Για το πρόβλημα της πιτυοκάμπης που εμφανίζεται κάθε χρόνο στα Κυπριακά δάση καθώς και την επίδραση τους στην ανθρώπινη υγεία, μίλησε στο ThemaOnline o Εκπρόσωπος Τύπου του Τμήματος Δασών, Γιώργος Κωνσταντίνου.
Η πιτυοκάμπη με την επιστημονική ονομασία Thaumetopoea wilkinsonii Tams, ή κοινώς κάμπια της πεύκης, είναι ένα έντομο που προκαλεί σοβαρά προβλήματα στα δάση, αλλά και στον άνθρωπο αν έρθει σε απευθείας επαφή μαζί της.
«Τη συναντάμε σε μεμονωμένα δέντρα (πεύκα) ή νεαρά δέντρα και επηρεάζουν την εμφάνισή τους αφού τρώνε τις βελόνες τους και έτσι εμφανίζονται ως μαραμένα. Προσβάλλει συνήθως τη τραχεία πεύκη, τους μαύρους πεύκους και κάποτε ορισμένα ξενικά είδη πεύκης, όπως P. canariensis, P. halepensis, και τα υβρίδια τραχείας και χαλεπίου πεύκης», είπε συγκεκριμένα.
«Το έντομο αυτό έχει κύκλο ζωής ένα χρόνο, στον οποίο διανύει τέσσερα διαδοχικά στάδια ανάπτυξης όπως αυγό, προνύμφη, νύμφωση και τέλειο έντομο», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τη σελίδα του Τμήματος Δασών, τα τέλεια έντομα έχουν τη μορφή πεταλούδας και κάνουν τις πρώτες πτήσεις τους τέλος Ιουλίου αρχές Αυγούστου στα ψηλότερα υψόμετρα, ενώ στα χαμηλότερα υψόμετρα αρχίζουν να πετούν λίγο αργότερα. Τα αρσενικά τέλεια έντομα μπορούν να πετάξουν σε απόσταση μέχρι και δύο χιλιόμετρα, ενώ το θηλυκό μόνο περπατά και δεν μπορεί να πετάξει.
Μετά τη σύζευξη, το θηλυκό τέλειο έντομο αρχίζει να γεννά και τοποθετεί τα αυγά του στη βάση των δύο βελόνων ή γύρω από ένα πολύ μικρό κλαδί και σχηματίζει σιγά σιγά ένα κυλινδρικό αυγοσωρό ο οποίος συνήθως αποτελείται από 70 μέχρι 300 αυγά.
«Η εκκόλαψη των αυγών γίνεται περίπου σε 30-45 μέρες μετά την σύζευξη, τέλος Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου και σταδιακά αρχίζουν και εμφανίζονται αυτές οι μικρές φωλιές, τα κουκούλια που βλέπουμε πάνω στα πεύκα. Σε αυτό το σημείο μπορούμε να αναφέρουμε ότι καθοριστικός παράγοντας είναι η θερμοκρασία», σημείωσε ο κύριος Κωνσταντίνου.
Κατά το στάδιο της προνύμφης η πιτυοκάμπη αναπτύσσει διαδοχικά πέντε ηλικίες και διακρίνεται από το χρώμα της, το τρίχωμα της, από το μέγεθος της και τέλος από τη χαρακτηριστική φωλιά που κατασκευάζει, σύμφωνα με τα στοιχεία της σελίδας του Τμήματος Δασών.
Οι προνύμφες της πρώτης ηλικίας έχουν το χαρακτηριστικό άσπρο χρώμα και το κεφάλι τους είναι μαύρο. Αμέσως μετά την εκκόλαψη εμφανίζουν μία αυξημένη κοινωνική συμπεριφορά, σχηματίζοντας φωλιές με αραιά νήματα κοντά στον αυγοσωρό. Σε αυτή την ηλικία τρώνε τις βελόνες κατά μήκος, γιατί τα στοματικά τους μόρια είναι πολύ μικρά. Αυτή η ηλικία διαρκεί 20 - 25 περίπου μέρες και κατά τη διάρκειά της, οι προνύμφες μπορούν να μετακινηθούν και να κατασκευάσουν φωλιές σε διαφορετικά σημεία πάνω στο δέντρο.
Η δεύτερη ηλικία που ακολουθεί έχει επίσης διάρκεια 20 - 25 ημερών. Η αλλαγή της προνύμφης χαρακτηρίζεται από την αύξηση του μεγέθους της, του χρώματός της (καστανοκαφέ με σκουρόχρωμες πορτοκαλί κατά μήκος λωρίδες) και την αποβολή της εξωτερικής άσπρης/γαλακτώδους μεμβράνης της προηγούμενης ηλικίας. Οι προνύμφες της ηλικίας αυτής σχηματίζουν πιο μεγάλες και πιο συνεκτικές φωλιές.
H προνύμφη της τρίτης ηλικίας αναπτύσσει μακρύ τρίχωμα, σχηματίζει πιο πυκνή φωλιά και διαρκεί περίπου 28-30 ημέρες.
Η τέταρτη ηλικία της προνύμφης διαρκεί περίπου 40 ημέρες και κινείται προς την κορυφή και σχηματίζει τη γνωστή τελική φωλιά.
Η πέμπτη ηλικία έχει διάρκεια 25 ημέρες και οι προνύμφες εγκαταλείπουν τη φωλιά για αναζήτηση τροφής μόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας όταν η θερμοκρασία δεν είναι κάτω από 0 °C.
Μετά ακολουθεί το στάδιο της νύμφωσης, η οποία γίνεται στο έδαφος σε βάθος 5 - 10 εκατοστών και από το κάθε κουκούλι που κατασκευάζει η κάθε μια προνύμφη θα πετάξουν το καλοκαίρι τα νέα τέλεια έντομα της πιτυοκάμπης.
«Τη περίοδο, μέσα στον Μάρτη – Απρίλη η κάμπια κυκλοφορεί κάτω στο έδαφος δημιουργώντας ουρές. Φεύγει από τα δέντρα ώστε να εγκατασταθεί μέσα στο έδαφος και να επανέλθει μετά ως πεταλούδα για να κάνει τον κύκλο της μέσα στον Αύγουστο», σημείωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του Τμήματος Δασών.
Καταπολέμηση
Όσο αφορά την καταπολέμηση αυτού του φαινομένου, ο κύριος Κωνσταντίνου τόνισε ότι «ως Τμήμα Δασών ξεκινούμε την καταπολέμηση της πιτυοκάμπης μέσα στον Νοέμβρη με Γενάρη είτε με αεροψεκασμούς είτε με επίγειους ψεκασμούς. Εκτός αυτού έχουμε και εγκατεστημένο δίκτυο φερομονικών παγίδων ώστε να τραβήξουμε και να συλλέξουμε τις θηλυκές οι οποίες δεν θα προβούν μετά στη γέννηση»
«Από φέτος το Υπουργείο Γεωργίας κατέστησε και δοκιμαστικά σε ένα χωριό κάποιες φωλιές, ώστε να παραμένουν στην Κύπρο οι τσαλαπετινοί οι οποίοι τρέφονται με τις πιτυοκάμπες», πρόσθεσε.
Οι διαφορές από τα «μαρτούθκια»
Μεταξύ άλλων, ο κύριος Κωνσταντίνου ανέφερε στο «Τ» τις διαφορές που έχουν οι πιτυοκάμπιες με τα λεγόμενα «μαρτούθκια» έτσι ώστε να μπορούμε να τα ξεχωρίσουμε.
«Τα μαρτούθκια είναι εκείνα που βλέπουμε τα κουκούλια τους κάτω στο έδαφος και είναι προς το μαύρο χρώμα, ενώ δεν θα τα δούμε ούτε να δημιουργούν ουρές το ένα πίσω από το άλλο. Η πιτυοκάμπη από την άλλη δημιουργεί πομπή μέσα στο έδαφος ώστε να βρει κατάλληλο έδαφος να εγκατασταθεί και μετά από λίγους μήνες να επανέλθει ως τέλειο έντομο, δηλαδή πεταλούδα. Το χρώμα της πιτυοκάμπης είναι πιο ξανθό, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να μοιάζει στο χρώμα και με τα «μαρτούθκια», εξήγησε.
Πώς επηρεάζεται η ανθρώπινη υγεία
«Τα τριχείδια της πιτυοκάμπης προκαλούν αλλεργίες και δερματολογικά προβλήματα στον άνθρωπο προκαλώντας φαγούρα και εξανθήματα στο δέρμα. Για το λόγο αυτό βγάζουμε κατά καιρούς ανακοινώσεις, καλώντας τον κόσμο να μην κάθετε κάτω από δέντρα που είναι προσβεβλημένα από αυτά τα κουκούλια ή αν δει τη πομπή τους στο έδαφος να μην πλησιάσει. Αν τυχόν προκύψει αλλεργία θα πρέπει να ακολουθήσει ιατρική συμβουλή», σημείωσε ο κύριος Κωνσταντίνου.
«Το ίδιο όμως ισχύει και για τα ζώα όσο αφορά τις αλλεργίες, γι’ αυτό και συμβουλεύουμε τον κόσμο να μην παίρνει τα κατοικίδια του κοντά σε σημεία όπου υπάρχει προσβολή από την πιτυοκάμπη», συνέχισε.
Καταλήγοντας, επισήμανε ότι «όπως ορισμένα άτομα είναι αλλεργικά στο τσίμπημα των μελισσών, μπορεί το ίδιο να προκύψει και με την πιτυοκάμπη και να έχουν σοβαρό ιατρικό πρόβλημα. Μόλις νιώσουν ότι έχουν έντονη φαγούρα και νομίζουν ότι είναι από την πιτυοκάμπη να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Τι κερδίζει τελικά η Κύπρος από την παροχή ευκολιών και υποδομών στις ΗΠΑ;
• Προέβλεψαν οι Simpsons τον νικητή των αμερικάνικων εκλογών;
• Καιρός: Πού κυμαίνεται σήμερα η θερμοκρασία - Θα δούμε βροχές στο «μενού»; Δείτε αναλυτικά
• Έκλεψε κοσμήματα αξίας 15 χιλιάδων ευρώ από χρυσοχοείο στη Λάρνακα - Χειροπέδες σε 36χρονο
ΑΝΑΛΥΣΗ: Επηρεάζουν την Κύπρο οι Αμερικανικές Εκλογές; Διεθνολόγος στο «Τ»
Σε απόλυτο ντέρμπι, στο οποίο όμως εμφανίζει μικρό προβάδισμα η Κάμαλα Χάρις έναντι του Ντόναλντ Τραμπ, εξελίσσονται οι αμερικανικές εκλογές.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
