Την ισχυρή στήριξή του στην επίτευξη μιας δίκαιης, συνολικής και βιώσιμης διευθέτησης του Κυπριακού, στη βάση μιας δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας, εκφράζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο(ΕΚ) στο προσχέδιο της Έκθεσης Προόδου του ΕΚ για την Τουρκία για το 2014, το οποίο εξασφάλισε και παρουσιάζει το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Η έκθεση θα τεθεί προς συζήτηση στην Επιτροπή Εξωτερικών του ΕΚ την ερχόμενη Τρίτη, 5 Μαΐου και στις 11 Μαΐου θα τεθεί σε ψηφοφορία στην ίδια Επιτροπή. Ακολούθως, θα τεθεί προς τελική ψήφιση είτε στη «Μεγάλη» Ολομέλεια του ΕΚ στις 18-21 Μαΐου στο Στρασβούργο, είτε στη «Μικρή» Ολομέλεια που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 27-28 Μαΐου.
Η εισηγήτρια της Έκθεσης Προόδου για την Τουρκία, Ολλανδή Ευρωβουλευτής της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του ΕΚ Kati Piri, μετά από τρεις συναντήσεις με τους σκιώδεις εισηγητές, προχώρησε στην υιοθέτηση 23 συνολικά συμβιβαστικών τροπολογιών, δύο εκ των οποίων αφορούν την Κύπρο.
Σύμφωνα με την Έκθεση, όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής, το ΕΚ εκφράζει «την ισχυρή στήριξή του στην επανένωση της Κύπρου, στη βάση μιας δίκαιης, συνολικής και βιώσιμης διευθέτησης και για τις δύο κοινότητες, υπό την αιγίδα του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Σ.Α. του ΟΗΕ για μια δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία, με μία κυριαρχία, μία διεθνή νομική προσωπικότητα και μία υπηκοότητα με πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων και ίσες ευκαιρίες για όλους της τους πολίτες».
Καλεί, επίσης, τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων «να επαναρχίσουν τις συνομιλίες υπό την αιγίδα του ΓΓ ΟΗΕ το συντομότερο δυνατόν» και εκφράζει την ισχυρή στήριξη του στις προσπάθειες που καταβάλλονται από τον Ειδικό Σύμβουλο του ΟΗΕ για τη Κύπρο, «για τη δημιουργία των συνθηκών για επανάληψη των συνομιλιών».
Το ΕΚ καλεί την Τουρκία «και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη» να στηρίξουν ενεργά τις διαπραγματεύσεις για επανένωση του νησιού και να προβούν στα απαραίτητα βήματα προς την κατεύθυνση της εξομάλυνσης των σχέσεων με την Κύπρο.
Καλεί επίσης την Τουρκία να αρχίσει την απόσυρση των στρατευμάτων της από την Κύπρο και να μεταβιβάσει την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου στον ΟΗΕ, σύμφωνα με το ψήφισμα του Σ.Α. 550 (1984).
Καλεί παράλληλα τη Κυπριακή Δημοκρατία να ανοίξει το λιμάνι της Αμμοχώστου υπό την τελωνειακή εποπτεία της ΕΕ με σκοπό «την προώθηση ενός θετικού κλίματος που να ευνοεί την επιτυχή κατάληξη των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων για επανένωση και να επιτρέπει στους Τουρκοκυπρίους να εμπορεύονται με την ΕΕ κατά τρόπο που να πληροί όλες τις νόμιμες υποχρεώσεις και τα πρότυπα της ΕΕ».
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «καλεί την τουρκική Κυβέρνηση να υπογράψει και να επικυρώσει τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), η οποία έχει υπογραφεί από την ΕΕ και τα 28 κράτη μέλη της, κάποιες πρόνοιες της οποίας εφαρμόζονται ως μέρος του κοινοτικού κεκτημένου- χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση».
Υπογραμμίζει επίσης το νόμιμο δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να συνομολογεί διμερείς συμφωνίες αναφορικά με την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη. Επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις της προς την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών-μελών, περιλαμβανομένων αυτών που σχετίζονται με την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, όταν είναι σύμφωνα προς το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο.
Καλεί ακόμη την Τουρκία «να απόσχει από οποιαδήποτε ενέργεια που προκαλεί ζημιά στις καλές γειτονικές σχέσεις και στη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος για την ειρηνική επίλυση διμερών διαφορών».
Το ΕΚ καταδικάζει την άρνηση της Τουρκίας να εκπληρώσει την υποχρέωσή της για πλήρη και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή του πρόσθετου πρωτοκόλλου στη Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας προς όλα τα κράτη μέλη και υπενθυμίζει ότι αυτή η άρνηση συνεχίζει να επηρεάζει σοβαρά τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων.
Ο Αντιπρόεδρος της Μικτής Επιτροπής του ΕΚ-Τουρκίας και σκιώδης εισηγητής της Έκθεσης, Ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ και της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς Τάκης Χατζηγεωργίου, σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ, επεσήμανε ότι στην Έκθεση καταγράφεται η σοβαρή προσπάθεια που έγινε για να σταλεί το μήνυμα στην Τουρκία ότι «κάτι δεν πάει καλά μαζί της».
«Αυτό έχει να κάμει», όπως είπε, «με τα ζητήματα ελευθερίας του Τύπου, τη διαφθορά στη χώρα, τις παρεμβάσεις της Αστυνομίας στο πάρκο Γκεζί, τη γενικότερη συμπεριφορά της Τουρκίας ως «αστυνομικού κράτους» απέναντι στην κοινωνία, τις συλλήψεις δημοσιογράφων και με το κουρδικό ζήτημα».
Ο κ. Χατζηγεωργίου χαρακτήρισε ως θετικό στοιχείο το ότι το ΕΚ καλεί την Τουρκία να αρχίσει την απόσυρση των στρατευμάτων της από την Κύπρο και να μεταβιβάσει την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου στον ΟΗΕ, σύμφωνα με το ψήφισμα του Σ.Α. 550 (1984).
Στα θετικά της έκθεσης, ο ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ συμπεριλαμβάνει επίσης την έκκληση προς την Τουρκία για να υλοποιήσει την υποχρέωση της για εφαρμογή του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου στη Συμφωνία Σύνδεσης έναντι όλων των κρατών μελών ως επίσης και το γεγονός ότι γίνεται περιγραφή της επιδιωκόμενης λύσης στο Κυπριακό «ότι αναζητούμε μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με μια ιθαγένεια, μια κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα».
Σχολιάζοντας τα αρνητικά της Έκθεσης, ο κ. Χατζχηγεωργίου αναφέρθηκε στην αναφορά που γίνεται για τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και για τις πρόνοιες που εφαρμόζονται ως μέρος του κοινοτικού κεκτημένου.
Ο κ. Χατζηγεωργίου δήλωσε ότι η αναφορά στην Έκθεση περί «κάποιων προνοιών» είναι ένα αρνητικό σημείο, επειδή, όπως εξήγησε, με τη συγκεκριμένη αναφορά ουσιαστικά αφήνεται να νοηθεί ότι «το κοινοτικό κεκτημένο δεν αφορά στο σύνολο των δραστηριοτήτων μέσα στη θάλασσα, παρά μόνο τα θέματα αλιείας «και είναι ως να αφήνει έξω το θέμα που κυρίως μας αφορά».
«Εμείς θα προσπαθήσουμε να αφαιρέσουμε τη συγκεκριμένη αναφορά», είπε.
Ο κ. Χατζηγεωργίου ανέφερε ότι απέστειλε επιστολή προς την κα. Piri στην οποία της υποδεικνύει ότι η συγκεκριμένη αναφορά είναι λανθασμένη διότι σύμφωνα με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου «η Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας υπογράφηκε από την Κοινότητα και εν συνεχεία εγκρίθηκε με την απόφαση 98/392.”
Επομένως, πρόσθεσε, «κατά πάγια νομολογία, οι διατάξεις της Συνθήκης για το Δίκαιο της Θάλασσας αποτελούν πλέον αναπόσπαστο τμήμα της κοινοτικής έννομης τάξης».
Είπε επίσης ότι η αναφορά σε σχέση με την έκκληση προς την Τουρκία για να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών-μελών, περιλαμβανομένων αυτών που σχετίζονται με την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων «όταν είναι σύμφωνα προς το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο» είναι επίσης αρνητική «και είναι ωσάν να υποσκάπτει αυτό που προηγουμένως λέει καθαρά».
Αναφερόμενος στην έκκληση προς την Τουρκία και προς «όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη», -άρα, όπως είπε, προς την Ελλάδα και την Κύπρο - να στηρίξουν με ενεργό τρόπο τις διαπραγματεύσεις για την επανένωση και να κάνουν όλα τα αναγκαία βήματα προς την κατεύθυνση της εξομάλυνσης των σχέσεων τους με την Κύπρο, ο κ. Χατζηγεωργίου έκανε λόγο για λεκτικό λάθος. «Πώς γίνεται να καλεί την ε/κ πλευρά να εναρμονίσει τις σχέσεις της με την Κύπρο ή με την Ελλάδα με την οποία οι σχέσεις μας είναι εναρμονισμένες» διερωτήθηκε.
Ο κ. Χατζηγεωργίου χαρακτήρισε ως θετικό το γεγονός ότι έχει διαγραφεί από το προηγούμενο κείμενο η φράση «απευθείας εμπόριο». Επεσήμανε ωστόσο ότι το γεγονός ότι έχει διαγραφεί και η φράση που αναφερόταν στον τρόπο με τον οποίο θα μπορούν οι Τ/κ να εμπορεύονται με την ΕΕ «ο οποίος να είναι αποδεκτός από όλους», άρα και από εμάς, είναι, όπως είπε, αρνητικό διότι αφήνεται να νοηθεί ότι «μπορεί να γίνει αυτό το πράγμα εφόσον η ΕΕ συμφωνεί».
Είπε επίσης ότι η Έκθεση δεν κάνει αναφορά στου αγνοούμενους κάτι όμως που η κ. Piri, συνέχισε, προτίθεται να συμπεριλάβει στην έκθεσή της, υιοθετώντας τη σχετική τροπολογία. Διερωτήθηκε ωστόσο γιατί δεν συμπεριέλαβε την αναφορά αυτή στις συμβιβαστικές τροπολογίες που πρότεινε η ίδια.
Ο κ. Χατζηγεωργίου είπε ότι υπάρχει η δυνατότητα να αλλάξουν κάποιες από τις συμβιβαστικές τροπολογίες μετά από παρέμβαση των σκιωδών εισηγητών «και γι΄ αυτό και απέστειλα προς την ίδια την σχετική επιστολή».
Η ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ και του ΕΛΚ Ελένη Θεοχάρους, σε δηλώσεις της στο ΚΥΠΕ, είπε ότι «όλες οι συμβιβαστικές τροπολογίες έχουν σοβαρές αδυναμίες και παρά την υπεράνθρωπη προσπάθεια της σκιώδους εισηγήτριας της Ομάδας του ΕΛΚ Renate Sommer -η οποία γνωρίζει πολύ καλά το Κυπριακό - και παρά τις ενστάσεις της φαίνεται ότι έχουν παρεισφρήσει κάποιες αναφορές για τις οποίες έχει ζητηθεί να διεξαχθούν χωριστές ψηφοφορίες».
«Ένα θέμα που είναι ιδιαίτερα αρνητικό είναι η αναφορά στο εμπόριο με τους Τουρκοκύπριους μέσω του λιμανιού της Αμμοχώστου όπου καλείται η κυπριακή Κυβέρνηση να ανοίξει το λιμάνι της Αμμοχώστου», είπε.
«Βεβαίως», πρόσθεσε, «αυτό είναι και καλό με την έννοια ότι αναγνωρίζεται ότι είναι το κυρίαρχο κράτος που μπορεί να ανοίγει και να κλείνει λιμάνια και επίσης δεν γίνεται διασύνδεση με το άνοιγμα του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου όπως είναι η πάγια τουρκική επιδίωξη τα τελευταία χρόνια».
Είπε επίσης, ότι «ζητείται η παράδοση της πόλης της Αμμοχώστου στα Ηνωμένα Έθνη χωρίς να γίνεται αναφορά στην επιστροφή των κατοίκων και στην άνευ όρων υποχρέωση της Τουρκίας να επιστρέψει την πόλη στους νόμιμους κατοίκους της».
Είπε επίσης ότι στην έκθεση «δεν κατοχυρώνονται ρητώς τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εξόρυξη του φυσικού της πλούτου».
Αναφερόμενη στην περιγραφή της μορφής της λύσης του Κυπριακού που περιλαμβάνεται στην Έκθεση, η κα. Θεοχάρους είπε: «Δεν είναι δουλεία του ΕΚ να δώσει λύση στο κυπριακό πρόβλημα. Τη λύση θα την δώσουν οι διαπραγματεύσεις. Δεν είναι δουλεία του ΕΚ να περιγράψει τη λύση και ποτέ προηγουμένως δεν έχει κάνει κάτι τέτοιο».
Το ΕΚ, συνέχισε, «θέτει τις βασικές αρχές και αξίες βάσει των οποίων πρέπει να λυθεί ένα πρόβλημα λαμβάνοντας υπόψη τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και το ευρωπαϊκό κεκτημένο».
Όπως είπε, «είναι πολύ μεγάλο λάθος η συμπερίληψη της μορφής της λύσης του Κυπριακού στην έκθεση».
Ο Ευρωβουλευτής Κώστας Μαυρίδης (ΔΗΚΟ, Σ&Δ), σε δήλωση του στο ΚΥΠΕ, είπε ότι το κείμενο στο προσχέδιο της έκθεσης προόδου των ενταξιακών της Τουρκίας έχει βελτιωθεί σε αρκετά σημεία.
Παρόλα αυτά, σημείωσε, «υπάρχουν και αρνητικά σημεία για τα οποία δυναμικά και με συντονισμένες προσπάθειες θα επιδιώξουμε να μην συμπεριληφθούν στο τελικό κείμενο».
«Αρνητικό στοιχείο είναι η οποιαδήποτε υπόνοια για απευθείας εμπόριο. Στόχος μας είναι επίσης να διασφαλίσουμε ότι δεν θα τύχει υποστήριξης η τροπολογία για συμμετοχή Τουρκοκυπρίων παρατηρητών στο ευρωκοινοβούλιο, η οποία κατατέθηκε από την Ομάδα των Πρασίνων. Τέλος, επιδιώκουμε να συμπεριληφθεί στο τελικό κείμενο η τροπολογία που καταθέσαμε μαζί με άλλους ευρωβουλευτές που καλεί την Τουρκία να επιτρέψει την πλήρη πρόσβαση της Επιτροπής Αγνοουμένων σε όλα τα σχετικά αρχεία και τις στρατιωτικές ζώνες στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, καθώς και να παράσχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που θα οδηγήσουν στον εντοπισμό των λειψάνων που μετακινήθηκαν».
Ερωτηθείς σχετικά με την αναφορά για τη συμπερίληψη της μορφής λύσης του Κυπριακού στην Έκθεση, ο κ. Μαυρίδης είπε ότι «η έκθεση προόδου της Τουρκίας αφορά τις σχέσεις της χώρας αυτής με την ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο εξετάζονται διάφορα θέματα, μεταξύ αυτών και θέματα που αφορούν την Κύπρο ως μέλος της ΕΕ. Το περιεχόμενο της λύσης στο Κυπριακό αφορά αποκλειστικά το λαό της Κύπρου και η ΕΕ έχει ρόλο στο να διασφαλίζει ότι η λύση συνάδει με τις αρχές και θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ».
«Μια τέτοια αναφορά θα ήταν εντός του σωστού πλαισίου της έκθεσης προόδου επειδή αναδεικνύει την ευρωπαϊκή διάσταση. Όμως, γενικές αναφορές για τη μορφή και το περιεχόμενο της λύσης και διάφορες πτυχές του στην έκθεση προόδου της Τουρκίας, είναι διαδικαστικά λάθος και επιπλέον δεν προκύπτει κάποιο πολιτικό κέρδος για την Κύπρο αλλά κίνδυνοι για χειρότερα. Άλλωστε, υπάρχει πολύ δύσκολο έργο να επιτελέσουμε καθώς είμαστε μόνο 6 Κύπριοι ευρωβουλευτές και τα συμφέροντα στο πολιτικό παρασκήνιο μεγάλα. Αχρείαστο λεκτικό που παρείσφρησε με πρωτοβουλία δικών μας και προκαλεί ρήξη ανάμεσα μας, πρέπει να αποφεύγεται στο πλαίσιο της συνεργασίας μας για την Κύπρο και για μεγαλύτερη κινητοποίηση ξένων ευρωβουλευτών σε μια κρίσιμη συγκυρία», κατέληξε.
Ο Ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδάκης (ΕΔΕΚ, S&D) δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι η Έκθεση προόδου «δεν είναι ικανοποιητική, γίνονται όμως όλες οι προσπάθειες προκειμένου να καταστεί όσο το δυνατόν καλύτερη».
Ο κ. Παπαδάκης αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι δεν υπάρχει καμία αναφορά στο ζήτημα των Αγνοουμένων αλλά και στο γεγονός της περιγραφής της επιδιωκόμενης μορφής λύσης του κυπριακού στη βάση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας.
«Κακώς μπήκε αυτή η αναφορά διότι δημιουργεί περισσότερα προβλήματα στη δική μας την πλευρά και εγώ διερωτώμαι πως μπήκε μέσα το πλαίσιο της λύσης», είπε.
Είπε ότι είναι «μια άκρως αρνητική αναφορά και πολιτικά επιβλαβής για την υπόθεση του Κυπριακού γιατί δεν είναι ξεκάθαρο τι είναι η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία» και υπενθύμισε ότι το 2004 απορρίφθηκε ένα σχέδιο διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας.
«Για ακόμα μια φορά νομίζω ότι βγάζουμε τα μάτια μας από μόνοι μας», είπε και «δεν μπορώ να καταλάβω που αποσκοπεί τούτη η προσέγγιση».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βέφα Αλεξιάδου: Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η αγαπημένη μαγείρισσα
Συνάντηση Κορυφής Κύπρου – Ελλάδας – Ιορδανίας στη Λευκωσία - Αναλυτικά το πρόγραμμα
Η Κυπριακή Δημοκρατία θα φιλοξενήσει στις 27 Νοεμβρίου, την Τριμερή Συνάντηση Κορυφής Κύπρου – Ελλάδας – Ιορδανίας, με τη συμμετοχή του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη, του Βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλλα Β’ και του Πρωθυπουργού της Ελλάδας κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
