Σαν σήμερα 31 Δεκεμβρίου: Η «άγνωστη πνευμονία» της Γουχάν - Η αρχή για τη μεγαλύτερη πανδημία του αιώνα

Οι Αρχές κάνουν λόγο για μια συρροή περιστατικών «άγνωστης πνευμονίας» με σοβαρή αναπνευστική λοίμωξη, χωρίς εξήγηση από γνωστούς ιούς, και με κοινό σημείο αναφοράς την αγορά θαλασσινών Χουανάν. Τίποτα τότε δεν προμήνυε ότι επρόκειτο για τα πρώτα καταγεγραμμένα περιστατικά του κορωνοϊού που αργότερα θα ονομαστεί SARS-CoV-2 και θα προκαλέσει την πανδημία του covid-19, μια παγκόσμια κρίση που μέσα σε λίγους μήνες θα άλλαζε την καθημερινότητα δισεκατομμυρίων ανθρώπων και τις ισορροπίες των οικονομιών σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Τα πρώτα κρούσματα στη Γουχάν

Τα πρώτα γνωστά περιστατικά σοβαρής πνευμονίας χωρίς σαφή αιτία εντοπίζονται στη Γουχάν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2019. Οι ασθενείς εμφανίζουν υψηλό πυρετό, δύσπνοια και εκτεταμένες αλλοιώσεις στους πνεύμονες, ενώ τα εργαστηριακά τεστ αποκλείουν τη γρίπη και άλλους γνωστούς αναπνευστικούς ιούς. Στις 31 Δεκεμβρίου 2019, η Κίνα ενημερώνει επίσημα τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για συρροή κρουσμάτων πνευμονίας άγνωστης αιτιολογίας στην πόλη, ενεργοποιώντας τους διεθνείς μηχανισμούς επιτήρησης.

Από τα πρώτα στάδια της διερεύνησης, η αγορά θαλασσινών Χουανάν τίθεται στο επίκεντρο. Μεγάλο ποσοστό των αρχικών ασθενών είτε εργάζεται είτε έχει επισκεφθεί την αγορά, γεγονός που ενισχύει την υπόθεση μετάδοσης από ζώο σε άνθρωπο. Τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι ο νέος ιός προέρχεται από νυχτερίδες και πιθανότατα μεταδόθηκε στον άνθρωπο μέσω ενδιάμεσου άγριου ζώου, ένα κλασικό παράδειγμα ζωονόσου. Η αγορά κλείνει και απολυμαίνεται, όμως ο ιός έχει ήδη αρχίσει να κυκλοφορεί ευρύτερα στην κοινότητα.

Η ταυτοποίηση του SARS-CoV-2 και το ξέσπασμα σε παγκόσμια πανδημία

Στις αρχές Ιανουαρίου 2020, Κινέζοι επιστήμονες απομονώνουν και ταυτοποιούν τον υπεύθυνο παθογόνο παράγοντα. Πρόκειται για έναν νέο κορονοϊό, συγγενικό με τον ιό SARS του 2003, που αργότερα θα ονομαστεί SARS-CoV-2. Η γενετική του αλληλουχία δημοσιοποιείται γρήγορα, επιτρέποντας σε εργαστήρια σε όλο τον κόσμο να αναπτύξουν διαγνωστικά τεστ. Παράλληλα, αποδεικνύεται ότι ο ιός μεταδίδεται αποτελεσματικά από άνθρωπο σε άνθρωπο, ανεξάρτητα από επαφή με ζώα.

Η εξάπλωση εκτός Κίνας είναι ταχεία. Τα διεθνή ταξίδια και η καθυστερημένη κατανόηση της μεταδοτικότητας συμβάλλουν στη διασπορά του ιού σε πολλές χώρες μέσα σε λίγους μήνες. Στις 11 Μαρτίου 2020, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει επίσημα την COVID-19 ως πανδημία. Η «άγνωστη πνευμονία» της Γουχάν έχει πλέον εξελιχθεί σε μια παγκόσμια απειλή που δοκιμάζει τα συστήματα υγείας, τις οικονομίες και την κοινωνική συνοχή σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Μέσα σε λίγα χρόνια, η πανδημία της COVID-19 άφησε πίσω της αριθμούς που αποτυπώνουν το μέγεθος της κρίσης.

Σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, παγκοσμίως καταγράφηκαν πάνω από 770 εκατομμύρια επιβεβαιωμένα κρούσματα και περισσότεροι από 7 εκατομμύρια θάνατοι, αριθμοί που θεωρούνται συντηρητικοί, καθώς πολλές χώρες δεν κατέγραψαν ποτέ το σύνολο των πραγματικών απωλειών. Δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων χορηγήθηκαν σε χρόνο-ρεκόρ, σε μια από τις μεγαλύτερες εκστρατείες δημόσιας υγείας στην ιστορία.

Πέρα από τα στατιστικά, η πανδημία σφράγισε την καθημερινότητα. Πολύμηνα lockdown, περιορισμοί μετακίνησης, κλειστά σχολεία και τηλεργασία άλλαξαν ριζικά τον τρόπο ζωής. Τα συστήματα υγείας βρέθηκαν στα όριά τους, με ΜΕΘ να γεμίζουν και υγειονομικούς να εργάζονται σε συνθήκες διαρκούς πίεσης. Η οικονομία δέχθηκε ισχυρό σοκ, με ύφεση σε πολλές χώρες, εκατομμύρια θέσεις εργασίας να χάνονται προσωρινά ή μόνιμα και τα κράτη να παρεμβαίνουν με πρωτοφανή πακέτα στήριξης. Ταυτόχρονα, η πανδημία ανέδειξε κοινωνικές ανισότητες, ζητήματα ψυχικής υγείας και το πόσο ευάλωτες είναι οι σύγχρονες κοινωνίες απέναντι σε μια παγκόσμια υγειονομική απειλή.

Παρά την επιστημονική πρόοδο, κρίσιμα ερωτήματα παραμένουν ανοιχτά. Η ακριβής μετάδοση του ιού από το αρχικό ζώο-δεξαμενή, πιθανότατα τις νυχτερίδες, στον άνθρωπο δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί ούτε έχει ταυτοποιηθεί με βεβαιότητα το ενδιάμεσο ζώο. Οι περισσότερες επιστημονικές αξιολογήσεις συγκλίνουν στο σενάριο της ζωονόσου, χωρίς αποδείξεις για εργαστηριακή προέλευση, αν και η συζήτηση συνεχίζεται σε πολιτικό επίπεδο.

Η «άγνωστη πνευμονία» της Γουχάν αποτέλεσε το σημείο μηδέν μιας πανδημίας που σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή και επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος αντιμετωπίζει τις κρίσεις.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1790: Κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο της «Εφημερίδος», της πρώτης ελληνικής εφημερίδας, που εκδίδεται στη Βιέννη από τους αδελφούς Μαρκίδες Πούλιου και αποτελεί ορόσημο για τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό.

ΠΗΓΗ: Newsbeast.gr