομμάτια σε τέτοιου είδους συγκεντρώσεις ανά τον κόσμο αποφέροντας έσοδα $2,5 δισ. μόνο το 2010. Και το χρωστάει στο επιχειρηματικό δαιμόνιο της Brownie Wise, που δεν ήταν καν η ιδιοκτήτρια της εταιρείας.
Η αρχή
Τη σκοτεινή δεκαετία του ‘40, ο Earl Tupper, συνεργάτης της εταιρείας DuPont που ειδικευόταν σε πλαστικό πολεμικό υλικό, άρχισε να πειραματίζεται με το νεοσύστατο πολυαιθυλένιο, ένα είδος εξαιρετικά ανθεκτικού πλαστικού, με σκοπό την εμπορική του αξιοποίηση. Μέχρι το 1947 είχε ήδη εφεύρει δύο ολοκαίνουρια προϊόντα: ένα σκληρό, μη πορώδες και άοσμο υλικό που δεν έμοιαζε με τίποτα που κυκλοφορούσε έως τότε και το καπάκι Tupper που μπορούσε να σφραγίσει αδιάβροχα και αεροστεγώς το δοχείο. Το τελικό προϊόν βαφτίστηκε Tupperware: μια σειρά από εύκαμπτα, άθραυστα, ανθεκτικά στη ζέστη και την οξύτητα δοχεία αποθήκευσης τροφίμων, αυτά που μέχρι σήμερα γνωρίζουμε απλά ως τάπερ. Κι επειδή η Tupperware θα παρήγαγε συνεχώς νέα προϊόντα, οι νοικοκυρές θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν εύκολα και φθηνά τα παλιά τους πλαστικά δοχεία με “κομψά, όμορφα και μοντέρνα προϊόντα μιας καινοτόμου τεχνολογίας. O Tupper σκέφτηκε έξυπνα όταν θέλησε να εκμεταλλευτεί τις κοινωνικές αλλαγές που συντελούνταν στην μεταπολεμική Αμερική, με τις γυναίκες να επιστρέφουν από τα εργοστάσια στο σπίτι και τις κουζίνες τους. Με τα Tupperware οι νοικοκυρές θα φρόντιζαν τις οικογένειές τους ενισχύοντας παράλληλα το status τους ως ικανές και αποτελεσματικές κυρίες του σπιτιού και συμβάλλοντας στο χτίσιμο του αμερικανικού ονείρου. Όπως σημείωσε ο κοινωνικός ιστορικός Jeffrey Meikle “επειδή το πλαστικό ήταν φθηνό και ταπεινό αποτελούσε το ιδανικό υλικό για προϊόντα μαζικής παραγωγής που δεν θα ηγούνταν απλά την μεταπολεμική καταναλωτική έκρηξη αλλά θα την ενσάρκωνε”.
Το πάρτι ξεκινά!
Όμως παρά την οξυδερκή αντίληψη της κοινωνίας και μια επιθετική διαφημιστική καμπάνια που περιελάμβανε και δεκάδες άρθρα σε γυναικεία περιοδικά της εποχής, τα Tupperware δεν κατάφεραν να προκαλέσουν τον αγοραστικό παροξυσμό που ονειρευόταν ο εφευρέτης τους. Το καταναλωτικό κοινό αρνήθηκε να ξοδέψει έστω κι ένα σεντ για κάτι που του θύμιζε το φτηνιάρικο πλαστικό του μεσοπολέμου ενώ επιπρόσθετα νοικοκυρές που δεν ήξεραν να χρησιμοποιούν σωστά τα δοχεία, τα επέστρεφαν με το παράπονο ότι “τα καπάκια δεν ταίριαζαν”. Μπροστά στο φάσμα της χρεοκοπίας ο Tupper αντιλήφθηκε ότι χρειαζόταν μια καινούρια στρατηγική μάρκετινγκ... χθες. Και τη βρήκε, όχι από κάποιο ακριβοπληρωμένο κοστούμι της νεοϋορκέζικης Madison Avenue αλλά από μία σαν κι αυτές που στόχευε: Μια χαρωπή νοικοκυρά.
Κι εδώ εισέρχεται στην εικόνα η Brownie Wise, μία κοκέτα, ετοιμόλογη και καπάτσα ζωντοχήρα και μάνα ενός παιδιού που κατάλαβε εγκαίρως ότι εάν ήθελε να επιβιώσει στην οικογενειο-κεντρική μεταπολεμική Αμερική, έπρεπε να πάρει τη ζωή της στα χέρια της. Μόλις είχε χωρίσει τον μαλάκα, χαραμοφάη άντρα της και μαζί με τη μητέρα της έβγαζε ως προς το ζην με έναν απλό στη σύλληψη αλλά πέρα για πέρα έξυπνο και εφευρετικό τρόπο πώλησης προϊόντων: με επιδείξεις σε σπίτια και το στήσιμο ενός δικτύου με νοικοκυρές συνεργάτιδες που θα πουλούσαν με τη σειρά τους τα προϊόντα σε ανάλογες συναθροίσεις με ποσοστά επί των κερδών. Η αρχή έγινε με καθαριστικά της εταιρίας Stanley Products. Η Wise πήγαινε στα σπίτια, έδειχνε live πόσο καλά καθάριζε η τάδε σκούπα ή το δείνα απορρυπαντικό και οι νοικοκυρές πεπεισμένες πια ότι το προϊόν δουλεύει αγόραζαν με τις ντάνες. Σύντομα η Wise αναδείχθηκε κορυφαία πωλήτρια της Stanley όμως το ραντεβού με το πεπρωμένο της δεν κρυβόταν ανάμεσα στις σφουγγαρίστρες και τα καθαριστικά. Μια μέρα σε ένα κατάστημα που βρισκόταν είδε τα Tupperware και πρόσεξε αμέσως δύο πράγματα: πόσο χρηστικά ήταν και ότι δεν πουλούσαν όπως θα έπρεπε. Αμέσως επικοινώνησε με την εταιρία και τους πρότεινε να γίνει επίσημη συνεργάτιδα με ποσοστά επί των πωλήσεων. Η Wise πίστευε ότι τα βασικά ατού των Tupperware, όπως το αεροστεγές καπάκωμα και το γεγονός ότι μπορούσες να το εκτοξεύσεις στην άλλη άκρη του δωματίου χωρίς να σπάσει, δεν γινόταν αντιληπτά από το καταναλωτικό κοινό στα συμβατικά καταστήματα. Έτσι με τα Tupperware στην γκάμα της η Wise κατάφερε να πουλήσει μέσω του οικιακού δικτύου της περισσότερα ταπεράκια απ’ όλα τα καταστήματα μαζί! Η επιτυχία της δεν πέρασε απαρατήρητη από τον Ealr Tupper ο οποίος την έχρισε Αντιπρόεδρο της νεοσύστατης εταιρίας Tupperware Home Parties Inc. με έδρα τη Φλόριντα (που ήταν και το ορμητήριο της Wise) η οποία συντόνιζε τις επιδείξεις πλέον σε πανεθνικό επίπεδο. Μετά τον πόλεμο οι αμερικανικές οικογένειες μετακόμιζαν συχνά όπου δημιουργούνταν δουλειές και ο Tupper λάνσαρε τα house parties ως μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους νεοφερμένους να γνωρίσουν τους γείτονες - και να πουλήσουν και κανένα ταπεράκι στην πορεία. Το 1954 η Wise έγινε η πρώτη γυναίκα που κόσμησε το εξώφυλλο του Business Week - καθόλου άσχημα για μια διαζευγμένη 40άρα που δεν είχε σπουδάσει τίποτα και με το ζόρι έβγαλε το γυμνάσιο! Με τις επιδείξεις οι πωλήσεις της Tupperware εκτοξεύτηκαν σε δυσθεώρητα ύψη και θα έλεγε κανείς ότι αυτή ήταν μόνο η αρχή μιας υπέροχης φιλίας και συνεργασίας. Όχι ακριβώς.
Πτώση στο καπάκι
Η Wise δεν απολάμβανε απλώς το πολυτελές lifestyle και τη δημοσιότητα που έφερε η απρόσμενη επιτυχία - πρακτικά ήταν το οξυγόνο της. Αυτό την τοποθετούσε στην αντίπερα όχθη από τον συντηρητικό και κλειστό χαρακτήρα του Earl Tupper που προτιμούσε να ζει μακριά από τους προβολείς. Η Brownie ήταν το πρόσωπο της εταιρείας, το poster girl της γυναικείας επιχειρηματικότητας και ρουφούσε κάθε λεπτό της έκθεσής της στο κοινό. Το 1957 θα εκδώσει το βιβλίο της Best Wishes, Brownie, έναν “σχεδόν μυστικό οδηγό για γυναίκες” που ενθάρρυνε τις αναγνώστριες να “κυνηγήσουν με κάθε τρόπο τα όνειρά τους και να πραγματοποιήσουν κάθε τους ευχή”. Η ίδια φρόντισε να υλοποιήσει τις δικές της. Κυκλοφορούσε με μια έντονα ροζ Κάντιλακ ενώ απέκτησε κι ένα πανάκριβο άλογο Παλομίνο. Ήταν αυτές οι “γυναικείες επιπολαιότητες” που προκάλεσαν τη δυσφορία του υπερσυντηρητικού Tupper o οποίος ένιωθε πια ότι δεν μπορούσε να την ελέγξει. Αλλά κι εκείνη είχε πλέον αποδοκίμαζε ανοιχτά τις απαρχαιωμένες μεθόδους διοίκησης του Tupper και ήθελε να έχει λόγο στα διοικητικά της μητρικής εταιρίας (την οποία κακά τα ψέματα είχε βοηθήσει στο να γιγαντωθεί). Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω έφερε την ξαφνική πτώση της: το 1958 ο Tupper θα την απολύσει χωρίς προειδοποίηση. Εκείνη, μη έχοντας μετοχές της εταιρείας, θα μηνύσει για άδικο τερματισμό της συνεργασίας ζητώντας $1,3 εκατ. αλλά θα αναγκαστεί να συμβιβαστεί για τον μισθό ενός χρόνου, περίπου 30.000 δολάρια. Λίγο αργότερα ο Tupper θα πουλήσει την εταιρία του για $16 εκατ. (σημερινή αξία πάνω από 200 εκατ.). Η Wise συνέχισε τις επιδείξεις στα σπίτια, αυτή τη φορά λανσάροντας τη δική της εταιρεία καλλυντικών, όμως από τη στιγμή που δεν υπήρχε κάποιος μεγάλος χρηματοδότης από πίσω, δεν κατάφερε να επεκτείνει το δίκτυο και η εταιρία πέρασε γρήγορα στην αφάνεια και το κλείσιμο. Πέθανε σχετικά άσημη, σε γηροκομείο της Φλόριντα το 1992.
Αν και η παρουσία της στα επιχειρηματικά ήταν βραχύβια, η Brownie Wise άφησε το στίγμα της, όχι μόνο γιατί ανακάλυψε έναν τρόπο πωλήσεων που εξακολουθεί να ευδοκιμεί και στις μέρες μας (και όχι μόνο από την Tupperware αλλά και άλλους κολοσσούς όπως η Avon) αλλά και γιατί πολλές μέθοδοι του σύγχρονου μάρκετινγκ (όπως τα συνέδρια των συνεργατών, οι επιβραβεύσεις κλπ) αποδίδονται σ’ αυτή τη χαρωπή νοικοκυρά από τη Τζόρτζια. Το πιο σημαντικό όμως επίτευγμά της ήταν η συμβολή της στην γυναικεία χειραφέτηση( πολύ πριν τα φεμινιστικά κινήματα πάρουν φωτιά τη δεκαετία του ‘60) βοηθώντας χιλιάδες γυναίκες να ανεξαρτητοποιηθούν (έστω και μερικώς) οικονομικά όταν η θέση τους ήταν στο σπίτι και στο κέντρο της “πυρηνικής οικογένειας” των 50s.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• iOS 18.3: Τα 5 νέα πράγματα που θα μπορεί να κάνει σύντομα το iPhone σας
• Το Netflix αυξάνει και πάλι τις τιμές του - Αναλυτικά οι αλλαγές
• Αύξηση στα παράπονα καταναλωτών – Τι αφορούσαν τα περισσότερα και η σύγκριση με την περσινή χρονιά
ΠτΔ: Πάει Αίγυπτο για αξιοποίηση των κοιτασμάτων «Κρόνος» και «Αφροδίτη»
Ραγδαίες οι εξελίξεις στα ενεργειακά, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη να ετοιμάζεται να πάει Αίγυπτο.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
