Ολοκληρώθηκε το Υπουργικό Συμβούλιο - Η απάντηση Λετυμπιώτη για πόρισμα Θανάση, θέσεις Τατάρ και Ηλεκτρική Διασύνδεση
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης προήδρευσε σήμερα, στο Προεδρικό Μέγαρο, συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου.
Τα αποτελέσματα της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων (ΕΤΧ) Ιανουαρίου 2025, από την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου, αποτυπώνουν ένα πιο χαλαρό κλίμα ως προς τον έλεγχο των υποψηφίων δανειοληπτών σε σχέση με τα προηγούμενα τρίμηνα, που η εικόνα ήταν πιο ασφυκτική.
Η χαλάρωση στους συνολικούς όρους και προϋποθέσεις χορήγησης νέων δανείων αντανακλά την αντίληψη των τραπεζών για μειωμένο κίνδυνο. Στην περίπτωση των νέων επιχειρηματικών και στεγαστικών δανείων, η αντιμετώπιση αιτήσεων επηρεάστηκε και από τον ανταγωνισμό.
Για το συγκεκριμένο θέμα μίλησε στο ThemaOnline, ο εκπρόσωπος Τύπου του συνδέσμου Τραπεζών, Ανδρέας Κωστουρής, εξηγώντας τι εννοούμε λέγοντας ότι χαλαρώνουν τα κριτήρια στις χορηγήσεις νέων δανείων.
«Η Κεντρική Τράπεζα έχει ένα δείκτη εδώ και 10 χρόνια περίπου, ο δείκτης διάχυσης δανείων, ο οποίος μετρά πόσο αυστηρά ή όχι είναι τα κριτήρια χορήγησης δανείων, μετρά δηλαδή, πόση συνεισφορά θέλει κάποιος. Για ένα στεγαστικό δάνειο η συνεισφορά είναι γύρω στο 20-30%. Όταν λέμε ότι είναι σε αυστηρό πλαίσιο εννοούμε πώς η συνεισφορά είναι στο 30%, ενώ για να είναι χαλαρό το πλαίσιο η συνεισφορά πρέπει να βρίσκεται γύρω στο 20%», είπε χαρακτηριστικά.
«Αυτά που καθορίζουν τη συνεισφορά είναι για παράδειγμα το εάν κάποιος έχει μόνιμη δουλειά, αν είναι ζευγάρι ή μονήρης ή αν έχει άλλες εξασφαλίσεις. Αυτά παίζουν ρόλο στα κριτήρια χορήγησης δανείων και στο ποσό συνεισφοράς που θα ζητήσει η τράπεζα. Η οδηγία της Κεντρικής θέλει το πλαίσιο χορήγησης δανείων και είναι πολύ απαιτητική γι’ αυτό και γίνεται ενδελεχής έλεγχος στα οικονομικά του ατόμου που ζητά δάνειο», συμπλήρωσε.
Θέλοντας να δώσει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα ο κύριος Κωστουρής, ανέφερε ότι «αν η ανεργία είναι ψηλή και δεν είμαστε σε ανάπτυξη ή ακόμη χειρότερα σε ύφεση και δεν υπάρχει ζήτηση για στεγαστικά, τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο αυστηρά. Δεν θα δίνουν δάνεια σε μια οικονομία που δεν πάει καλά και να εκτεθούν με τον κίνδυνο να γίνει μη εξυπηρετούμενο. Οι διαφορές δεν θα είναι μεγάλες, δεν θα χαλαρώσει γενικά το πλαίσιο χορήγησης δανείων. Το πλαίσιο είναι πολύ αυστηρό και απαιτητικό, ο δείκτης θα έχει μια οριακή μείωση/χαλάρωση»
Ποσοστό ίδιας συνεισφοράς
«Αν η Κεντρική ζητά από 10 τράπεζες το ποσοστό ίδιας συνεισφοράς για στεγαστικά και λένε όλες ότι ζητάνε 30% και τώρα σε κάποιους ζητάνε 25%, 20%, 27% αυτό σημαίνει ότι χαλάρωσαν τα κριτήρια χορήγησης δανείου», τόνισε
Αν για παράδειγμα πάρουμε τον δανεισμό πέρσι, το 2024 ήταν χρονιά ρεκόρ.
Περνώντας από μία δύσκολη περίοδο με πανδημία, πολέμους, αύξηση επιτοκίων και πληθωρισμού, τώρα διανύουμε μία φάση όπου τα επιτόκια μειώνονται, η κατάσταση με τους πολέμους γίνεται καλύτερη, η ανεργία είναι γύρω στο 5%, άρα έχουμε μια σειρά από πολλά θετικά δεδομένα που αφορούν άμεσα και έμμεσα την Κυπριακή οικονομία. Άρα υπάρχει και θετικό αντίκτυπο στα δάνεια.
Απαντήσεις στο τι σημαίνει η πτώση των επιτοκίων καθώς και η οριακή χαλάρωση των κριτηρίων χορήγησης δανείων, έδωσε ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης μιλώντας στο ThemaOnline σχολιάζοντας μεταξύ άλλων και για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
«Αν πάρουμε τα βασικά της οικονομίας, είμαστε ακόμα στη μισή διαδρομή, έχουμε ακόμα δρόμο. Εξακολουθούμε να έχουμε ιδιωτικό χρέος τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στους ιδιώτες. Αυτό εμποδίζει τις τράπεζες να δανειοδοτήσουν όσο θα ήθελαν γιατί δεν βρίσκουν αξιόπιστους δανειζόμενους. Πρέπει να κατέβει το ιδιωτικό χρέος αρκετά πιο κάτω για να μπορέσει να ανοίξει η αγορά και να δημιουργηθεί ο ανταγωνισμός. Οι καλοί δανειζόμενοι, οι επιχειρήσεις δηλαδή που έχουν καλή κερδοφορία, ήδη παίρνουν καλά επιτόκια. Όσο αφορά τους ιδιώτες δηλαδή τα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, τα επίπεδα δανεισμού είναι ψηλά. Δεν δημιουργήθηκαν ακόμα οι συνθήκες ανταγωνισμού που χρειάζονται στην Κυπριακή αγορά», είπε συγκεκριμένα.
Μη εξυπηρετούμενα δάνεια
«Καθώς βελτιώνεται η οικονομία θα κατεβούν και τα δάνεια κάτω. Ίσως χρειαστεί μια γενναία έμφαση πάνω στα δάνεια που χρονίζουν, τα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά. Υπάρχει η προσπάθεια να μην πειραχτεί ξανά το καθεστώς των πλειστηριασμών και το νομοθετικό πλαίσιο που αφορά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια γιατί το θέμα έμεινε λίγο στα αζήτητα. Αν πάρουμε από την πανδημία μέχρι σήμερα, μπορούμε να πούμε ότι η Κυπριακή οικονομία ήταν ανθεκτική. Αυτό φαίνεται και από τον αριθμό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ο οποίος δεν αυξήθηκε», σημείωσε.
«Είμαστε στα μισά του δρόμου, δυστυχώς έμεινε το δύσκολο κομμάτι. Τα «εύκολα» μη εξυπηρετούμενα δάνεια, εκείνα που είχαν δηλαδή περιουσίες υποθηκευμένες και μπορούσαν να πωληθούν, πωλήθηκαν και τώρα έμειναν τα «δύσκολα» μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Σε αυτά που έμειναν, το υποθηκευμένο ακίνητο δεν είναι ελκυστικό άρα δεν είναι εύκολο να πουληθεί ή είναι πολύ μεγάλο και πάλι δεν είναι εύκολο να πουληθεί. Θα πρέπει να δοθούν έξω σε πιο χαμηλές τιμές. Κάθε χρόνο που συνεχίζει μια τράπεζα να κρατά ένα τέτοιο ακίνητο χρεώνεται με τον τόκο του κεφαλαίου της. Τα πράγματα θα αρχίσουν να πιέζουν και από μόνα τους. Τα ακίνητα αρχίζουν να μπαίνουν σε προχωρημένη ηλικία και έτσι χάνουν συνέχεια την αξία τους», συμπλήρωσε.
Επιτόκια
Καταλήγοντας όσο αφορά τα επιτόκια, ο κύριος Τελώνης επισήμανε ότι «δεν βλέπω άλλη μείωση σύντομα. Τον Απρίλιο θα γίνει τεράστια συζήτηση για να μπορέσουν να περάσουν άλλη μείωση. Βλέπω μόνο ακόμα μία μείωση μέχρι το τέλος του χρόνου»
«Εκεί που βλέπαμε επιτόκια κάτω από 2%, με τον δανεισμό που θα έρθει από τη Γερμανία, τα επιτόκια θα μείνουν στο ίδιο σημείο. Εκεί που προσδοκούσαμε επιτόκια κάτω από 2% μέχρι το τέλος του χρόνου, θα πρέπει να το βγάλουμε από το μυαλό μας», κατέληξε.
