Η Σαουδική Αραβία και το Ιράν είναι δύο πανίσχυροι γείτονες και διαθέτουν μεγάλη στρατιωτική ισχύ. Ωστόσο και οι δύο χώρες επιδιώκουν τον έλεγχο της περιοχής και είναι «κλειδωμένοι» σε ένα παιχνίδι στρατιωτικού ανταγωνισμού.
Του Ανδρέα Πογιατζή
Η στρατιωτική κόντρα των δύο χωρών ενισχύεται και από τις θρησκευτικές τους διαφορές, αφού παρόλο που και οι δύο χώρες ακολουθούν το Ισλάμ, η κάθε μια ακολουθεί ένα από τους δύο κύριους κλάδους της θρησκείας. Το Ιράν ακολουθεί τον νόμο της Σία και η Σαουδική Αραβία τον Σουνισμό.
Η Σαουδική Αραβία ήταν πάντοτε μια μοναρχία, η οποία έβλεπε τον εαυτό της ως «ηγέτη» του μουσουλμανικού κόσμου, αφού οι ρίζες της θρησκείας πηγάζουν από αυτήν. Η ιστορία των δύο γειτόνων ξεκίνησε να οξύνεται από το 1979, όπου μια θρησκευτικού τύπου επανάσταση στο Ιράν αμφισβητήθηκε από την Σαουδική Αραβία, ενώ το 2003, όταν οι Αμερικάνοι ανέτρεψαν τον Σαντάμ Χουσέιν, ο οποίος ήταν σουνίτης, το Ιράν απαλλαχθηκέ από ένα μεγάλο αντίπαλο και βρήκε πρόσφορο έδαφος για εγκαθίδρυση μια κυβέρνησης που θα κυριαρχούσε στους Σιίτες και στη Βαγδάτη.
Το 2011, οι εξεγέρσεις σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο, έδωσαν την ευκαιρία στο Ιράν και την Σαουδική Αραβία να εκμεταλλευτούν τις συγκυρίες λόγω της αστάθειας στην περιοχή. Αυξήσαν την επιρροή τους κυρίως στην Συρία το Μπαχρέιν και την Υεμένη, ωστόσο τα τελευταία χρόνια το Ιράν φαίνεται να κερδίζει τον στρατιωτικό ανταγωνισμό στον περιφερειακό αγώνα.
Συγκεκριμένα στην Συρία, το Ιράν τάχθηκε μαζί με την Ρωσία στο πλευρό του Μπασάρ αλ-Ασαντ, όπου τον βοήθησαν να εξαλείψει τις τρομοκρατικές ομάδες που υποστηρίζονταν από την Σαουδική Αραβία.
Το ενεργειακό παιχνίδι
Οι επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας το Σάββατο (14/09) προκάλεσαν το μεγαλύτερο ενδοσυνεδριακό άλμα των τιμών του πετρελαίου τα τελευταία 30 χρόνια, εγείροντας φόβους για μια στρατιωτική κλιμάκωση ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Ιράν.
Την ευθύνη για την επίθεση ανέλαβαν οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης, που πολεμούν τον σαουδαραβικό στρατιωτικό συνασπισμό, ενώ το Σάββατο το βράδυ, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο απέκλεισε την εμπλοκή της Υεμένης και κατηγορεί ευθέως το Ιράν για την επίθεση στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις .
Η Τεχεράνη χαρακτήρισε ως «παράλογες» τις κατηγορίες του Αμερικανού ΥΠΕΞ, ενώ την Κυριακή ένας διοικητής των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης δηλώνει πως οι αμερικανικές βάσεις και τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα στην περιοχή βρίσκονται εντός της εμβέλειας των ιρανικών πυραύλων.
Την Δευτέρα 16/09 ο ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι ξέρουν ποιος κρύβεται πίσω από τις επιθέσεις, προειδοποιώντας ότι η Ουάσινγκτον είναι «με το δάκτυλο στην σκανδάλη» έτοιμη για αντίποινα για τις επιθέσεις, ενώ το πρωί της ίδιας ημέρας οι Χούθι της Υεμένης ανακοινώνουν πως τα εργοστάσια επεξεργασίας πετρελαίου της Aramco εξακολουθούν να αποτελούν στόχο και μπορεί να δεχθούν επίθεση «ανά πάσα στιγμή».
Την Τρίτη 17/09, ο υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας στρατιωτικός συνασπισμός που μάχεται εναντίον των σιιτών ανταρτών Χούθι στην Υεμένη ανακοινώνει πως, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά ευρήματα, η επίθεση πραγματοποιήθηκε με ιρανικά όπλα και δεν προήλθε από την Υεμένη, ενώ την Δευτέρα το βράδυ ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί χαρακτήρισε τις επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Aramco σαν ένα «ανταποδοτικό μέτρο» του «λαού της Υεμένης» στις επιθέσεις που δέχονται καθημερινά στη χώρα τους.
Ο Τραμπ λέει ότι «φαίνεται πως το Ιράν» είναι υπεύθυνο για τις επιθέσεις. Προσθέτει ότι είναι αποφασισμένος να βοηθήσει τη Σαουδική Αραβία, αλλά θέλει να αποφύγει μια σύγκρουση με το Ιράν ενώ ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ δηλώνει ότι ανησυχεί πολύ για τον κίνδυνο κλιμάκωσης μετά τις επιθέσεις στη Σαουδική Αραβία, κατηγορώντας την Τεχεράνη ότι «αποσταθεροποιεί όλη τη Μέση Ανατολή».
Οι επιπτώσεις των επιθέσεων
Εντωμεταξύ, οι επιθέσεις έφεραν επιπτώσεις στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης την Δευτέρα (16/9), εξαιτίας της ανησυχίας για την απότομη αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones υποχώρησε κατά 142,7 μονάδες (-0,52%) και έκλεισε στις 27.076,82 μονάδες. Ο δείκτης Nasdaq των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας έκλεισε στις 8.153,54 μονάδες, μειωμένος κατά 23,17 μονάδες ή -0,28%.
Ο διευρυμένος δείκτης Standard & Poor`s 500 που είναι ενδεικτικός της γενικής τάσης, έκλεισε στις 2.997,96 μονάδες, με απώλειες 9,43 μονάδων ή -0,31%.
Οι τιμές "δεν αυξήθηκαν πάρα πολύ και έχουμε τα στρατηγικά αποθέματα, που είναι τεράστια, και μπορούμε να αποδεσμεύσουμε ένα μέρος τους", είπε ο Ντόναλντ Τραμπ μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, κατά τη συνάντηση που είχε με τον πρίγκιπα διάδοχο του Μπαχρέιν, Σαλμάν μπιν Χαμάντ αλ Χαλίφα θέλοντας να καθησυχάσει.
Ολόκληρη η Διεθνής κοινότητα προσπαθεί να καθησυχάσει μετά τις επιθέσεις, πως δεν θα επηρεαστεί η διαθεσιμότητα του πετρελαίου.
Το Ριάντ από την πλευρά του υπόσχεται να αντλήσει από τα σημαντικά αποθέματά του για να εξομαλύνει το σοκ στις αγορές. Αναλυτές της Morgan Stanley εκτιμούν ότι η Σαουδική Αραβία έχει αποθέματα περίπου 188 εκατομμυρίων βαρελιών. Αυτό σημαίνει ότι, με ρυθμό κατανάλωσης 5,7 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, καλύπτονται 33 ημέρες.
Σχεδόν όλοι οι αναλυτές συμφωνούν ότι η εξέλιξη της τιμής του πετρελαίου τις επόμενες εβδομάδες θα εξαρτηθεί από την έκταση των ζημιών στο διυλιστήριο του Αμπκάικ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βέφα Αλεξιάδου: Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η αγαπημένη μαγείρισσα
Ανακοίνωσε «Ψηφιακό Πολίτη» και «Rebranding» της Κύπρου ο ΠτΔ - Πότε θα παρουσιαστεί η τελική μορφή
Την προσεχή Τετάρτη, στο πλαίσιο της 2ης Διακυβερνητικής Συνόδου με την Ελλάδα, θα παρουσιαστεί η τελική μορφή της εφαρμογής του «Ψηφιακού Πολίτη» δήλωσε τη Δευτέρα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, ανακοινώνοντας επίσης ότι αναμένεται να αρχίσει πριν το τέλος του χρόνου η υλοποίηση στοχευμένης Στρατηγικής Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας («rebranding») με επίκεντρο τις διεθνείς αγορές.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
