Παρά το χαμηλό αριθμό σε ό,τι αφορά τις αφίξεις προσφύγων, η εκτίμηση είναι ότι οι ροές ανθρώπων προς το νησί θα αυξηθούν, προειδοποίησε σήμερα ο μη-κυβερνητικός οργανισμός Future Worlds Centre σε σεμινάριο που πραγματοποίησε στη Λευκωσία υπό την αιγίδα της γερμανικής Πρεσβείας για την προσφυγική κρίση, τις εξελίξεις και την κατάσταση στην Κύπρο.
Παράλληλα, όπως ελέχθη, επειδή πρόκειται για ξεκάθαρα προσφυγική κρίση, σημαντικός αριθμός αιτητών ασύλου αναμένεται να λάβουν θετική απάντηση στο αίτημά τους για διεθνή προστασία η οποία έχει μακροπρόθεσμο χαρακτήρα. Την κατάσταση αυτή καλείται η Κυπριακή Δημοκρατία να χειριστεί με βάση ένα σύστημα υποδοχής και ένταξης προσφύγων το οποίο φέρει σοβαρές αδυναμίες, όπως αναφέρθηκε.
Στην ομιλία της, η Υπεύθυνη του Τμήματος Ανθρωπιστικών Θεμάτων του Future Worlds Centre, Κορίνα Δρουσιώτου, είπε ότι το FWC είναι ένας ανεξάρτητος, μη κυβερνητικός, μη κερδοσκοπικός οργανισμός και μέσω του Τμήματος Ανθρωπιστικών Θεμάτων δραστηριοποιείται έντονα τα τελευταία 10 χρόνια στο πεδίο των προσφυγικών θεμάτων.
Η Κύπρος, είπε, παρά το γεγονός της εγγύτητας στη Συρία, συνεχίζει να αποτελεί προορισμό για ένα μικρό αριθμό προσφύγων, και μέχρι στιγμής δεν έχει αντιμετωπίσει αφίξεις μεγάλου αριθμού προσφύγων όπως η Ελλάδα, Ιταλία και άλλες χώρες της κεντρικής Ευρώπης. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών, ανέφερε, έχει βιώσει και από κοντά τις διασώσεις προσφύγων από τη θάλασσα, ευτυχώς επιτυχώς και χωρίς θύματα, γεγονός για το οποίο οι εμπλεκόμενες Αρχές σίγουρα αξίζουν συγχαρητήρια, επεσήμανε.
Μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη την παρούσα χρονιά, είπε, υπήρξε το ποσοστό αναγνώρισης το οποίο αυξήθηκε σημαντικά, φτάνοντας το 73,4% σε πρώτο βαθμό και 53% στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, ενώ το 2013 μιλούσαν για ποσοστό αναγνώρισης στο 3% το 2013 και 4% το 2014. Ο αριθμός των ατόμων στα οποία χορηγείται το καθεστώς του πρόσφυγα, αντί της επικουρικής προστασίας, επίσης αυξήθηκε σημαντικά το 2015, με το καθεστώς αυτό να χορηγείται από την Υπηρεσία Ασύλου στο 10,8% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015, σε σύγκριση με 4,1% το προηγούμενο έτος.
Μια σημαντική αλλαγή στις διαδικασίες ασύλου στην Κύπρο, είπε η κ. Δρουσιώτου, είναι η έγκριση από τη Βουλή τον περασμένο Ιούλιο του νόμου για την ίδρυση του Διοικητικού Δικαστήριο, το οποίο θα πάρει τη θέση του Ανωτάτου Δικαστήριο στη διαδικασία ασύλου για τη πρωτοβάθμια δικαστική επανεξέταση επί αποφάσεων ασύλου.
Στα θέματα υποδοχής των προσφύγων, είπε, έχουμε δει για πρώτη φορά το Κέντρο Υποδοχής της Κοφίνου από τότε που επεκτάθηκε να λειτουργεί με σχεδόν πλήρη χωρητικότητα. Δυστυχώς το γεγονός αυτό συνέπεσε στο κενό μεταξύ των προγραμμάτων που χρηματοδοτούν τη λειτουργία του Κέντρου, με αποτέλεσμα να λειτουργεί με ελάχιστο προσωπικό που βεβαίως εγείρει πλειάδα προβλημάτων. Παράλληλα παρατηρούν με ιδιαίτερη ανησυχία την πλειοψηφία των αιτητών ασύλου να διαμένουν εκτός του κέντρου, σε αντίξοες συνθήκες, να λαμβάνουν κρατική στήριξη, η οποία έχει αποδειχθεί ανεπαρκής για να καλύψει τις βασικές ανάγκες των προσφύγων συμπεριλαμβανομένων οικογενειών με παιδιά.
Όσο αφορά τις αναδιατυπωμένες Ευρωπαϊκές Οδηγίες επί των διαδικασιών ασύλου και συνθηκών υποδοχής, δυστυχώς ακόμα δεν έχουν ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία παρά το γεγονός ότι έχει παρέλθει η προθεσμία ενσωμάτωσης από τις 20 Ιουλίου. Εν όψει αυτού η Κομισιόν έχει στείλει προειδοποιητικές επιστολές στη Δημοκρατία για παράβαση του κεκτημένου.
Φέτος η Κυπριακή Δημοκρατία έλαβε ακόμα μια καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, παρόμοια με τη καταδίκη του 2010 σχετικά με την κράτηση αλλά και τις διαδικασίες ασύλου, είπε.
Ανέφερε επίσης ότι η Κύπρος θα λάβει 72 εκατ. Ευρώ από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη στήριξη και διαχείριση του ασύλου. Μια καλύτερη, πιο μελετημένη και ορθολογική διαχείριση αυτών των κονδυλίων, σημείωσε η κ. Δρουσιώτου, θα μπορούσε να αποτελέσει μια πραγματική ευκαιρία να βελτιωθούν τα κενά που υπάρχουν.
Ο Κοινωνικός Σύμβουλος του Future Worlds, Μάνος Μαθιουδάκης, σε ομιλία του την οποία ανέγνωσε ο Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου, είπε ότι παρά τα χαμηλά νούμερα, η εκτίμηση είναι ότι οι ροές ανθρώπων προς το νησί θα αυξηθούν, ενώ από το Σεπτέμβριο του 2014 βλέπουμε ότι αυτές μπορούν να περιλαμβάνουν και την ταυτόχρονη και απρόσμενη άφιξη από θάλασσας πολλών δεκάδων ανθρώπων. Επιπλέον ακριβώς λόγω του ότι πρόκειται για μία ξεκάθαρα προσφυγική κρίση, σημαντικός αριθμός αιτητών αναμένεται να λάβουν θετική απάντηση στο αίτημα τους για διεθνή προστασία η οποία έχει μακροπρόθεσμο χαρακτήρα.
Ο κ. Μαθιουδάκης είπε ότι “την κατάσταση αυτή καλείται η Δημοκρατία να τη χειριστεί στηριζόμενη σε ένα σύστημα υποδοχής και ένταξης προσφύγων το οποίο φέρει σοβαρές αδυναμίες”. Προειδοποίησε ότι αν αυτές οι αδυναμίες δεν μετριαστούν θα είναι αδύνατο να εξασφαλιστεί μια αξιοπρεπής διαβίωση στη βάση της διαπίστωσης των προσωπικών αναγκών του ατόμου και ουσιαστικών ευκαιριών ένταξης τους με στόχο την κοινωνική συνοχή.
Όσον αφορά το σύστημα υποδοχής, αυτή τη στιγμή οι υλικές συνθήκες παρέχονται βάσει
της σχετικής νομοθεσίας στους αιτητές ασύλου, είτε μέσω της φιλοξενίας τους στο κέντρο υποδοχής στην Κοφίνου είτε μέσω ενός συνδυασμού κουπονιών και μετρητών από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Το κέντρο αυτό, ανέφερε, λειτουργεί με ελάχιστο προσωπικό και με αναγκαία τη συνδρομή της UNHCR, του FWC και άλλων Μη κυβερνητικών Οργανισμών, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες ανάθεσης της διαχείρισης του σε ιδιώτη ανάδοχο.
Αναφορικά με τη ζωή στην κοινότητα, ο κ. Μαθιουδάκης είπε ότι ισχύουν σημαντικοί περιορισμοί. Οι αιτητές ασύλου έχουν πρόσβαση μετά το πρώτο εξάμηνο από την υποβολή της αίτησης τους για άσυλο και αυτή αφορά σχεδόν αποκλειστικά στους τομείς της γεωργίας και κτηνοτροφίας οι οποίοι παραδοσιακά στελεχώνονται με μονήρη άτομα τρίτων χωρών με προσωρινή άδεια παραμονής και εργασίας, με πολύωρη δουλειά, ελάχιστο χρόνο ξεκούρασης και μισθοί που δεν ξεπερνούν τα 400 ευρώ.
Με την αναθεώρηση των περί προσφύγων Κανονισμών του 2013, η κάλυψη των αναγκών των αιτητών ασύλου αφαιρέθηκε από τη νομοθεσία για το δημόσιο βοήθημα ενώ δεν συμπεριλήφθηκε στις πρόνοιες του ΕΕΕ, με αποτέλεσμα να ισχύουν ειδικές πρόνοιες για τους αιτητές ασύλου, με εμφανείς ελλείψεις.
Για όσους δεν βρίσκονται ακόμη υπό την ευθύνη των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, ανέφερε ο κ. Μαθιουδάκης, τα ποσά που καθορίζονται για την κάλυψη στέγης, τροφής, ένδυσης και καθημερινής εξόδων, με την τροποποίηση των σχετικών κανονισμών το 2013, έχουν μειωθεί σχεδόν κατά 50% μειωμένα σε σχέση με αυτά που λαμβάνει για την κάλυψη των ίδιων ακριβώς αναγκών, οποιαδήποτε άλλη κατηγορία του πληθυσμού έχει πρόσβαση στο σύστημα αρωγής της χώρας και αυτό κατ’ ελάχιστον. Η απόκλιση αυξάνεται όσο πληθαίνουν τα μέλη της οικογένειας.
Ο Λουκάς Χατζημιχαήλ, Αναπληρωτής Διοικητής της Πολιτικής Άμυνας, αναφέρθηκε στο ρόλο και αποστολή της Πολιτικής Άμυνας, η οποία στελεχώνεται από 33 άτομα αλλά με μεγάλο αριθμό εθελοντών.
Στο δικό της χαιρετισμό, η Λώρα Ιακωβίδη της Υπηρεσίας Ασύλου αναφέρθηκε στο πρόγραμμα Ναυκράτης (μαζική άφιξη στην Κύπρο ατόμων που χρήζουν προστασίας) και είπε ότι συνολικά έγιναν τέσσερις επιχειρήσεις διάσωσής, η πρώτη στις 5 Σεπτεμβρίου 2014 στη Λεμεσό με 345 άτομα, η δεύτερη στη Λάρνακα στις 6 Σεπτεμβρίου 2014 με 115 άτομα, η τρίτη στις 10 Οκτωβρίου 2015 στο Παραλίμνι με 13 άτομα και στις 3 Νοεμβρίου στην επαρχία Αμμοχώστου 26 άτομα. Μίλησε επίσης και για την περίπτωση των 114 προσφύγων που έφθασαν στις Βρετανικές Βάσεις την 21 Οκτωβρίου.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, γίνεται μια πρώτη καταγραφή και προσωρινή φιλοξενία στην Κοκκινοτριμιθιά. Στη συνέχεια, μεταφέρονται στο Κέντρο Φιλοξενίας Αιτητών Ασύλου στην Κοφίνου ενώ τα ασυνόδευτα παιδιά μεταφέρονται στις Στέγες Ανηλίκων. Στην πρώτη περίπτωση διάσωσης, είπε, μόνο 107 άτομα υπέβαλαν αίτηση για άσυλο, στη δεύτερη 105, στην τρίτη 12
άτομα ενώ στην τέταρτη ακόμη βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία.
Μίλησε για τα διδάγματα που πήρε η Υπηρεσία Ασύλου για τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζονται οι πρόσφυγες σημειώνοντας τη σημασία του συντονισμού των υπηρεσιών, οι συμβουλές που παρέχονται στους πρόσφυγες καθώς και τη σημασία της οικογενειακής επανένωσης.
Σε ομιλία της, η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, Λήδα Κουρσουμπά είπε ότι τα παιδιά - ως μια από τις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες - βρίσκονται, δυστυχώς, στο επίκεντρο και αυτής της κρίσης, τις συνέπειες της οποίας, είναι καταδικασμένα να κουβαλούν στο υπόλοιπο της ζωής τους.
Σύμφωνα με στοιχεία της διεθνούς οργάνωσης Save the Children, ως αποτέλεσμα του πολέμου στη Συρία, 5,6 εκατομμύρια παιδιά χρειάζονται βοήθεια, περιλαμβανομένων δύο περίπου εκατομμυρίων τα οποία έχουν προσφυγοποιηθεί αναζητώντας καταφύγιο σε γειτονικές χώρες.
Σημαντικός αριθμός αυτών των παιδιών βρίσκονται στο δρόμο της φυγής, χωρίς τους γονείς ή τον/ την κηδεμόνα τους.
Η κ. Κουρσουμπά αναφέρθηκε στις πρόσφατες περιπτώσεις ασυνόδευτων παιδιών που κατέληξαν στην Κύπρο, λέγοντας ότι το Σεπτέμβριο 2014, επεσήμανε αδυναμίες και κενά στις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν σε ό,τι αφορά τον εντοπισμό, την αναγνώριση και το γενικότερο χειρισμό των θεμάτων της συγκεκριμένης ομάδας παιδιών. Στις 13 Οκτωβρίου 2015 και αφού είχε τη δυνατότητα να αξιολογήσει και πάλι τον τρόπο αντίδρασης των Υπηρεσιών σε ένα δεύτερο έκτακτο περιστατικό μαζικής άφιξης ασυνόδευτων ανήλικων στην Κύπρο, παρενέβη προς τους Υπουργούς Εργασίας και Εσωτερικών και κατέγραψε στη νέα της παρέμβαση την εκτίμηση ότι υπήρξε, στη δεδομένη περίπτωση, ικανοποιητικός συντονισμός και συνεργασία μεταξύ των συναρμοδίων Υπηρεσιών. Παράλληλα, επεσήμανε συγκεκριμένα κενά στο ρόλο του κηδεμόνα (μη παρουσία διερμηνέα επί καθημερινής βάσης, μη παροχή πρόσβασης σε υπολογιστή και διαδίκτυο, προβλήματα στις συνθήκες του Πλαισίου Ασυνόδευτων Ανηλίκων στη Λάρνακα) και υπογράμμισε κενά σε ό,τι αφορά τη νομική υποστήριξη των ασυνόδευτων ανηλίκων.
Η κ. Κουρσουμπά είπε ότι υπάρχει θέμα της νομικής εκπροσώπησης των ασυνόδευτων ανηλίκων αλλά δεν είναι το μόνο θέμα το οποίο χρειάζεται αποτελεσματική ρύθμιση. Υπάρχουν, είπε, νομοθετικά κενά σε σχέση και με το χειρισμό ασυνόδευτων ανηλίκων τα οποία δεν εμπίπτουν στην κατηγορία των αιτητών ασύλου, ή στην κατηγορία των θυμάτων εμπορίας και εκμετάλλευσης.
Ο Σύμβουλος της Γερμανικής Πρεσβείας, Πέτερ Νέβεν, στο χαιρετισμό του είπε ότι ο αριθμός των προσφύγων που αναμένεται να φθάσουν φέτος στη χώρα του είναι μεταξύ 800 χιλιάδων μέχρι ένα εκατομμύριο, το οποίο αποτελεί 40% των προσφύγων με προορισμό την ΕΕ και ο αριθμός αυτός είναι σχεδόν πέντε φορές μεγαλύτερος απ` ότι αναμενόταν και αποτελεί περισσότερο από το 1% του πληθυσμού της χώρας.
Αναμένεται, είπε ο κ. Νέβεν, η ροή αυτή να συνεχιστεί για κάποια χρόνια και τόνισε ότι ο αριθμός των ατόμων που νιώθουν ότι η χώρα έχει φθάσει το όριο της μεγαλώνει με τη μέρα όπως επίσης και ο αριθμός των αντι-προσφυγικών κινημάτων μεγαλώνουν. Έχουμε φθάσει το σημείο όπως άλλες χώρες που δέχθηκαν μεγάλη ροή όπως η Ιταλία, Ελλάδα, Σουηδία και κοιτάζουμε προς την Ευρώπη για αλληλεγγύη. Η απάντηση, σημείωσε, θα πρέπει να είναι περισσότερη Ευρώπη και όχι λιγότερη. Πιστεύουμε ακράδαντα σε μια πραγματικά ευρωπαϊκή υπηρεσία ασύλου και εναρμονισμένης πολιτικής και πρότυπα όσον αφορά τη διαδικασία υποδοχής.
Ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, Γιώργος Μαρκοπουλιώτης, στην τοποθέτησή του προέβη σε γενική παρουσίαση για την προσφυγική κρίση και την απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης εν γένει.
Κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2015, είπε, πάνω από 710.000 άνθρωποι έχουν φτάσει στην Ευρώπη. Στη συντριπτική πλειονότητά τους είναι άτομα που προσπαθούν να γλυτώσουν από τον πόλεμο στη Συρία, από τον τρόμο που σκορπίζει το Ισλαμικό Κράτος στη Λιβύη ή από τη δικτατορία στην Ερυθραία.
Σημειώνοντας ότι η προσφυγική κρίση δεν είναι ένα εθνικό πρόβλημα αλλά “μια πρόκληση η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο, με πνεύμα αλληλεγγύης αλλά και υπευθυνότητας”, είπε ότι αυτή είναι ακριβώς η κατεύθυνση στην οποία κινείται η Κομισιόν.
Η Επιτροπή, είπε, έχει ήδη προτείνει τροποποιήσεις των προϋπολογισμών της για το 2015 και το 2016, αυξάνοντας τα κονδύλια για την προσφυγική κρίση κατά 1,7 δισ. ευρώ. Τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Συμβουλίου ενέκριναν, με ταχεία διαδικασία, τον τροποποιημένο προϋπολογισμό της Επιτροπής για το 2015. Αυτό σημαίνει ότι η Επιτροπή θα διαθέσει συνολικά 9,2 δισ. ευρώ για την προσφυγική κρίση το 2015 και το 2016.
Από την πλευρά του, ο Επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο, Ανδρέας Κεττής ανέφερε ότι θα πρέπει όλοι να θυμηθούμε και να αντιληφθούμε ότι το δικαίωμα για άσυλο είναι στον πυρήνα της ίδιας της ευρωπαϊκής μας κουλτούρας και πολιτισμού. Στις δύσκολες ώρες που περνούμε, μετά τα γεγονότα στο Παρίσι, ανέφερε, αυτό θα πρέπει να ενδυναμωθεί και όχι να ενδώσουμε στο φόβο, είναι σημαντικό να μπορέσουμε να αντισταθούμε σε αυτήν την πρόκληση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βέφα Αλεξιάδου: Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η αγαπημένη μαγείρισσα
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις