Αν κάποιος σας έλεγε τη λέξη «απόδραση», ποια εικόνα θα σχηματίζατε στο μυαλό σας; Πιθανότατα να βρίσκεστε κάπου χαμένοι στη φύση, περιτριγυρισμένοι αποκλειστικά από δέντρα, βουνά, ίσως ένα ρυάκι. Κι έναν ήχο… ήσυχο και μελωδικό, που δεν θυμίζει σε τίποτα τη φασαρία μιας μεγαλούπολης. Είναι το κελάηδημα των πουλιών, αυτή η μαγική «μουσική» της φύσης που γαληνεύει το νου και την ψυχή.
Ο λόγος που στους περισσότερους από εμάς θα ερχόταν μια τέτοια εικόνα στο μυαλό είναι γιατί αυτό λείπει από τη σύγχρονη καθημερινότητά μας: Η επαφή με τη φύση, οι ήχοι των πλασμάτων της, μια γαλήνια σκηνή, μια φυσική συμφωνία, που γίνεται όλο και πιο σπάνια. Αυτό, όμως, δεν οφείλεται μόνο στην τάση μας να συγκεντρωνόμαστε στα μεγάλα αστικά τοπία, αλλά και στη μείωση των πληθυσμών των πουλιών, μια απώλεια που δεν επηρεάζει μόνο τα οικοσυστήματα, αλλά και τη σύνδεσή μας με το φυσικό περιβάλλον και, κατ’ επέκταση, την ευημερία μας. Η σχέση αυτή επιβεβαιώνεται από πλήθος ερευνητικών στοιχείων, που υποστηρίζει ότι η απομάκρυνση από τον φυσικό κόσμο έχει αρνητικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία.
Όπως αναφέρουν σε άρθρο τους στο The Conversation οι Natalia Zielonka, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια στο Τμήμα Βιολογικών Επιστημών και ο Simon Butler, Καθηγητής Εφαρμοσμένης Οικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας, οι ήχοι της φύσης, όπως το κελάηδισμα των πουλιών προσφέρουν πολλά περισσότερα απ’ όσα μπορούμε να φανταστούμε στην ανθρώπινη εμπειρία. Σε πρόσφατη μελέτη, μια ερευνητική ομάδα ανέλυσε τα ηχητικά τοπία σε 21 αμπελώνες της Βρετανίας, που φιλοξενούν διαφορετικές κοινότητες πουλιών. Χρησιμοποιώντας ακουστικούς δείκτες – μετρήσεις, οι ερευνητές υπολόγισαν την πολυπλοκότητα και την ένταση του ήχου, διαπιστώνοντας ότι οι αμπελώνες με περισσότερα είδη πουλιών είχαν πλουσιότερα και πιο δυνατά ηχητικά τοπία. Για παράδειγμα, ένας αμπελώνας που φιλοξενούσε κοκκινολαίμηδες, κοτσύφια, γλαρόνια και σπίνους παρήγαγε μια πιο ποικιλόμορφη ακουστικά εμπειρία από έναν αμπελώνα που κυριαρχούνταν από περιστέρια, κοράκια και φασιανούς.
Πώς μας επηρεάζει η απουσία των φυσικών ηχοτοπίων;
Τα οφέλη της επαφής με τη φύση στην υγεία είναι επιστημονικά τεκμηριωμένα, ωστόσο ο ρόλος των φυσικών ήχων παραμένει λιγότερο κατανοητός. Για να διερευνήσουν πώς το κελάηδισμα των πουλιών επηρεάζει την ανθρώπινη εμπειρία, οι μελετητές παρατήρησαν 186 συμμετέχοντες σε εξορμήσεις οινογευσίας, σε τρεις αμπελώνες με διαφορετικά ηχητικά τοπία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ερευνητές ενίσχυσαν τα φυσικά ηχητικά τοπία, χρησιμοποιώντας κρυφά ηχεία, που αναπαρήγαγαν ήχους πουλιών. Αυτό τους επέτρεψε να ελέγξουν αν η αυξημένη ποικιλομορφία και ένταση του κελαηδίσματος των πουλιών επηρέασε την εμπλοκή των συμμετεχόντων με τη φύση.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Οι συμμετέχοντες που βίωσαν πλουσιότερα, πιο σύνθετα ηχητικά τοπία -φυσικά ή ενισχυμένα- ανέφεραν μεγαλύτερη απόλαυση των ήχων, βαθύτερη σύνδεση με τη φύση και μεγαλύτερη ικανοποίηση από την περιήγησή τους. Πολλοί περιέγραψαν ότι αισθάνονταν πιο εστιασμένοι, θετικοί και απαλλαγμένοι από το άγχος της καθημερινής ζωής. Χρησιμοποίησαν λέξεις όπως «καθηλωτική» και «ελκυστική» για να περιγράψουν την εμπειρία τους. «Μας εξέπληξε ο σημαντικός αντίκτυπος που έχει το κελάηδισμα των πουλιών στους ανθρώπους», σχολίασε ο Paul Harrison, διαχειριστής του αμπελώνα Saffron Grange στο Essex.
Ανακαλύπτοντας εκ νέου την «κρυφή» δύναμη της φύσης
Η μελέτη υπογραμμίζει πόσο βαθιά μπορεί να επηρεάσει κάτι τόσο απλό και φυσικό όσο το κελάηδισμα των πουλιών την ευημερία των ανθρώπων, συχνά με τρόπους που δεν συνειδητοποιούμε. Τα ευρήματα καταδεικνύουν ότι η προστασία των πτηνών μπορεί να βελτιώσει τις καθημερινές εμπειρίες των ανθρώπων στη φύση, ενισχύοντας παράλληλα τα θετικά συναισθήματα. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ακόμη και μια ώρα έκθεσης σε ποικίλα κελαηδίσματα πουλιών μπορεί να εμπνεύσει αισθήματα αισιοδοξίας και χαλάρωσης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς αντιμετωπίζουμε το «σύνδρομο της μετατόπισης των βασικών γραμμών», όπου κάθε γενιά -εν αγνοία της- αποδέχεται τη μειωμένη επαφή με τη φύση ως κανονικότητα.
Οι ειδικοί προσθέτουν, επίσης, ότι τα ευρήματά τους έχουν ευρείες εφαρμογές. Οι χώροι εργασίας, τα εστιατόρια με υπαίθρια τραπεζοκαθίσματα και οι δημόσιοι χώροι θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την ενσωμάτωση φυσικών ηχοτοπίων στο περιβάλλον τους. Όπως εύστοχα κατέληξε ο Harrison: «Όλα αυτά δείχνουν πόσο σημαντική είναι η φύση για την ανθρωπότητα σε τόσα πολλά επίπεδα».
Συμπερασματικά, το κελάηδισμα των πουλιών είναι κάτι περισσότερο από ένας ευχάριστος θόρυβος στο παρασκήνιο. Είναι ένα ζωτικό μέρος της σύνδεσής μας με τον φυσικό κόσμο, μια πηγή χαράς κι ένα εργαλείο ευεξίας. Η προστασία αυτής της φυσικής συμφωνίας δεν είναι απλώς μια οικολογική επιταγή – είναι μια επένδυση στο μέλλον της ανθρωπότητας.
ΠΗΓΗ: ygeiamou.gr
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Θλίψη στη Λευκωσία: «Έφυγε» Πρωτοχρονιάτικα η Μαρία Νικολάου - Δείτε φωτογραφία της
• Οι αργίες του 2025: Δείτε πότε πέφτουν και πόσα τριήμερα έχει το νέο έτος
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις