Όσον και να φαίνεται παράξενο και ίσως άγνωστο στους περισσότερους Λεμεσιανούς, ιδίως στους νεότερους, υπήρχε πράγματι αεροδρόμιο στη Λεμεσό.
Ήταν ένα πλήρες στρατιωτικό αεροδρόμιο που λειτούργησε κατά την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και στην συνέχεια μετά από κάποια χρόνια εγκαταλείφθηκε.
Μάλιστα δε, κι΄ αυτός είναι ο λόγος της συγγραφής του άρθρου αυτού, η λέξη ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ αποτελούσε σημείο αναφοράς και κατά κάποιο τρόπο τοπωνύμιο, για αρκετά χρόνια της περιοχής όπου λειτούργησε.
Το αεροδρόμιο αυτό ήταν στην συνοικία Ομονοίας, που την εποχή εκείνη ήταν ακατοίκητη ή υπήρχαν πολύ μερικές αγροικίες. Ήταν ένας μεγάλος κάμπος που φάνηκε αρκετά χρήσιμος στούς άγγλους αποικιοκράτες, που ήσαν από τους κυριότερους πυρήνες της τότε συμμαχίας εναντίον των γερμανών.
Ο δίαυλος του αεροδρομίου άρχιζε περίπου από την περιοχή που βρίσκεται σήμερα το εργοστάσιο της ΠΡΟΒΙΤΑ, εκεί που είναι η οδός Βασιλέως Παύλου, και πίσω από το μεγάλο γκαράζ και σταθμό των λεωφορείων της Εταιρείας Ευστάθιος Κυριάκου, και περίπου εκεί που είναι σήμερα το κατάστημα ΚΟΚΚΙΝΟΣ επί της Βασιλέως Παύλου.
Αυτός ο δίαυλος του αεροδρομίου συνέχιζε μέσα από τις σημερινές κατοικίες, διασταυρώνοντας την λεωφόρο Ομονοίας, που βέβαια δεν υπήρχε τότε, διέσχιζε στη συνέχεια τη ενορία του Αγίου Σπυρίδωνα, και διασταυρώνοντας την οδό Μίλτωνος τερματιζόταν περίπου πίσω από τα καινούρια καταστήματα και γκαράζ της ΒΜW, φθάνοντας σχεδόν εκεί όπου είναι η υπεραγορά CARREFOUR πρώην κεντρικές αποθήκες της εταιρείας Λανίτη.
Οι εκτάσεις αυτές της γης που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του αεροδρομίου ανήκαν σε ιδιώτες με κύριους γαιοκτήμονες τον Θεμιστό το δικαστή και τον Ιωάννη Ξενή που ήταν για κάποια χρόνια «μουκτάρης» του Ζακακιού. Ο Θεμιστός ο δικαστής μάλιστα, κυκλοφορούσε στα κτήματα του με άλογο, επιθεωρώντας τα φυτεμένα χωράφια του και την περιουσία του γενικά.
Στην ίδια περιοχή, πάνω στην οδό Πάφου και εκεί όπου είναι σήμερα τα καταστήματα Πετούση περίπου, ήταν το καφενείο του Πασσιή που για χρόνια ήταν σημείο αναφοράς της περιοχής που γειτόνευε με το αεροδρόμιο.
Πέραν του διαύλου, που ήταν το κύριο στοιχείο του αεροδρομίου, υπήρχαν χώροι φύλαξης των στρατιωτικών αεροπλάνων. Αυτό το τμήμα του αεροδρομίου επεκτείνετο νότια του διαύλου στο ύψος του Ζακακίου. Οι χώροι φύλαξης ήταν κατασκευασμένοι από στοίβες χώματος στο εξωτερικό τους και εσωτερικά από τοίχο, και ακάλυπτοι από πάνω.
Αυτό γινόταν έτσι για καμουφλάρισμα και απόκρυψη των φυλατομένων αεροπλάνων αλλά και για προστασία από βολές εχθρικών αεροπλάνων. Αεροπλάνα, υπήρχαν κυρίως καταδιωκτικά, καθώς και άλλων τύπων.
Το αεροδρόμιο της Λεμεσού κατασκευάστηκε και άρχισε αμέσως τη λειτουργία του μεταξύ των ετών 1938-39 με την έναρξη του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου.
Η αναγκαιότητα της παρουσίας στρατιωτικού αεροδρομίου και αεροπλάνων στην νότια πλευρά της Κύπρου παρουσιάστηκε, με την δημιουργία στρατοπέδων των συμμαχικών δυνάμεων στην Παλαιστίνη και την Αίγυπτο, όπου χρειαζόταν το πέρασμα προς τις περιοχές αυτές φύλαξη από τις ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις των γερμανών, πέραν από την προστασία της ιδίας της Κύπρου.
Η γύρω περιοχή από το αεροδρόμιο ήταν γεμάτη από χυτά τσιμεντένια πολυβολεία για προστασία από πιθανή επίθεση δυνάμεων αλεξιπτωτιστών των γερμανών. Επίσης τους γύρω κάμπους τους γέμισαν με «κούκους» από χώμα για να μην μπορούν να προσγειωθούν εχθρικά αεροπλάνα. (ήταν μέρος των ανακουφιστικών έργων αυτοί οι κούκοι, όπου οι συμπολίτες μας έριχναν μια φτιαρκά χώμα κάθε τόσο).
Κάποια απ’ αυτά τα στρατιωτικά και άλλα έργα τα έκανε μεγάλος αριθμός ανέργων συμπολιτών μας, που η αγγλική αποικιοκρατική κυβέρνηση θέλοντας να τους απασχολήσει και με όχι ψηλές απολαβές, τους εργοδοτούσε για την εκτέλεση τους.
Μάλιστα δε αυτά όλα τα έργα ονομάζοντο ανακουφιστικά, έχοντας και σαν σκοπό απλά και μόνο την εργοδότηση τους, λόγω της μεγάλης ανεργίας από τον πόλεμο.
Οι περισσότεροι δε που εργοδοτούντο σ’ αυτά αντιλαμβανόμενοι και τον σκοπό των άγγλων που ήταν και η απλή απασχόληση τους, δούλευαν με πολύ χαμηλή απόδοση και παραγωγικότητα, παραμένοντας από τότε μέχρι και σήμερα ο χαρακτηρισμός των ατόμων που δουλεύουν με πολύ χαμηλή απόδοση, ότι είναι εργάτες των «ανακουφιστικών έργων».
Το αεροδρόμιο αυτό της Λεμεσού, παρέμεινε σε χρήση και λειτουργία κατά την διάρκεια του Β’ παγκοσμίου πολέμου και μετά την λήξη του ακόμη, μέχρι το 1947-48, όπου κατόπιν εγκαταλείφθηκε και αποδόθηκε στους ιδιοκτήτες των χωραφιών, από τους οποίους τους τα είχαν κάνει επίταξη.
Αυτοί άρχισαν σιγά-σιγά μέσα στην δεκαετία του 1960 την οικοπεδοποίηση της γης τους, όπου οδηγηθήκαμε στην δημιουργία των συνοικιών του Αγίου Σπυρίδωνα και της Ομονοίας. Ο δίαυλος αυτός, για αρκετά χρόνια, χρησιμοποιείτο από τους δασκάλους οδήγησης αυτοκινήτου για εξάσκηση των μαθητευομένων.
Επίσης για αρκετά χρόνια αυτοί που αγόραζαν τα οικόπεδα, είχαν μέσα στο τεμάχιο τους μέρος του διαύλου, που ήταν υψηλής ποιότητας ασφάλτινη κατασκευή.
Αυτά τα ενθυμούμαστε κι’ εμείς οι μικρότεροι, ενώ οι αρκετά μεγαλύτεροι είδαν το αεροδρόμιο σε πλήρη χρήση. Τότε και για αρκετά χρόνια οι περιοχές αυτές ονομάζοντο ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ, και έτσι έλεγαν οι κάτοικοι όταν ερωτούντο που κατοικούσαν. Μάλιστα δε και δημόσιοι οργανισμοί όπως η Αρχή Ηλεκτρισμού κ.λ.π. χρησιμοποιούσαν σαν σημείο αναφοράς ή τοπωνύμιο για τις περιοχές αυτές στους χάρτες τους την λέξη AIRPORT.
Είναι κι’ αυτό ένα τοπωνύμιο της πόλης μας που θα πρέπει να αποκατασταθεί και να διασωθεί, τοποθετώντας ο Δήμος μας πινακίδες, αναφέρνοντας σ’ αυτές την παλιά ονομασία των περιοχών αυτών.
Του Αδάμου Κόμπου- Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Λεμεσός»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Σοβαρός τραυματισμός 84χρονου μοτοσικλετιστή μετά από τροχαίο - Ο οδηγός εγκατέλειψε την σκηνή
• Θρήνος: Πέθανε γνωστός Έλληνας Youtuber από ανακοπή - Ήταν μόλις 35 χρονών
• Χριστίνα Παυλίδου: Η υπόσχεση που έδωσε στην κόρη της Μαρία και η αναφορά στην Άλκηστη
• Netflix: Αυξήσεις στις τιμές σε Κύπρο και Ελλάδα - Δείτε το κόστος στα νέα πακέτα
ΠτΔ: Περήφανος για την διοργάνωση του Eurobasket 2025 στην Κύπρο - Παρέλαβε το τρόπαιο
Η διοργάνωση του Eurobasket που θα γίνει στην Κύπρο το 2025 θα είναι εξαιρετική δήλωσε απόψε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
