Η 1η Οκτωβρίου γιορτάζεται ως η μέρα της Κυπριακής Ανεξαρτησίας. Μίας ανεξαρτησίας, η οποία προέκυψε έπειτα από τις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου και με ένα δοτό Σύνταγμα.
63 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Κύπρος ανακηρύσσεται ανεξάρτητο, κυρίαρχο κράτος τον Αύγουστο του 1960 με βάση τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου του 1959 και ύστερα από τον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959) ενάντια στη βρετανική αποικιοκρατία.
Στις 16 Αυγούστου 1960, η Μεγάλη Βρετανία εγκαταλείπει την κυριαρχία της στο νησί, και εγκαθιδρύεται επισήμως η Κυπριακή Δημοκρατία.
Σε όλα τα δημόσια κτήρια, το πρωί της 16ης Αυγούστου, κυμάτιζε η νέα σημαία, όπως την είχε σχεδιάσει ο Τουρκοκύπριος Ισμέτ Γκιουνέι: η Κύπρος στο χρώμα του χαλκού στο κέντρο μίας λευκής σημαίας και από κάτω δύο κλαδιά ελιάς, που συμβόλιζαν τις δύο κοινότητες οι οποίες θα ζούσαν σε ειρηνικό κλίμα στη νέα τους χώρα.
Η Κυπριακή Σημαία
Η σημαία της Κύπρου προέκυψε μέσα από διεθνή διαγωνισμό. Οι προϋποθέσεις που είχαν τεθεί τότε ήταν:
Α) στη σημαία να μην εικονίζεται σταυρός ή ημισέληνος
Β) να μην περιέχονται το μπλε και το κόκκινο χρώμα, σύμβολα και τα δυο της Ελλάδας και της Τουρκίας.
Το σχέδιο που κέρδισε το διαγωνισμό ήταν του Τουρκοκύπριου ζωγράφου Ισμέτ Γκιουνέι.
Στη σημαία προβάλλεται το σχήμα της Κύπρου με πορτοκαλί χρώμα σε άσπρο φόντο. Το πορτοκαλί χρώμα παραπέμπει στο χαλκό, ο οποίος υπήρχε σε αφθονία παλιότερα στο νησί και είχε καθορίσει σε μεγάλο βαθμό, την εξέλιξη και την οικονομία της Κύπρου. Το λευκό χρώμα στο φόντο συμβολίζει την ειρήνη και την ελευθερία.
Κάτω από την Κύπρο δύο πράσινα κλαδιά ελιάς, ενωμένα στις άκρες που συμβολίζουν την ειρήνη μεταξύ των Ελλήνων και των Τούρκων της Κύπρου.
Μιας ειρήνης ωστόσο που δεν ήταν γραπτό να διαρκέσει πολύ καθώς εντός της Κύπρου δεν είχε στεριώσει στις δυο πλευρές η αίσθηση της πραγματικής και αγνής συνύπαρξης.
Πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ και πρώτος αντιπρόεδρος ο Δρ. Φαζίλ Κιουτσούκ.
Οι συμφωνίες εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας υπογράφηκαν στις 11 και 19 Φεβρουαρίου του 1959 αντίστοιχα, μετά από πενταμερείς διασκέψεις, από τη Μεγάλη Βρετανία, την Ελλάδα, την Τουρκία καθώς και από τους δυο ηγέτες, Ε/κ και Τ/κ Κοινότητας, τότε, αντίστοιχα. Αυτή ήταν και η πρώτη φορά όπου η Τουρκία είχε πετύχει την αναβάθμιση της μειονότητας των Τ/κ σε κοινότητα και τη στρατιωτική παρουσία της στην Κύπρο.
Εκτός από τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου υπεγράφησαν επίσης οι συνθήκες Εγγυήσεως (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία), Συμμαχίας και Εγκαθίδρυσης. Με βάση τη συνθήκη Εγκαθίδρυσης, η Βρετανία θα διατηρούσε κυρίαρχες βάσεις στο νησί.
Οι καλοκαιρινές διακοπές που άλλαξαν τα δεδομένα
Ο εορτασμός της κυπριακής ανεξαρτησίας μία μέρα μετά τον δεκαπενταύγουστο και μέσα στο καλοκαίρι δυσκόλευε τους πάντες. Για αυτό τρία χρόνια αργότερα, στις 11 Ιουλίου 1963, το Υπουργικό συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αποτελούμενο από εφτά Ελληνοκυπρίους και τρείς Τουρκοκυπρίους υπουργούς ομόφωνα αποφάσισε τον ορισμό της 1ης Οκτωβρίου ως Ημέρας της Ανεξαρτησίας της Κύπρου.
Ο τελευταίος Βρετανός κυβερνήτης της Κύπρου, Σερ Χιου Φουτ Ο λόγος ήταν οι καλοκαιρινές διακοπές και η απουσία των ξένων Πρέσβεων στις χώρες τους, κατά την τελετή εορτασμού. Ένας από τους αστικούς μύθους, σχετικά με την αλλαγή της ημερομηνίας αναφέρεται στους εορτασμούς της Κοίμησης της Θεοτόκου.
Η θεωρία λέει πως την ημερομηνία άλλαξε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’, γιατί την ημέρα του δεκαπενταύγουστου την περνούσε πάντα στη Μονή του Κύκκου και «δυσκολευόταν να έρθει στη Λευκωσία μέσα σε μια μέρα για τους εορτασμούς». Βέβαια, αυτή η θεωρία δεν υπάρχει γραμμένη πουθενά.
Το κυπριακό σύνταγμα
Στη βάση των συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου, συντάχθηκε το κυπριακό Σύνταγμα του 1960.
Το νέο κράτος ήταν δικοινοτικό, με το ποσοστό των Ελληνοκυπρίων να βρίσκεται στο 82% και των Τουρκοκυπρίων στο 18%. Παρά τον μειωμένο αριθμό των Τ/κ, το κυπριακό σύνταγμα προέβλεπε ενιαίο σύστημα διακυβέρνησης ολόκληρης της επικράτειας. Επίσης, δεν υπήρχε de jure γεωγραφικός διαχωρισμός των δύο κοινοτήτων, εκτός από την ειδική περίπτωση των χωριστών δήμων.
Βάσει των προνοιών του συντάγματος, το οποίο όπως διαφάνηκε ήταν δυσλειτουργικό, πολλές αποφάσεις της ε/κ πλευράς προσέκρουαν σε αυτές της τ/κ όχι και αντίστροφα. Οι διαμάχες και οι προστριβές δεν άργησαν να κάνουν την εμφάνιση τους, καθώς οι διαφωνίες διαδέχονταν η μια την άλλη, με αποτέλεσμα οι δυο πλευρές να οδηγηθούν σε ρήξη, ιδιαίτερα με τα την αναθεώρηση του Συντάγματος, με τα γνωστά 13 σημεία που ήθελε να τροποποιήσει ο Μακάριος. Το αποτέλεσμα ήταν να μην συμμετέχουν οι Τουρκοκύπριοι στις διεργασίες του κράτους από το 1963 και μετά.
Οι Πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας
Τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο διαδέχθηκαν στην προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας ο Σπύρος Κυπριανού (1977-1988), ο Γιώργος Βασιλείου (1988-1993), ο Γλαύκος Κληρίδης (1993-2003), ο Τάσσος Παπαδόπουλος (2003-2008) και ο Δημήτρης Χριστόφιας (2008-2013). Τον Φεβρουάριο του 2013 εξελέγη στην Προεδρία της Δημοκρατίας ο Νίκος Αναστασιάδης και επανεξελέγη το 2018.Το Φεβρουάριο του 2023 εξελέγη Πρόεδρος ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Σκαρφάλωσε στην ταράτσα οικίας και…έκλεψε τον θερμοσίφωνα - Συνελήφθη 34χρονος
• Διανομέας τσέπωσε τις εισπράξεις και έγινε καπνός - Καταζητείται από την Αστυνομία
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις