ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στη δημοσιότητα αυτούσια η επιστολή του Προέδρου στους αρχηγούς των κομμάτων

Στη δημοσιότητα αυτούσια η επιστολή του Προέδρου στους αρχηγούς των κομμάτων

Η Κυβέρνηση δίνει στη δημοσιότητα αυτούσια την επιστολή που έστειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στους αρχηγούς των κομμάτων, είπε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κυριάκος Κούσιος, σημειώνοντας ότι αυτό γίνεται "έτσι ώστε οι πολίτες να εξάγουν τα συμπεράσματα τους".

Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, στο Προεδρικό Μέγαρο, ο κ. Κούσιος είπε ότι «η Κυβέρνηση με αίσθημα ευθύνης για να διατηρηθεί ένα κλίμα ήπιου πολιτικού διαλόγου, συναίνεσης και εξεύρεσης κοινά αποδεκτών πολιτικών, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε τις νέα οικονομικές προκλήσεις που επέφερε η πανδημία του κορωνοϊού για τις οποίες ανησυχεί το σύνολο της κοινωνίας, επιθυμεί οι αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό μέτωπο να διατηρηθούν σε ένα επίπεδο".

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Προεδρίας, ο κ. Κούσιος σημείωσε ότι ενόψει και της συνεδρίας του Συμβουλίου Αρχηγών των πολιτικών κομμάτων την ερχόμενη Τετάρτη, όπου θα αναζητηθούν κοινές συνισταμένες για αντιμετώπιση των εθνικών και οικονομικών προκλήσεων που έχουμε ενώπιον μας, θα απαντήσουμε "στη νέα, εκτός ορίων, επίθεση που εξαπέλυσε ο ΓΓ του ΑΚΕΛ κατά του Προέδρου της Δημοκρατίας, με πολιτικούς όρους".

Πρώτον, ο κ. Κούσιος αναφέρθηκε "στον κατ΄επανάληψη ισχυρισμό του κ. Κυπριανού και του ΑΚΕΛ ότι το επενδυτικό πρόγραμμα, όπως διαμορφώθηκε κατά το 2013-2020 τάχα εξυπηρέτησε τους ολίγους" και κάλεσε τον κ. Κυπριανού να απευθυνθεί στην ΠΕΟ και στη ΣΕΚ και να πάρει στοιχεία για τις χιλιάδες των ανέργων που οι ίδιοι δημιούργησαν κατά τη διακυβέρνηση τους και που βρήκαν δουλειά μειώνοντας κατακόρυφα την ανεργία από το 16% στο 6%.

"Παραπέμπουμε επίσης τον κ. Κυπριανού και το ΑΚΕΛ, στη σημερινή κοινή δήλωση του Συνδέσμου Προστασίας Πρώτης Κατοικίας και του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών με την οποία εκφράζουν την απογοήτευση τους για την επιζήμια συζήτηση που ξέσπασε γύρω από το Κυπριακό Πρόγραμμα Επενδύσεων (ΚΕΠ), και καλούν Κυβέρνηση και κοινοβουλευτικά κόμματα να αναρωτηθούν πού θα βρισκόταν ο κάθε πολίτης και η κάθε επιχείρηση αν δεν υπήρχε το ΚΕΠ που έδωσε αναγκαία πνοή σε πολλούς τομείς της οικονομίας, ζητώντας από όλους μας να αναλογιστούμε τι σημαίνει τυχόν κατάργηση ή απαξίωση του ΚΕΠ για τις αξίες των περιουσιών και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Ελπίζουμε ο κ. Κυπριανού να μη θεωρεί τον Σύνδεσμο Προστασίας Πρώτης Κατοικίας και ο Σύνδεσμος Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών ανήκουν στους ολίγους. Θέλουμε να παραπέμψουμε το ΑΚΕΛ και τον κ. Κυπριανού και στις δηλώσεις της ΟΕΒ και του ΚΕΒΕ που απαριθμούν με εξαντλητικό τρόπο τις κατηγορίες των επιχειρήσεων, των υπηρεσιών, του εμπορίου και των εργαζομένων που επωφελούνται από αυτό το πρόγραμμα. Και τέλος, παραπέμπουμε τον κ. Κυπριανού και το ΑΚΕΛ, σε απάντηση των ισχυρισμών τους για ολίγους που επωφελούνται, στην έκθεση του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας για τα οφέλη του ΚΕΠ στην οικονομία και τις αλλαγές που εισηγείτο να γίνουν, οι οποίες υιοθετήθηκαν πλήρως από την Κυβέρνηση".

Δεύτερον, ο κ. Κούσιος είπε ότι "αναφορικά με τις αήθεις προσωπικές επιθέσεις του ΓΓ του ΑΚΕΛ κατά του ήθους, της τιμής και της υπόληψης του Προέδρου της Δημοκρατίας, επικαλούμενος υποθέσεις που είτε διερευνήθηκαν από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας είτε από τον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας είτε από τη ΜΟΚΑΣ και άλλες διεθνείς συναφείς Υπηρεσίες και αποδείχθηκαν παντελή ψεύδη, ένα θέλουμε να πούμε στον κ. Κυπριανού: Ακριβώς τα ίδια πράγματα επαναλάμβανε το ΑΚΕΛ κατά την προεκλογική εκστρατεία για τις Προεδρικές Εκλογές του 2018 και ο λαός τους έδωσε την απάντηση".

"Σχετικά, όμως, με τους ισχυρισμούς για αίσθηση του κόσμου περί αύξησης της διαφθοράς τα τελευταία χρόνια, είναι φυσικό να υπάρχει καθότι η Κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη δεν επιχείρησε ποτέ να κουκουλώσει το οποιοδήποτε σκάνδαλο και, αντιθέτως, επί των ημερών της οδηγήθηκαν στα δικαστήρια και τις φυλακές πολιτικά και κομματικά στελέχη, δήμαρχοι, διoρισμένοι από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αξιωματούχοι, κάποιους μάλιστα εκ των οποίων το ΑΚΕΛ χαρακτήριζε πολιτικούς κρατούμενους", πρόσθεσε.

Τρίτον, ο κ. Κούσιος είπε ότι "αναφορικά με τον ανυπόστατο ισχυρισμό του κ. Κυπριανού περί εκβιασμού του ΑΚΕΛ και του ιδίου από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στη διάρκεια δύο φιλικότατων συναντήσεων που είχαν το τελευταίο διάστημα, το ερώτημα μας είναι απλό: Πώς η αξιοπρέπεια του κ. Κυπριανού και το αίσθημα διαφύλαξης της δημοκρατίας που τον διακατέχει του επέτρεψε να μην καταγγείλει αμέσως ως όφειλε ένα τέτοιο γεγονός αν ήταν αυτά τα πραγματικά γεγονότα; Η επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας στους αρχηγούς των κομμάτων, αλλά και οι κατ΄ιδίαν αναφορές του Προέδρου προς τον ΓΓ του ΑΚΕΛ ουδόλως είχαν στόχο να εκβιάσουν τον οποιονδήποτε αλλά να υπενθυμίσουν γεγονότα που αφορούσαν το Πρόγραμμα από της ενάρξεως του και τις αλλαγές που επέφεραν όλες οι Κυβερνήσεις".

"Προς απόδειξη τούτου συμπεριλήφθηκαν και υποθέσεις του παρελθόντος. Δεχόμαστε την πρόκληση του κ. Κυπριανού και δίνουμε στη δημοσιότητα αυτούσια την επιστολή που έστειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στους αρχηγούς των κομμάτων, έτσι ώστε οι πολίτες να εξάγουν τα συμπεράσματα τους, χωρίς, ωστόσο, το επισυνημμένο στην επιστολή παράρτημα το οποίο περιέχει ονόματα επενδυτών, σεβόμενοι την κείμενη νομοθεσία και την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Υπενθυμίζουμε ότι η εξέταση όλων ανεξαιρέτως των πολιτογραφήσεων που έγιναν από το 2007 μέχρι το 2020 θα γίνει για πλήρη διαφάνεια και αντικειμενική αξιολόγηση στο πλαίσιο της εξεταστικής επιτροπής που ο Γενικός Εισαγγελέας θα διορίσει μετά από έκκληση του Υπουργικού Συμβουλίου", είπε.
 
Ο Εκπρόσωπος πρόσθεσε "διερωτόμαστε, όμως, από πότε η παραίνεση του Προέδρου της Δημοκρατίας προς πολιτικό  αρχηγό να προστατευθεί ένα Πρόγραμμα που προσέφερε ομολογουμένως τα μέγιστα στην έξοδο της κυπριακής οικονομίας από τη χρεοκοπία αποτελεί πολιτικό εκβιασμό;"


Τέταρτον, ο κ. Κούσιος είπε ότι το ερώτημα που καλείται το ΑΚΕΛ και ο κ. Κυπριανού να απαντήσουν με αποδέκτη όχι την Κυβέρνηση, αλλά τις χιλιάδες των εργαζομένων, τις χιλιάδες των δανειοληπτών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, τους συμπολίτες μας που αντιμετωπίζουν το φάσμα της απώλειας της πρώτης κατοικίας λόγω μη εξυπηρετούμενων δανείων, τις χιλιάδες επιχειρήσεων που επωφελήθηκαν και επωφελούνται από το Πρόγραμμα είτε του λιανικού είτε του χονδρικού εμπορίου είτε στον τομέα των υπηρεσιών είτε του κατασκευαστικού τομέα υπό συνθήκες μάλιστα οικονομικής ύφεσης λόγω της πανδημίας του κορωνοϊου, και ενόψει της επανέναρξης της αποπληρωμής δόσεων στις τράπεζες τον Γενάρη του 2021, είναι αν πραγματικά στηρίζουν το Πρόγραμμα και πραγματικά το θέλουν.

"Ή μήπως θέλουν να καταργηθεί; Και αν η απάντηση είναι ότι το θέλουν, διότι συμβάλλει στην οικονομία και τον τόπο, τότε γιατί για μικροκομματικά και μόνο οφέλη, το πολεμούν, το δυσφημούν και το απαξιώνουν τόσο εντός όσο και εκτός Κύπρου;»

Κληθείς να σχολιάσει αναφορά του ΓΓ του ΑΚΕΛ σε σχέση με τα ονόματα επενδυτών που είχαν λάβει πολιτογράφηση μέσω του δικηγορικού γραφείου Ν. Αναστασιάδη, ο κ. Κούσιος είπε ότι «είναι μια ανακόλουθη προσέγγιση από το ΑΚΕΛ. Εάν σκοπός της επιστολής, όπως ισχυρίζεται ο κ. Κυπριανού, ήταν ο εκβιασμός του και ο εκβιασμός του ΑΚΕΛ από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, προφανώς και δεν θα απέστελλε ονόματα ατόμων που έχουν πολιτογραφηθεί και που τη διαδικασία την είχε αναλάβει το δικηγορικό γραφείο τότε του Προέδρου. Θεωρώ ανακόλουθο ο ίδιος να στέλνει αυτά τα στοιχεία και να θέλει να εκβιάσει ταυτόχρονα. Παράλληλα τονίζω ότι κατά τον χρόνο της πολιτογράφησης δεν υπήρχε κανένας κανονισμός που να το απαγορεύει και δεν υπήρχε οτιδήποτε εναντίον των συγκεκριμένων ατόμων που αναφέρθηκαν. Και η κάθε περίπτωση θα πρέπει να κρίνεται με το νομικό καθεστώς και τα πραγματικά γεγονότα που ισχύουν τη συγκεκριμένη στιγμή".


Είναι προφανές, συνέχισε, "ότι το ΑΚΕΛ και ο Γενικός του Γραμματέας έχουν αποδυθεί σε μια προσωπική επίθεση κατά του Προέδρου Αναστασιάδη. Όπως υπήρξε η παραδοχή από τον ίδιο τον ΓΓ του ΑΚΕΛ, εκείνο που συμφωνούν με το ΔΗΚΟ είναι η απομάκρυνση του Νίκου Αναστασιάδη από την εξουσία. Αυτός, λοιπόν, ο στόχος φαίνεται από τις πολιτικές που υιοθετούν. Να τους υπενθυμίσω, όμως, ότι ο Νίκος Αναστασιάδης έχει εκλεγεί από τον λαό της Δημοκρατίας για πέντε χρόνια και να τους υπενθυμίσω ότι ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει δηλώσει κατ΄επανάληψη ότι δεν θα είναι υποψήφιος στις επόμενες Προεδρικές Εκλογές, για αυτό ας ησυχάσουν επιτέλους».

ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (ΚΕΠ)
Συνοπτικό Σημείωμα
 
Από το 2007 μέχρι το 2019 η Κυπριακή Δημοκρατία εκπόνησε συνολικά έξι προγράμματα παραχώρησης κυπριακής υπηκοότητας σε επιχειρηματίες/ επενδυτές που ικανοποιούσαν συγκεκριμένα οικονομικής φύσεως κριτήρια, καθώς και άλλους όρους και προϋποθέσεις. Η εξέλιξη του Προγράμματος περιγράφεται στο σημείωμα σε δύο κατηγορίες. Στα κριτήρια που αφορούν το είδος και το μέγεθος της απαιτούμενης επένδυσης και στους μηχανισμούς ελέγχου που εφαρμόζονταν σε κάθε περίοδο του Προγράμματος.
 
Τα κριτήρια που αφορούν τόσο στο είδος όσο και στο ύψος της επένδυσης, διαφοροποιούνται ως προς την επικέντρωση που ακολουθούσαν, τόσο σε σχέση, με τις ανάγκες που παρουσίαζε η οικονομία της χώρας, όσο και σε σχέση με την ανταπόκριση που έβρισκε το Πρόγραμμα από εν δυνάμει επενδυτές.
 
Από το 2007 οπόταν και εφαρμόστηκε το ΚΕΠ μέχρι και το 2020 διαφοροποιήθηκε το ύψος και το είδος της επένδυσης 4 φορές.
 

  1. Τροποποίηση στο αρχικό Πρόγραμμα Επενδύσεων, ημερομηνίας 10.10.2011. Οι αλλαγές αφορούν στα κριτήρια και στο είδος της απαιτούμενης επένδυσης , ώστε να καταστεί δικαιούχους ο αιτητής, νοουμένου ότι πληροί τουλάχιστον ένα εκ των 3 κριτηρίων:
  • Το ποσό της άμεσης επένδυσης μειώνεται στα τουλάχιστον €10 εκ. σε σχέση με τα € 25,7 περίπου εκ που προέβλεπε το αρχικό Επενδυτικό Πρόγραμμα.
  • Το ποσό των καταθέσεων σε κυπριακές τράπεζες πενταετούς προθεσμίας μειώνεται σε τουλάχιστον €15 εκ. από τα €17,1 εκ που προέβλεπε το αρχικό Επενδυτικό Πρόγραμμα.
  • Μειώνεται στα €10 εκ ο συνολικός κύκλος εργασιών, που θα έπρεπε να αποδείξει μια εταιρεία με έδρα την Κύπρο, από τα €85,5 εκ που ίσχυε αρχικά.

 
Για πρώτη φορά γίνεται απαίτηση, όπως ο επενδυτής/επενδύτρια έχει στην κατοχή του μόνιμη ιδιόκτητη κατοικία στην Κύπρο, αξίας τουλάχιστον €500.000. Στο προηγούμενο Πρόγραμμα δεν υπήρχε απαιτούμενο πόσο για την αξία της μόνιμης κατοικίας.
 

  1. Τροποποίηση Πρόγραμμα Επενδύσεων, ημερομηνίας 24.05.2013.
  • Το ποσό Επένδυσης μειώνεται στα € 5 εκ. Η επένδυση μπορεί να είχε τη μορφή της αγοράς οικοδομών, επιχειρήσεων ή εταιρειών, χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων (ομολόγων, αξιογράφων χρεογράφων), μετοχών κυπριακών εταιρειών ή της κατάθεσης τακτής τριετούς προθεσμίας σε κυπριακές τράπεζες.
  • Δίνεται η δυνατότητα υποβολής αίτησης για όλους όσοι, είχαν υποστεί απομείωση καταθέσεων σύμφωνα με τα μέτρα που εφαρμόστηκαν στην Τράπεζα Κύπρου και στη Λαϊκή Τράπεζα μετά τις 15 Μαρτίου 2013 ύψους τουλάχιστον τριών εκατομμυρίων ευρώ.

 

  1. Τροποποίηση στο Πρόγραμμα Επενδύσεων, ημερομηνίας 13.09.2016.
  • Το ποσό Επένδυσης αφορά σε € 2 εκ και η επένδυση δύναται να αφορά σε αγορά/ανέγερση ακινήτων ή δημιουργία οικιστικών/εμπορικών αναπτύξεων, αναπτύξεις στον τουριστικό τομέα ή έργα υποδομής, αγορά ή σύσταση ή συμμετοχή σε κυπριακές επιχειρήσεις και εταιρείες, οι οποίες πρέπει να εδρεύουν και δραστηριοποιούνται στην ΚΔ, να έχουν αποδεδειγμένα φυσική παρουσία στην Κύπρο με ουσιαστική δραστηριότητα και σημαντικό κύκλο εργασιών, και να εργοδοτούν τουλάχιστον πέντε (5) Κύπριους πολίτες ή  πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Με την επικαιροποίηση του ΚΕΠ και τη σχεδόν αποκλειστική επικέντρωση στον τομέα των ακινήτων και των κυπριακών επιχειρήσεων, κρίθηκε σκόπιμο να μειωθούν και τα απαιτούμενα ποσά επένδυσης, αφού καταργήθηκαν τα κριτήρια των λιγότερο παραγωγικών επενδύσεων όπως ήταν οι καταθέσεις, η αγορά κυβερνητικών ομολόγων και η απομείωση καταθέσεων. Η συγκεκριμένη στόχευση είχε ως στόχο να υποβοηθήσει στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. 
 

  1. Τροποποίηση στο Πρόγραμμα Επενδύσεων, ημερομηνίας 13.02.2019.
  • Το ποσό Επένδυσης αφορά σε € 2 εκ και η επένδυση δύναται να αφορά σε αγορά/ανέγερση ακινήτων ή δημιουργία οικιστικών/εμπορικών αναπτύξεων, αναπτύξεις στον τουριστικό τομέα ή έργα υποδομής, αγορά ή σύσταση ή συμμετοχή σε κυπριακές επιχειρήσεις και εταιρείες, οι οποίες πρέπει να εδρεύουν και δραστηριοποιούνται στην ΚΔ, να έχουν αποδεδειγμένα φυσική παρουσία στην Κύπρο με ουσιαστική δραστηριότητα και σημαντικό κύκλο εργασιών, και να εργοδοτούν τουλάχιστον πέντε (5) Κύπριους πολίτες ή  πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 
  • Επιπρόσθετα απαιτείται, όπως ο αιτητής έχει στην ιδιοκτησία του οικιστική μονάδα, αξίας τουλάχιστον € 500.00 ανεβάζοντας τη συνολική δαπάνη στα € 2.5 εκ.
  • Ιδιαιτέρως σημαντική είναι η προσθήκη της υποχρέωση προς όλου τους επενδυτές για καταβολή εισφοράς ύψους τουλάχιστον € 75.000 στο Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας και € 75.000 στον Κυπριακό Οργανισμό Αναπτύξεως Γης (ΚΟΑΓ) για προώθηση στεγαστικών σχεδίων για προσιτή κατοικία αλλά και για υλοποίηση άλλων στεγαστικών σχεδίων/μέτρων.

 
 
Σε σχέση με τις αλλαγές του πλαισίου ελέγχων που εφαρμόζεται διαχρονικά στο Πρόγραμμα συνοψίζονται ανά χρονική περίοδο ως εξής:

  • Ιούλιος 2007. Απαίτηση Λευκού Ποινικού Μητρώου
  • Ιανουάριος 2011. Απαιτείταιέλεγχος του Υπουργείου Οικονομικών σε σχέση με την επαλήθευση των οικονομικών κριτηρίων του Προγράμματος. Τον έλεγχο μέχρι τότε ασκούσε μόνο το Υπουργείο Εσωτερικών.
  • Οκτώβριος 2011. Οι αιτούντες ελέγχονταν από την αστυνομία Κύπρου, την Interpol και την Europol. Για κάθε αίτηση γινόταν έλεγχος κατά πόσον περιλαμβάνεται στον κατάλογο των προσώπων, των οποίων διατάσσεται η δέσμευση της περιουσίας εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω των σχετικών  Κανονισμών της ΕΕ.
  • Μάιος 2013. Όλες οι χρηματοοικονομικές συναλλαγές που απαιτούνται για την πραγματοποίηση των επενδύσεων, θα πρέπει να διενεργούνται μέσω των κυπριακών τραπεζικών ιδρυμάτων. Δοσοληψίες μετρητών δεν γίνονταν αποδεκτές, ενώ τα ενδιαφερόμενα μέρη περνούν τους ελέγχους για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που εφαρμόζονται από τις κυπριακές τράπεζες. Οι αιτητές είναι υποχρεωμένοι να περιλαμβάνουν στην αίτηση τους αντίγραφα των εμβασμάτων των συναλλαγών. 
  • Ιανουάριος 2018.
    • Εφαρμόστηκε η επιπρόσθετη αξιολόγηση των αιτήσεων μέσω συνδρομητικής εμπορικής βάσης δεδομένων, η οποία παρέχεται από έναν εξειδικευμένο οίκο δέουσας επιμέλειας. Ο έλεγχος έγινε στο σύνολο όλων όσων έχουν πολιτογραφηθεί μέχρι σήμερα και οι πληροφορίες που παρέχονται έχουν την μορφή του επισυναπτόμενου καταλόγου.
    • Παράλληλα, αποφασίστηκε η εφαρμογή ενισχυμένων ελέγχων δέουσας επιμέλειας (enhanced due diligence checks) και από τους ίδιους τους αιτητές. Αποτελεί πλέον απαίτηση του προγράμματος, όπως οι αιτητές προσκομίζουν πλήρη και λεπτομερή αναφορά ελέγχου δέουσας επιμέλειας μέσω της συνεργασίας της Δημοκρατίας με τρεις εξειδικευμένους οίκους του εξωτερικού (Kroll, Sterling και S-RM Intelligence).

 

  • Φεβρουάριος 2019.
    • Επιβάλλεται όπως οι αιτητές να είναι κάτοχοι θεώρησης Schengen σε ισχύ.
    • Επιπλέον απορρίπτεται η αίτηση όλων όσοιέχουν υποβάλει αίτηση για απόκτηση της υπηκοότητας σε οποιοδήποτε άλλο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο παρελθόν και η οποία έχει απορριφθεί.
  • Ιούλιος 2019. Το Υπουργικό Συμβούλιο εξέδωσε διευκρινήσεις επί του υφιστάμενου ΚΕΠ, το οποίο εκπονήθηκε στις 13.2.2019 κυρίως όσον αφορά σε αιτητές υψηλού ρίσκου, καθώς δημοσιοποίησε συγκεκριμένες κατηγορίες προσώπων, οι οποίοι δεν δικαιούνται να αποκτήσουν την κυπριακή υπηκοότητα μέσω του ΚΕΠ. Οι κατηγορίες αυτές είναι οι εξής:
  • Πολιτικά Εκτεθειμένα Πρόσωπα, τα οποία κατέχουν πολιτειακό αξίωμα ή κατείχαν πολιτειακό αξίωμα τα τελευταία 5 χρόνια
  • Πρόσωπα που υπόκεινται σε ποινική διερεύνηση χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες
  • Πρόσωπα που υπόκεινται σε ποινική διερεύνηση και είναι υπόδικοι
  • Πρόσωπα που καταδικάστηκαν σε φυλάκιση για σοβαρά αδικήματα (π.χ. δωροληψία από δημόσιο λειτουργό, φοροδιαφυγή κτλ) και η ποινή έχει παραγραφεί
  • Πρόσωπα που συνδέονται με νομικές οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα από την ΕΕ π.χ. μέτοχοι, υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη εταιρειών που είναι ενταγμένες σε κατάλογο κυρώσεων
  • Πρόσωπα που συνδέονταν με νομικές οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα από την ΕΕ, αλλά δεν συνδέονται πλέον π.χ. μέτοχοι, υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη εταιρειών που είναι ενταγμένες σε κατάλογο κυρώσεων, τα οποία ήταν συνδεδεμένα με τις συγκεκριμένες εταιρείες, όταν επιβλήθηκε το καθεστώς κυρώσεων. 
  • Πρόσωπα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τρίτες χώρες (π.χ. Η.Π.Α, Ουκρανία, Ρωσία)
  • Πρόσωπα που συνδέονται με νομικές οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τρίτες χώρες.
  • Πρόσωπα που υπόκεινται σε κυρώσεις από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

 
Δέον να σημειωθεί ότι όλοι οι ανωτέρω όροι και όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις δεν ισχύουν μόνο για τους αιτητές αλλά και για τα μέλη της οικογένειας τους που αιτούνται πολιτογράφηση (σύζυγοι/συμβίοι/συμβίες, ενήλικα παιδιά και γονείς).
 

 
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ 2007 – 2020
 

  1. Πρόγραμμα ημερομηνίας 11.7.2007 (Απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 65.824)

Το Πρόγραμμα προέβλεπε ότι δικαίωμα αίτησης για πολιτογράφηση αποκτούσαν επενδυτές/ επενδύτριες οι οποίοι/ οποίες:

  • είτε είχαν επενδύσει τουλάχιστον €25.660.862,35 (15 εκ. Λίρες Κύπρου) σε άμεσες επενδύσεις (ακίνητα, εργοστάσια κτλ),
  • είτε είχαν καταθέσεις ύψους €17.107.241,57 (10 εκ. Λίρες Κύπρου),
  • είτε σε επιχειρηματική δραστηριότητα, δηλαδή να είχαν συστήσει στην Κύπρο εταιρεία/ εταιρείες με κύκλο εργασιών τουλάχιστον €85.535.207,83 (50 εκ. Λίρες Κύπρου).
  • είτε που με τις δραστηριότητες τους αποδεικνυόταν ότι είχαν εισαγάγει σε μεγάλη κλίμακα νέες και καινοτόμες τεχνολογίες σε ζωτικούς τομείς της κυπριακής οικονομίας ή είχαν ιδρύσει σημαντικό ερευνητικό κέντρο μεγάλης κλίμακας για επιτόπια διεξαγωγή έρευνας.
  • είτε διενεργούσαν επενδύσεις σε συνδυασμό των κριτηρίων των άμεσων επενδύσεων, καταθέσεων και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων ύψους τουλάχιστον €25.660.862,35 (15 εκ. Λίρες Κύπρου)
  • ήταν άνω των 30 ετών
  • ήταν λευκού ποινικού μητρώου και
  • διέθετε ιδιόκτητη κατοικία στην Κύπρο ανεξαρτήτως αξίας.

 
H κυπριακή υπηκοότητα παραχωρούνταν στα ανήλικα παιδιά του επενδυτή. Όσον αφορά στα ενήλικα μέλη της οικογένειας του/της επενδυτή/επενδύτριας, στις 4.1.2011 το Υπουργικό Συμβούλιο εκπόνησε την απόφαση με αρ. 71.546. Σύμφωνα με την εν λόγω απόφαση δικαίωμα υποβολής αίτησης για κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση αποκτούσαν  ο/η σύζυγος του/της πολιτογραφημένου/ης επενδυτή/επενδύτριας καθώς και τα οικονομικά εξαρτώμενα ενήλικα παιδιά του/της (φοιτητές έως 28 ετών και πρόσωπα με βαριά σωματική ή διανοητική αναπηρία που τους καθιστά ανίκανους να εργαστούν).
 
 
Έλεγχος:
Κατά την εξέταση των αιτήσεων γινόταν έλεγχος για τα πιο κάτω:

  • αν ικανοποιούνταν τα οικονομικά κριτήρια,
  • αν ο/η αιτών/αιτούσα ήταν 30 ετών και άνω
  • αν ήταν λευκού ποινικού μητρώου
  • αν ικανοποιεί τα οικονομικά κριτήρια (όφειλε να υποβάλει τα απαιτούμενα έγγραφα της επένδυσης). Οι απόψεις του Υπουργείου Οικονομικών για το κατά πόσον ο/η αιτών/αιτούσα ικανοποιούσε τα οικονομικά κριτήρια του Προγράμματος ζητούνταν μόνο από τον Ιανουάριο 2011 και εντεύθεν.
  • Από το δεύτερο εξάμηνο του 2011 ξεκίνησε να γίνεται έλεγχος των αιτήσεων και από την αστυνομία Κύπρου, την Interpol και την Europol.
  • Σημειώνεται οτι κανένα πλαίσιο δεν υπήρχε που να αποκλείει ΠΕΠ από την υποβολή αίτησης πολιτογράφησης μέσω του Επενδυτικού Προγράμματος

 
 

  1. Πρόγραμμα ημερομηνίας 10.10.2011 (Απόφ. Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 72.676)

Το Πρόγραμμα προέβλεπε ότι δικαίωμα αίτησης για πολιτογράφηση αποκτούσαν επενδυτές/ επενδύτριες οι οποίοι/ οποίες:

  • Είτε είχαν επενδύσει τουλάχιστον €10 εκ. σε άμεσες επενδύσεις (ακίνητα, εταιρείες, μετοχές, χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία κτλ),
  • Είτε παρουσίαζαν καταθέσεις σε κυπριακές τράπεζες πενταετούς προθεσμίας ύψους τουλάχιστον €15 εκ.
  • Είτε είχαν συστήσει στην Κυπριακή Δημοκρατία εταιρεία/εταιρείες, που έλεγχαν οι ίδιοι, με συνολικό κύκλο εργασιών, σύμφωνα με ελεγμένους λογαριασμούς εταιρείας/εταιρειών, τουλάχιστον €10 εκ. το έτος, κατά μέσο όρο, τα τελευταία τρία έτη που προηγούνταν του έτους αίτησης ή/και τουλάχιστον το 1/3 των εργοδοτουμένων του/της αιτούντος/ αιτούσας να ήταν πολίτες της ΚΔ. Επίσης, στις επιλέξιμες επενδύσεις εντάσσονταν και επενδύσεις σε συνδυασμό των ανωτέρω κριτηρίων ύψους τουλάχιστον €15 εκ.
  • Ο/η αιτών/αιτούσα έπρεπε να είχε εισαγάγει σε μεγάλη κλίμακα νέες και καινοτόμες τεχνολογίες σε ζωτικούς τομείς της κυπριακής οικονομίας ή έχει ιδρύσει σημαντικό ερευνητικό κέντρο μεγάλης κλίμακας για επιτόπια διεξαγωγή έρευνας.
  • Ο/η αιτών/αιτούσα θα έπρεπε να κατείχε εταιρείες οι οποίες κατά τα τρία χρόνια πριν την υποβολή αίτησης να είχαν καταβάλει ως φορολογία ή/και αμοιβές για αγορά υπηρεσιών (δικηγορικές λογιστικές κτλ) συνολικά €1,5 εκ τουλάχιστον.
  • Ο/η επενδυτής/επενδύτρια θα έπρεπε να διέθετε μόνιμη ιδιόκτητη κατοικία στην Κύπρο αξίας τουλάχιστον €500.000.
  • Θα έπρεπε να ήταν άνω των 30 ετών
  • Να ήταν λευκού ποινικού μητρώου
  • Να μην περιλαμβάνεται στον κατάλογο των προσώπων, των οποίων διατάσσεται η δέσμευση της περιουσίας εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
  • Όσον αφορά στα μέλη της οικογένειας του επενδυτή εξακολούθησαν να ισχύουν οι διατάξεις της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 71.546 και ημερομηνίας 4.11.2011.

 
Έλεγχος:
Κατά την εξέταση των αιτήσεων γινόταν έλεγχος για τα πιο κάτω:

  • Αν ικανοποιούνταν τα οικονομικά κριτήρια,
  • Αν ο/η αιτών/αιτούσα ήταν 30 ετών και άνω
  • Αν ήταν λευκού ποινικού μητρώου.
  • Αν έχει υποβάλει τα απαιτούμενα έγγραφα της επένδυσης, πιστοποιητικό λευκού ποινικού μητρώου, πιστοποιητικό γεννήσεως και αντίγραφο διαβατηρίου.
  • Ζητούνταν οι απόψεις του Υπουργείου Οικονομικών κατά πόσον ο/η αιτών/αιτούσα ικανοποιούσε τα οικονομικά κριτήρια του Προγράμματος.
  • Οι αιτούντες ελέγχονταν από την αστυνομία Κύπρου, την Interpol και την Europol.
  • Τέλος, για κάθε αιτούντα/ αιτούσα γινόταν έλεγχος κατά πόσον περιλαμβάνεται στον κατάλογο των προσώπων, των οποίων διατάσσεται η δέσμευση της περιουσίας εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω των σχετικών  Κανονισμών της ΕΕ και της σχετικής βρετανικής κυβερνητικής ιστοσελίδας για οικονομικά περιοριστικά μέτρα καθώς και αναζήτηση μέσω διαδικτύου.
  • Σημειώνεται οτι κανένα πλαίσιο δεν υπήρχε που να αποκλείει ΠΕΠ από την υποβολή αίτησης πολιτογράφησης μέσω του Επενδυτικού Προγράμματος

 
 

  1. Πρόγραμμα ημερομηνίας 24.05.2013 (Απόφ. Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 75.148)

Το νέο σχέδιο προέβλεπε ότι δικαίωμα αίτησης για πολιτογράφηση αποκτούσαν οι επενδυτές/επενδύτριες, οι οποίοι/ες:

  • διατηρούσαν εταιρείες στην Κύπρο για διάστημα τουλάχιστον τριών ετών και οι οποίοι κατέβαλλαν φορολογία/αμοιβές υπηρεσιών ή/και εργοδοτούσαν Κύπριους υπηκόους.
  • είχαν προβεί σε επένδυση τουλάχιστον πέντε εκατομμυρίων ευρώ. Η επένδυση μπορεί να είχε τη μορφή της αγοράς οικοδομών, επιχειρήσεων ή εταιρειών, χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων (ομολόγων, αξιογράφων χρεογράφων), μετοχών κυπριακών εταιρειών ή της κατάθεσης τακτής τριετούς προθεσμίας σε κυπριακές τράπεζες.
  • είχαν υποστεί απομείωση καταθέσεων σύμφωνα με τα μέτρα που εφαρμόστηκαν στην Τράπεζα Κύπρου και στη Λαϊκή Τράπεζα μετά τις 15 Μαρτίου 2013 ύψους τουλάχιστον τριών εκατομμυρίων ευρώ.
  • απαραίτητα κατείχαν μόνιμη ιδιόκτητη κατοικία στη Δημοκρατία αξίας τουλάχιστον πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ, την οποία είναι υποχρεωμένος να διατηρήσει δια βίου.
  • Επιπλέον, ο/η επενδυτής/επενδύτρια είναι υποχρεωμένος/η να διατηρήσει τις επενδύσεις του/της στη Δημοκρατία για τριετή τουλάχιστον περίοδο μετά την απόκτηση της υπηκοότητας.
  • όλες οι χρηματοοικονομικές συναλλαγές που απαιτούνται για την πραγματοποίηση των επενδύσεων, θα πρέπει να διενεργούνται μέσω των κυπριακών τραπεζικών ιδρυμάτων
  • δοσοληψίες μετρητών δεν γίνονταν αποδεκτές για τους σκοπούς του ΚΕΠ
  • τα ενδιαφερόμενα μέρη περνούν τους ελέγχους για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που εφαρμόζονται από τις κυπριακές τράπεζες. Οι αιτούντες/ αιτούσες είναι υποχρεωμένοι/ες να περιλαμβάνουν στην αίτηση τους αντίγραφα των εμβασμάτων των συναλλαγών.
  • Σημειώνεται οτι κανένα πλαίσιο δεν υπήρχε που να αποκλείει ΠΕΠ από την υποβολή αίτησης πολιτογράφησης μέσω του Επενδυτικού Προγράμματος

 
Όσον αφορά στα μέλη της οικογένειας, εκτός από τον/την επενδυτή/επενδύτρια, δικαίωμα υποβολής αίτησης για πολιτογράφηση είχαν ο/η σύζυγος, τα ανήλικα παιδιά και τα ενήλικα παιδιά μέχρι την ηλικία των 28 ετών τα οποία φοιτούσαν σε ακαδημαϊκό ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
 
 

  1. Πρόγραμμα ημερομηνίας 19.03.2014 (Απόφ. Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 76.668)

Στις 19.3.2014, μετά από αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του ΚΕΠ και σε μια προσπάθεια όπως τα κριτήρια γίνουν πιο στοχευμένα, το Υπουργικό Συμβούλιο αναθεώρησε τα οικονομικά κριτήρια του ΚΕΠ. Σύμφωνα με την εν λόγω απόφαση επενδυτής/ επενδύτρια, για να έχει το δικαίωμα να υποβάλει αίτηση για πολιτογράφηση, θα πρέπει να είχε προβεί σε επένδυση πέντε εκ. ευρώ τουλάχιστον σε μια από τις αποδεκτές κατηγορίες, οι οποίες ήταν οι εξής:

  • αγορά, σύσταση ή συμμετοχή σε επιχειρήσεις ή εταιρείες που εδρεύουν και δραστηριοποιούνται στην Κυπριακή Δημοκρατία. Οι εν λόγω επιχειρήσεις ή εταιρείες θα πρέπει αποδεδειγμένα να έχουν φυσική παρουσία στην Κύπρο και να εργοδοτούν τουλάχιστον πέντε (5) υπηκόους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στο εν λόγω κριτήριο περιλαμβανόταν και η υποχρεωτική μετατροπή καταθέσεων σε μετοχές,
  • αγορά κρατικών ομολόγων,
  • αγορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων κυπριακών επιχειρήσεων ή κυπριακών οργανισμών (π.χ. ομόλογα/ αξιόγραφα/ χρεόγραφα εγγεγραμμένα και εκδοθέντα στην Κυπριακή Δημοκρατία).
  • αγορά ή ανέγερση ακινήτων ή δημιουργία άλλων αναπτύξεων (οικιστικές ή εμπορικές αναπτύξεις, αναπτύξεις στον τουριστικό τομέα ή άλλα έργα υποδομής),
  • κατάθεση τακτής τριετούς προθεσμίας σε κυπριακές τράπεζες.
  • Ακόμη, δικαίωμα υποβολής αίτησης είχαν επενδυτές/επενδύτριες που - μεταξύ άλλων - είχαν υποστείαπομείωση καταθέσεων στη Λαϊκή Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ ύψους τουλάχιστον τριών εκ ευρώ.
  • Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει το δικαίωμα σε ειδικές περιπτώσεις, να μειώσει τα ανωτέρω κριτήρια (πλην του κριτηρίου της κατάθεσης) σε €2,5 εκ. για επενδυτές που αποδεδειγμένα συμμετείχαν σε συλλογικό σχέδιο επενδύσεων, εφόσον η συνολική επένδυση ήταν τουλάχιστον €12,5 εκ.
  • παρέμειναν οι όροι κατοχής μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας στη Δημοκρατία αξίας τουλάχιστον πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ, την οποία είναι υποχρεωμένος να διατηρήσει δια βίου
  • παρέμεινε οόρος της διατήρησης της επένδυσης για τριετή περίοδο μετά την απόκτηση της υπηκοότητας, ενώ ταυτόχρονα η απόφαση πλέον προβλέπει ότι η απαιτούμενη επένδυση θα πρέπει να είχε διενεργηθεί κατά τα τρία έτη που προηγούνται της αίτησης για πολιτογράφηση.
  • Οι διατάξεις που αφορούν στα μέλη της οικογένειας του επενδυτή παραμένουν οι ίδιες.
  • Σημειώνεται οτι κανένα πλαίσιο δεν υπήρχε που να αποκλείει ΠΕΠ από την υποβολή αίτησης πολιτογράφησης μέσω του Επενδυτικού Προγράμματος

 
 

  1. Πρόγραμμα ημερομηνίας 13.09.2016 (Απόφ. Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 81.292)

Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως επικαιροποιήσει το ΚΕΠ, καθορίζοντας καλύτερη στόχευση των επενδυτικών κριτηρίων για αυξημένη οικονομική δραστηριότητα με την προσέλκυση επενδύσεων με άμεσο θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη της οικονομίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και αυξημένων εισοδημάτων. Το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό επένδυσης μειώθηκε στα δύο εκατομμύρια ευρώ. Επίσης, είχαν μεταβληθεί οι αποδεκτές κατηγορίες επενδύσεων στις εξής:

  • επένδυση για αγορά/ανέγερση ακινήτων ή δημιουργία οικιστικών/εμπορικών αναπτύξεων, αναπτύξεις στον τουριστικό τομέα ή έργα υποδομής.
  • αγορά ή σύσταση ή συμμετοχή σε κυπριακές επιχειρήσεις και εταιρείες, οι οποίες πρέπει να εδρεύουν και δραστηριοποιούνται στην ΚΔ, να έχουν αποδεδειγμένα φυσική παρουσία στην Κύπρο με ουσιαστική δραστηριότητα και σημαντικό κύκλο εργασιών,και να εργοδοτούν τουλάχιστον πέντε (5) Κύπριους πολίτες ήπολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα επενδυθέντα κεφάλαια, πρέπει να διοχετεύονται για χρηματοδότηση των επενδυτικών σκοπών των εν λόγω επιχειρήσεων και εταιρειών αποκλειστικά και μόνο στην Κύπρο, στη βάση επενδυτικού πλάνου.
  • επένδυση σε Οργανισμούς Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ) ή χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία κυπριακών επιχειρήσεων ή κυπριακών οργανισμών που είναι αδειοδοτημένοι από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (ομόλογα, αξιόγραφα και χρεόγραφα)
  • συνδυασμός των ανωτέρω επενδύσεων. Ο επενδυτής μπορούσε ναπροβεί σε αγορά ειδικών κρατικών ομολόγων της ΚΔ ύψους μέχρι €500.000, τα όποια εκδίδονται από το Γραφείο Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους του Υπουργείου Οικονομικών.
  • επενδύσεις σε κρατικά  ομόλογα μέσω της δευτερογενούς αγοράς δεν γίνονταν αποδεκτές.

 
Με την επικαιροποίηση του ΚΕΠ και τη σχεδόν αποκλειστική επικέντρωση στον τομέα των ακινήτων και των κυπριακών επιχειρήσεων, κρίθηκε σκόπιμο να μειωθούν και τα απαιτούμενα ποσά επένδυσης, αφού καταργήθηκαν τα κριτήρια των λιγότερο παραγωγικών επενδύσεων όπως ήταν οι καταθέσεις, η αγορά κυβερνητικών ομολόγων και η απομείωση καταθέσεων. Η συγκεκριμένη στόχευση είχε ως στόχο να υποβοηθήσει στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. 
 
Άλλα κριτήρια:

  • κατοχή μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας στην ΚΔ (αγοραίας αξίας τουλάχιστον €500.000)
  • διατήρηση της επένδυσης για τριετή περίοδο μετά την απόκτηση της υπηκοότητας
  • η επένδυση θα πρέπει να είχε λάβει χώρα εντός των τριών ετών προ της υποβολής της αίτησης.
  • Όσον αφορά στα μέλη οικογένειας των επενδυτών/ επενδυτριών πρόσθετα των διατάξεων του ΚΕΠ 19.3.2014 η απόφαση προέβλεπε, επίσης, την παραχώρηση της κυπριακής υπηκοότητας στον/στη συμβίο/συμβία του/της επενδυτή/επενδύτριας καθώς και στους γονείς του/της επενδυτή/επενδύτριας. Σημειώνεται, ότι οι γονείς του/της επενδυτή/ επενδύτριας δύνανται να υποβάλουν αίτηση για απόκτηση της κυπριακής υπηκοότητας, νοουμένου ότι είναι κάτοχοι μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας αξίας τουλάχιστον €500.00.
  • Ακόμη, ο/ η επενδυτής /επενδύτρια και τα ενήλικα μέλη οικογένειας του/ της επενδυτή/ επενδύτριας (δηλαδή σύζυγος/συμβίος/συμβία, γονείς και ενήλικα παιδιά) θα πρέπει πριν τη πολιτογράφηση να ήταν κάτοχοι άδειας παραμονής στην Κύπρο για χρονική περίοδο διάρκειας τουλάχιστον 6 (έξι) μηνών.
  • Σημειώνεται οτι κανένα πλαίσιο δεν υπήρχε που να αποκλείει ΠΕΠ από την υποβολή αίτησης πολιτογράφησης μέσω του Επενδυτικού Προγράμματος
  1. Πρόγραμμα ημερομηνίας 09.01.2018 και 21.03.2018 (Απόφ. Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 84.058 και 84.957)

Στα πλαίσια περαιτέρω βελτίωσης του Προγράμματος, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε μια σειρά από μέτρα που έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν ότι το Πρόγραμμα προωθείται από όλους τους εμπλεκομένους με σοβαρότητα και ποιοτική εξυπηρέτηση, και ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι τηρούν τις διατάξεις του Προγράμματος στα πλαίσια των οικονομικών στόχων που έχουν καθορισθεί προστατεύοντας κυρίως τα συμφέροντα των ξένων επενδυτών και διαφυλάσσοντας την εικόνα της Κύπρου ως επενδυτικό προορισμό.
Με βάση την απόφαση, επενδυτής/επενδύτρια δύναται να αιτηθεί για απόκτηση της κυπριακής υπηκοότητας με κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση νοουμένου ότι  πληροί ένα εκ των οικονομικών Κριτηρίων:

  • είτε προσωπικά,
  • είτε μέσω εταιρείας/εταιρειών όπου συμμετέχει ως μέτοχος, αναλογικά με το ποσοστό συμμετοχής του,
  • είτε μέσω επενδύσεων που έχει πραγματοποιήσει
  • ο/η σύζυγός ή που έχουν πραγματοποιηθεί από κοινού με το/τη σύζυγό του, είτε ως υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος εταιρείας/εταιρειών που πληροί ένα εκ των οικονομικών Κριτηρίων
  • Υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος εταιρείας δύναται να υποβάλει αίτηση νοουμένου ότι έχει τέτοια αμοιβή στην εν λόγω εταιρεία/εταιρείες που να δημιουργεί φορολογικά έσοδα για τη Δημοκρατία της τάξης των €100.000 τουλάχιστον για περίοδο τριετίας και νοουμένου ότι αυτή η φορολογία έχει ήδη πληρωθεί ή προπληρωθεί.
  • Ο αιτών θα πρέπει να είχε προβεί στις απαιτούμενες επενδύσεις κατά τα τρία έτη που προηγούνται της ημερομηνίας αίτησης και να διατηρεί την εν λόγω επένδυση για περίοδο τουλάχιστον τριών ετών από την ημερομηνία Πολιτογράφησης.
  • Απαιτείτο απόκτηση μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας στην Κύπρο.

Σε σχέση με τον έλεγχο των αιτητών καθώς επίσης και τη δυνατότητα πολιτογράφησης των εξαρτωμένων των αιτητών, εφαρμόζονταν οι αποφάσεις και τα ισχύοντα του προηγούμενου σχεδίου.
 

  1. Πρόγραμμα ημερομηνίας 13.02.2019 (Απόφ. Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 86.879)

Στις 13.2.2019 το ΚΕΠ τροποποιήθηκε εκ νέου. Όσον αφορά στα οικονομικά κριτήρια δεν εντοπίζεται ιδιαίτερη μεταβολή σε σύγκριση με τα κριτήρια του ΚΕΠ ημερομηνίας 13.9.2016. η μόνη διαφορά είναι ότι καταργείται εντελώς η δυνατότητα επένδυσης σε κρατικά ομόλογα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επίσης, μεταβλήθηκε ο όρος της διατήρησης της επένδυσης για χρονική περίοδο μετά την απόκτηση της υπηκοότητας, καθώς η εν λόγω περίοδος αυξήθηκε από τα τρία στα πέντε έτη.
Ιδιαιτέρως σημαντική είναι η προσθήκη της υποχρέωση προς όλου/ες τους/τις επενδυτές/επενδύτριες για καταβολή εισφοράς ύψους τουλάχιστον €75.000 στο Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας και €75.000 στον Κυπριακό Οργανισμό Αναπτύξεως Γης (ΚΟΑΓ) για προώθηση στεγαστικών σχεδίων για προσιτή κατοικία αλλά και για υλοποίηση άλλων στεγαστικών σχεδίων/μέτρων. Η εν λόγω υποχρέωση τέθηκε σε εφαρμογή στις 15 Μαΐου 2019.   
 
 
Έλεγχος αιτητών και  δικλείδες ασφαλείας από το 2013
Σε κάθε περίπτωση η εκπλήρωση και μόνο των οικονομικών κριτηρίων δεν συνεπάγεται αυτομάτως έγκριση της αίτησης. Το ΚΕΠ εμπεριέχει διαδικασίες ελέγχου, που έχουν ως στόχο να αποφεύγεται η κατάχρηση και οι οποίες αξιολογούνται και ενισχύονται διαρκώς.

  1. Εν πρώτης, το ΚΕΠ από τις 24.5.2013, οπότε και ανακοινώθηκε, εμπεριέχει την υποχρέωση όλοι/όλες οι αιτούντες/ αιτούσες να είναι λευκού ποινικού μητρώου και, συνεπώς, επιβάλλεται να περιλαμβάνουν στην αίτηση πιστοποιητικό λευκού ποινικού μητρώου από τη χώρα καταγωγής και τη χώρα διαμονής (αν διαφέρουν).
  2. Επίσης, το ΚΕΠ από το 2013 προβλέπει ότι οι αιτούντες/ αιτούσες δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται στον κατάλογο των προσώπων, των οποίων διατάσσεται η δέσμευση της περιουσίας εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
  3. Με την τελευταία αναθεώρηση του ΚΕΠ, η οποία έλαβε χώρα στις 13 Φεβρουαρίου 2019, προστέθηκαν δύο επιπρόσθετες δικλείδες ασφαλείας. Συγκεκριμένα, πλέον επιβάλλεται οι αιτούντες/ αιτούσες να είναι κάτοχοι θεώρησης Schengen σε ισχύ και αιτούντες/αιτούσες που έχουν υποβάλει αίτηση για απόκτηση της υπηκοότητας σε οποιοδήποτε άλλο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει απορριφθεί, δεν δικαιούνται να αποκτήσουν την κυπριακή υπηκοότητα στα πλαίσια του ΚΕΠ.
  4. Όσον αφορά στους ελέγχους δέουσας επιμέλειας (due diligence) σημειώνεται ότι από την εκπόνηση του ΚΕΠ το 2013 όλοι/όλες οι αιτούντες/αιτούσες ελέγχονται από τις αρχές ασφαλείας του κράτους.
  5. Το 2018 η κυβέρνηση προχώρησε με τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων τα οποία ενίσχυσαν ακόμη περισσότερο τους ελέγχους δέουσας επιμέλειας. Ως πρώτο βήμα αποφασίστηκε η επιπρόσθετη αξιολόγηση των αιτούντων/αιτουσών μέσω μιας συνδρομητικής εμπορικής βάσης δεδομένων, η οποία παρέχεται από έναν εξειδικευμένο οίκο δέουσας επιμέλειας.
  6. Παράλληλα, επιπρόσθετα των ανωτέρω, αποφασίστηκε η από Φεβρουαρίου 2019 εφαρμογή ενισχυμένων ελέγχων δέουσας επιμέλειας (enhanced due diligence checks), μέσω της συνεργασίας με τρεις εξειδικευμένους οίκους δέουσας επιμέλειας. (Kroll, Sterling και S-RM Intelligence)
  7. Στις
  8. Τον
  • Πολιτικά Εκτεθειμένα Πρόσωπα, τα οποία κατέχουν πολιτειακό αξίωμα ή κατείχαν πολιτειακό αξίωμα τα τελευταία 5 χρόνια
  • Πρόσωπα που υπόκεινται σε ποινική διερεύνηση χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες
  • Πρόσωπα που υπόκεινται σε ποινική διερεύνηση και είναι υπόδικοι
  • Πρόσωπα που καταδικάστηκαν σε φυλάκιση για σοβαρά αδικήματα (π.χ. δωροληψία από δημόσιο λειτουργό, φοροδιαφυγή κτλ) και η ποινή έχει παραγραφεί
  • Πρόσωπα που συνδέονται με νομικές οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα από την ΕΕ π.χ. μέτοχοι, υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη εταιρειών που είναι ενταγμένες σε κατάλογο κυρώσεων
  • Πρόσωπα που συνδέονταν με νομικές οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα από την ΕΕ, αλλά δεν συνδέονται πλέον π.χ. μέτοχοι, υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη εταιρειών που είναι ενταγμένες σε κατάλογο κυρώσεων, τα οποία ήταν συνδεδεμένα με τις συγκεκριμένες εταιρείες, όταν επιβλήθηκε το καθεστώς κυρώσεων. 
  • Πρόσωπα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τρίτες χώρες (π.χ. Η.Π.Α, Ουκρανία, Ρωσία)
  • Πρόσωπα που συνδέονται με νομικές οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τρίτες χώρες.
  • Πρόσωπα τα οποία διερευνώνται/κατηγορούνται για ποινικά αδικήματα και καταζητούνται πανευρωπαϊκώς  από τη EUROPOL ή διεθνώς από την INTERPOL.
  • Πρόσωπα τα οποία διερευνήθηκαν/κατηγορήθηκαν για ποινικά αδικήματα και καταζητούνται πανευρωπαϊκώς  από τη EUROPOL ή διεθνώς από την INTERPOL και δεν καταζητούνται πλέον.
  • Πρόσωπα που υπόκεινται σε κυρώσεις από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Δέον να σημειωθεί ότι όλοι οι ανωτέρω όροι και όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις δεν ισχύουν μόνο για τους/τις επενδυτές/επενδύτριες, αλλά και για τα μέλη της οικογένειας τους που αιτούνται πολιτογράφηση (σύζυγοι/συμβίοι/συμβίες, ενήλικα παιδιά και γονείς).
 
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΤΟΥ 2020 ΓΙΑ ΚΕΠ
Στις 31.7.2020 η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε τους περί Τιμητικής Πολιτογράφησης για Λόγους Δημοσίου Συμφέροντος και Πολιτογράφησης Αλλοδαπών Επιχειρηματιών ή Επενδυτών Κανονισμούς.
 
Όσον αφορά στα οικονομικά κριτήρια δεν εντοπίζεται ριζική μεταβολή σε σύγκριση με τα κριτήρια του ΚΕΠ ημερομηνίας 13.2.2019. Η βασική διαφοροποίηση που εντοπίζεται είναι ότι αυξάνεται το ποσό της υποχρεωτικής εισφοράς προς τον ΚΟΑΓ από €75.000  σε €100.000. Αναφορικά με τη δεύτερη εισφορά εντοπίζεται η ίδια μεταβολή εντοπίζεται – δηλαδή από €75.000 σε €100.000. Ακόμη, για τη δεύτερη εισφορά δίνεται η δυνατότητα στον/ στην επενδυτή/ επενδύτριας να επιλέξει μεταξύ τριών οργανισμών για την καταβολή της που είναι είτε το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, είτε η Υπηρεσία Βιομηχανίας και Τεχνολογίας για την υλοποίηση στοχευμένων σχεδίων χορηγιών σε πολύ μικρές ή μικρές επιχειρήσεις, είτε το Ταμείο ΑΠΕ και Εξοικονόμησης Ενέργειας είτε στο Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης. 
 
Τέλος, σχετικά με τα οικονομικά κριτήρια Ιδιαιτέρως σημαντική είναι η προσθήκη τριών άλλων επιλέξιμων τομέων στους οποίους δύναται να επενδύσει ο/η επενδυτής/επενδύτρια που είναι ο πρωτογενής τομέας της οικονομίας (γεωργία, κτηνοτροφία κτλ), ο τομέας της έρευνας και της τεχνολογίας, ο τομέας της εκπαίδευσης, ο τομέας της υγείας και ο τομέας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. 
 
Όσον αφορά στα μέλη της οικογένειας, εκτός από τον/την επενδυτή/επενδύτρια, δικαίωμα υποβολής αίτησης για πολιτογράφηση έχουν ο/η σύζυγος/συμβίος/συμβία, τα ανήλικα παιδιά και τα οικονομικά εξαρτώμενα ενήλικα παιδιά μέχρι την ηλικία των 28 ετών τα οποία φοιτούν σε ακαδημαϊκό ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή εξαρτώμενα παιδιά με αναπηρία που τα καθιστά ανίκανα προς εργασία. 
 
Ακόμη δικαίωμα απόκτησης ης υπηκοότητας έχουν οι γονείς του/της επενδυτή/ επενδύτριας ή/και οι γονείς του/της συζύγου/συμβίου/συμβίας του/της επενδυτή/επενδύτριας, νοουμένου ότι είναι  κάτοχοι μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας αγοραίας αξίας τουλάχιστον €500.00
 
 
 
Όροι και Προϋποθέσεις
Όσον αφορά στους όρους και προϋποθέσεις δεν εντοπίζονται ουσιαστικές μεταβολές.
 
Ακόμη, διατηρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπουν ότι όλοι/όλες οι αιτούντες/ αιτούσες:

  • να είναι λευκού ποινικού μητρώου, να είναι κάτοχοι θεώρησης Schengen σε ισχύ,
  • να είναι κάτοχοι άδειας παραμονής στη Δημοκρατία για περίοδο τουλάχιστον 6 (έξι) μηνών
  • αιτούντες/αιτούσες που έχουν υποβάλει αίτηση για απόκτηση της υπηκοότητας σε οποιοδήποτε άλλο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει απορριφθεί, δεν δικαιούνται να αποκτήσουν την κυπριακή υπηκοότητα στα πλαίσια του ΚΕΠ.
  • προστίθεται ο όρος ότι ο/η αιτών/ αιτούσα και τα μέλη της οικογένειας του/της δεν ενεργούν κατά τρόπον που να υποδηλοί ότι αποδέχονται με οποιονδήποτε τρόπο την παράνομη διοίκηση στις κατεχόμενες από την Τουρκία περιοχές, δεν κατέχουν οποιοδήποτε αξίωμα σχετιζόμενο με αυτήν, και δεν κατέχουν ή έχουν παράνομα εισέλθει, προκαλέσει ζημιά ή παρέμβει σε ακίνητη ιδιοκτησία που βρίσκεται στις εν λόγω περιοχές και η οποία ανήκει σε άλλο νόμιμο ιδιοκτήτη.

 
Επιπρόσθετα, οι Κανονισμοί προβλέπουν ότι ο/η αιτών/αιτούσα και τα μέλη της οικογένειας του δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται στις πιο κάτω κατηγορίες:

  • Πρόσωπα, των οποίων διατάσσεται η δέσμευση της περιουσίας εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
  • Πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα κατά την έννοια που αποδίδεται στον νόμο περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου και τα οποία κατέχουν πολιτειακό αξίωμα κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ή κατείχαν τέτοιο αξίωμα κατά το έτος πριν ην ημερομηνία υποβολής της αίτησης
  • Πρόσωπα, τα οποία είχαν καταδικαστεί για σοβαρό ποινικό αδίκημα που επισύρει ποινή φυλάκισης 5 (πέντε) ετών και άνω ή για άλλο σοβαρό αδίκημα ή για αδίκημα ατιμωτικό ή που ενέχει ηθική αισχρότητα
  • Πρόσωπα που υπόκεινται σε ποινική διερεύνηση είτε στη Δημοκρατία είτε σε άλλη χώρα σε σχέση με σοβαρό ποινικό αδίκημα που επισύρει ποινή φυλάκισης 5 (πέντε) ετών και άνω ή για άλλο σοβαρό αδίκημα ή αδίκημα ατιμωτικό ή που ενέχει ηθική αισχρότητα
  • Πρόσωπα που συνδέονται με οποιοδήποτε με οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, οντότητα οργανισμό ή φορέα στα οποία έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση που βρίσκονται σε ισχύ, όπως μέτοχοι ή υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη εταιρειών ενταγμένων σε κατάλογο κυρώσεων
  • Πρόσωπα τα οποία συνδέονταν αλλά δεν συνδέονται πλέον με οποιοδήποτε με οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, οντότητα οργανισμό ή φορέα στα οποία έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση που βρίσκονται σε ισχύ, όπως μέτοχοι ή υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη εταιρειών ενταγμένων σε κατάλογο κυρώσεων, τα οποία ήταν συνδεδεμένα με τις συγκεκριμένες εταιρείες όταν επιβλήθηκε το καθεστώς κυρώσεων
  • Πρόσωπα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών που βρίσκονται σε ισχύ ή βρίσκονταν σε ισχύ για περίοδο έως 12 (δώδεκα) μηνών πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης
  • Πρόσωπα τα οποία συνδέονται με οποιοδήποτε με οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, οντότητα οργανισμό ή φορέα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή τον ΟΗΕ που βρίσκονται σε ισχύ ή βρίσκονταν σε ισχύ για περίοδο έως δώδεκα (12) μηνών πριν από την υποβολή της αίτησης,
  • πρόσωπα τα οποία συνδέονταν αλλά δεν συνδέονται πλέον με οποιοδήποτε με οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, οντότητα οργανισμό ή φορέα στα οποία έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή τον ΟΗΕ που βρίσκονται σε ισχύ ή βρίσκονταν σε ισχύ για περίοδο έως 12 (δώδεκα) μηνών πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, όπως μέτοχοι ή υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη εταιρειών ενταγμένων σε κατάλογο κυρώσεων, τα οποία ήταν συνδεδεμένα με τις συγκεκριμένες εταιρείες όταν επιβλήθηκε το καθεστώς κυρώσεων
  • πρόσωπα τα οποία καταζητούνται πανευρωπαϊκώς από τη EUROPOL ή διεθνώς από την INTERPOL

 
Θεωρείται εκ των ων ου άνευ ότι οι ανωτέρω όροι και προϋποθέσεις ισχύουν και για τα μέλη οικογένειας του/της επενδυτή/επενδύτριας που υποβάλλουν αίτηση για κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση.
         
Όσον αφορά στους ελέγχους δέουσας επιμέλειας (due diligence checks) του ΚΕΠ θα πρέπει να σημειωθεί ότι ακολουθείται η ίδια διαδικασία ελέγχων που ακολουθούνταν και για τις αιτήσεις που υποβάλλονταν στη βάση ΚΕΠ ημερομηνίας 13.2.2019, η οποία περιγράφεται ανωτέρω και η οποία συνοψίζεται στα εξής βήματα:

  • Έλεγχός δέουσας επιμέλειας από τον/την πάροχο υπηρεσιών
  • Έλεγχος από την Αστυνομία Κύπρου
  • Έλεγχος μέσω εμπορικής βάσης δέουσας επιμέλειας στην οποία έχει εξασφαλίσει πρόσβαση το Υπουργείο Εσωτερικών
  • Έκθεση ενισχυμένου ελέγχου δέουσας επιμέλειας από μία εκ των τριών εξειδικευμένων εταιρειών με τις οποίες έχει συνάψει σύμβαση το Υπουργείο Εσωτερικών
  • Συνεχής έλεγχος πολιτογραφημένων για περίοδο τουλάχιστον 10 (δέκα) ετών από την ημερομηνία απόκτησης της υπηκοότητας.

 
Πάροχοι Υπηρεσιών:
Στο ΚΕΠ του 2020 που θεσπίζεται με τους Κανονισμούς παραμένουν οι διατάξεις ου προϋποθέτουν την εγγραφή των παρόχων στο Μητρώο Παρόχων Υπηρεσιών για το ΚΕΠ και την εποπτεία τους από την Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου. Όμως, σε αυτό τον τομέα οι Κανονισμοί εισάγουν μια ιδιαιτέρως σημαντική καινοτομία, η οποία για πρώτη φορά συνδέει άμεσα το ΚΕΠ με τη νομοθεσία για την καταπολέμηση ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Επίσης, για πρώτη φορά εισάγονται συγκεκριμένες διοικητικές ποινές για παρόχους που δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους. 
         
Τέλος, θα πρέπει να τονιστεί ότι η κάθε αίτηση εξετάζεται ξεχωριστά από το ΥΣ, το οποίο είναι το ανώτατο κυβερνητικό όργανο της Κυπριακής Δημοκρατίας και το οποίο σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία έχει την εξουσία για να αποφασίζει για την κατ’ εξαίρεση παραχώρηση της κυπριακής υπηκοότητας.
 
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να τονιστεί ότι σε περίπτωση που διαφανεί ότι ο επενδυτής απέκτησε την υπηκοότητα χρησιμοποιώντας δόλο ή/και ψευδείς παραστάσεις, ή εάν διαπιστωθεί ότι, ακόμη και μελλοντικά, καταστρατηγεί τις διατάξεις του ΚΕΠ (περιλαμβανομένων και των όρων του λευκού ποινικού μητρώου και της μη συμπερίληψης στον κατάλογο ατόμων για δέσμευση της περιουσίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης κτλ) η υπηκοότητα αφαιρείται

 

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• ΗΠΑ: Μεγάλη πυρκαγιά στο Λος Άντζελες καταστρέφει σπίτια και καλλιέργειες - Αρκετοί τραυματίες - Βίντεο

• Αυτά είναι τα πρόσωπα που ακούγονται για το Υπουργικό Συμβούλιο του Τραμπ - Από πρώην αντιπάλους μέχρι στενούς συνεργάτες

• Μαύρη μαγεία: Τι είναι και ποια η θέση της εκκλησίας και της θρησκείας – «Φαινόμενα υπήρχαν πάντα στην Κύπρο»

• Τουρισμός: Ιστορικό ρεκόρ εσόδων - Ξεπέρασαν τα €2 δισ. - Ποιοι ξόδεψαν τα περισσότερα

• Άρχισε να παίρνει μορφή η Παραμυθούπολη Χριστουγέννων - Πότε ανοίγει τις πόρτες της - Δείτε φωτογραφίες



LIVE - Εκλογές ΗΠΑ 2024: Ο Τραμπ αποδέχτηκε την πρόσκληση του Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο - Αναγνώρισε και επισήμως την ήττα η Χάρις

LIVE - Εκλογές ΗΠΑ 2024: Ο Τραμπ αποδέχτηκε την πρόσκληση του Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο - Αναγνώρισε και επισήμως την ήττα η Χάρις

  Ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει στον Λευκό Οίκο ως ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ μετά την σαρωτική νίκη του εναντίον της Κάμαλα Χάρις. Η αντίπαλός του, μετά τη συντριπτική ήττα της στις αμερικανικές εκλογές, απευθύνθηκε στον λαό των ΗΠΑ, με μια ομιλία συναισθηματικά φορτισμένη. Το ThemaOnline σας μεταφέρει λεπτό προς λεπτό όλες τις εξελίξεις.

Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

BEST OF TOTHEMAONLINE

Back to top