Η αποτυχία υλοποίησης των εγκεκριμένων σχεδιασμών της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας (ΣΚΤ), σε συνδυασμό με το κολοσσιαίο μέγεθος του δημοσίου χρήματος που έχει μέχρι στιγμής επενδυθεί, επιβάλλει τη διενέργεια ελέγχων για αναζήτηση και απόδοση ενδεχόμενων ευθυνών, αν υπάρχουν, τονίζει ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης σε ειδική έκθεση στην οποία καταγράφονται τα αποτελέσματα του διαχειριστικού ελέγχου και ελέγχου συμμόρφωσης που διενήργησε η Ελεγκτική Υπηρεσία στη ΣΚΤ την περίοδο 1.7.2015 μέχρι 31.12.2016.
Με τη δημοσιοποίηση σήμερα της έκθεσης, η οποία είχε κοινοποιηθεί στις 10.10.2017 στον Υπουργό Οικονομικών, στον Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου και στην Διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας, ο Γενικός Ελεγκτής υλοποιεί απόφασή του για δημοσιοποίηση της την 1η Ιουνίου 2018 και όχι προηγουμένως «λόγω της ιδιαίτερα ευαίσθητης πτυχής του θέματος και του ενδεχομένου να τίθετο σε κίνδυνο η αξιοπιστία της τράπεζας», αναφέρει σε ανακοίνωση η Ελεγκτική Υπηρεσία.
Λόγω της συμπερίληψης του θέματος που αφορά την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για τη δωρεά παραχώρηση μετοχών στους πελάτες της ΣΚΤ, η Έκθεση είχε επίσης κοινοποιηθεί στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και στον Έφορο Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων.
Στην έκθεση αναφέρεται επίσης ότι είναι «σημαντικό πως η εν εξελίξει διαδικασία για εξεύρεση επενδυτή, που ξεκίνησε πριν δύο περίπου μήνες, δεν προβλεπόταν στο σχέδιο αναδιάρθρωσης που είχε κατατεθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία τον Δεκέμβριο του 2015 στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και εγκριθεί από αυτήν» και σημειώνει ότι την προκειμένη περίπτωση, έχει επενδυθεί το ποσό των €1,7 δις και πρόσφατα πρόσθετο ποσό της τάξης των €2,5δις.
Επιπλέον, ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρει ότι «μετά το πέρας της παρούσας διαδικασίας εξεύρεσης επενδυτή σε ό,τι αφορά το πλήρες μέρος της Τράπεζας ή ένα μέρος του οργανισμού, η Υπηρεσία μας σκοπεύει να διεξάγει πρόσθετο διαχειριστικό έλεγχο και έλεγχο συμμόρφωσης της ΣΚΤ».
Οι διαχειριστικοί έλεγχοι των Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων αποσκοπούν στο να εκτιμηθεί κατά πόσον οι πόροι που διατίθενται χρησιμοποιούνται κατά τρόπο οικονομικό, αποδοτικό και αποτελεσματικό, προσθέτει.
Οι έλεγχοι συμμόρφωσης, σύμφωνα με τον Γενικό Ελεγκτή, αποσκοπούν στην αξιολόγηση του κατά πόσο οι ενέργειες του ελεγχόμενου συνάδουν με τις αρχές ή κανόνες που τον διέπουν.
«Οι αρχές και κανόνες αυτοί μπορεί να αφορούν στη συμμόρφωση με διατάξεις της νομοθεσίας, των κανονισμών ή συμφωνιών, ή με τις γενικές αρχές χρηστής χρηματοοικονομικής διαχείρισης και συμπεριφοράς δημοσίων αξιωματούχων», αναφέρει και προσθέτει ότι «σύμφωνα με το Πρότυπο, αν ο έλεγχος συμμόρφωσης διενεργείται ως μέρος διαχειριστικού ελέγχου, τότε η συμμόρφωση με τις καθορισμένες αρχές και κανόνες θεωρείται μία από τις παραμέτρους της οικονομίας, απόδοσης και αποτελεσματικότητας, εφόσον η μη συμμόρφωση μπορεί να επιφέρει (ή να αιτιολογήσει) τη μη επίτευξη των ελεγχόμενων στόχων».
Συμπεράσματα
Συγκεκριμένα, στα συμπεράσματα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας τα οποία περιλαμβάνονται στην έκθεση, αναφέρεται ότι «η ΣΚΤ θα πρέπει να προβεί το συντομότερο σε επανασχεδιασμό του μοντέλου διακυβέρνησης ώστε αυτό να βελτιωθεί σημαντικά».
«Φαίνεται να διαπιστώνονται, τόσο από την διοίκηση του οργανισμού όσο και από τις εποπτικές αρχές, αδυναμίες στη διεύθυνση. Τούτο αντικατοπτρίζεται σε συνεχείς αποτυχίες υλοποίησης επιχειρηματικών σχεδιασμών και επίτευξης τεθέντων από την ίδια της ΣΚΤ στόχων απόδοσης, ενώ ταυτόχρονα οδηγεί σε συνεχή διολίσθηση την αξία του οργανισμού με αποτέλεσμα την σταδιακή απώλεια των €1,675εκ. που δόθηκαν από τον κύπριο φορολογούμενο για στήριξη του», τονίζεται στην έκθεση.
Παράλληλα, η Ελεγκτική Υπηρεσία διαπιστώνει ότι, «παρά τη ασφυκτική πίεση για μείωση των λειτουργικών εξόδων της τράπεζας και αύξησης της κερδοφορίας της, η ΣΚΤ εξακολουθεί να χειρίζεται θέματα προσλήψεων προσωπικού και παροχής ωφελημάτων, καθώς και θέματα διαγωνισμών για εξασφάλιση υπηρεσιών, κατά τρόπο που δεν συνάδει με τις βέλτιστες εμπορικές πρακτικές».
Ειδικά για το θέμα της δημιουργίας πλατφόρμας διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων (MEX) με την εταιρεία Altamira Asset Management, η Ελεγκτική Υπηρεσία θεωρεί «σημαντικό το γεγονός ότι η διεύθυνση της ΣΚΤ οδήγησε τον οργανισμό σε μία απαράδεκτη κατάσταση να διαπραγματεύεται με μία μόνο εταιρεία, χωρίς να υπάρχουν πλέον προφανείς εναλλακτικές επιλογές».
«Τούτο θέτει την ΣΚΤ σε μειονεκτική θέση και δίνει στην Altamira τη δυνατότητα διαπραγμάτευσης από θέση ισχύος. Ταυτόχρονα, ο όλος χειρισμός θέτει την ΣΚΤ σε σοβαρούς κινδύνους αποτυχίας υλοποίησης στόχων που έχουν τεθεί από την ίδια αλλά και από τους επόπτες της», υπογραμμίζει η Ελεγκτική Υπηρεσία.
Αναφορικά με την παλαιότερη απόφαση της Κυβέρνησης για παραχώρηση του 25% των μετοχών σε φυσικά πρόσωπα, στην έκθεση αναφέρεται ότι «η απαξίωση της ΣΚΤ δυστυχώς επιταχύνεται με την παράνομη απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών, που δυστυχώς στην πορεία υιοθετήθηκε και από το Υπουργικό Συμβούλιο, για δωρεάν παραχώρηση του 25% των μετοχών σε φυσικά πρόσωπα, πελάτες του οργανισμού»
Προστίθεται ότι «οι ενέργειες του Υπουργείου Οικονομικών αλλά και της ΣΚΤ στο θέμα αυτό, φαίνεται να σχετίζονται με την προσπάθεια να επιτευχθεί εισαγωγή σε οργανωμένη αγορά προτού οι εποπτικές αρχές διαπιστώσουν τη διαφαινόμενη ανάγκη για πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες».
Τούτο είναι απαράδεκτο, σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, και ενδεχομένως να συνιστά παραβίαση προνοιών της σχετικής νομοθεσίας, πέραν της ηθικής πτυχής η οποία, ως προς τη συμπεριφορά του Κράτους, των αξιωματούχων και λειτουργών του, θα πρέπει μάλιστα να αντικρίζεται μέσα από ένα ιδιαίτερα αυστηρό φακό.
Συστάσεις
Στις συστάσεις της η Ελεγκτική Υπηρεσία θεωρεί «εκ των ων ουκ άνευ την χωρίς καθυστέρηση λήψη μέτρων για συμμόρφωση με τις συστάσεις των εποπτικών αρχών για αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέλου και περαιτέρω αναδιάρθρωση του οργανισμού ώστε να βελτιωθεί σημαντικά η διακυβέρνηση και αν αυξηθεί η κερδοφορία του».
«Είναι συνεπώς εισήγηση μας όπως το Υπουργικό Συμβούλιο, ως έχον με βάση το άρθρο 54 του Συντάγματος την εξουσία για την εποπτεία της περιουσίας που ανήκει στην Δημοκρατία, παρέμβει, τηρώντας πάντοτε τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας ως προς τη μορφή παρέμβασης του, ώστε να ληφθούν άμεσα διορθωτικά μέτρα που θα διασφαλίσουν τη χρηστή διαχείριση της ΣΚΤ», υπογραμμίζει στην έκθεση της η Ελεγκτική Υπηρεσία.
Συγκεκριμένα, η Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρει ότι στην εταιρική διακυβέρνηση υπάρχει η έννοια του Stewardship («επιμελητεία») που σημαίνει το καθήκον επιμέλειας (fiduciary duty) των διοικητικών συμβούλων και διευθυντών προς τους μετόχους να διατηρήσουν και ενισχύσουν την αξία της εταιρείας.
Αναφέρει επίσης ότι όπως αναφέρθηκε και σε άλλες εκθέσεις της σχετικά με την ευθύνη των διοικητικών συμβούλων ενός οργανισμού, σύμφωνα με το σύγγραμμα του κ. Μιλτιάδη Μιλτιάδους «Οι ασκούντες επιχείρηση οργανισμοί δημοσίου δικαίου» τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου ενός ημικρατικού οργανισμού έχουν ευθύνη για τις πράξεις τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους και η ευθύνη τους μπορεί να είναι ποινική ή αστική.
Όπως αναφέρεται, τα μέλη μπορεί να υπέχουν ποινική ευθύνη για τη διάπραξη ορισμένων αδικημάτων του Μέρους ΙΙΙ του Ποινικού Κώδικα («Αδικήματα εναντίον της άσκησης νόμιμης εξουσίας») όπως είναι η κατάχρηση εξουσίας.
Όσον αφορά στην αστική ευθύνη, η Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρει ότι στο σύγγραμμα εξηγείται ότι αυτή μπορεί να προκύπτει από ευθύνες των μελών έναντι του ίδιου του Οργανισμού, όπως το καθήκον για επίδειξη δεξιότητας και επιμέλειας για το οποίο τα παραδείγματα που παρατίθενται περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τις άφρονες επενδύσεις, την παραγνώριση επαγγελματικών συμβουλών, τις μη εξουσιοδοτημένες πληρωμές, τη συσσώρευση επισφαλών χρεών κλπ.
Όπως εξηγείται, σε τέτοιες περιπτώσεις αστικής ευθύνης, ο Οργανισμός έχει δικαίωμα να καταχωρήσει αγωγή εναντίον του αμελούς μέλους του διοικητικού συμβουλίου για να επιδιώξει αποζημίωση. Αυτά αναφέρονται για ημικρατικούς οργανισμούς, φαίνεται όμως να ισχύουν κατ΄αναλογία και για κρατικές επιχειρήσεις.
Αναφορικά με την παλαιότερη απόφαση της Κυβέρνησης για παραχώρηση δωρεάν μετοχών, η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγείται πως «η ίδια η ΣΚΤ θα πρέπει να ενημερώσει τον βασικό της μέτοχο που είναι το Κράτος πως η απόφαση για δωρεάν παραχώρηση μετοχών, πέραν της παραβίασης αριθμού νομοθεσιών και ενδεχομένως του ίδιου του Συντάγματος, είναι προβληματική και βλάπτει σοβαρά τα συμφέροντα της ΣΚΤ».
«Ως εκ τούτου η σχετική Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου θα πρέπει κατά την άποψή μας να ακυρωθεί χωρίς άλλη καθυστέρηση», προστίθεται.
ΑΠΟ ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Κλάδος σκυροδέματος: Πιο αποφασιστική κυβερνητική διαμεσολάβηση ζητούν οι εργαζόμενοι
• Παγκόσμιος συναγερμός: Αποκολλήθηκε μέρος του Ήλιου - Τι σημαίνει αυτό για τον πλανήτη μας
Αναστασιάδης-Χριστοδουλίδης: Από την «πατρική» στοργή, στον... «πατρικό» θυμό
Όταν στις 28 Φεβρουαρίου του 2023 ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανέβαινε τον λόφο του προεδρικού με τη σύζυγο και τα παιδιά του, για την τελετή παράδοσης – παραλαβής της Προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον Νίκο Αναστασιάδη, το κλίμα ήταν άκρως οικογενειακό, με τον Νίκο Αναστασιάδη να βλέπει τον <διάδοχό> του με ύφος περήφανου πατέρα. Ο Νίκος Αναστασιάδης μάλιστα, αποκαλούσε τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, <Νίκο μου>.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
