Από τη μία, υπονόησε ίσες ευθύνες για το πολιτικό αδιέξοδο στο Κυπριακό, αγνοώντας τις διαχρονικές τουρκικές προκλήσεις και την ξεκάθαρη αδιαλλαξία της Άγκυρας. Από την άλλη, επέλεξε να μην πάρει θέση στο ζήτημα του σφετερισμού ελληνοκυπριακών περιουσιών, το οποίο έθεσε ευθέως ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης κατά την αποχαιρετιστήρια συνάντησή τους.
Ο Στιούαρτ μιλά για «ακαμψία» και «έλλειψη κοινών»
Εξερχόμενος του Προεδρικού Μεγάρου, ο Κόλιν Στιούαρτ εμφανίστηκε με διάθεση απολογητική, αλλά όχι αυτοκριτική. Παραδέχθηκε μεν ότι φεύγει χωρίς να έχει επιτευχθεί πρόοδος, όμως απέφυγε να καταδείξει τις ουσιαστικές αιτίες του αδιεξόδου.
«Ένα από τα πράγματα που βρήκα απογοητευτικό ήταν το πόσο λίγα κοινά υπάρχουν μεταξύ των επίσημων απόψεων των δύο πλευρών. Αυτό που απαιτείται είναι η προθυμία να βρεθεί μια λύση που να είναι αμοιβαία αποδεκτή», ανέφερε.
Η δήλωση αυτή, τυπική του «ουδέτερου» λεξιλογίου του ΟΗΕ, αποτυπώνει ξεκάθαρα μια πολιτική στάση εξισωτισμού. Αποφεύγοντας να κατονομάσει την Τουρκία ως βασική υπαίτια για το πολιτικό αδιέξοδο, ο Στιούαρτ δείχνει να τοποθετεί ισότιμα στην εξίσωση την κατοχική δύναμη και την Κυπριακή Δημοκρατία.
Χριστοδουλίδης: «Το κλειδί βρίσκεται στην Άγκυρα»
Η απάντηση δεν άργησε. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μέσω του Διευθυντή του Γραφείου Τύπου του, Βίκτωρα Παπαδόπουλου, ξεκαθάρισε ότι η κυπριακή πλευρά δεν συμμερίζεται τέτοιες εκτιμήσεις.
«Το κλειδί της λύσης βρίσκεται στην Άγκυρα. Όλοι γνωρίζουν ότι είναι η Τουρκία που εμποδίζει την επανέναρξη των συνομιλιών και επιμένει σε απαράδεκτες αξιώσεις για λύση δύο κρατών», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Παπαδόπουλος υπενθύμισε επίσης πως ο ρόλος των Ηνωμένων Εθνών καθορίζεται από τα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας — και όχι από προσωπικές ερμηνείες ή προσπάθειες «ισορροπιών».
Ο Πρόεδρος έθεσε το θέμα των σφετερισμών
Κατά τη συνάντηση, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έθεσε στον κ. Στιούαρτ το ζήτημα των σφετερισμών ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα. Αναφέρθηκε, επίσης, και στην απαράδεκτη μεταχείριση των πέντε απαχθέντων Ελληνοκυπρίων πολιτών, οι οποίοι δικάζονται από το ψευδοκράτος.
«Ο Πρόεδρος έθεσε το θέμα των απαχθέντων και της συνεχιζόμενης παρωδίας δίκης, καθώς και την ταλαιπωρία που υφίστανται. Είναι μια κατάσταση που παραβιάζει κάθε έννοια δικαίου και διεθνούς προστασίας», δήλωσε ο κ. Παπαδόπουλος.
Σε ό,τι αφορά τον σφετερισμό περιουσιών, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη ενημερώσει διεθνείς οργανισμούς και εταίρους, καθώς καταγράφεται εντεινόμενη προσπάθεια νομιμοποίησης της αρπαγής περιουσιακών στοιχείων, με τη συναίνεση ή ανοχή της Τουρκίας.
Ο Κόλιν Στιούαρτ δεν έκανε την παραμικρή δημόσια αναφορά στο θέμα — μια σιωπή ηχηρή και αποκαλυπτική.
Επικίνδυνες εξισώσεις και βολική «αμνησία»
Οι δηλώσεις Στιούαρτ δεν είναι απλώς «άτοπες». Είναι επικίνδυνες, διότι καλλιεργούν ένα αφήγημα τεχνητής συμμετρίας. Κι όταν αυτό το αφήγημα προβάλλεται από τον ΟΗΕ, προσφέρεται ως εργαλείο πολιτικής εκμετάλλευσης στην Τουρκία και το κατοχικό καθεστώς.
Πρόκειται για ένα είδος διπλωματικής συνενοχής, που στην πράξη θολώνει την εικόνα του τι πραγματικά συμβαίνει στην Κύπρο, η οποία παραμένει υπό κατοχή, η Τουρκία προωθεί σταθερά λύση δύο κρατών, και οι περιουσίες χιλιάδων προσφύγων επιχειρείται να νομιμοποιηθούν μέσω τετελεσμένων.
Το μήνυμα του Στιούαρτ ότι «το Κυπριακό μπορεί να λυθεί» δεν συνοδεύτηκε από καμία πρακτική πρόταση. Αντί να αποχωρήσει με μια καθαρή στάση υπεράσπισης του διεθνούς δικαίου, επέλεξε την οδό της αφηρημένης ρητορικής.Προτίμησε να αποχωρήσει με γενικόλογα περί «προθυμίας» και «κοινού εδάφους». Όμως σε έναν τόπο που ο εισβολέας κρατά ακόμη τα όπλα, η προθυμία δεν μπορεί να ζητείται από το θύμα.
Αντί επιλόγου: ένα τελευταίο «μάθημα» πριν την αποχώρηση
Ο Στιούαρτ δεν περιορίστηκε στη σημερινή του δήλωση. Είχε προηγηθεί σαφής παρέμβαση μέσα από συνεντεύξεις του στον κυπριακό Τύπο, όπου αποτύπωσε μια ζοφερή προοπτική:
«Το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών έχει διευρυνθεί σημαντικά, μειώνοντας τις πιθανότητες επανένωσης».
Σημείωσε, μάλιστα, ότι η οικονομική και πολιτική εξάρτηση του ψευδοκράτους από την Τουρκία βαθαίνει επικίνδυνα, και προειδοποίησε πως αν δεν υπάρξει λύση, η Κύπρος ενδέχεται να καταλήξει με ντε φάκτο σύνορο με την Τουρκία στο έδαφός της.
«Αυτό είναι, πιστεύω, ο χειρότερος εφιάλτης των Ελληνοκυπρίων», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο Στιούαρτ φεύγει — Η πραγματικότητα μένει
Ο Κόλιν Στιούαρτ αφήνει πίσω του μια θητεία χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα και μια σειρά δηλώσεων που, αντί να γίνουν γέφυρες, έγιναν βαρίδια. Απέτυχε να κατονομάσει τον υπαίτιο, απέφυγε να καταδικάσει ξεκάθαρα τον σφετερισμό των ελληνοκυπριακών περιουσιών και, εν τέλει, πρόσφερε στην Τουρκία τη διπλωματική ασπίδα που αναζητούσε.
