Μετά το Σχίσμα του 1054, ο Πάπας είναι ο Επίσκοπος Ρώμης και ο ηγέτης της παγκόσμιας Καθολικής Εκκλησίας (ενώ ο Οικουμενικός Πατριάρχης θεωρείται ο πνευματικός πατέρας της Ορθοδοξίας).
Στη σύγχρονη εκκλησιαστική ορολογία επικράτησε όμως να χαρακτηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά ο επίσκοπος της Ρώμης και ο ηγέτης της Καθολικής Εκκλησίας σε όλο τον κόσμο. Το παπικό πρωτείο πηγάζει σε μεγάλο βαθμό από το ρόλο του ως παραδοσιακός διάδοχος του αποστόλου Πέτρου, στον οποίο ο Ιησούς Χριστός έχει δώσει τα κλειδιά της βασιλείας των Ουρανών και τις εξουσίες του "δεσμείν και λύειν", ονομάζοντάς τον «πέτρα» πάνω στην οποία θα ανοικοδομηθεί η εκκλησία.
Εκτός από τον τίτλο του Επισκόπου Ρώμης, κατέχει και άλλα αξιώματα, καθώς επίσης την ανώτατη και καθολική ιερατική εξουσία: είναι Αρχιεπίσκοπος της Ρωμαϊκής Επαρχίας, Αρχιεπίσκοπος Ιταλίας και των παρακείμενων νήσων και μόνος Πατριάρχης της Δυτικής Εκκλησίας. Το δόγμα της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας ως προς τον Πάπα επικυρώθηκε στη Βατικάνεια Σύνοδο με τον κανόνα «Pastor Aeternus». Τα τέσσερα κεφάλαια του κανόνα ασχολούνται αντίστοιχα με το αξίωμα του Πάπα ως Επικεφαλής της Εκκλησίας, τη διαχρονικότητα αυτού του αξιώματος στο πρόσωπο του ρωμαίου Ποντίφικα, την αρμοδιότητα του Πάπα σχετικά με την πιστή, και την ανώτατη αυθεντία του που καθορίζει όλα τα θέματα πίστης και ηθικής.
Πολιτικός ηγέτης
Πέραν από αυτόν τον πνευματικό ρόλο, ο Πάπας είναι επίσης ο πολιτικός ηγέτης της πόλης-κράτους του Βατικανού. Ο Πάπας αντλεί την αρχιεροσύνη του από την ιδιότητά του ως επισκόπου της Ρώμης αλλά δεν υποχρεώνεται να κατοικεί στη Ρώμη σύμφωνα με τη λατινική έκφραση «ubi Papa, ibi Curia» οπουδήποτε κατοικεί ο Πάπας είναι η κεντρική κυβέρνηση της εκκλησίας, υπό τον όρο ότι ο Πάπας είναι επίσκοπος της Ρώμης.
Το αλάθητο του Πάπα
Το αλάθητο του Πάπα είναι ο θεωρητικός αποκλεισμός δυνατότητας λάθους από τον Πάπα. Αρχικά κάτι τέτοιο αποτελούσε μόνο διδασκαλία, όμως το 1870 έγινε δόγμα, από την Σύνοδο που κάλεσε ο Πάπας Πίος Θ΄ στο Βατικανό. Παρά τις έντονες αντιρρήσεις πολλών επισκόπων, η Σύνοδος αποφάσισε ότι όταν ο Πάπας κατά την άσκηση των καθηκόντων του καθορίζει κάποιο δόγμα που αφορά στην πίστη ή στην ηθική, αυτό είναι αλάνθαστο και το σύνολο της Εκκλησίας οφείλει να το τηρεί. Αυτό το δικαίωμα ο Πάπας το κατέχει σαν διάδοχος του Απόστολου Πέτρου. Η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν αναγνωρίζει το αλάθητο του Πάπα.
Το διδασκαλικό αξίωμα του Ποντίφικα είναι αυθεντικό και έγκυρο προικισμένο με το χάρισμα του αλάθητου που είναι αποκλειστικότητα της Εκκλησίας του Χριστού, συνεπώς του Πάπα ως προσωπικό προνόμιο και του Συλλόγου των Επισκόπων. Ιδίως κατά τη διάρκεια της Οικουμενικής Συνόδου αφορά θέματα πίστης και ηθικής.
Σύμβολα της Παποσύνης
Το «triregnum», που επίσης ονομάζεται «τιάρα» ή «τριπλό στέμμα». Οι σύγχρονοι Πάπες, εντούτοις, δεν φορούν το triregnum, αν και παραμένει σύμβολο του παπισμού και δεν έχει καταργηθεί. Στις λειτουργικές τελετές οι Πάπες φορούν Αρχιερατική μίτρα επισκόπου.
Αρχιερατική Ράβδος που ολοκληρώνεται σε έναν κάθετο εσταυρωμένο, μια συνήθεια που καθιερώνεται πριν από τον 13ο αιώνα.
Το Pallium (ελληνικά πάλλιον) μια κυκλική ζώνη υφάσματος με περίπου δύο ίντσες πλάτος, που φοριέται πάνω από το φελόνιο στο ύψος του λαιμού. Ο Πάπας το χρησιμοποιεί σε όλες τις εκκλησιαστικές τελετές, και όχι κάτω από τους ίδιους περιορισμούς όπως οι Αρχιεπίσκοποι στους οποίους το έχει παράσχει.
Τα «κλειδιά για το βασίλειο του ουρανού», την εικόνα δύο κλειδιών, έναν χρυσό και ένα ασημένιο. Το ασημένιο κλειδί συμβολίζει τη δύναμη να λύει και να δεσμεύει στη γη, και το χρυσό κλειδί τη δύναμη να λύει και να δεσμεύει στον ουρανό.
Το Δαχτυλίδι του αλιέως, ένα χρυσό δαχτυλίδι που διακοσμείται με μια απεικόνιση του Αποστόλου Πέτρου σε μια βάρκα που ρίχνει τα δίχτυα του, με το όνομα του εκάστοτε Πάπα κυκλικά γραμμένο επάνω του.
Το umbracullum (πιο γνωστό στα ιταλικά ως ombrellino) είναι ένας θόλος ή μια ομπρέλα (αποτελούμενος από τα εναλλασσόμενες κόκκινες και χρυσές λωρίδες).
Μια από τις πιό γνωστές (νεκρή πλέον) εικόνες του παπισμού ήταν η gestatoria sedia, ένας κινητός θρόνος που φέρεται από δώδεκα μεταφορείς (palafrenieri) με κόκκινες στολές, που συνοδεύονταν από δύο παραστάτες που κρατούσαν τη flabella (ανεμιστήρες φιαγμένοι από άσπρα φτερά στρουθοκάμηλου).
Τα ερυθρά λειτουργικά υποδήματα, τα οποία στα ελληνικά επικράτησε να ονομάζονται «τιμία εμβάδα» ή «παντόφλα του Πάπα».
Επίσης κάθε πάπας έχει προσωπικό μοναδικό οικόσημο.
Το φίλημα του ποδιού του Πάπα αναφέρεται από τον όγδοο αιώνα. Ο εκκλησιαστικός ιστορικός Αναστάσιος σημειώνει ότι ο Αυτοκράτορας Ιουστινιανός Β΄ υπέβαλε κατ’ αυτό τον τρόπο τα σέβη του στον Πάπα Κωνσταντίνο (708-16).
Η εκλογή και τα προνόμια
Σύμφωνα με την Αποστολική διάταξη ο Πάπας εκλέγεται από τους καρδιναλίους σε ειδική σύναξη που ονομάζεται Κονκλάβιο. Εξαιρούνται όσοι έχουν συμπληρώσει το 80 έτος της ηλικίας τους. Για την εγκυρότητα της εκλογής απαιτούνται τα 2/3 συν μια των ψήφων. Το μήνυμα της εκλογής νέου Πάπα δίδεται με τον παραδοσιακό άσπρο καπνό και ανακοινώνεται από τον Καρδινάλιο Πρωτοδιάκονο. Ο Πάπας κρατάει για τον ίδιο ή για κάποια συγκεκριμένη εξουσία το χειρισμό περιπτώσεων εξαιρετικής σπουδαιότητας για το Λαό του Θεού ως διάδοχος του Πέτρου.
Συγκεκριμένα:
- Δογματικές: Καθορισμό των δογμάτων, τις αγιοποιήσεις.
- Νομικές: τους γενικούς νόμους, τις εξαιρέσεις.
- Διοικητικές: εκκλησιαστική περιουσία, την τοπική οργάνωση της Εκκλησίας.
- Δικαστικές: περιπτώσεις αρχηγών Κρατών, Καρδινάλιων, των Απεσταλμένων της Αγίας Έδρας, των επισκόπων.
- Ποινικές: τιμωρίες αποκλειστικά από τον Πάπα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βέφα Αλεξιάδου: Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η αγαπημένη μαγείρισσα
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις