Τριάντα δύο περιστατικά παιδικής πορνογραφίας διερεύνησε το 2013 το Γραφείο Καταπολέμησης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (Γ.Κ.Η.Ε) του Αρχηγείου Αστυνομίας στην Κύπρο, αριθμός που υπερδιπλασιάστηκε το 2014, φθάνοντας τα 106, ενώ το 2015 μέχρι στιγμής οι υποθέσεις προς διερεύνηση φθάνουν τις 110.
Η ολοένα αυξανόμενη χρήση του διαδικτύου και η ραγδαία εξάπλωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, πέρα από τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν, ενέχουν και πολλούς σοβαρούς κινδύνους για τους χρήστες που πολλές φορές δεν είναι ορατοί με την «πρώτη ματιά».
Η παιδική πορνογραφία, ο κυβερνοεκφοβισμός (το γνωστό cyberbullying), οι επιθέσεις των χάκερς, είναι μόνο μερικά από τα αδικήματα που διαπράττονται μέσω του διαδικτύου και με τα οποία έρχονται καθημερινά αντιμέτωπα τα μέλη του Γραφείου Καταπολέμησης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (Γ.Κ.Η.Ε) του Αρχηγείου Αστυνομίας στην Κύπρο.
Σε συνέντευξη του στο ΚΥΠΕ, ο Υπεύθυνος του Γ.Κ.Η.Ε και του Δικανικού Εργαστηρίου Ηλεκτρονικών Δεδομένων (Δ.Ε.Η.Δ) του Αρχηγείου Αστυνομίας , Υπαστυνόμος Ανδρέας Αναστασιάδης μιλά, μεταξύ άλλων, για το πόσο ασφαλές είναι το διαδίκτυο στην Κύπρο σήμερα και ποια είναι η πιο διαδεδομένη μορφή ηλεκτρονικού εγκλήματος.
Ο κ. Αναστασιάδης καλεί, επίσης, τους γονείς να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στη διαδικτυακή δραστηριότητα των παιδιών τους και προειδοποιεί για άλλη μια φορά για τους κινδύνους από την ανάρτηση φωτογραφιών παιδιών στο διαδίκτυο. Αναφέρει ακόμη ότι το γραφείο του έχει αποτρέψει περιπτώσεις αυτοκτονιών μετά από σχετική ανάρτηση των χρηστών στο διαδίκτυο.
Μιλά, επίσης, για πρόσφατες επιτυχίες του Γ.Κ.Η.Ε. αλλά και για τις νομοθετικές ρυθμίσεις που προωθούνται για ακόμη αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του ηλεκτρονικού εγκλήματος στην Κύπρο.
Γ.Κ.Η.Ε: Στελεχωμένο με έμπειρο προσωπικό και εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας
Ερωτηθείς σχετικά με τις αρμοδιότητες τόσο του Γ.Κ.Η.Ε και του Δ.Ε.Η.Δ, ο κ. Αναστασιάδης εξήγησε ότι το Γραφείο Καταπολέμησης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος έχει την αρμοδιότητα της πρόληψης και διερεύνησης υποθέσεων ηλεκτρονικού εγκλήματος, ενώ το Δικανικό Εργαστήριο Ηλεκτρονικών Δεδομένων έχει την αρμοδιότητα δικανικής εξέτασης των ψηφιακών τεκμηρίων.
Σημείωσε ότι το Γ.Κ.Η.Ε είναι στελεχωμένο με έμπειρο προσωπικό και εξοπλισμένο με τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό (software, hardware). Όσο δε αφορά το Δ.Ε.Η.Δ αυτό στελεχώνεται από εξειδικευμένο προσωπικό (πτυχιούχους ηλεκτρονικών υπολογιστών και τίτλου master in computer forensics) και διαθέτει εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «τα τελευταία δύο χρόνια, με την άντληση ευρωπαϊκών κονδυλίων που εξασφάλισε το γραφείο σε συνεργασία με την διεύθυνση οικονομικών του Αρχηγείου Αστυνομίας, έγινε δυνατή η αγορά εξοπλισμού τελευταίας τεχνολογίας ισάξιας και καλύτερης άλλων ευρωπαϊκών εργαστηρίων».
Η ασφάλεια του διαδικτύου, σε ποσοστό 80%, σχετίζεται με τις ενέργειες του χρήστη
Ερωτηθείς πόσο ασφαλές είναι το διαδίκτυο στην Κύπρο, ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι “η ασφάλεια στη χρήση του διαδικτύου, με ένα ποσοστό πάνω του 80%, έχει να κάνει με τις ενέργειες του χρήστη των υπολογιστικών συστημάτων. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι οι ενέργειες του κάθε χρήστη είναι αυτές που επιτρέπουν ή αποτρέπουν τις ηλεκτρονικές επιθέσεις”.
Όπως είπε, “οι χρήστες δεν θα πρέπει να να επιτρέπουν την εγκατάσταση κακόβουλων λογισμικών προγραμμάτων στον υπολογιστή τους με το άνοιγμα επισυναπτόμενου σε ηλεκτρονικό μήνυμα αρχείου αγνώστου αποστολέα, ενώ θα πρέπει να εγκαθιστούν antivirus στους υπολογιστές τους, το οποίο θα πρέπει να ενημερώνεται καθημερινά”.
Όσο αφορά τις ηλεκτρονικές συναλλαγές μέσω διαδικτύου, ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι “μπορώ να πω ότι είμαστε σε αρκετά καλό επίπεδο σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες”.
Σημείωσε ότι “μέσα από την προληπτική πολιτική του γραφείου μας κάθε χρόνο δίνουμε διαλέξεις σε οργανωμένα σύνολα και εταιρείες για την ασφάλεια του διαδικτύου, έχουμε συμφωνίες με άλλους φορείς για το θέμα αυτό και είμαστε μέλος της στρατηγικής κυβερνοασφάλειας της Κυπριακής Δημοκρατίας η οποία είναι κάτω από την ευθύνη του ΓΕΡΗΕΤ (Γραφείο Επιτρόπου Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών)”.
Ερωτηθείς αν υπάρχει πραγματική ανωνυμία στο διαδίκτυο, ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι “η ερώτηση αυτή δεν μπορεί να απαντηθεί με ένα ναι ή ένα όχι. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι όλα μπορούν αν εντοπιστούν αλλά σε κάθε περίπτωση υπάρχουν δυσκολίες και χρονοβόρες διαδικασίες. Υπάρχουν πράγματι διάφοροι ιστότοποι όπου υπάρχει ανωνυμία, αλλά παράλληλα υπάρχουν και αρκετές επιτυχίες των αρμόδιων φορέων όπου ανακαλύφθηκε η δράση όλων αυτών των προσώπων και έτυχαν δίωξης”.
Παιδική πορνογραφία: Η πιο διαδεδομένη μορφή ηλεκτρονικού εγκλήματος
Σύμφωνα με τον κ. Αναστασιάδη, τα τελευταία δύο χρόνια η πιο διαδεδομένη μορφή ηλεκτρονικού εγκλήματος στην Κύπρο είναι τα αδικήματα που αφορούν την παιδική πορνογραφία και σε λιγότερο βαθμό οι επιθέσεις σε συστήματα πληροφορικής εταιρειών ή μεμονωμένων χρηστών. “Άλλες μορφές κυβερνοεγκλήματος που συναντούμε το τελευταίο χρονικό διάστημα είναι και τα διάφορα φαινόμενα που στόχο έχουν την παραπλάνηση των χρηστών του διαδικτύου και την απαίτηση χρημάτων δια απειλών, όπως είναι το “sextortion”, τα “email scams” και η επίθεση ενδιάμεσου ατόμου “man in the middle attack”.
Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι σχεδόν καθημερινά ακούμε για νέες υποθέσεις παιδικής πορνογραφίας, ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι “αυτό που πρέπει να περάσει στην κοινή γνώμη είναι ότι ο οποιοσδήποτε κατέχει ή διαδίδει τέτοιο υλικό ή ακόμη προσκαλεί παιδί σε παιδική πορνογραφία κακοποιεί ή θυματοποιεί εκ νέου ένα παιδί που για οποιοδήποτε λόγο κακοποιήθηκε σε οποιαδήποτε χώρα”.
Σημείωσε ότι “το πρόβλημα στην Κύπρο είναι αρκετά σοβαρό και παρατηρείται αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια. Δεν σημαίνει όμως ότι αυξήθηκαν ξαφνικά τα κρούσματα. Κρούσματα πάντα υπήρχαν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Τα τελευταία χρόνια η Αστυνομία ανάπτυξε συνεργασίες με διάφορους οργανισμούς και φορείς τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και σε διεθνές με αποτέλεσμα να λαμβάνει περισσότερη και ολοκληρωμένη πληροφόρηση για νέα περιστατικά”.
“Στατιστικά να αναφέρω ότι το 2013 είχαμε προς διερεύνηση 32 περιστατικά, το 2014, 106 περιστατικά και το 2015 μέχρι στιγμής 110 περιστατικά. Είμαστε προβληματισμένοι με την έκταση του προβλήματος καθώς η Αστυνομία έχει κάνει μεγάλη προσπάθεια για καταπολέμηση του εγκλήματος αυτού, έχουμε διώξει πολλά άτομα και έχουμε αρκετές επιτυχίες αλλά το έγκλημα συνεχίζει να αυξάνεται”, είπε.
Ερωτηθείς πού αποδίδει την αύξηση των περιστατικών παιδικής πορνογραφίας, ο κ. Αναστασιάδης απέδωσε το γεγονός αυτό στην κατάχρηση και αλόγιστη χρήση του διαδικτύου. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, κάποιο άτομο το οποίο επισκέπτεται συνήθεις πορνογραφικές ιστοσελίδες κατά συχνά διαστήματα, σε κάποια στιγμή ενδεχομένως να αισθανθεί κορεσμό και να αναζητήσει άλλου είδους πορνογραφικό υλικό.
Είπε επίσης ότι οι έφηβοι, πειραματιζόμενοι με το σώμα και τη σεξουαλικότητα τους, μπορεί να ανταλλάξουν τέτοιου είδους φωτογραφίες “κάτι που είναι πολύ επικίνδυνο και είναι γι΄αυτό που συστήνουμε συχνά στους γονείς να επιτηρούν τα παιδιά τους την ώρα που βρίσκονται στο διαδίκτυο”.
Ένας άλλος λόγος, πρόσθεσε, είναι και η ολοένα αυξανόμενη χρήση του διαδικτύου και πρόσθεσε ότι σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα του Πανεπιστημίου Πειραιά η Κύπρος ήταν η 3η χώρα κατά αναλογία πληθυσμού στη χρήση του facebook παγκόσμια.
Παρά τους κινδύνους, αρκετοί γονείς συνεχίζουν να ανεβάζουν φωτογραφίες των παιδιών τους στο διαδίκτυο
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, είπε ότι είναι γεγονός ότι παρά τις κατά καιρούς προειδοποιήσεις της Αστυνομίας για τους κινδύνους του διαδικτύου, αρκετοί γονείς συνεχίζουν να ανεβάζουν οι ίδιοι τις φωτογραφίες των ανήλικων παιδιών τους στο διαδίκτυο, σημειώνοντας ότι “έχουμε εκδώσει πάρα πολλές ανακοινώσεις και έχουμε κάνει μια μεγάλη εκστρατεία, καλώντας τους γονείς να μην ανεβάζουν φωτογραφίες των παιδιών τους στο διαδίκτυο και ιδιαίτερα στο facebook”.
“Δυστυχώς είναι ένα φαινόμενο το οποίο συνεχίζεται. Για παράδειγμα, πρόσφατα είδαμε πολλούς γονείς να ανεβάζουν φωτογραφίες των παιδιών τους την πρώτη μέρα του σχολείου στο facebook. Μπορεί για πολλούς να φαίνεται αθώο, όμως από την εμπειρία μας μπορώ να πω ότι πολλές φορές εντοπίσαμε φωτογραφίες με παιδιά ανάμεσα σε παιδικό πορνογραφικό υλικό παιδόφιλων. Εναπόκειται όμως στον καθένα η απόφαση κατά πόσον θα συνεχίσει ή όχι να ανεβάζει φωτογραφίες των παιδιών του στο διαδίκτυο”.
Ερωτηθείς σχετικά με ποινές που επιβάλλονται για το αδίκημα της παιδικής πορνογραφίας, είπε ότι οι προβλεπόμενες ποινές που επιβάλλονται γι` αυτού τους είδους τα αδικήματα είναι πάρα πολύ ικανοποιητικές και σε κάποιες περιπτώσεις προβλέπονται μέχρι και ισόβια.
Η Αστυνομία λαμβάνει μέτρα για αντιμετώπιση του cyberbulling
Ο κ. Αναστασιάδης είπε επίσης ότι η Αστυνομία δέχεται και καταγγελίες που αφορούν το cyberbulling, “αλλά είμαστε σε αρκετά καλό επίπεδο, σε σύγκριση με το τι συμβαίνει στο εξωτερικό, όμως συνεχίζει να υπάρχει αυτό το φαινόμενο και μας ανησυχεί ιδιαίτερα και λαμβάνουμε μέτρα”.
Ανέφερε ότι “ λειτουργούμε προληπτικά για το θέμα και μάλιστα πέρσι σε συνεργασία με το γραφείο Τύπου της Αστυνομίας ετοιμάσαμε και σχετικό βίντεο. Με το Γραφείο Τύπου υπάρχει συνεχής συνεργασία και πολύ τακτικά ενημερώνουμε το κοινό για τους κίνδυνους αλλά και για τις νέες μορφές του αδικήματος. Επίσης συνεργαζόμαστε και με άλλους φορείς (Κυβερνητικούς ή όχι) για καταπολέμηση τέτοιων φαινομένων”.
Είπε επίσης ότι το Γραφείο του βρίσκεται σε επαφή με μεγάλες εταιρείες που προσφέρουν υπηρεσίες διαδικτύου, όπως είναι η Google, Facebook, Instagram και άλλες και με σχετικό αίτημα που υποβάλλουν ζητούν να σβηστούν σχόλια που παραπέμπουν σε cyberbullying ή ακόμη και κατάργηση ενός λογαριασμού.
Είπε επίσης ότι γι΄ αυτό το θέμα συνεργάζονται και με τη Μη Κυβερνητική Οργάνωση Hope For Children και το CyberEthics, το Κυπριακό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου.
“Αποτρέψαμε ανεπιθύμητες καταστάσεις”
Ερωτηθείς εάν το Γραφείο έχει αποτρέψει περιπτώσεις κατά τις οποίες χρήστες του διαδικτύου εξέφραζαν με ανάρτηση τους την πρόθεση τους να αυτοκτονήσουν ή να διαπράξουν κάποια εγκληματική ενέργεια, ο κ. Αναστασιάδης απάντησε καταφατικά.
“Ναι είχαμε περιστατικά αλλά για ευνόητους λόγους δεν δημοσιοποιούνται. Από καιρό εις καιρό λαμβάνουμε πληροφόρηση για τέτοιου είδους θέματα και μπορώ να πω ότι πολλές φορές αποτρέψαμε ανεπιθύμητες καταστάσεις”, είπε.
Μεγάλο ποσοστό εταιρειών δεν επενδύει στην ηλεκτρονική ασφάλεια των υπολογιστικών συστημάτων τους
Ερωτηθείς εάν οι επιχειρήσεις στην Κύπρο επενδύουν σε πολιτικές ασφάλειας των τεχνολογικών συστημάτων τους, ανέφερε ότι “ένα μεγάλο ποσοστό εταιρειών δεν επενδύει στην ηλεκτρονική ασφάλεια των υπολογιστικών συστημάτων τους».
«Για αυτό το θέμα υπάρχει η Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας του κράτους που προβλέπει τη δημιουργία CERT (Computer Emergency Response Team) που θα λειτουργεί κάτω από την εποπτεία του Επιτρόπου Ρυθμίσεως ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (ΓΕΡΗΕΤ) όπου η Αστυνομία θα επιλαμβάνεται την διερεύνηση των υποθέσεων”, είπε.
Οι πρόσφατες επιτυχίες του Γ.Κ.Η.Ε.
Αναφερόμενος στις επιτυχίες του Γραφείου Καταπολέμησης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι “έχουμε να επιδείξουμε αρκετές επιτυχίες σαν Γραφείο Καταπολέμησης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος τόσο σε υποθέσεις που αφορούν επιθέσεις σε συστήματα Ηλεκτρονικών Υπολογιστών αλλά και σε υποθέσεις παιδικής πορνογραφίας”.
“Πρόσφατα η Europol μας είχε συγχαρεί για την πολύ καλή εργασία που έχουμε κάνει σε μια επιχείρηση παιδικής πορνογραφίας με την επωνυμία Pacifier. Είμαστε από τις πρώτες χώρες που ανταποκριθήκαμε σε αυτή την επιχείρηση και είχε σαν αποτέλεσμα την σύλληψη δυο προσώπων», είπε.
Επίσης, συνέχισε, «πρόσφατα το γραφείο μας συμμετείχε σε μια επιχείρηση με την ονομασία Darkode που αφορά τη δημιουργία ιστότοπου όπου διάφοροι Hackers συμμετείχαν σε αυτή και προσέφεραν υπηρεσίες σε άλλα άτομα για παράνομες ενέργειες μέσω διαδικτύου. Ένα από αυτά τα άτομα ήταν από την Κύπρο και συμμετείχαμε σε αυτή την επιχείρηση μέσω της Europol κάτω από την εποπτεία του FBI. Και σε αυτή την επιχείρηση δεχθήκαμε τα συγχαρητήρια του FBI”.
Προωθούνται αρκετές νομοθετικές ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση του ηλεκτρονικού εγκλήματος
Ερωτηθείς αν θα πρέπει να αλλάξει κάτι από πλευράς νομοθεσίας, είπε ότι “γενικά μπορώ να πω ότι έχουμε καλό νομοθετικό πλαίσιο στον τομέα αντιμετώπισης ηλεκτρονικού εγκλήματος.
Σημείωσε ότι «με τη συμβολή του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και κατόπιν συνεννόησης με την Αστυνομία, προωθούνται αρκετές νομοθετικές ρυθμίσεις που χρήζουν βελτίωσης».
«Προωθείται αλλαγή στο χρόνο Διατήρησης Τηλεπικοινωνιακών Δεδομένων από έξι μήνες σε ένα χρόνο, καθώς το υφιστάμενο χρονικό πλαίσιο είναι περιορισμένο και εάν αναλογιστούμε ότι το έγκλημα αυτό είναι διεθνές, είμαστε της άποψης ότι χρήζει βελτίωσης. Πολύ σύντομα θα ψηφιστεί η νέα Νομοθεσία για τις επιθέσεις σε συστήματα Η/Υ, η οποία γίνεται κατόπιν οδηγιών της Ε/Ε και βελτιώνει κατά πολύ τον υφιστάμενο Νόμο του 2004. Επίσης προωθείται αλλαγή σε διάφορα άλλα θέματα τα οποία συζητούνται στην Βουλή ή είναι υπό επεξεργασία τα οποία είναι νωρίς να αναφερθεί κάτι συγκεκριμένο”.
Οι χρήστες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί - Χρειάζεται και η συμβολή όλων των αρμόδιων φορέων
Ο κ. Αναστασιάδης κάλεσε τους χρήστες του διαδικτύου να είναι πολύ προσεκτικοί στη διαδικτυακή τους δραστηριότητα. “Ο κάθε ένας πρέπει να έχει υπόψη του ότι δεν έχει προσωπική επαφή με κάποιο πρόσωπο αλλά μόνο τα δεδομένα που φαίνονται σε κάποια οθόνη. Εναπόκειται στο χρήστη κατά πόσο θα προβεί σε μια αγορά κάποιου αγαθού εάν η αξία αυτού του αγαθού είναι πολύ χαμηλότερη από την πραγματική αξία. Πρέπει να είναι σίγουρος για την πληρωμή κάποιου προσώπου και προτιμότερο να γίνονται πληρωμές με τραπεζικό έμβασμα”.
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, είπε, ότι “αυτές πρέπει να έχουν ένα ασφαλές δίκτυο, να προσέχουν τις συναλλαγές τους, την ανταλλαγή ηλεκτρονικών μηνυμάτων και την υποστήριξη που έχουν από τεχνικούς. Σίγουρα πρέπει να έχουν ένα καλό λογισμικό κατά των ιών (antivirus) αλλά και εφεδρικό αντίγραφο ασφάλειας (backup)”.
Σημείωσε ότι “η ηγεσία της Αστυνομίας έθεσε μεταξύ άλλων την ασφάλεια στο διαδίκτυο σαν προτεραιότητα”, διαβεβαιώνοντας ότι “η Αστυνομία καταβάλλει ιδιαίτερη προσπάθεια για αντιμετώπιση του ηλεκτρονικού εγκλήματος γενικά αλλά και την αντιμετώπιση του φαινομένου της παιδικής πορνογραφίας, αλλά χρειάζεται και η συμβολή όλων των αρμόδιων φορέων έτσι ώστε το κοινό να είναι πιο ενήμερο και περισσότερο κατατοπισμένο με το διαδίκτυο και τους κινδύνους”.
Κάλεσε, τέλος, το κοινό να επικοινωνεί με την Αστυνομία για ό,τι τους απασχολεί, επισημαίνοντας παράλληλα το γεγονός ότι λειτουργεί και πλατφόρμα υποβολής παραπόνων μέσω της ιστοσελίδας της Αστυνομίας www.police.gov.cy στο πλαίσιο Cybercrime όπου η Αστυνομία επιλαμβάνεται διαφόρων καταγγελιών και πληροφοριών.
Πηγή ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα 2 Νοεμβρίου - Ο βίος των Αγίων
• Τα ζώδια σήμερα: Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον - Ένα Σάββατο - Θεία Δίκη ξεδιπλώνεται
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις