Απομακρυσμένο μέχρι και απίθανο θεωρείται το σενάριο να βγάλουν πρωθυπουργό οι εκλογές που διεξάγονται στην Ελλάδα σήμερα Κυριακή 21/5 και όλοι οι εκλογολόγοι και αναλυτές εκτιμούν ότι η λύση θα δοθεί σε επαναληπτική εκλογή.
Το ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στα εκλογικά ποσοστά που θα εξασφαλίσουν τα δύο μεγάλα κόμματα Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ, τα οποία θα δώσουν τη μάχη για την πρωτιά και για τη συγκρότηση αυτοδύναμης κυβέρνησης. Για να γίνει κάτι τέτοιοι θα πρέπει ένα κόμμα να εκλέξει 150 βουλευτές, ενδεχόμενο που δεν προκύπτει, αφού το σύστημα της απλής αναλογικής με το οποίο διεξάγονται οι εκλογές καθιστά ουτοπικό ένα τέτοιο σενάριο.
Μοναδικό ενδεχόμενο αποφυγής επαναληπτικής εκλογής είναι η συνεργασία ανάμεσα σε κόμματα, κάτι το οποίο φαντάζει απομακρυσμένο αφού οι αρχηγοί των δύο κομμάτων προεξόφλησαν ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι η συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, το οποίο εάν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις θα έρθει τρίτο, είναι αδύνατη. Ο απερχόμενος πρωθυπουργός τονίζει την ανάγκη αυτοδυναμίας της Νέας Δημοκρατίας ώστε να υπάρχει πολιτική σταθερότητα.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, τάσσεται υπέρ των συνεργασιών αλλά αναγνωρίζει ότι το σενάριο συγκρότησης κυβέρνησης με το ΠΑΣΟΚ είναι δύσκολη, από τη στιγμή που ο Νίκος Ανδρουλάκης ξεκαθαρίζει ότι είτε με ΝΔ, είτε με ΣΥΡΙΖΑ, για να υπάρξει ένα ενδεχόμενο συγκρότησης κυβέρνησης συνεργασίας με τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ, κανένας από τους αρχηγούς των δύο μεγάλων κομμάτων δεν μπορεί να είναι πρωθυπουργός. Από πλευράς ΚΚΕ, ο Δημήτρης Κουτσούμπας κατέστησε σαφές ότι το κόμμα του δεν πρόκειται να γίνει πολιτικό δεκανίκι για σχηματισμό κυβέρνησης που θα υπηρετήσει το κεφάλαιο και ξεκαθάρισε ότι το κόμμα θα παραμείνει στη μαχητική αντιπολίτευση.
Η απλή αναλογική
To σύστημα της απλής αναλογικής με το οποίο θα διεξαχθούν οι σημερινές εκλογές, προβλέπει ότι το σύνολο των ψήφων που συγκεντρώνει κάθε κόμμα στην Επικράτεια πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό 300. Ο αριθμός που προκύπτει διαιρείται με το άθροισμα των έγκυρων ψηφοδελτίων που συγκεντρώνουν στην Επικράτεια όσοι σχηματισμοί συμμετέχουν στην κατανομή των εδρών. Οι έδρες που δικαιούται κάθε σχηματισμός στην Επικράτεια είναι το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης.
Όσες έδρες παραμείνουν αδιάθετες αποδίδονται λόγω στρογγυλοποίησης στους συνδυασμούς με τα μεγαλύτερα υπόλοιπα. Δηλαδή, αν το άθροισμα των ως άνω ακέραιων μερών των πηλίκων υπολείπεται του αριθμού 300, τότε παραχωρείται, κατά σειρά, ανά μία έδρα και ως τη συμπλήρωση αυτού του αριθμού, στους σχηματισμούς των οποίων τα πηλίκα εμφανίζουν τα μεγαλύτερα δεκαδικά υπόλοιπα» προσθέτει.
«Απλή αναλογική σημαίνει πως ό,τι ποσοστό πάρεις στον κόσμο, παίρνεις και στη Βουλή» εξηγεί στην Καθημερινή ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Νίκος Αλιβιζάτος. Ποσοστό 30% στο εκλογικό σώμα, αντιστοιχεί σε 30% στη Βουλή, που σημαίνει 90 βουλευτές. Ποσοστό 1% αντιστοιχεί σε τρεις βουλευτές. Η απλή, απλούστατη αναλογική είναι σχεδόν αυτό, γιατί πάντα
ισχύει το 3% ως προϋπόθεση της εισόδου στη Βουλή. Άρα μένει ένα ποσοστό εκτός Βουλής, το οποίο ενδεχομένως δίνει κάποιες έδρες περισσότερες. Δηλαδή, αν κάποιο κόμμα πάρει 30%, αυτό μπορεί να μεταφράζεται όχι σε 90, αλλά σε 91 ή 92 έδρες», εξηγεί ο καθηγητής. Ως εκ τούτου, με το σύστημα της απλής αναλογικής απαιτείται εκλογικό ποσοστό σχεδόν 50% για την επίτευξη πλειοψηφίας 151 εδρών.
Η επαναληπτική εκλογή
Αν η διαδικασία των διερευνητικών εντολών δεν τελεσφορήσει και η Ελλάδα οδηγηθεί σε επαναληπτικές εκλογές, οι πολίτες θα κληθούν να ψηφίσουν με άλλο εκλογικό σύστημα, αυτό της ενισχυμένης αναλογικής, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά, δηλαδή να διεξαχθούν εκλογές με δύο διαφορετικά συστήματα. Στην περίπτωση της ενισχυμένης αναλογικής, αν το πρώτο κόμμα επιτύχει ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του 25%, λαμβάνει μπόνους 20 εδρών και επιπλέον μία έδρα για κάθε επιπλέον μισή μονάδα στο αποτέλεσμα. Το «ταβάνι» του κλιμακωτού μπόνους είναι το 40%, ποσοστό που αντιστοιχεί στο μάξιμουμ των πενήντα εδρών. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση συνασπισμού κομμάτων. Έτσι, ένα κόμμα με ποσοστό γύρω στο 37% θα μπορεί να εξασφαλίσει αυτοδυναμία σε συνάρτηση και με άλλους παράγοντες, όπως ο αριθμός των κομμάτων που θα διαβούν το κατώφλι της Βουλής διασφαλίζοντας τουλάχιστον το απαραίτητο 3%. Το μέγιστο των εδρών προς κατανομή είναι 280 εάν το πρώτο κόμμα πάρει 25%, οπότε και θα ενισχυθεί μόνο με το σταθερό μπόνους των 20 εδρών, ενώ το ελάχιστο είναι 250 εάν το πρώτο κόμμα πάρει 40%, όπου θα ενισχυθεί με 20 + 30 έδρες.
«Το εκλογικό σύστημα που θα ισχύσει στις δεύτερες εκλογές, αν χρειαστεί να γίνουν, είναι πιο ενισχυμένο. Δηλαδή, δίνει ένα μπόνους στο πρώτο κόμμα. Για να εξασφαλίσει αυτοδυναμία το πρώτο κόμμα πρέπει να πλησιάσει το 38%. Πράγμα που σημαίνει πως υπάρχουν πολλές πιθανότητες και στις δεύτερες εκλογές να μην υπάρχει αυτοδυναμία. Σε αυτή την περίπτωση εάν δεν υπάρξει συνεργασία για σχηματισμό κυβέρνησης, τότε τη λύση θα τη δώσει άλλη μια εκλογική αναμέτρηση.
Η διαδικασία των διερευνητικών
Αν η κάλπη δεν αναδείξει κόμμα πλειοψηφίας, αν δηλαδή το πρώτο κόμμα που προκύψει από τις εκλογές δεν συγκεντρώσει 151 έδρες, ακολουθεί η διαδικασία με τις διερευνητικές εντολές.
Όπως προβλέπει το άρθρο 37 του Συντάγματος για τον διορισμό πρωθυπουργού και κυβέρνησης, «αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής. Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος».
Τρεις ημέρες
Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες. Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή.
Αδιέξοδο και τρίτη κάλπη
Αν το κόμμα δε διαθέτει αρχηγό ή εκπρόσωπο, ή αν ο αρχηγός ή ο εκπρόσωπός του δεν έχει εκλεγεί βουλευτής, η ΠτΔ δίνει την εντολή σ’ αυτόν που προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος. H πρόταση για την ανάθεση εντολής γίνεται μέσα σε τρεις ημέρες από την ημέρα που ο Πρόεδρος της Bουλής ή ο αναπληρωτής του ανακοινώνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη δύναμη των κομμάτων στη Bουλή. Η ανακοίνωση αυτή γίνεται πριν από κάθε ανάθεση εντολής.
Η διάρκεια της διαδικασίας των διερευνητικών δεν ξεπερνά τις εννέα ημέρες καθώς, δεν δίνεται σε όλα τα κόμματα. Αν τα πρώτα τρία κόμματα έχουν επιστρέψει τη διερευνητική, είναι προφανές πως κανείς από τους υπολοίπους δε θα συμφωνήσει για το σχηματισμό κυβέρνησης, οπότε η όλη διαδικασία διαρκεί το πολύ εννέα ημέρες. (…) Στη συνέχεια προκηρύσσονται εκ νέου εκλογές με υπηρεσιακή κυβέρνηση που έχει ως σκοπό τη διενέργεια των εκλογών και τη διαχείριση μέχρι εκεί. Ξεκινά εκ νέου προεκλογική περίοδος, γίνονται οι εκλογές και ακολουθείται η ίδια διαδικασία. Στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί αυτοδυναμία, τότε θα υπάρξει και τρίτη εκλογική αναμέτρηση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
LIVE: Η Ελλάδα ψηφίζει - Άνοιξαν οι κάλπες
Υπ.Ενέργειας: «Δεν συμμεριζόμαστε τις δηλώσεις Ντεσκάλτσι» για τον αγωγό East Med
Φαίδωνος: «Δεν θα με φιμώσουν - Να κοιτάξουν να εξουδετερώσουν τους εμπόρους ναρκωτικών»
Ισπανία - Βίντεο-σοκ: Συντριβή ισπανικού μαχητικού F-18 στη Σαραγόσα
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Κλάδος σκυροδέματος: Πιο αποφασιστική κυβερνητική διαμεσολάβηση ζητούν οι εργαζόμενοι
• Παγκόσμιος συναγερμός: Αποκολλήθηκε μέρος του Ήλιου - Τι σημαίνει αυτό για τον πλανήτη μας
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις