Το δίκαιο της Ένωσης δεν αντιτίθεται στις ρυθμίσεις της Μάλτας σχετικά με τον διορισμό δικαστών, έκρινε σήμερα το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), και συγκεκριμένα ότι "δεν αντιβαίνουν στο δίκαιο της Ένωσης εθνικές διατάξεις κράτους μέλους οι οποίες παρέχουν στον Πρωθυπουργό αποφασιστική εξουσία κατά τη διαδικασία διορισμού των δικαστών, προβλέποντας συγχρόνως την παρέμβαση ανεξάρτητου οργάνου επιφορτισμένου με την αξιολόγηση των υποψηφίων και την παροχή γνώμης".
Το ΔΕΕ έκρινε απαντώντας σε ερώτημα του Prim’Awla tal-Qorti Ċivili – Ġurisdizzjoni Kostituzzjonali (πρώτου τμήματος του πολιτικού δικαστηρίου, δικάζοντος ως Συνταγματικό Δικαστήριο, Μάλτα) και στο σκεπτικό του αναφέρει ότι "δεν προκύπτει ότι οι εν λόγω διατάξεις δύνανται να έχουν ως αποτέλεσμα να μη δίδεται η εντύπωση ανεξαρτησίας ή αμεροληψίας των δικαστών, στοιχείο που μπορεί να θίξει την εμπιστοσύνη την οποία πρέπει να εμπνέει η δικαιοσύνη στους πολίτες στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής κοινωνίας και ενός κράτους δικαίου".
To ΔΕΕ αποφαίνεται ότι "το άρθρο 19, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο, ΣΕΕ δεν αντιτίθεται σε εθνικές διατάξεις οι οποίες παρέχουν στον Πρωθυπουργό αποφασιστική εξουσία κατά τη διαδικασία διορισμού των δικαστών, προβλέποντας συγχρόνως την παρέμβαση, στη διαδικασία αυτή, ανεξάρτητου οργάνου επιφορτισμένου μεταξύ άλλων με την αξιολόγηση των υποψηφίων για την πλήρωση θέσεως δικαστή και την παροχή γνώμης στον Πρωθυπουργό."
Το ΔΕΕ επισημαίνει ότι "μεταξύ των απαιτήσεων αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας που πρέπει να πληρούν τα εθνικά δικαστήρια τα οποία ενδέχεται να επιληφθούν της εφαρμογής ή της ερμηνείας του δικαίου της Ένωσης, η ανεξαρτησία των δικαστών έχει, για διάφορους λόγους, θεμελιώδη σημασία για την έννομη τάξη της Ένωσης".
"Είναι ουσιώδους σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία του μηχανισμού προδικαστικής παραπομπής του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, καθόσον ο μηχανισμός αυτός δύναται να ενεργοποιηθεί μόνον από ανεξάρτητο όργανο", αναφέρει το ΔΕΕ και διευκρινίζει ότι "η απαίτηση αυτή περί ανεξαρτησίας αποτελεί ουσιώδες στοιχείο του προβλεπόμενου στο άρθρο 47 του Χάρτη θεμελιώδους δικαιώματος σε αποτελεσματική δικαστική προστασία και σε δίκαιη δίκη".
Το ΔΕΕ ακολούθως υπενθυμίζει τις διευκρινίσεις στις οποίες προέβη με την πρόσφατη νομολογία του επί των εγγυήσεων ανεξαρτησίας και αμεροληψίας των δικαστών, τις οποίες απαιτεί το δίκαιο της Ένωσης.
"Οι εν λόγω εγγυήσεις επιτάσσουν μεταξύ άλλων την ύπαρξη κανόνων ικανών να αποκλείσουν κάθε εύλογη αμφιβολία των πολιτών όσον αφορά το ανεπηρέαστο των δικαστών από εξωγενή στοιχεία, ιδίως από άμεση ή έμμεση άσκηση επιρροής εκ μέρους της νομοθετικής και της εκτελεστικής εξουσίας, και όσον αφορά την ουδετερότητά τους έναντι των αντιπαρατιθέμενων συμφερόντων".
Τέλος, το ΔΕΕ τονίζει ότι "τα κράτη μέλη οφείλουν να απέχουν από τη θέσπιση κανόνων δυνάμενων να θίξουν την ανεξαρτησία των δικαστών", αλλά "η σύσταση, το 2016, της Επιτροπής Δικαστικών Διορισμών ενισχύει, αντιθέτως, τις εγγυήσεις ανεξαρτησίας των Μαλτέζων δικαστών, σε σύγκριση με τη διαμορφωθείσα κατάσταση βάσει των συνταγματικών διατάξεων οι οποίες ίσχυαν κατά την προσχώρηση της Μάλτας στην Ευρωπαϊκή Ένωση".
Συναφώς, το ΔΕΕ επισημαίνει ότι "κατ’ αρχήν, η παρέμβαση ενός τέτοιου οργάνου μπορεί να συμβάλει στο να καταστεί περισσότερο αντικειμενική η διαδικασία διορισμού δικαστών, οριοθετώντας το περιθώριο χειρισμών που διαθέτει ο Πρωθυπουργός στον τομέα αυτόν, υπό την προϋπόθεση ότι το συγκεκριμένο όργανο είναι και αυτό επαρκώς ανεξάρτητο. Εν προκειμένω, το Δικαστήριο διαπιστώνει την ύπαρξη σειράς κανόνων ικανών να διασφαλίσουν την ανεξαρτησία τω δικαστών".
"Μολονότι ο Πρωθυπουργός διαθέτει ορισμένη εξουσία κατά τον διορισμό των δικαστών, γεγονός παραμένει ότι η άσκηση της εξουσίας αυτής οριοθετείται από τις προβλεπόμενες στο Σύνταγμα προϋποθέσεις επαγγελματικής πείρας τις οποίες πρέπει να πληρούν οι υποψήφιοι για τις θέσεις δικαστών", αναφέρει.
"Μολονότι ο Πρωθυπουργός μπορεί να αποφασίσει να υποβάλει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πρόταση για τον διορισμό υποψηφίου μη προταθέντος από την Επιτροπή Δικαστικών Διορισμών, εντούτοις υποχρεούται στην περίπτωση αυτή να γνωστοποιήσει τους λόγους του, μεταξύ άλλων στην νομοθετική εξουσία", σημειώνει το ΔΕΕ.
Κατά το ΔΕΕ, στο μέτρο που ο Πρωθυπουργός ασκεί την εξουσία αυτήν μόνον κατ’ εξαίρεση και τηρεί αυστηρώς στην πράξη την υποχρέωση αιτιολογήσεως, "η εξουσία του δεν είναι ικανή να εγείρει εύλογες αμφιβολίες ως προς την ανεξαρτησία των επιλεγέντων υποψηφίων".
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Αντίστροφη μέτρηση για το e-kalathi: Πότε θα λειτουργήσει σε δοκιμαστική μορφή
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις