Ο διεθνολόγος Αντώνης Στυλιανού, μιλώντας στο «Τ», αναλύει την πιθανή επίδραση κλιμακούμενης σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν στην Κυπριακή Δημοκρατία, τους γεωπολιτικούς κινδύνους, τις οικονομικές επιπτώσεις, καθώς και τον ρόλο της χώρας ως ασφαλής γείτονας σε ένα ταραγμένο περιβάλλον.
Φόβος για ευρύτερη απορρύθμιση στην περιοχή
Ο Διεθνολόγος Αντώνης Στυλιανού εκφράζει έντονη ανησυχία για το ενδεχόμενο γενικευμένης αποσταθεροποίησης στη Μέση Ανατολή, τονίζοντας πως «ο μεγαλύτερος φόβος είναι να οδηγηθούμε σε μια γενικότερη απορρύθμιση της ήδη απορυθμισμένης κατάστασης που επικρατεί».
Όπως σημειώνει, η κατάσταση έχει ξεχωριστή σημασία, καθώς για πρώτη φορά το Ισραήλ ήταν αυτό που επιτέθηκε πρώτο στο Ιράν: «Η εκτίμηση είναι ότι αυτό θα συνεχιστεί, γιατί για πρώτη φορά βλέπουμε το Ισραήλ να πλήττει πρώτο το Ιράν», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σε προηγούμενες περιπτώσεις, το Ιράν προτιμούσε να επιτίθεται μέσω «αντιπροσώπων», όπως η Χεζμπολάχ ή η Χαμάς. Αυτή τη φορά, όμως, το Ισραήλ έκανε χρήση αυτού που χαρακτηρίζει «προληπτική χρήση βίας», λόγω του κινδύνου ανάπτυξης πυρηνικών όπλων από την Τεχεράνη.
Ο διεθνολόγος υπογραμμίζει επίσης πως, αν και η απάντηση του Ιράν θεωρείται δεδομένη, «αυτό που δεν είναι βέβαιο είναι οι στρατιωτικές δυνατότητες του Ιράν, οι οποίες φαίνεται αυτή τη στιγμή να είναι περιορισμένες».
Γεωγραφική εγγύτητα της Κύπρου
«Προφανώς είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά όσα συμβαίνουν στην εγγύτερη και ευρύτερη γειτονιά μας», ανέφερε ο κ. Στυλιανού, υπογραμμίζοντας ότι το Ισραήλ βρίσκεται σε πλήρη γεωγραφική εγγύτητα με την Κύπρο. Το γεγονός αυτό από μόνο του, όπως είπε, καθιστά την Κύπρο εγγενώς εκτεθειμένη στις εξελίξεις.
Αυξημένα μέτρα ασφαλείας για Ισραηλινούς στόχους στην Κύπρο
Ο κ. Στυλιανού επισημαίνει πως η Κυπριακή Δημοκρατία φιλοξενεί έντονα ισραηλινά συμφέροντα στην επικράτειά της, κάτι που συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο. Όπως ανέφερε, «το Υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ έχει κάνει έκκληση προς Ισραηλινούς πολίτες και ισραηλινά συμφέροντα να είναι προσεκτικά».
Ο λόγος; «Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος τρομοκρατικών επιθέσεων κατά Ισραηλινών πολιτών ή συμφερόντων που βρίσκονται εκτός του Ισραήλ», σημείωσε.
Οι υπηρεσίες ασφαλείας της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως είπε, είναι ενήμερες και έχουν ήδη καταρτίσει σχέδιο δράσης.
Οι Βρετανικές Βάσεις και η «απομακρυσμένη» απειλή
Αναφερόμενος στον ρόλο των Βρετανικών Βάσεων, ο διεθνολόγος ανέφερε ότι «γνωρίζουμε τον ρόλο που επιτελούν, υποστηρικτικό όσον αφορά τη δράση των ΗΠΑ στην περιοχή». Παρότι οι ΗΠΑ ήταν προσεκτικές στο να μην φανεί ότι εμπλέκονται στα ισραηλινά χτυπήματα, «τα αμερικανικά συμφέροντα έχουν ήδη χαρακτηριστεί στόχοι από το Ιράν».
Ως εκ τούτου, «οι Βρετανικές Βάσεις ενδεχομένως να αποτελούν έναν πιθανό στόχο, αν και είναι ιδιαίτερα απομακρυσμένο αυτό το σενάριο», διευκρίνισε.
Ερωτηθείς για την επιρροή της Κυπριακής Δημοκρατίας στον ρόλο των Βάσεων, ο κ. Στυλιανού ήταν σαφής: «Η Κ.Δ. δεν έχει λόγο σε σχέση με τη δράση των Β.Β.». Παρά ταύτα, εξέφρασε την ελπίδα ότι υπάρχει επικοινωνία και συνεννόηση ώστε οι βάσεις να μην καταστούν στόχος στις εξελίξεις.
«Η Κύπρος παραμένει ασφαλής» – Όχι στον πανικό
Παρά την ένταση στην περιοχή, ο διεθνολόγος τόνισε πως «η Κύπρος παραμένει ο πιο ασφαλής προορισμός». Προειδοποίησε πως δεν θα πρέπει να λειτουργούμε υπό καθεστώς φόβου. Όπως είπε, «η Κύπρος έχει ένα ειρηνικό, υποστηρικτικό, ανθρωπιστικού είδους ρόλο σε όλο αυτό».
Ενεργοποίηση του σχεδίου «Εστία» – Κύπρος ως ασφαλής διέξοδος
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη ενεργοποιήσει το σχέδιο «Εστία» για την υποδοχή υπηκόων τρίτων χωρών, σύμφωνα με τον διεθνολόγο. «Η Κύπρος είναι η εγγύτερη ασφαλής χώρα από το Ισραήλ, άρα ενδεχομένως να δούμε πολίτες τρίτων χωρών, κυρίως Ευρωπαϊκών, να μεταβαίνουν σε λιμάνια και αεροδρόμια της Κύπρου ώστε να επαναπροωθηθούν στις χώρες καταγωγής τους».
Ήδη, όπως σημειώνει, ορισμένα κράτη έχουν εκδώσει ταξιδιωτικές οδηγίες και άλλες, όπως οι ΗΠΑ, έχουν προχωρήσει σε μερική εκκένωση πρεσβειών.
Στάση Κύπρου: Ουδετερότητα με ευρωπαϊκή γραμμή
Ο διεθνολόγος ξεκαθάρισε ότι η στάση της Κυπριακής Δημοκρατίας «είναι άριστα συνδεδεμένη με την ευρωπαϊκή στάση». Πρόσθεσε πως «η Κύπρος έχει έναν δυτικό προσανατολισμό και κινείται στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου».
Παρότι η Κύπρος βρίσκεται γεωγραφικά στην «καρδιά των εξελίξεων», φαίνεται πως δεν διαδραματίζει έντονο διπλωματικό ρόλο, σύμφωνα με τον κ. Στυλιανού. Όπως παρατήρησε, «πέραν της ανθρωπιστικής βοήθειας, δεν διαδραματίζει έντονο ρόλο όπως θα ανέμενε κάποιος για ένα ευρωπαϊκό κράτος».
Η χώρα, όπως είπε, δεν πρέπει να επιλέξει στρατόπεδο.
Οι σχέσεις Κύπρου με το Ισραήλ και οι ενεργειακές συνεργασίες
Σε ερώτηση για πιθανό αντίκτυπο στις κυπροϊσραηλινές σχέσεις, αλλά και στα κοινά ενεργειακά προγράμματα, ο κ. Στυλιανού ήταν καθησυχαστικός: «Οι σχέσεις Κύπρου και Ισραήλ δεν θα επηρεαστούν είναι πολύ δυνατές σχέσεις».
Ιρανική απάντηση και πιθανή στρατιωτική κλιμάκωση
Ήδη, όπως σημείωσε, το Ιράν ξεκίνησε μια αντεπίθεση σε απάντηση των ισραηλινών πληγμάτων. «Τα πρωινά χτυπήματα του Ισραήλ ήταν καίρια και μεγάλα, με σημαντικές απώλειες τόσο σε έμψυχο όσο και σε άψυχο υλικό στο Ιράν».
Το κρίσιμο ερώτημα τώρα είναι πώς θα αντιδράσει το Ιράν. Ο κ. Στυλιανού δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο χρήσης βαλιστικών πυραύλων, drones ή και άλλων μέσων, όπως συνέβη τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο του 2024.
«Αυτό προκαλεί μια πολύ μικρή ανησυχία όσον αφορά τα χτυπήματα και τις στρατιωτικές δυνατότητες του Ιράν για απάντηση στο Ισραήλ», πρόσθεσε.
Καθοριστικός ο ρόλος των ΗΠΑ – Τεχνολογική υποστήριξη στο Ισραήλ
Ο κ. Στυλιανού υπενθυμίζει ότι «η ΗΠΑ μέσω συστημάτων δορυφορικών βοηθούν και υποστηρίζουν το Ισραήλ, κυρίως στην αναχαίτιση βαλιστικών πυραύλων ή drones». Το κομβικό ζήτημα αυτή τη στιγμή, εξηγεί, είναι το πώς ακριβώς θα απαντήσει το Ιράν στην ισραηλινή επίθεση, τόσο σε ένταση όσο και σε διάρκεια.
«Ανάλογα με την ένταση που θα έχει η απάντηση, ανάλογη αναμένεται να είναι και η απάντηση από ΗΠΑ και Ισραήλ», σημειώνει.
Άμεσες συνέπειες στις αγορές – Αντίκτυπος και στην Κύπρο
Ένα ακόμη σοβαρό ζήτημα είναι οι παγκόσμιες οικονομικές επιπτώσεις. Ο διεθνολόγος παρατηρεί ήδη «ραγδαία άνοδο στην τιμή του πετρελαίου και συρρίκνωση των χρηματιστηριακών αγορών». Αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει άμεσο παγκόσμιο αντίκτυπο και «θα επηρεάσει και την Κύπρο, που σημαίνει αύξηση τιμών και του κόστους».
