Τάση διχασμού της κοινωνίας έναντι του εμβολιασμού δείχνει έρευνα που διενεργήθηκε από τον Οργανισμό IMR/Πανεπιστήμιο Λευκωσίας με συνεργάτη Οργανισμό την Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ) και παρουσιάστηκε σήμερα, στην παρουσία του Υπουργού Υγείας, με ευρήματα για τις στάσεις, τις γνώσεις και τις αντιλήψεις των πολιτών.
Τη θέση ότι «είμαστε υπέρ του εμβολιασμού αλλά όχι εναντίον όσων δεν εμβολιάζονται» εξέφρασε ο επικεφαλής της συμβουλευτικής επιστημονικής επιτροπής (ΣΕΕ) Κωνσταντίνος Τσιούτης, με τον Υπουργό Υγείας, Μιχάλη Χατζηπαντέλα να δηλώνει ότι τα ευρήματα θα τύχουν στο προσεχές μέλλον αξιοποίησης για την επικοινωνιακή πολιτική για τον εμβολιασμό. Το Μέλος της ΣΕΕ για τον κορωνοϊό Καθηγητής Κωνσταντίνος Φελλάς είπε ότι θα ακολουθήσει νέα έρευνα για τους post Covid ή μετά Covid ασθενείς. Είπε επίσης ότι διαπιστώνεται η ύπαρξη ενός πλειοψηφικού ρεύματος αποδοχής του εμβολιασμού. Ο Χρήστος Πέτρου, ανέφερε ότι η πανδημία θα αργήσει να τελειώσει.
Τα ευρήματα της έρευνας
Τα ευρήματα της έρευνας παρουσίασε ο Επιστημονικός υπεύθυνος, Καθηγητής Κωνσταντίνος Φελλάς, Ανώτερος Αντιπρύτανης στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και μέλος της ΣΕΕ. Η επιστημονική ομάδα αποτελείτο από τους Κωνσταντίνο Τσιούτη, Επίκουρο Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου και επικεφαλής της ΣΕΕ και Χρήστο Πέτρου, Αναπληρωτή Καθηγητή Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και σύμβουλο του Υπουργείου Υγείας.
Η έρευνα διενεργήθηκε τον Αύγουστο του 2021 με δείγμα 2.038 άτομα, με την μέθοδο της τυχαίας στρωματοποιημένης δειγματοληψίας και σε αυτό συμπεριλήφθηκε ίσος αριθμός αντρών και γυναικών, ηλικίας 18 ετών και άνω. Η συλλογή των στοιχείων έγινε με τηλεφωνικές και διαδικτυακές συνεντεύξεις με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου, σε παγκύπρια κλίμακα και καλύπτοντας τόσο αστικές όσο και αγροτικές περιοχές.
Ο κ. Φελλάς είπε ότι αν και η αισθητή πλειοψηφία (39%) των συμμετεχόντων στην έρευνα δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν χωρίς κανένα πρόβλημα τους διαφωνούντες προς τη δική τους άποψη, καθώς θεωρούν πως είναι ανθρώπινο δικαίωμα του καθενός να πράττει όπως ο ίδιος πιστεύει καλύτερα για τον εαυτό του, ένα ποσοστό της τάξης του 22% (σχεδόν ο ένας στους τέσσερις) δηλώνει ότι δεν μπορεί να επικοινωνήσει με τους ανθρώπους που πράττουν το αντίθετο και ένα 6% ότι δεν τους περιλαμβάνει καν στον κοινωνικό του κύκλο.
Το γενικότερο συμπέρασμα που προκύπτει από την έρευνα, δήλωσε ο κ. Φελλάς, είναι πως, μπορεί στην μεγάλη τους πλειοψηφία οι πολίτες να έχουν προχωρήσει στον εμβολιασμό τους, ωστόσο εξακολουθούν να υφίστανται φόβοι, κάποιοι εκ των οποίων θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως βάσιμοι, αλλά και φόβοι που έχουν ως σημείο αφετηρίας το φαινόμενο της συνωμοσιολογίας, την παραφιλολογία και την παραπληροφόρηση.
Διαπιστώνεται, συνέχισε, η ύπαρξη ενός πλειοψηφικού ρεύματος αποδοχής του εμβολιασμού, αφού το 87% των συμμετεχόντων, είτε έχει εμβολιαστεί είτε προγραμματίζει να εμβολιαστεί στο άμεσο μέλλον. Προβληματισμένο κατά πόσο θα εμβολιαστεί ή όχι εμφανίζεται ένα 7%, ενώ μόνο το 6% προβαίνει στην κατηγορηματική τοποθέτηση πως δεν πρόκειται να εμβολιαστεί. Το υψηλότερο ποσοστό αποδοχής του εμβολιασμού, είπε, καταγράφεται στην ηλικιακή ομάδα των 60 ετών και άνω, όπου περισσότεροι από εννέα στους δέκα (92%) δηλώνουν πως έχουν ήδη εμβολιαστεί. Το αντίστοιχο ποσοστό στην ηλικιακή ομάδα 41-60 βρίσκεται στο 89%, στην ηλικιακή ομάδα 31-40 στο 84% και στην ηλικιακή ομάδα 18-30 στο 79%.
«Προκύπτει δηλαδή πως όσο κατεβαίνει η ηλικία μειώνεται και το ποσοστό όσων αντικρίζουν με θετικό φακό τον εμβολιασμό, ενώ σε ό,τι αφορά στο φύλο δεν παρατηρούνται διαφοροποιήσεις. Συγκεκριμένα, ότι έχει εμβολιαστεί ή ότι σκοπεύει να εμβολιαστεί στο άμεσο μέλλον δηλώνει τόσο το 88% των ανδρών όσο και το 88% των γυναικών».
Η έρευνα, εξήγησε, αναλύεται σε τρεις ομάδες: τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί, τα άτομα που προβληματίζονται και οι πολίτες που κατηγορηματικά δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να εμβολιαστούν.
Αυτοί που έχουν εμβολιαστεί, είπε ο κ. Φελλάς, δήλωσαν ότι το έπραξαν ή προγραμματίζουν να εμβολιαστούν έχοντας ως σημαντικούς λόγους την πεποίθησή πως ο ιός είναι μια σοβαρή απειλή για την παγκόσμια υγεία (76%), την εμπιστοσύνη στους εμπειρογνώμονες, την επιστήμη και τους γιατρούς για την καταπολέμηση της πανδημίας (67%), αλλά και την αντίληψη ότι ο μη εμβολιασμός μας εμποδίζει από το να επιστρέψουμε στην κανονικότητα (54%). Ισχυρή είναι επίσης η άποψη ότι τα εμβόλια έχουν αποδείξει διαχρονικά πως ωφελούν (52%), ενώ σημαντικό λόγο για τον οποίο πείστηκαν να εμβολιαστούν αποτέλεσε και το γεγονός ότι δεν ήθελαν να βάλουν την οικογένεια και τους φίλους τους σε κίνδυνο (49%), όπως είπε. Πείστηκαν επίσης λόγω της διαπίστωσης πως οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν εμβολιαστεί χωρίς κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα ή παρενέργεια (28%).
Σε ό,τι αφορά όσους εμφανίζονται επιφυλακτικοί σχετικά με τον εμβολιασμό, ο κ. Φελλάς είπε ότι ο μεγαλύτερος προβληματισμός τους πηγάζει από την ταχύτατη ανάπτυξη των εμβολίων, γεγονός που τους κάνει να τα αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό (64%). Πηγή προβληματισμού, συνέχισε, αποτελούν οι διάφορες ενδεχόμενες αρνητικές παρενέργειες στην υγεία τους, όπως η πρόκληση θρομβώσεων και θρομβοπενίας (45%), μυοκαρδίτιδας(40%), αλλεργικών αντιδράσεων(33%), αλλά και επηρεασμού της γονιμότητας(23%). Προβληματισμό επίσης προκαλεί, είπε, και η αντίληψη πως το εμβόλιο μπορεί να επιφέρει ακόμη και τον θάνατο (39%).
Όσον αφορά τους λόγους άρνησης αυτών που δηλώνουν ότι δεν θα εμβολιαστούν, ο Κωνσταντίνος Φελλάς είπε ότι είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης προς την Κυβέρνηση και δει στο πώς διαχειρίζεται την πανδημία μέσω του εμβολιασμού (77%), καθώς και το γεγονός ότι δεν έχουν πειστεί ότι ο εμβολιασμός θα επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα (71%) αποτελούν τους δύο βασικότερους λόγους για τους οποίους αρνούνται να εμβολιαστούν όσοι τάσσονται κατά των εμβολίων.
Αποτρεπτικά ως προς την προοπτική να εμβολιαστούν λειτουργεί και η μεγάλη συζήτηση και οι διαφωνίες που εκδηλώνονται μεταξύ επιστημόνων αναφορικά με το θέμα των εμβολίων (63%), καθώς και το γεγονός ότι δεν εμπιστεύονται όσους δηλώνουν εμπειρογνώμονες στα θέματα της πανδημίας (61%), πρόσθεσε. Καταγράφονται επίσης αντιλήψεις ότι «ο ιός είναι κατασκευασμένος και το εμβόλιο έχει δημιουργηθεί για να εξυπηρετηθούν συμφέροντα» (49%) και ότι «ο εμβολιασμός είναι μια απόπειρα για πλήρη έλεγχο και καταπίεση των ελευθεριών μας από το κράτος» (42%), ενώ διατυπώνονται και ανησυχίες για πρόκληση μόνιμης βλάβης μέσω της νέας τεχνολογίας που χρησιμοποιούν τα εμβόλια (42%).
Μάλιστα, συνέχισε, πιστεύεται από κάποιους πως η καινούρια τεχνολογία του εμβολίου θα τους αλλάξει τον γενετικό κώδικα (9%), κάποιοι πιστεύουν ότι το εμβόλιο μπορεί να επιφέρει το θάνατο (41%), καθώς και ένεκα της εμπιστοσύνης σε εναλλακτικούς τρόπους θεραπείας (36%).
Ο κ. Φελλάς δήλωσε ότι ο δισταγμός και η άρνηση προέρχονται συχνά από την παραπληροφόρηση και διαστρέβλωση των επιστημονικών δεδομένων που βολεύει το υποκειμενικό γνωστικό αντικείμενο των ατόμων αυτών και εν τέλει τρέφει τους μύχιους φόβους και ανασφάλειες τους.
Η αντιπαράθεση ανάμεσα σε εμβολιαστές και ανεμβολίαστους δεν ενδείκνυται και δεν προσφέρει οτιδήποτε θετικό στους κρίσιμους αυτούς καιρούς, εφόσον το μόνο που επιτυγχάνουν είναι να υπονομεύουν τις ανθρώπινες σχέσεις, πρόσθεσε λέγοντας ότι πρωταρχικός στόχος πρέπει να είναι πώς να σώσουμε τις ζωές των συνανθρώπων μας, εμβολιασμένων και μη. «Κάθε φορά που ένας συνάνθρωπός μας χάνει τη ζωή του από κορωνοϊό, σημειώνεται νίκη στο στρατόπεδο της παραπληροφόρησης και των ψευδών ειδήσεων».
Ο κ. Φελλάς είπε ότι είναι καθήκον της πολιτείας και των ειδικών να ενημερώνουν με σαφήνεια, διαφάνεια και τεκμηρίωση για την ασφάλεια του εμβολίου και τα οφέλη του εμβολιασμού.
Τσιούτης: Δεν μπορείς να εξοικειωθείς με τα long covid συμπτώματα
Στην αρχική του τοποθέτηση ο καθηγητής Κωνσταντίνος Τσιούτης αναφέρθηκε στην long covid ή μετά covid λέγοντας πως δεν είναι θέμα εξοικείωσης με την κατάσταση, γιατί δεν μπορείς να εξοικειωθείς με κάτι που σε περιορίζει, δεν σου επιτρέπει να είσαι λειτουργικός όπως παλιά, να επιστρέψεις στην καθημερινότητά σου, και σου προκαλεί συνέχεια συμπτώματα, ανησυχία και άλλα προβλήματα.
Η βαρύτητα της long covid, είπε, δεν έχει να κάνει με το πόσο βαριά πέρασαν την νόσο αρχικά και αναφέρθηκε στα συχνά συμπτώματα που είναι η δύσπνοια, σαν βάρος στο στήθος ειδικά το βράδυ, οι ταχυκαρδίες που μπαίνουν απότομα, η εύκολη κούραση σαν να τους κόβονται τα πόδια, η μειωμένη όρεξη, η συνεχής ανησυχία. Επίσης οι περισσότεροι, μέχρι να φτάσει απόγευμα, νιώθουν πολύ κουρασμένοι και δεν μπορούν να σκεφτούν καθαρά. Αυτό που δεν μπορούν να σκεφτούν καθαρά, το περιγράφουν σαν σύγχυση, σαν ομίχλη, και δυστυχώς, κρατά αρκετό καιρό, είπε προσθέτοντας ότι υπάρχουν και ασυνήθιστα συμπτώματα: εξανθήματα, βραχνάδα, τριχόπτωση, πόνοι στις αρθρώσεις.
«Το σημαντικότερο για μένα είναι πως, δεν μπορείς να το προβλέψεις. Γι’αυτό κάποιοι το περνάνε και επανέρχονται χωρίς πρόβλημα, ενώ άλλοι, συνήθως νέοι ενήλικες στην ηλικία των 40-60, ταλαιπωρούνται για μήνες και επανέρχονται αργά». Αυτό είναι λοιπόν κάτι που πρέπει να μελετήσουμε και να δούμε, πώς θα το καταλάβουμε καλύτερα και πώς θα μπορέσουμε να τους βοηθήσουμε, ανέφερε.
Στην τελική του τοποθέτηση ο Κωνσταντίνος Τσιούτης σημείωσε ότι τα επιδημιολογικά μας δεδομένα, όσο κι αν έχουμε συνηθίσει τους τριψήφιους αριθμούς νέων περιστατικών, το μεγάλο αριθμό νοσηλευομένων και δυστυχώς και τους θανάτους, δεν είναι καλά.
«Όμως, εδώ πρέπει να βάλουμε μια γραμμή. Να θυμηθούμε τι περάσαμε και τώρα που αρχίζει μια νέα περίοδος να προσπαθήσουμε όλοι μαζί, όσο μπορεί ο καθένας, μας να συνεργαστούμε και να εφαρμόσουμε όλα όσα μάθαμε, για να προστατευόμαστε γιατί η πανδημία δεν θα τελειώσει σύντομα».
Ο περιορισμοί και το κλείσιμο χώρων δεν φέρνουν ουσιαστικό και διαχρονικό αποτέλεσμα, αν δεν καταλάβουμε πως πρέπει να κρατηθούμε όσο πιο ασφαλείς γίνεται, σημείωσε παρατηρώντας ότι ανοίξαμε και αναγκαστήκαμε να ξανακλείσουμε τρεις φορές. «Είδαμε τα νοσοκομεία και τις ΜΕΘ να γεμίζουν, και έχουμε χάσει πέραν των 500 ανθρώπους. Το μέλλον μας που είναι τα σχολεία μας, έπαθαν ζημιά δύο συνεχόμενες χρονιές, κι ανοίγουν τώρα ξανά. Αν θέλουμε να κρατήσουμε τα παιδιά μας ασφαλή, ας θέσουμε κοινούς στόχους κι ας φερθούμε υπεύθυνα, ώστε να μην τα εκθέσουμε για μία ακόμα φορά».
Η πανδημία δεν θα εξαφανιστεί, είπε ο κ. Τσιούτης, τα εμβόλια εκπληρώνουν το σκοπό τους: μειώνουν σε τεράστιο βαθμό τις πιθανότητες για σοβαρή νόσηση και θάνατο. Να κάνουμε, είπε, ο καθένας μας ότι μπορούμε, για να έχουμε μία ασφαλή και λειτουργική καθημερινότητα, ο καθένας μας να αναλάβει την ατομική του ευθύνη. «Αν 18 μήνες μετά δεν γνωρίζουμε ή δεν εφαρμόζουμε τα μέτρα ατομικής προστασίας, τότε ας πάμε πίσω κι ας μάθουμε ο ένας τον άλλον να τα εφαρμόζει. Ας καταλάβουμε, έστω και τώρα, ότι όλοι έχουμε ένα και μοναδικό κοινό στόχο: Προσέχουμε τον εαυτό μας για να προστατέψουμε τους γύρω μας».
Να προσηλωθούμε στην εμβολιαστική κάλυψη των νέων, λέει ο Πέτρου
Αυτή την περίοδο είναι εξαιρετικά επείγον να προσηλωθούμε στο πως θα ενισχυθεί η εμβολιαστική κάλυψη ανάμεσα στους νέους, δήλωσε ο καθηγητής Χρήστος Πέτρου που θεωρεί ιδιαίτερα σημαντικό το εύρημα για την εμπιστοσύνη του κοινού στο ΓεΣΥ, σε μια ιδιαίτερη συγκυρία όπως είναι η πανδημία. «Ισχυρή μου άποψη ότι η ύπαρξη του ΓεΣΥ βοήθησε τα μέγιστα στην πρωτοβάθμια φροντίδα κατά την πανδημία».
Σημείωσε επίσης ότι το κοινό δείχνει εμπιστοσύνη και ζητά έγκυρη ενημέρωση σε ψηλότερη συχνότητα από πηγές ενημέρωσης όπως είναι οι Κρατικές Υπηρεσίες, τα ΜΜΕ και ο ΠΟΥ, ενώ είναι εμφανής και η εμπιστοσύνη που έχουν οι εμβολιασμένοι στην επιστήμη.
Η μελέτη, είπε, αναδεικνύει επίσης επικοινωνιακά κενά ή ανάγκες ώστε να λυθούν απορίες ή να καταρριφθούν μύθοι γύρω από τα εμβόλια και τον εμβολιασμό. «Είναι προφανές ότι κάποια μηνύματα δεν έχουν περάσει σχεδόν ένα χρόνο μετά, όπως για παράδειγμα ο σκεπτικισμός ότι τα εμβόλια έχουν αναπτυχθεί γρήγορα ή η πραγματική διάσταση του κινδύνου με παράδειγμα τις πολύ σπάνιες θρομβώσεις και την θρομβοπενία. Και εδώ διαπιστώνω ελλιπή επικοινωνία του κινδύνου».
Ανάμεσα στους σκεπτικιστές και στους αρνητές, συνέχισε, αναδεικνύεται μια γενικότερη απαξίωση του Κράτους που τυγχάνει να έχει και την ευθύνη της Δημόσιας Υγείας, και αυτό έχει διαπιστωθεί ειδικά στην Κύπρο και από άλλη μελέτη που ολοκληρώθηκε πρόσφατα.
Οι εναλλακτικές θεραπείες, πρόσθεσε, είναι ένας παράγοντας που συντείνει στον μη εμβολιασμό. Αυτό διασταυρώνεται από πολλά ευρήματα στη βιβλιογραφία, ενώ έχει φανεί και στα προηγούμενα χρόνια ότι τέτοιες βιομηχανίες «εναλλακτική ιατρικής» να χρηματοδοτούν το αντιεμβολιαστικό κίνημα.
Ο κ. Πέτρου ανέφερε ότι η παραλλαγή Δέλτα έχει ανατρέψει σε ουσιαστικό βαθμό πολλά από όσα ξέραμε για τον ιό. Σίγουρα δεν θα είναι η τελευταία παραλλαγή ανησυχίας. «Η παραλλαγή αυτή μεταδίδεται σαν πυρκαγιά. Όλοι σε κάποια φάση θα συναντηθούμε με τον ιό, εμβολιασμένοι ή μη. Εξάλλου για αυτό εμβολιαζόμαστε, για να είμαστε προστατευμένοι όταν μολυνθούμε». Tα εμβόλια παραμένουν πολύ αποτελεσματικά εναντίον της Δέλτα σε σχέση ειδικά με την αποτροπή της βαριάς νόσησης, πρόσθεσε.
Σημείωσε ότι έχουν χορηγηθεί 5,4 δις δόσεις, με σχεδόν 40% του παγκόσμιου πληθυσμού να έχει εμβολιαστεί. Η πανδημία, πρόσθεσε, έχει ακόμα δρόμο κι αν δεν εμβολιαστεί το μεγαλύτερο ποσοστό πληθυσμού του πλανήτη δεν θα δούμε τον δρόμο για την έξοδο από τον λαβύρινθο. «Και είναι τραγικό να υπάρχουν δόσεις σε πλούσιες χώρες που δεν χρησιμοποιούνται, ενώ ακόμα οι φτωχές δεν έχουν εμβολιάσει ούτε 2% του πληθυσμού τους».
Η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών έχει προχωρήσει στον εμβολιασμό, σημειώνει ο Υπουργός
Στον χαιρετισμό του ο Υπουργός Υγείας, Μιχάλης Χατζηπαντέλας είπε ότι το γενικότερο συμπέρασμα που καταγράφεται από την έρευνα, είναι πως μπορεί στη μεγάλη τους πλειοψηφία οι πολίτες να έχουν προχωρήσει στον εμβολιασμό τους, ωστόσο εξακολουθούν να υφίστανται φόβοι, κάποιοι εκ των οποίων θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως βάσιμοι, αλλά και φόβοι που έχουν ως σημείο αφετηρίας το φαινόμενο της συνωμοσιολογίας, την παραφιλολογία και την παραπληφόρηση.
Ευχαριστώντας την ΟΣΑΚ και τους επιστήμονες συνεργάτες της και αναφερόμενος στην νέα μελέτη από την ίδια επιστημονική ομάδα για τους post-COVID ασθενείς, ο κ. Χατζηπαντέλας είπε ότι στην Κύπρο, πέραν των 110 χιλιάδων συνανθρώπων μας έχουν μολυνθεί από τον κορωνοϊό και όπως εκτιμούν οι ειδικοί το 30% συνεχίζει να ταλαιπωρείται για μήνες μετά τον αποχαρακτηρισμό του ως περιστατικό κορωνοϊού.
Ως Υπουργείο Υγείας, πρόσθεσε, επιβάλλεται να γνωρίζουν ποια είναι τα πραγματικά δεδομένα στην κυπριακή κοινωνία, για να μπορέσουν να προχωρήσουν στη λήψη αποφάσεων και στην ανάπτυξη των απαραίτητων πολιτικών υγείας.
Εκ μέρους της ΟΣΑΚ χαιρετισμό απηύθυνε ο Εκπρόσωπος Τύπου, Δημήτρης Λαμπριανίδης.
ΠΗΓΗ: Από ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Ανάλυση: Οι επιπτώσεις των αλυσιδωτών απεργιών στην κυπριακή οικονομία – Οικονομολόγος στο «Τ»
ΔΗΚΟ: Συνεδριάζει η Κεντρική Επιτροπή - Στην ατζέντα Κυπριακό και καταστατικό συνέδριο
Ενώπιον της Κεντρικής Επιτροπής του ΔΗΚΟ που συγκάλεσε για σήμερα στις 4.30 το απόγευμα ο Πρόεδρος του κόμματος Νικόλας Παπαδόπουλος αναμένεται να συζητηθούν οι τελευταίες εξελίξεις στο κυπριακό, αλλά και το καταστατικό συνέδριο του κόμματος, το οποίο θα συγκληθεί τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο του 2025.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
