Μέσα σε 48 ώρες από την ανακοίνωση των δασμών που προκάλεσε σοκ στις αγορές, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου απάντησε με δικά της τιμωρητικά μέτρα σε βάρος αμερικανικών προϊόντων και εταιρειών.
Και τώρα εκπέμπει ένα ξεκάθαρο μήνυμα: η Κίνα είναι καλά προετοιμασμένη να αντέξει έναν εμπορικό πόλεμο – και να βγει από αυτόν πιο δυνατή.
Το μήνυμα αυτό μεταδόθηκε τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς μέσω κρατικών μέσων ενημέρωσης και κυβερνητικών δηλώσεων το Σαββατοκύριακο που ακολούθησε την εντυπωσιακή κίνηση του Τραμπ να επιτεθεί στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα.
«Οι δασμοί των ΗΠΑ θα έχουν αντίκτυπο [στην Κίνα], αλλά “ο ουρανός δεν θα πέσει”», ανέφερε άρθρο στην People’s Daily, το επίσημο όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, την Κυριακή. «Από τότε που οι ΗΠΑ ξεκίνησαν τον [πρώτο] εμπορικό πόλεμο το 2017 – ανεξαρτήτως της τακτικής τους – συνεχίσαμε να αναπτυσσόμαστε και να προοδεύουμε, επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα: “όσο μεγαλύτερη η πίεση, τόσο πιο δυνατοί γινόμαστε”», συνέχισε το άρθρο, που ήταν και το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας τη Δευτέρα.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε την Τετάρτη πρόσθετο δασμό 34% σε όλα τα κινεζικά προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ, ανεβάζοντας τον συνολικό δασμό για την Κίνα σε πάνω από 54%. Το Πεκίνο αντέδρασε την Παρασκευή με αντίστοιχο βασικό δασμό 34% σε όλες τις αμερικανικές εισαγωγές, καθώς και με άλλες κινήσεις, όπως περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών και εμπόδια για συγκεκριμένες αμερικανικές εταιρείες. Βέβαια σήμερα Δευτέρα 7/4 ο Αμερικανός Πρόεδρος επανήλθε και με ανάρτησή του απειλεί με επιπλέον δασμούς στην Κίνα στο +50%. Εφόσον πραγματοποιήσει τις απειλές του οι συνολικοί αμερικανικοί δασμοί προς την Κίνα θα ανέρχονται στο 104%.
Το Πεκίνο καταγγέλλει εδώ και καιρό τους δασμούς των ΗΠΑ ως «μονομερή εκφοβισμό». Η τελευταία του ρητορική μπορεί να είναι και εργαλείο προπαγάνδας για να κατευνάσει εσωτερικούς φόβους και να προβάλει αυτοπεποίθηση διεθνώς.
Αλλά αντικατοπτρίζει και την πιθανή στρατηγική σκέψη του ηγέτη της Κίνας Σι Τζινπίνγκ και των συνεργατών του: ότι ο Τραμπ δεν χρησιμοποιεί απλώς τους δασμούς ως διαπραγματευτικό χαρτί – και ότι η αναταραχή στο παγκόσμιο εμπόριο ίσως πλήξει περισσότερο τις ΗΠΑ απ’ ό,τι την Κίνα.
«Πολλοί Κινέζοι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ κάνουν λάθος που υπονομεύει τη διεθνή τους θέση», έγραψε ο Ράιαν Χας του Brookings Institution στο Χ (πρώην Twitter), μετά από επαφές στην Κίνα. «Υπάρχει συζήτηση για το αν ο κόσμος εισέρχεται σε εποχή μπλοκ ή μεταβαίνει σε παγκοσμιοποίηση χωρίς τις ΗΠΑ. Το Πεκίνο δείχνει να προτιμά το δεύτερο», συνέχισε, τονίζοντας ότι «η Κίνα δεν θα επιτρέψει να φανεί παθητική απέναντι στις ΗΠΑ».
«Έτοιμοι να ανταγωνιστούμε»
Καθώς οι δασμοί του Τραμπ πλήττουν συμμάχους και αντιπάλους, η Κίνα επιχειρεί να προβληθεί ως προστάτης του παγκόσμιου εμπορίου, ως αξιόπιστος εταίρος και καταφύγιο για επενδύσεις.
«Ως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία και καταναλωτική αγορά παγκοσμίως, η Κίνα θα συνεχίσει να ανοίγει την οικονομία της», δήλωσε το Υπουργείο Εξωτερικών το Σάββατο.
Την Κυριακή, ο αναπληρωτής υπουργός Εμπορίου Λινγκ Τζι υποδέχτηκε εκπροσώπους 20 αμερικανικών εταιρειών, μεταξύ των οποίων η Tesla και η GE HealthCare, υπογραμμίζοντας πως η Κίνα είναι «ιδανικός, ασφαλής και ελπιδοφόρος προορισμός» για επενδύσεις.
Οικονομολόγοι στην κρατική τηλεόραση CCTV παρουσίασαν επίσης την κρίση ως ευκαιρία. «Η Κίνα στέλνει ισχυρό μήνυμα: δεν μπορούμε να ανεχθούμε τον εκφοβισμό των ΗΠΑ», δήλωσε ο Λιού Ζιτσίν, του Πανεπιστημίου Ρένμιν.
Ο Τζου Τζιαντόνγκ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Τσινγκχουά, πρόσθεσε: «Η Κίνα και οι ΗΠΑ είναι πλέον αντίπαλοι στην αναμόρφωση του παγκόσμιου εμπορίου. Είμαστε έτοιμοι να ανταγωνιστούμε».
Προκλήσεις και ανησυχίες
Ωστόσο, οι εμπορικοί εταίροι της Κίνας βλέπουν με επιφυλακτικότητα τα μηνύματα του Πεκίνου. Η Κίνα έχει χρησιμοποιήσει το άνοιγμα της αγοράς της ως μοχλό πίεσης στο παρελθόν. Υπάρχει επίσης ο φόβος ότι η κινεζική παραγωγή θα πλημμυρίσει άλλες αγορές, βλάπτοντας εγχώριες βιομηχανίες. Παρ’ όλα αυτά, αν οι δασμοί των ΗΠΑ γίνουν «η νέα κανονικότητα», πολλές χώρες ενδέχεται να αναγκαστούν να στραφούν πιο έντονα προς την Κίνα. Το Πεκίνο έχει ήδη ξεκινήσει συνομιλίες με την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και την ΕΕ, οι οποίες επλήγησαν με δασμούς 24%, 25% και 20% αντίστοιχα.
ΠΗΓΗ: Πρώτο Θέμα