Έρχεται σε μια στιγμή όπου η γεωπολιτική θερμοκρασία στην Ανατολική Μεσόγειο ανεβαίνει ξανά και η Άγκυρα κλιμακώνει τη ρητορική της, με τρόπο που δεν αφήνει περιθώρια για επανέναρξη των συνομιλιών, που αυτό είναι το ζητούμενο, ενόψει της νέας πενταμερούς διάσκεψης που θα πραγματοποιηθεί στη Νέα Υόρκη, στα μέσα Ιουλίου.
Η συνάντηση του Ειδικού Απεσταλμένου της ΕΕ με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 24 Ιουνίου. Στόχος, είναι η ενημέρωση για τις τελευταίες εξελίξεις, καθώς και η ευθυγράμμιση στρατηγικής ανάμεσα σε Λευκωσία και ΕΕ. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έχει αναφερθεί επανειλημμένως στην ανάγκη συντονισμού με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς- ΕΕ και ΗΕ, για επανεκκίνηση ουσιαστικών συνομιλιών.
Σε υψηλούς τόνους η ρητορική της Άγκυρας
Ενώ πλησιάζει η ημερομηνία για την πενταμερή διάσκεψη της Νέας Υόρκης, η Άγκυρα ανεβάζει τους τόνους επαναλαμβάνοντας την αξίωση για λύση δύο κρατών. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν, κατά την παρέμβασή του στην πρόσφατη Σύνοδο του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης, έθεσε ξανά στο τραπέζι την απαράδεκτη αξίωση για “αναγνώριση του τουρκοκυπριακού κράτους”. Μίλησε για δύο λαούς και για δύο κράτη στην Κύπρο και κάλεσε ευθέως τα κράτη του Οργανισμού, να αποδεχθούν την “πραγματικότητα”, όπως την ορίζει η Άγκυρα.
Η αντίδραση της Αθήνας ήταν άμεση. Το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών έκανε λόγο για “προκλητική ρητορική” που δεν συμβάλλει στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Για δεκαετίες, η ελληνική διπλωματία επένδυε στην προσδοκία ότι η συμμετοχή της Τουρκίας στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό θα τη συγκρατήσει εντός των ορίων του ρεαλισμού. Σήμερα όμως, ο Ταγίπ Ερντογάν-ακόμη και μέσα στην οικονομική πίεση-αποδεικνύει πως δεν έχει πρόβλημα να πιέζει τα όρια, ακόμη και να το ανατρέψει.
Ο Γιοχάνες Χαν και συνολικά η ΕΕ, βρίσκονται μπροστά σε ένα δίλημμα: Να συνεχίσουν να διατηρούν ρόλο “παρατηρητή με άποψη”, ή να επιχειρήσουν να παρέμβουν ουσιαστικά. Για να γίνει το δεύτερο, χρειάζεται πολιτικό κεφάλαιο, που μέχρι στιγμής η Ευρώπη δεν φαίνεται διατεθειμένη να δαπανήσει. Η έλλειψη πολιτικής βούλησης για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας κάθε φορά που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο στην Κύπρο, είναι απόδειξη αυτής της αδράνειας.