Εντυπωσιακή άνοδο έχουν καταγράψει οι εξαγωγές χαλουμιού από την Κυπριακή Δημοκρατία στο εξωτερικό την τελευταία πενταετία, προκαλώντας αυξημένη παραγωγή και ιδιαίτερη ικανοποίηση στα κυπριακά τυροκομεία.
Σύμφωνα με τους μεγαλύτερους εξαγωγείς του παραδοσιακού τυριού της Κύπρου που μίλησαν στο ΚΥΠΕ, τα τελευταία πέντε χρόνια η μέση αύξηση στις εξαγωγές ανά έτος φτάνει στο 20%, τάση που συνεχίζεται και το 2018. Μόνο τον περασμένο χρόνο η Κύπρος εξήγαγε περίπου 28 χιλιάδες τόνους.
Ενδεικτικά αναφέρεται, ότι τον Ιανουάριο του 2018 το χαλούμι ήταν το τρίτο σημαντικότερο εξαγωγικό προϊόν της Κύπρου, με συνολική αξία για το μήνα €13 εκατομμύρια.
«Οι εξαγωγές μας αυξήθηκαν πάρα πολύ. Αυξάνονται κατά 20% κάθε χρόνο. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια αυξάνονται κατά 4000 τόνους το χρόνο», ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Τυροκόμων, Γιώργος Πέτρου Διευθυντής της Εταιρείας Αδελφοί Πέτρου.
Όπως είπε, φέτος υπήρξε μεγαλύτερη αύξηση, αφού το παρατεταμένο καλοκαίρι στην Ευρώπη ευνόησε τα μπάρμπεκιου, στα οποία το χαλούμι έχει την τιμητική του.
«Η συνεχώς αναπτυσσόμενη εξαγωγική δραστηριότητα του χαλουμιού στις υπεραγορές του εξωτερικού, όπως η Αγγλία, η Σουηδία, η Γερμανία, η Αυστρία και η Αυστραλία έχει οδηγήσει στην δραστική αύξηση κατανάλωσης. Το χαλούμι έχει καταγραφεί ως βασικό συστατικό στις προτιμήσεις και διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών σε παγκόσμια κλίμακα, λόγω της προέλευσής του καθώς αποτελεί βασικό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής, η οποία συνιστά τάση τα τελευταία χρόνια», ανέφερε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Χαραλαμπίδης-Κρίστης Μάριος Κωνσταντίνου.
Το χαλούμι μπήκε στα ράφια των μεγάλων υπεραγορών ιδιαίτερα της Βρετανίας, ενώ συνταγές και τρόποι μαγειρέματος εισάγουν πλέον με δημιουργικό τρόπο το χαλούμι στη διατροφή των Ευρωπαίων και διεθνών καταναλωτών.
Η σκιά του Brexit
Ωστόσο υπάρχουν σκιές στη φωτεινή αυτή εικόνα για το κυπριακό εξαγωγικό εμπόριο, με την εντονότερη να ακούει στο όνομα Brexit.
Σύμφωνα με τα στοιχεία για τις εξαγωγές του 2017, το 44% της κατανάλωσης του χαλουμιού γινόταν στο Ηνωμένο Βασίλειο, την ώρα που ο τρόπος της εξόδου της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και η μελλοντική εμπορική σχέση είναι ακόμα αβέβαιη. Για τους Κύπριους τυροκόμους, το χειρότερο σενάριο είναι να θεωρηθεί η Βρετανία ως τρίτη χώρα.
«Βάσει επίσημων στοιχείων για τις εξαγωγές του 2017, το 44% του χαλουμιού εξάγεται στο Ηνωμένο Βασίλειο , όπου το ρευστό κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον λόγω Brexit, πιθανόν να επηρεάσει την εμπορική σχέση μελλοντικά, σαφώς όμως υπάρχουν θετικά σενάρια ώστε να προασπίσουμε τα συμφέροντα μας», ανέφερε ο κ. Κωνσταντίνου.
Εξέφρασε επίσης ανησυχίες ότι στην περίπτωση που επιβληθούν δασμοί, αυτόματα θα αποδοθούν στο προϊόν, κάτι το οποίο θα οδηγήσει το χαλούμι σε μια πιο αδύνατη θέση σε σχέση με τη σημερινή, καθώς δε θα αφήνονται περιθώρια ευελιξίας, επιβαρύνοντας την τιμή πώλησης.
«Ευελπιστούμε ότι το κράτος , θα προσπαθήσει να βρει φόρμουλα έτσι ώστε η περίπτωση της Κύπρου να αποτελέσει ξεχωριστή συμφωνία. Διαχρονικά οι σχέσεις των 2 χωρών, Ηνωμένου Βασιλείου και Κύπρου, χαρακτηρίζονταν πολύ καλές σχέσεις, λόγω κοινοπολιτείας», ανέφερε.
Για κίνδυνο να επηρεαστούν οι εξαγωγές λόγω της επιβολής δασμών έκανε λόγο και ο κ. Πέτρου.
«Αν επηρεαστούν οι εξαγωγές θα δοθεί το περιθώριο σε άλλες χώρες που κάνουν απομιμήσεις του χαλουμιού να έρθουν να μπουν στην αγορά με πολύ χαμηλότερες τιμές», σημείωσε. Όπως εξήγησε ήδη χώρες όπως η Ουγγαρία ή η Βουλγαρία παράγουν παρόμοια τυριά με το χαλούμι, τύπου grilled cheese και έχουν χαμηλότερες τιμές επειδή έχουν και φθηνότερες πρώτες ύλες.
Οι ακριβές πρώτες ύλες αποτελούν ακόμα μια σκιά στην εικόνα της δυναμικής αύξησης των εξαγωγών χαλουμιού.
Οι τιμές του νωπού γάλακτος στην Κύπρο είναι διπλάσιες σχεδόν από όλες τις χώρες της ΕΕ, κάτι που αποτελεί το μεγαλύτερο ίσως πρόβλημα των Κυπρίων παραγωγών και επηρεάζει την ανταγωνιστικότητά τους.
Η προκλήσεις της κατοχύρωσης
Η κατοχύρωση του χαλουμιού ως προϊόν προστατευόμενης ονομασία προέλευσης(Π.Ο.Π) που παραμένει από το 2014 στα συρτάρια των Βρυξελλών, θεωρείται ότι θα βοηθούσε τις εξαγωγές.
«Η κατοχύρωση του χαλουμιού θα θεμελιώσει τις πωλήσεις μας, θα δώσει στο προϊόν μεγαλύτερη εμπορική αξία και τη δυνατότητα να διεισδύσει ευκολότερα στις διεθνείς αγορές, αποτρέποντας πιθανά μεμονωμένα περιστατικά παραγωγής χαλουμιού από άλλες ευρωπαϊκές αγορές», ανέφερε ο κ. Κωνσταντίνου.
Πέραν των δυσκολιών που αντιμετωπίζει ο φάκελος οι οποίες όπως έχει λεχθεί κατά καιρούς από αρμόδιους, αγγίζουν και πολιτικά ζητήματα, υπάρχουν συγκεκριμένες προκλήσεις σε περίπτωση κατοχύρωσης. Η μεγαλύτερη είναι η ακόμη χαμηλή παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος σε σχέση με το αγελαδινό, παρά τη μεγάλη αύξηση των εξαγωγών.
Σύμφωνα με διάταγμα του Υπουργού Εμπορίου του 2014, στο πρότυπο για μια μεταβατική περίοδο 10 ετών απαιτείται αναλογία αιγοπρόβειου γάλακτος τουλάχιστον 20% σε σχέση με το αγελαδινό, ώστε η αναλογία αυτή αιγοπρόβειου σταδιακά να αυξάνεται και να φτάσει τουλάχιστον στο 51% όπως απαιτείται από το πρότυπο. Παρά τον εκπεφρασμένο στόχο του Υπουργείου για αύξηση της παραγωγής αιγοπρόβειου γάλακτος, η παραγωγή δεν φαίνεται να είναι ακόμα επαρκής. Σύμφωνα με στοιχεία του Τμήματος Γεωργίας η παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος αυξήθηκε από 48,790 λίτρα το 2014 σε 60,825 λίτρα το 2017. Την ίδια ώρα οι πωλήσεις χαλουμιού αυξήθηκαν από 13,5 χιλιάδες τόνους το 2014 σε 28 χιλιάδες τόνους το 2017, κάνοντας ακόμα πιο επείγουσα την ανάγκη για υπερδιπλασιαμό των ποσοτήτων του αιγοπρόβειου γάλακτος που παράγεται.
Ελλείψει προτύπου, αυτή τη στιγμή αυτό που υπάρχει στη βρετανική αγορά είναι ένα πανευρωπαϊκό trademark του χαλουμιού και ένα παλαιότερο trademark αποκλειστικά για την αγορά της Βρετανίας.
Ωστόσο τυχόν κατοχύρωσή του ως Π.Ο.Π. αφορά τα κράτη-μέλη της ΕΕ και τίθενται ερωτήματα κατά πόσο γι' αυτό θα πρέπει να γίνει ξεχωριστή διαδικασία για την αγορά της Βρετανίας.
Οι Κύπριοι εξαγάγεις χαλουμιού εκφράζουν αγωνιώδη ερωτήματα και θεωρούν ότι οι αρμόδιοι θα πρέπει να επεξεργαστούν όλα τα σενάρια.
Άγνωστες οι συνέπειες του για τα αρμόδια Υπουργεία
Το θέμα της συμφωνίας ή μη για το Brexit , το παρακολουθούν τα αρμόδια Υπουργεία Γεωργίας και Εμπορίου, πάντα σε συντονισμό με το Υπουργείο Εξωτερικών.
Η Κύπρος πρέπει να ευθυγραμμιστεί με την όποια συμφωνία επιτευχθεί μεταξύ Βρετανίας και ΕΕ, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, οποιαδήποτε ξεχωριστή συμφωνία χώρας με τη Βρετανία πρέπει να τυγχάνει έγκρισης της ΕΕ.
Πηγές της Υπηρεσίας Εμπορίου του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού, ανέφεραν στο ΚΥΠΕ ότι παρακολουθούν το θέμα του Brexit σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και καταγράφονται οι πιθανές συνέπειες σε περίπτωση συμφωνίας ή μη. Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι γίνονται συζητήσεις, εξετάζονται όλα τα σενάρια και λαμβάνονται υπόψη όλες οι ενδεχόμενες συνέπειες. Ωστόσο, προσθέτουν, είναι ακόμα ανοικτό και το ενδεχόμενο μη συμφωνίας.
Στο παρόν στάδιο, σημειώνουν οι πηγές, δεν είναι γνωστές οι συνέπειες αλλά γίνεται προσπάθεια για πρόληψη των όποιων συνεπειών, είτε υπάρξει κατάληξη είτε όχι.
Από
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βέφα Αλεξιάδου: Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η αγαπημένη μαγείρισσα
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις