Έρευνες έχουν δείξει ότι η διακοπή κάποιων τροφών από τη διατροφή μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά, όταν οι τροφές επιστρέφουν στο διαιτολόγιο. Σε ορισμένα άτομα, ιδιαίτερα σε εκείνα με ιστορικό τροφικών αλλεργιών, η απώλεια ανοχής μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνες αντιδράσεις – ακόμη και απειλητική για τη ζωή αναφυλαξία.
Αυτός ο κίνδυνος συχνά παραβλέπεται στην αυξανόμενη δημοτικότητα των διαιτών αποκλεισμού. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), οι Αμερικανοί αφαιρούν περισσότερα τρόφιμα από το πιάτο τους από ποτέ. Κάποιοι το κάνουν για να διαχειριστούν την κοιλιοκάκη ή το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, άλλοι για να μειώσουν το φούσκωμα, την κόπωση ή τον πόνο στις αρθρώσεις. Τα trends στα social media, όπως το #cleaneating, ενίσχυσαν ακόμη περισσότερο αυτή την τάση. Μέχρι το 2024, πάνω από τους μισούς Αμερικανούς ανέφεραν ότι ακολουθούν κάποια συγκεκριμένη δίαιτα ή διατροφικό μοτίβο, σε σύγκριση με μόλις 38% το 2019.
Ωστόσο, για το ανοσοποιητικό σύστημα, η τακτική έκθεση σε πρωτεΐνες βοηθά στη διατήρηση μίας κατάστασης ανοχής – μία διαδικασία που μπορεί να διαταραχθεί όταν οι τροφές εξαφανιστούν από το μενού για πολύ καιρό. Η κατανόηση του πώς και γιατί συμβαίνει αυτή η αλλαγή είναι κρίσιμη για να γνωρίζουμε πότε οι δίαιτες αποκλεισμού βοηθούν και πότε μπορεί να εγκυμονούν κινδύνους.
Το γαστρεντερικό σύστημα, – γνωστό και ως πεπτικό – συναντά τρισεκατομμύρια μικρόβια και πάνω από 30 κιλά πρωτεΐνες τροφών κάθε χρόνο. Παρ’ όλα αυτά, καταφέρνει να προστατεύει από επιβλαβείς εισβολείς, ενώ αγνοεί αβλαβείς τροφές.
Αυτή η ισορροπία βασίζεται στη στοματική ανοχή, μια διαδικασία κατά την οποία οι ανοσολογικές αντιδράσεις στις πρωτεΐνες τροφών καταστέλλονται ενεργά, αποτρέποντας επιβλαβείς αντιδράσεις, όπως οι τροφικές αλλεργίες. Αν και οι μηχανισμοί δεν έχουν πλήρως κατανοηθεί, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ξεκινούν με εξειδικευμένα κύτταρα παρουσίασης αντιγόνων, τα οποία «παγιδεύουν» τα αντιγόνα τροφών στο έντερο και δίνουν «σήμα» στα κοντινά Τ κύτταρα να «ηρεμήσουν». Αυτό οδηγεί στη δημιουργία εξειδικευμένων Τ κυττάρων, που καταπραΰνουν την ανοσολογική αντίδραση στις πρωτεΐνες τροφών.
Αυτή η προστασία δεν σταματά στην παιδική ηλικία. Η τακτική έκθεση σε τροφές διατηρεί τη στοματική ανοχή καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Νεότερες έρευνες σε ασθενείς με τροφικές αλλεργίες που υποβλήθηκαν σε στοματική ανοσοθεραπεία – όπου δόσεις της τροφής που προκαλούν την αλλεργία χορηγούνται σταδιακά – δείχνουν ότι η συνεχής κατανάλωση είναι συχνά απαραίτητη για να διατηρηθεί η απευαισθητοποίηση. Αντίθετα, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι δίαιτες αποκλεισμού σε ορισμένους μπορούν να διαταράξουν τη στοματική ανοχή και να ενθαρρύνουν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναπτύξει αλλεργίες.
Για γονείς με παιδιά που έχουν παρουσιασει έκζεμα, είναι συνηθισμένο να υποπτεύονται ότι ορισμένες τροφές επιδεινώνουν τις εξάρσεις. Πολλοί καταφεύγουν σε δίαιτες αποκλεισμού για να εντοπίσουν τον «ένοχο». Αλλά η έρευνα αποκάλυψε έναν κρυφό κίνδυνο.
Η Anne Marie Singh, καθηγήτρια και επικεφαλής του Τμήματος Αλλεργιολογίας, Ανοσολογίας και Ρευματολογίας στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin-Madison, και οι συνεργάτες της αξιολόγησαν σχεδόν 300 παιδιά με έκζεμα που ακολουθούσαν δίαιτες αποκλεισμού. «Διαπιστώσαμε ότι αν αφαιρέσετε την τροφή από τη διατροφή τους, κατά την επανεισαγωγή υπάρχει σημαντική αύξηση του κινδύνου αλλεργικών αντιδράσεων, συμπεριλαμβανομένων ενδεχομένως σοβαρών άμεσων αντιδράσεων», λέει η Singh.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: σχεδόν ένα στα πέντε παιδιά (19%) ανέπτυξε νέες άμεσες αλλεργικές αντιδράσεις όταν επανεισήχθησαν οι τροφές, αν και δεν υπήρχε προηγούμενο ιστορικό τέτοιων αντιδράσεων. Οι περισσότερες ήταν ήπιες, αλλά ανησυχητικά, το 30% των αντιδράσεων ήταν σοβαρές, ταξινομημένες ως αναφυλαξία.
Ο κίνδυνος δεν περιορίζεται μόνο στα παιδιά. Σε μια ξεχωριστή μελέτη 30 ενηλίκων που ανέπτυξαν αλλεργίες σε τροφές που προηγουμένως ανέχονταν, το 70% είχε ακολουθήσει δίαιτες αποκλεισμού. Οι μισοί εμφάνισαν αναφυλαξία, ενώ η πλειονότητα (80%) είχε προϋπάρχουσες αλλεργικές αντιδράσεις, όπως περιβαλλοντικές αλλεργίες, άσθμα ή έκζεμα. Για άτομα χωρίς ιστορικό αλλεργιών, ο κίνδυνος φαίνεται πολύ χαμηλότερος.
Πηγή: ygeiamou.gr
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ο διεθνολόγος Αντώνης Στυλιανού, μιλώντας στο «Τ», αναλύει κατά πόσο το εδαφικό στο Κυπριακό μπορεί να βρεθεί σε νέο πλαίσιο αν η διεθνής κοινότητα αποδεχθεί λύση με απώλεια εδαφών στην Ουκρανία.
