Αποκορύφωμα της πλήρους «ενδυματολογικής αναρχίας» ήταν η πανδημία, όταν οι τηλε-εργαζόμενοι εγκατέλειψαν τα επαγγελματικά ρούχα για την άνεση του «athleisure» (athletics και leisure wear) ή ακόμα και για τις πιτζάμες τους.
Έκτοτε, η κυρίαρχη τάση είναι η χαλάρωση του ενδυματολογικού κώδικα, ακόμα και για τις υπαλληλικές θέσεις του «λευκού κολάρου». Αυτό όμως δε σημαίνει ότι τα ρούχα που φοράμε, μέσα ή έξω από τη δουλειά, δεν έχουν πια σημασία.
Τέλος στην επισημότητα
Πλέον, μετά την πανδημία και την επιστροφή στο γραφείο, τα επίσημα ρούχα εργασίας δεν είναι πλέον απαραίτητα στις περισσότερες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με την πολυεθνική εταιρεία παροχής λύσεων ανθρώπινου δυναμικού Brightmine , έχουν μειωθεί κατά 80% οι επιχειρήσεις που επιβάλλουν υποχρεωτικό ενδυματολογικό κώδικα. Πλέον μόνο το 4,3% των εταιρειών παγκοσμίως εξακολουθεί να ζητάει από τους υπαλλήλους συγκεκριμένη ενδυμασία.
Ντύσου casual και στο γραφείο
Στέλεχος της Βrightmine δηλώνει στο περιοδικό Raconteur, ότι οι αλλαγές στον τρόπο που ντυνόμαστε στο γραφείο είναι μέρος μιας ευρύτερης κοινωνικής μεταβολής, η οποία επιταχύνθηκε από την πανδημία. «Οι άνθρωποι που εργάζονται από το σπίτι έχουν πλέον συνηθίσει να ντύνονται λίγο πιο casual και οι εταιρείες έχουν συνειδητοποιήσει ότι το να επιτρέπουν στους ανθρώπους να αισθάνονται άνετα μπορεί να τους βοηθήσει να αποδώσουν καλύτερα», λέει η επικεφαλής στρατηγικής HR της πολυεθνικής εταιρείας.
Στη χαλάρωση του ενδυματολογικού κώδικα συνέβαλαν τα μέγιστα οι τηλεδιασκέψεις. Όταν βλέπεις ανώτατα στελέχη και διακεκριμένους πελάτες μεγάλων επιχειρήσεων, να συμμετέχουν σε εταιρικά μίτινγκ, μέσω zoom ή Teams, φορώντα αθλητικά φούτερ με κουκούλα, το casual ντύσιμο γίνεται πιο αποδεκτό ακόμα και στα πιο αυστηρά επαγγελματικά περιβάλλοντα.
Η χαλάρωση των ενδυματολογικών κανόνων συμβάλλει και στις στρατηγικές ένταξης των εταιρειών. Μπορεί στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού ο Τραμπ να έχει κηρύξει πόλεμο στην DEI (diversity – equity – inclusion) όμως οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις εξακολουθούν να σέβονται το τρίπτυχο «Διαφορετικότητα – Ισονομία – Συμπερίληψη».
Όλα επιτρέπονται; Όχι ακριβώς
Παρά το γεγονός ότι πολλές εταιρείες καταργούν τους κώδικες ενδυμασίας στο γραφείο, αυτό που επιλέγουμε να φοράμε εξακολουθεί να κουβαλάει έναν ειδικό συμβολισμό.
Ο Ρίτσαρντ Τόμπσον Φορντ, συγγραφέας του βιβλίου «Dress Codes: Ηοw Fashion Made History», εξηγεί πώς «τα ράσα (εξακολουθούν να) κάνουν τον παπά», ακόμα και στους πολυσυλλεκτικούς εργασιακούς χώρους του 2025.
«Ο συμβολισμός της ενδυμασίας είναι διαισθητικός», λέει ο Φορντ, ο οποίος εκτός από μελετητής της μόδας διδάσκει νομική στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. «Με τον τρόπο που ντυνόμαστε μεταδίδουμε συγκεκριμένα μηνύματα. Αυτό έχει μεγάλη σημασία όταν συναντάς έναν πελάτη ή προσπαθείς να εντυπωσιάσεις κάποιον σε μια συνέντευξη».
Πλέον, μαζί με την υβριδική εργασία (που επιτρέπει κάποιες μέρες να δουλεύεις από το σπίτι), καθιερώνεται και η «υβριδική ενδυμασία» ή αλλιώς «ντύσου ανάλογα με τη μέρα».
«Πρόκειται για έναν ευέλικτο κώδικα ενδυμασίας που επιτρέπει στους υπαλλήλους να επιλέγουν τι θα φορέσουν με βάση τις εργασιακές τους δραστηριότητες και με ποιον θα συναντηθούν εκείνη την ημέρα», εξηγεί Φορντ. Αυτό σημαίνει ότι, ενώ μπορεί να είναι πλέον αποδεκτό να φοράς μπλουζάκι και τζιν στο γραφείο, υπάρχει η προσδοκία (αν και όχι η απαίτηση) ότι οι εργαζόμενοι θα φορούν πιο κομψά ρούχα όταν συναντούν έναν πελάτη.
Άτυπος κώδικας
Αυτοί οι «άτυποι» κώδικες ενδυμασίας, όπως τους περιγράφει ο Φορντ, ακόμα επηρεάζουν, έστω και υπόγεια, το τι φορούν οι άνθρωποι στη δουλειά. «Οι άνθρωποι πάντα αναζητούν έναν τρόπο να ντύνονται κατάλληλα. Κανείς δεν θέλει να τον δουν να φοράει κάτι ακατάλληλο, είτε είναι πολύ επίσημο και τότε φαίνεσαι γελοίος και νευρικός, είτε είναι πολύ casual και τότε φαίνεσαι ατημέλητος ή αδιάφορος. Έτσι, οι άνθρωποι προσπαθούν να βρουν το ιδανικό σημείο και συχνά καταλήγουν να αντιγράφουν ο ένας τον άλλον», λέει.
Αυτό αποτυπώνεται στη λεγόμενη «στολή του Μινττάουν», που έγινε δημοφιλής μεταξύ των εργαζομένων στον χρηματοοικονομικό τομέα στο Μινττάουν του Μανχάταν. Αν και οι τράπεζες των ΗΠΑ έχουν χαλαρώσει τους κώδικες ενδυμασίας στο γραφείο, πολλοί άνδρες υπάλληλοι έχουν υιοθετήσει μια παρόμοια ενδυμασία που αποτελείται από πουκάμισο, παντελόνι και φλις γιλέκο. Ο Φορντ λέει: «Είναι σχεδόν σαν το παλιό επαγγελματικό κοστούμι. Επειδή όλοι φορούν ακριβώς τα ίδια ρούχα, το συγκεκριμένο ντύσιμο έχει εξελιχθεί σε έναν άγραφο κανόνα».
Ταξική ιεραρχία
Σε ορισμένους κλάδους, αυτές οι τάσεις δημιουργούν παρόμοιες προσδοκίες σχετικά με το τι πρέπει και τι δεν πρέπει να φοριέται ως επίσημος κώδικας ενδυμασίας. «Πρόκειται για ένα είδος ιεραρχίας», συνεχίζει ο Ford, «επειδή άτομα από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις μπορεί να μην γνωρίζουν τι θεωρείται κατάλληλο και έτσι η ενδυμασία γίνεται ένας άτυπος μηχανισμός ταξινόμησης».
Η ιεραρχία μπορεί επίσης να καθιερωθεί μέσω «λεπτών διαφορών στο ίδιο ένδυμα», προσθέτει ο Ford. Για παράδειγμα, ο διευθύνων σύμβουλος της Meta, Μαρκ Ζάκερμπεργκ, φοράει συχνά ένα γκριζο t-shirt στη δουλειά. Αν και όλοι μπορούμε να αγοράσουμε ένα τέτοιο μπλουζάκι, τα δικά του είναι φτιαγμένα κατά παραγγελία από τον Ιταλό σχεδιαστή Brunello Cucinelli και κοστίζουν μεταξύ 300-400 δολάρια (256-340 ευρώ). «Μπορεί να υπάρχει ιεραρχία ακόμα και στα μπλουζάκια», λέει ο Ford. «Δεν έχει εξαφανιστεί καθόλου, απλώς έχει μεταμορφωθεί».
Στο γραφείο άνεση, στην έξοδο εμφάνιση
Με ορισμένες εταιρείες να ενθαρρύνουν πλέον την πλήρη επιστροφή στο γραφείο, η επίσημη ενδυμασία στην εργασία ενδέχεται να γίνει και πάλι πιο δημοφιλής, σύμφωνα με τον Φορντ. Ωστόσο, η επιστροφή στο κοστούμι και τη γραβάτα ή στη μπλούζα και το σακάκι πιθανότατα θα είναι βραχύβια.
«Νομίζω ότι θα έχουμε μια μικρή επιστροφή στο επίσημο, αλλά δεν είμαι πεπεισμένος ότι θα είναι μόνιμη», λέει. «Υποψιάζομαι ότι η γενική ιστορική τάση προς το πιο casual θα συνεχιστεί».
Με τον κόσμο της εργασίας να γίνεται όλο και πιο ανεπίσημος, το αντίθετο ισχύει πλέον στην κοινωνική μας ζωή, σύμφωνα με τον Φορντ. «Σε κάποιο βαθμό, τα πιο επίσημα ρούχα δεν προορίζονται πλέον για την εργασία, αλλά για τον ελεύθερο χρόνο», σημειώνει. «Αντί να ντύνονται πιο απλά όταν φεύγουν από το γραφείο, οι άνθρωποι ντύνονται πιο επίσημα για να βγουν έξω».
Ενώ οι χώροι εργασίας και τα τμήματα ανθρώπινου δυναμικού φαίνονται να ενδιαφέρονται λιγότερο για το τι φορούν οι εργαζόμενοι, οι κοινωνικές νόρμες θα συνεχίσουν να έχουν επιρροή, είτε βρισκόμαστε στο γραφείο είτε έξω από αυτό.
ΠΗΓΗ: in.gr
