Ανασύρθηκαν επτά σοροί από το ναυάγιο ανοιχτά του Κάβο Γκρέκο - Πληροφορίες ότι εξέπεμπαν «SOS» από χθες
Στους επτά ανέβηκαν οι νεκροί που εντοπίστηκαν σε θαλάσσια περιοχή τριάντα ναυτικά μίλια νοτιοανατολικά του Κάβο Γκρέκο.
Πολλοί αμέσως καταδίκασαν τη μητέρα, αλλά ας αναρωτηθούμε: Πώς έφτασε σε αυτό το σημείο; Η απάντηση είναι απλή ... εξάντληση.
Πως να ρίξεις ευθύνη σε μια μάνα όταν το ίδιο το σύστημα την αναγκάζει να επανέλθει στην εργασία 3-4 μήνες μετά την γέννα, ενώ ταυτόχρονα κουβαλά χίλιες δυο άλλες πιέσεις και υποχρεώσεις της οικογένειας μέσα στο μυαλό της;
Στην Κύπρο, η άδεια μητρότητας διαρκεί μόλις 4 μήνες, αναγκάζοντας τις μητέρες να επιστρέψουν στη δουλειά με αϋπνίες και ψυχική και σωματική εξάντληση. Σε αντίθεση, χώρες όπως η Βουλγαρία και η Νορβηγία προσφέρουν μακρύτερες περιόδους άδειας, αναγνωρίζοντας την πραγματικότητα των γονιών. Οι μητέρες αντιμετωπίζονται ως τέλειες εργαζόμενες και νοικοκυρές, χωρίς την απαραίτητη στήριξη.
Η κοινωνία και το κράτος έχουν ευθύνη για την στήριξη των γονιών. Αντί να καταδικάσουμε μια μητέρα που βιώνει την απόλυτη τραγωδία, πρέπει να απαιτήσουμε αλλαγές: επέκταση της άδειας μητρότητας σε 8-12 μήνες, ενίσχυση των κρατικών παιδικών σταθμών, έλεγχος και άμεση ενημέρωση γονέων αν κάποιο παιδάκι δεν παρουσιάστηκε το πρωί στο σχολείο, ευέλικτα ωράρια και ενημέρωση για τους κινδύνους της εξάντλησης.
Αυτή η τραγωδία θα πρέπει να μας κινητοποιήσει να αλλάξουμε το σύστημα, προκειμένου να αποτρέψουμε παρόμοιες καταστάσεις στο μέλλον. Η ευθύνη δεν βαραίνει μόνο τις μητέρες, αλλά ολόκληρη την κοινωνία.
Το σύστημα εγκαταλείπει τις μητέρες
Στην εποχή μας, η ισορροπία μεταξύ μητρότητας και εργασίας αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα. Ωστόσο, πολλές γυναίκες βιώνουν το σκληρό δίλημμα της ισορροπίας μεταξύ καριέρας και οικογενειακής ζωής. Το σύστημα, πολλές φορές, δεν προσφέρει την απαιτούμενη στήριξη, με αποτέλεσμα οι μητέρες να νιώθουν εγκατελειμμένες σε αυτή την κρίσιμη φάση της ζωής τους. Αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογικά ζητήματα, όπως το σύνδρομο του «ξεχασμένου παιδιού» και το το φαινόμενο του «mom brain».
Πολλές μητέρες βιώνουν μια σκληρή πραγματικότητα: την αδυναμία του συστήματος να υποστηρίξει τo διπλό τους ρόλο ως εργαζόμενες και μητέρες. Αυτή η ένταση μεταξύ επαγγελματικών και οικογενειακών υποχρεώσεων αναδεικνύει ένα ζήτημα που απαιτεί άμεση προσοχή από τις πολιτικές ηγεσίες και την κοινωνία στο σύνολό της.
Η πραγματικότητα που βιώνουν οι μητέρες
Η είσοδος στην αγορά εργασίας έχει μεταβληθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, με όλο και περισσότερες γυναίκες να αναγκάζονται ή να θέλουν να αναλαμβάνουν επαγγελματικούς ρόλους. Ωστόσο, η ταυτόχρονη ανατροφή παιδιών και η εργασία αποτελούν μια προκλητική δοκιμασία.
Η έλλειψη προσβάσιμων και ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας παιδιών, οι περιορισμένες άδειες μητρότητας και πατρότητας, καθώς και οι συνθήκες εργασίας που δεν ευνοούν την ευελιξία, καταδεικνύουν μια έλλειψη προετοιμασίας εκ μέρους του κράτους για να υποστηρίξει τις σύγχρονες οικογένειες. Όλες αυτές οι παράγοντες οδηγούν σε αυξημένο άγχος και αίσθημα απόρριψης για τις μητέρες, οι οποίες συχνά είτε αισθάνονται εγκλωβισμένες είτε πιεσμένες.
Πολλές γυναίκες που εργάζονται σε εταιρείες με περιορισμένες πολιτικές για τη μητρότητα αναγκάζονται να επιστρέψουν δουλειά νωρίς μετά τη γέννηση του παιδιού τους. Αυτό τους περιορίζει την ποιότητα της ανατροφής, με συνέπεια πολλές φορές τα παιδιά τους να νιώθουν παραμελημένα. Αυτή η δυναμική οδηγεί στο σύνδρομο του "ξεχασμένου παιδιού", όπου οι γονείς, λόγω των επαγγελματικών τους υποχρεώσεων, δεν μπορούν να παρέχουν την απαραίτητη συναισθηματική στήριξη και προσοχή στα παιδιά τους, κάτι που μπορεί να έχει σοβαρές ψυχολογικές επιπτώσεις στην ανάπτυξή τους ή και την ζωή τους.
Επιπλέον, σε περιπτώσεις όπου οι μητέρες είναι αυτοαπασχολούμενες ή εργάζονται σε πιο ευέλικτες θέσεις, οι ανάγκες των παιδιών συχνά επιβαρύνουν την επαγγελματική τους ζωή. Αν οι υπηρεσίες φροντίδας παιδιών είναι δαπανηρές ή μη διαθέσιμες, οι μητέρες συχνά καταφεύγουν στην υποστήριξη συγγενών, οι οποίοι μπορεί να μην είναι πάντα διαθέσιμοι. Αυτές οι συνθήκες δημιουργούν αίσθημα ανασφάλειας και πίεσης, που επηρεάζει τόσο την προσωπική όσο και την επαγγελματική ζωή τους.
Σημαντικό είναι να αναφέρουμε και το φαινόμενο του "mom brain", το οποίο αναφέρεται στις δυσκολίες που βιώνουν πολλές μητέρες στη συγκέντρωση, τη μνήμη και τη διαδικασία σκέψης τους, ιδιαίτερα κατά την εγκυμοσύνη και τα πρώτα χρόνια της μητρότητας. Στις μητέρες συχνά παρατηρείται αυξημένη κόπωση και πιεσμένα συναισθήματα, που διευκολύνουν την αίσθηση της αναβλητικότητας και της υπερφόρτωσης. Οι ορμονικές αλλαγές, η έλλειψη ύπνου και οι συνεχείς υποχρεώσεις μπορούν να επιβαρύνουν τη λειτουργία του εγκεφάλου, επηρεάζοντας έτσι την ικανότητα να ανταποκριθούν στις καθημερινές προκλήσεις της μητρότητας και της εργασίας.
Τραγωδίες στην Κύπρο
Πέρα από το πρόσφατο περιστατικό με την μητέρα που ξέχασε το βρέφος στο αυτοκίνητο με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του, πριν 15 χρόνια επίσης στην Κύπρο ένας γιατρός χειρουργός ξέχασε το πεντάχρονο παιδί του στο πάρκινγκ του νοσοκομείου και το βρήκε νεκρό 10 ώρες μετά.
Μεγάλο ποσοστό μητέρων στην Κύπρο έχουν βιώσει και βιώνουν καθημερινά το «mom brain» το οποίο σύμφωνα με έρευνες που έγιναν το 2017 μπορεί διαρκέσει έως και έξι χρόνια μετά τον τοκετό. Οι αιτίες των ανησυχητικών αυτών ποσοστών σχετίζονται άμεσα με την έλλειψη στήριξης και το γεγονός ότι πολλές μητέρες αναγκάζονται να επιστρέψουν στην εργασία νωρίς ή να εργάζονται υπό συνθήκες πίεσης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα παιδιά να μην λαμβάνουν την αμέριστη φροντίδα και προσοχή που χρειάζονται.
Οικονομικά ζητήματα
Η έλλειψη υποστήριξης για τις μητέρες έχει και οικονομικές συνέπειες. Μελέτες έχουν δείξει ότι χώρες με γενναιόδωρες πολιτικές στήριξης της μητρότητας , όπως η Σουηδία, εμφανίζουν αυξημένη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα. Αντίθετα, χώρες με περιορισμένες πολιτικές, όπως η Κύπρος, ανάγκασαν πολλές γυναίκες να αποσυρθούν από την εργασία τους, διότι οι πολιτικές άδειας μητρότητας δεν επαρκούν.
Σύμφωνα με στοιχεία, πολλές γυναίκες στην Κύπρο αναφέρουν ότι η επιστροφή στην εργασία τους είναι εξαιρετικά δύσκολη και ελλοχεύει ο φόβος της παραμέλησης των παιδιών τους. Επιπρόσθετα λόγω της οικονομικής ανάγκης για επιβίωση, η επιστροφή πίσω στην εργασία σε σύντομο χρονικό διάστημα σε συνδυασμό με το μεγάλο φόρτο υποχρεώσεων στην οικογένεια , προκαλεί άγχος και πίεση.
Καιρός για αλλαγές…και μεταρρυθμίσεις
Για να βελτιωθεί η κατάσταση αυτή, απαιτούνται ριζικές μεταρρυθμίσεις. Η αύξηση της διάρκειας των αδειών μητρότητας για τις μητέρες είναι μία μόνο από τις λύσεις Για παράδειγμα, η υιοθέτηση πολιτικών που θα μεγαλώσουν τη διάρκεια των αδειών μητρότητας έως και δώδεκα μήνες, αντί της τρέχουσας τεσσάρων, θα έδινε την ευκαιρία και θα επέτρεπε στις μητέρες να προσαρμοστούν καλύτερα στην ανατροφή των παιδιών τους χωρίς άμεση επαγγελματική πίεση.
Ο επιπλέον σχεδιασμός ευέλικτης εργασίας, όπως η τηλεργασία ή τα ευέλικτα ωράρια, είναι άλλες προτάσεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εξισορρόπηση των επαγγελματικών και οικογενειακών υποχρεώσεων. Χώρες που έχουν εφαρμόσει τέτοιες πολιτικές, όπως η Φιλανδία, έχουν δει σημαντική αποδοχή και αύξηση παραγωγικότητας στις γυναίκες που εργάζονται και μεγαλώνουν παιδιά ενώ προσφέρουν τις πιο απαραίτητες λύσεις για τις εργαζόμενες μητέρες χωρίς αυτές να αισθάνονται πίεση.
Σχολεία και ενημέρωση γονέων
Η άμεση ενημέρωση των γονέων σε περιπτώσεις απουσίας παιδιών από σχολεία και βρεφοκομικούς σταθμούς είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια και την ευημερία τους.
Όταν ένα παιδί δεν είναι παρόν, οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνονται αμέσως, ώστε να μπορέσουν να επιβεβαιώσουν την κατάσταση του παιδιού τους και να αποφευχθούν πιθανές τραγωδίες.
Η επικοινωνία αυτή μπορεί να προλάβει σοβαρές καταστάσεις και να διασφαλίσει ότι τα παιδιά είναι ασφαλή, παρέχοντας στους γονείς την απαραίτητη στήριξη και ενημέρωση. Είναι επιτακτική ανάγκη τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να έχουν εγκατεστημένες διαδικασίες για να διασφαλίσουν την ασφάλεια των παιδιών τους και την ηρεμία των γονέων.
Η μητρότητα είναι σοβαρό ζήτημα
Η μητρότητα και η εργασία είναι δύο πτυχές της ζωής που, αν και συχνά σε αντίθεση, μπορούν να συνυπάρχουν αρμονικά με την κατάλληλη στήριξη από το σύστημα. Οι δυναμικές αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν δεν αφορούν μόνο τα δικαιώματα των μητέρων αλλά και την ευρύτερη κοινωνική ευημερία αλλά και την ασφάλεια των παιδιών.
Το σύνδρομο του «ξεχασμένου παιδιού» και το «mom brain» είναι σοβαρά ζητήματα που χρήζουν άμεσης προσοχής, καθώς η επαρκής στήριξη της μητρότητας όχι μόνο ωφελεί τις γυναίκες αλλά έχει ζωτική σημασία και για τη μελλοντική ευημερία της κοινωνίας στο σύνολό της.
Είναι καιρός για τις πολιτικές και τις εταιρείες να αναγνωρίσουν την αξία της μητρότητας και να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που θα επιτρέπει στις μητέρες να αναπτύσσονται τόσο στην εργασία την κατάλληλη στιγμή όσο και στην οικογένεια.
