Σύμφωνα με την ειδική έκθεση που δημοσιεύτηκε σήμερα (29/04), αν και η Κύπρος έχει επενδύσει δισεκατομμύρια ευρώ σε φράγματα, αφαλατώσεις και μονάδες επεξεργασίας λυμάτων, στερείται ενός συνολικού, στρατηγικού σχεδίου προσαρμογής στην κλιματική κρίση.
«Διαχρονικά η Κυπριακή Δημοκρατία λειτουργεί περισσότερο πυροσβεστικά αντί προληπτικά, με κίνδυνο υψηλότερο οικονομικό κόστος και μεγαλύτερη περιβαλλοντική επιβάρυνση», υπογραμμίζει ο Γενικός Ελεγκτής Ανδρέας Παπακωνσταντίνου.
Χρόνιες παθογένειες και κίνδυνοι
Η έκθεση αποκαλύπτει:
- Απουσία ενιαίας τιμολογιακής πολιτικής και μεγάλες ανισότητες στην τιμολόγηση του νερού ύδρευσης και άρδευσης.
- Τεράστιες απώλειες νερού από φθαρμένα δίκτυα ύδρευσης χωρίς άμεσο σχέδιο αντικατάστασης.
- Κακή ποιότητα και χαμηλή αξιοποίηση του ανακυκλωμένου νερού, λόγω έλλειψης υποδομών.
- Ενεργοβόρες μονάδες αφαλάτωσης που βασίζονται σε συμβατικά καύσιμα, αυξάνοντας το κόστος και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
- Καθυστερήσεις στην υλοποίηση έργων υποδομής συνολικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ.
- Ανεπαρκής έλεγχος γεωτρήσεων και υδροληψιών, με κίνδυνο υπεράντλησης σε 14 από 22 Συστήματα Υδροδότησης (ΣΥΥ) και υφαλμύρινσης (θαλάσσια διείσδυση) σε επτά από 22 ΣΥΥ.
Παράλληλα, καταγράφεται ότι η Κύπρος ήδη πλήττεται από τη ραγδαία άνοδο της θερμοκρασίας και τη δραματική μείωση των βροχοπτώσεων, ενώ προβλέπεται επιδείνωση των φαινομένων ξηρασίας και υποβάθμισης των υδάτινων αποθεμάτων.
Ευρωπαϊκές κυρώσεις στον ορίζοντα
Επιπλέον, η Κύπρος κινδυνεύει με ευρωπαϊκές κυρώσεις λόγω μη συμμόρφωσης σε κοινοτικές οδηγίες για τα ύδατα και τα αστικά λύματα, όπως επισημαίνεται σε προειδοποιητικές επιστολές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Άμεσες ενέργειες ή κατάρρευση
Η Ελεγκτική Υπηρεσία προειδοποιεί ότι χωρίς ένα ολοκληρωμένο και άμεσα εφαρμόσιμο σχέδιο, η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με σοβαρά προβλήματα υδατικής επάρκειας και ποιότητας, επηρεάζοντας κρίσιμους τομείς όπως η γεωργία, η ύδρευση και ο τουρισμός.
Συγκεκριμένα, ζητά την εφαρμογή:
- Αειφόρου διαχείρισης των υδάτινων πόρων,
- Εκσυγχρονισμό των υποδομών,
- Αξιοποίηση ανακυκλωμένου και αφαλατωμένου νερού με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,
- Συστηματική ανάλυση κινδύνων και επανεκτίμηση των στρατηγικών διαχείρισης.
«Απαιτούνται άμεσες και συντονισμένες ενέργειες για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υδάτινων πόρων, διασφαλίζοντας την επάρκεια και την ποιότητα τους για το παρόν και το μέλλον»