Αν και η Λευκωσία εμφανίζεται προετοιμασμένη για όλα τα σενάρια, οι δηλώσεις τόσο της προσωπικής απεσταλμένης του ΓΓ των ΗΕ πριν την αναχώρησή της από την Κύπρο, ότι η ΔΔΟ δεν αποτελεί πλέον κοινό σημείο αναφοράς για τις δύο πλευρές, αλλά και τα προσχέδια εκθέσεων του Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος συνεχίζει να εξισώνει το θύμα με τον θύτη, δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας.
Στο όλο σκηνικό ήρθε να προστεθεί και το κάλεσμα της Βρετανίας προς τις δύο πλευρές, όπως «επιδείξουν ευελιξία» στη νέα διάσκεψη της Νέας Υόρκης. Σε ότι αφορά το τελευταίο, η κυβέρνηση διά του Κυβερνητικού Εκπροσώπου δηλώνει πως «το Ηνωμένο Βασίλειο ως Μόνιμο Μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ, ως ο συντάκτης σχετικών κειμένων για το Κυπριακό στα ΗΕ αλλά και μέσα από πολλές τοποθετήσεις και επίσημες δηλώσεις το τελευταίο διάστημα και όχι μόνο, είναι απόλυτα προσηλωμένο στη συμφωνημένη βάση λύσης της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, όπως ακριβώς καθορίζεται μέσα από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ.
Ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης υπενθύμισε τη στάση αρχών που τήρηση το ΗΒ στην τελευταία πολυμερή διάσκεψη, όπου επανέλαβε την προσήλωση σε αυτό το πλαίσιο των ΗΕ και τις πολλές τοποθετήσεις πρόσφατα από τον Υπουργό Εξωτερικών του ΗΒ και από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό της χώρας. «Επί πρωθυπουργίας του κ. Στάρμερ βλέπουμε ότι οι διμερείς σχέσεις Κύπρου – ΗΒ έχουν ενισχυθεί ακόμη περισσότερο, έχει κάνει τρεις συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σε δέκα μόλις μήνες», ανέφερε.
Έτοιμος για όλα τα σενάρια ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Αρκετά εναλλακτικά σενάρια για το πώς θα κινηθεί στο τραπέζι των συζητήσεων, έχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σημειώνοντάς ότι ξεκάθαρος στόχος του είναι η επανέναρξη των συνομιλιών.
Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, τη Δευτέρα το βράδυ προσερχόμενος στο Γαλλοκυπριακό Σχολείο για εκδήλωση της Πρεσβείας της Γαλλίας με την ευκαιρία της Εθνικής Ημέρας της χώρας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ερωτηθείς για τη δεύτερη διευρυμένη διάσκεψη για το Κυπριακό είπε ότι «μεταβαίνω στη Νέα Υόρκη με ένα ξεκάθαρο στόχο: να δημιουργηθούν οι συνθήκες για επανέναρξη των συνομιλιών.
Ερωτηθείς αν η πλευρά μας θα υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για να σπάσει η τουρκική αδιαλλαξία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «έχω αρκετά εναλλακτικά σενάρια και για το πώς θα κινηθώ στο τραπέζι των συζητήσεων αναλόγως και της εξέλιξης της συζήτησης».
Η βαθιά δυσπιστία εμπόδιο για συμφωνία, ανέφερε ο Στιούαρτ στο ΣΑ σύμφωνα με πληροφορίες
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενημέρωσε σε κλειστή συνεδρίαση, τη Δευτέρα, ο Ειδικός Αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ για την κατάσταση στο νησί, λέγοντας, μεταξύ άλλων, πως η βαθιά δυσπιστία μεταξύ των δύο πλευρών αποτελεί εμπόδιο για οποιαδήποτε συμφωνία.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΚΥΠΕ, η ενημέρωση του κ. Στιούαρτ προς τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας βασίστηκε πάνω στις εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα του διεθνούς οργανισμού που αφορούν τις Καλές Υπηρεσίες και την Ειρηνευτική Δύναμη (ΟΥΝΦΙΚΥΠ).
Πρόκειται για την τελευταία ενημέρωση του κ. Στιούαρτ προς το Συμβούλιο Ασφαλείας καθώς αναμένεται να αφυπηρετήσει και να αναχωρήσει από τη νήσο στις 9 Αυγούστου 2025.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, κλείνοντας τη θητεία του, ο κ. Στιούαρτ μοιράστηκε με τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας πολλές προσωπικές σκέψεις.
Ο κ. Στιούαρτ, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, μίλησε για τη βαθιά δυσπιστία και την έλλειψη εμπιστοσύνης που, όπως είπε, εμποδίζει οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ των δύο μερών. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αυτό που ο κ. Στιούαρτ θεωρεί ως το πιο σημαντικό πρόβλημα είναι το διαφορετικό αφήγημα μεταξύ των δύο πλευρών, καθώς - όπως είπε - και οι δύο πλευρές μιλούν για αδικίες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΚΥΠΕ, τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας έχουν μεγάλες προσδοκίες για την άτυπη διευρυμένη συνάντηση στη Νέα Υόρκη τις επόμενες ημέρες και τονίζουν ότι η οικοδόμηση εμπιστοσύνης είναι σημαντική για τα βήματα προς τα εμπρός.
Θα απουσιάζει η ΕΕ από τη διάσκεψη
Η απουσία της ΕΕ από τη άτυπη πενταμερή της 17ης Ιουλίου, αν και θεωρείτο βέβαιο λόγω των αντιδράσεων της τ/κ πλευράς, δείχνει τις προθέσεις των ΗΕ, τα οποία θέλουν να συντηρήσουν τη διαδικασία ζωντανή, χωρίς να έχουν «απώλειες».
«Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι δεν θα είναι στους συμμετέχοντες η ΕΕ. Όμως, η δική μας θέση είναι δεδηλωμένη και όχι μόνο η δική μας θέση αλλά και η θέση της ΕΕ σε ανώτατο επίπεδο», θυμίζοντας την κοινή επιστολή των Προέδρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς τον ΓΓ των ΗΕ κατά την προηγούμενη διευρυμένη συνάντηση» ανέφερε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος.
Οι προσδοκίες και οι πραγματικότητες
Η ε/κ πλευρά μεταβαίνει στη Νέα Υόρκη, γνωρίζοντας πως σε αυτό το στάδιο, δεν θα μπορούσε να γίνει ουσιαστικός διάλογος, κυρίως λόγω των λεγόμενων «εκλογών» στα κατεχόμενα, που θα πραγματοποιηθούν τον Οκτώβριο. Παρά τις δηλώσεις από πλευράς κυβέρνησης, ότι η σύνθεση της διάσκεψης, επιτρέπει να διεξαχθεί ουσιαστικός διάλογος, αυτό το σενάριο θεωρείται απομακρυσμένο. Πολιτικοί Αναλυτές εκτιμούν, ότι το μόνο «κέρδος» από την διάσκεψη, θα είναι να κλείσει το κεφάλαιο των ΜΟΕ, που συμφωνήθηκαν στη Γενεύη τον περασμένο Μάρτιο, αν και σε αυτό, οι απόψεις διίστανται λόγω της αντίδρασης της τ/κ πλευράς κυρίως στο ζήτημα της διάνοιξης νέων σημείων διέλευσης.
Το πρόγραμμα της διάσκεψης:
Την Τετάρτη, 16 Ιουλίου, στις 7 μ.μ. ώρα Νέας Υόρκης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα παρακαθίσει σε δείπνο που θα παραθέσει ο ΓΓ των ΗΕ προς τους συμμετέχοντες το οποίο θα πραγματοποιηθεί σε ειδική αίθουσα στο κτήριο της έδρας των ΗΕ στη Νέα Υόρκη. Το δείπνο αποτελεί το πρώτο μέρος της άτυπης διευρυμένης συνάντησης.
Την Πέμπτη, 17 Ιουλίου, στις 10.25πμ (ώρα Νέας Υόρκης), στο κτήριο των ΗΕ, ο Πρόεδρος θα έχει διμερή συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα, ενώ αντίστοιχες διμερείς συναντήσεις θα έχει ο Γενικός Γραμματέας και με τα υπόλοιπα συμμετέχοντα μέρη στην άτυπη συνάντηση.
Στη 11.30πμ (ώρα Νέας Υόρκης) θα ξεκινήσει στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών η Ολομέλεια της άτυπης συνάντησης, με εναρκτήριες τοποθετήσεις των μερών και θα ακολουθήσει συζήτηση.
Στη συνέχεια, στη 1.30μμ, οι επικεφαλής των αντιπροσωπειών,συνοδευόμενοι από ακόμα ένα μέλος της αντιπροσωπείας, θα παρακαθίσουν σε γεύμα εργασίας.
Μετά το γεύμα εργασίας θα πραγματοποιηθεί η τελική συζήτηση της Ολομέλειας η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί 4.45 μ.μ. (ώρα Νέας Υόρκης).
Ποιοι συνοδεύουν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας
Τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα συνοδεύουν ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας κ Γιώργος Σαββίδης, ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Κωνσταντίνος Κόμπος, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, η Υφυπουργός για Ευρωπαϊκά Θέματα κα Μαριλένα Ραουνά, ο Διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς κ. Μενέλαος Μενελάου, ο Διευθυντής του Γραφείου Τύπου του Προέδρου κ. Βίκτωρας Παπαδόπουλος, ο Διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου κ. Δώρος Βενέζης, καθώς και οι κ.κ. Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, Βασίλης Πρωτοπαπάς και υπηρεσιακοί παράγοντες.
