Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, στα Φυλακισμένα Μνήματα, όπου παρέστη στο τρισάγιο και κατέθεσε στεφάνι στους τάφους των ηρώων του ’55-’59, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αναφερόμενος στη Μέρα είπε ότι «είμαστε περήφανοι δικαιωματικά για τον αγώνα της ΕΟΚΑ, είμαστε περήφανοι για τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ. Είναι ο λόγος που υπάρχουμε εμείς σήμερα, είναι ο λόγος που υπάρχει ό,τι σημαντικότερο έχουμε, η Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά την ίδια στιγμή, 70 χρόνια μετά τον πιο αγνό αγώνα τούτης της χώρας, δεν έχουμε δικαιώσει τους αγωνιστές μας.
Και έχουμε υποχρέωση να πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν για να δικαιώσουμε τις θυσίες αυτών των ανθρώπων. Οι εκδηλώσεις, τα μνημόσυνα, η παρουσία μας σήμερα εδώ είναι το ελάχιστο που οφείλουμε να πράξουμε. Όμως, η πραγματική τιμή θα γίνει μόνο μέσω από την απελευθέρωση της πατρίδας μας.
Είπα προηγουμένως ότι η πιο σημαντική κατάκτηση αυτού του αγώνα είναι η ύπαρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και πράττουμε ό,τι είναι δυνατόν με πράξεις και όχι με λόγια για να ενισχύσουμε την υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την ίδια στιγμή, να ενισχύσουμε και όλους τους παράγοντες ισχύος της χώρας μας, και εξωτερικά και εσωτερικά. Μια εξωστρεφής εξωτερική πολιτική που δέχεται τα εύσημα από τη διεθνή κοινότητα, μια ισχυρή οικονομία από τις υψηλότερες αποδόσεις στην Ευρώπη, με την πετυχημένη αντιμετώπιση των προκλήσεων στο εσωτερικό είτε αυτό αφορά το μεταναστευτικό είτε με ένα κοινωνικό κράτος, επενδύοντας στην Παιδεία μας, στην Υγεία μας κ.ο.κ.
Όλα αυτά τα λέω γιατί είναι παράγοντες ισχύος εσωτερικοί και εξωτερικοί που η ύπαρξη τους ενισχύει ακόμη περισσότερο την προσπάθεια μας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, έτσι ώστε να πετύχουμε την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας».
Ερωτηθείς για την αυριανή του συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη υπό το φως δηλώσεων από τουρκοκυπριακής πλευράς ότι δεν υπάρξουν ΜΟΕ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «παρόμοιες δηλώσεις έγιναν και πριν τη Γενεύη. Προσέρχομαι αύριο στη συνάντηση με ένα και μοναδικό στόχο, να υπάρξουν αποτελέσματα, είτε Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης είτε άλλα αποτελέσματα που εξυπηρετούν ένα και μόνο στόχο: την επίλυση του Κυπριακού, στη βάση του συμφωνημένοι πλαισίου, των αρχών και αξιών της ΕΕ. Και στη Γενεύη- και θα το αναφέρω και αύριο – υπήρξε μια καταλυτική παρέμβαση από πλευράς της ΕΕ, λίγες ώρες πριν να ξεκινήσει η διάσκεψη- όπως είπα πολλές φορές τα γραπτά μένουν- η οποία ξεκαθαρίζει το πλαίσιο της λύσης του Κυπριακού.
Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος μέλος της ΕΕ, θα συνεχίσει να είναι και μετά από μια ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού, η ΕΕ έχει όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να μας βοηθήσει. Αν πραγματικά υπάρχει πολιτική βούληση, αν πραγματικά, για παράδειγμα, η Τουρκία επιθυμεί να δει πρόοδο στα ευρωτουρκικά, να φτάσουμε στον πολυπόθητο στόχο. Αυτό θα είναι και το καλύτερο μνημόσυνο γιατί δεν έχουμε εκπληρώσει 70 χρόνια μετά, τις υποχρεώσεις που έχουμε έναντι όλων αυτών των ηρώων που θυσίασαν και την ίδια τους τη ζωή για να είμαστε σήμερα εμείς ελεύθεροι».
Ερωτηθείς ποιος είναι ο ρόλος της Κύπρου σε σχέση με τις κυρώσεις και τις δεσμεύσεις που αναφέρονται σε ανακοίνωση της Γαλλίας μετά τη συνάντηση των ηγετών Γαλλίας, Κύπρου, Ελλάδας, Λιβάνου και Συρίας, πρόσφατα στο Παρίσι, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «το γεγονός ότι προσκλήθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία από τον Γάλλο Πρόεδρο – διότι ήταν πρωτοβουλία του Γάλλου Προέδρου – τόσο για τα θέματα της Συρίας όσο και για τα θέματα του Λιβάνου, αποδεικνύει αυτό που προανέφερα, το πώς προσεγγίζεται η Κυπριακή Δημοκρατία σε διεθνές επίπεδο. Από κει και πέρα, έγινε συνάντηση με τον προσωρινό Πρόεδρο της Συρίας και ένα από τα θέματα που έχουμε θέσει, ανάμεσα σε άλλα, ήταν η συμπεριληπτική Κυβέρνηση, ήταν να τερματιστούν όλα αυτά που είδαμε πρόσφατα στη Συρία με θύματα άμαχο πληθυσμό στη βάση της εθνοτικής ή θρησκευτικής τους καταγωγής και η επικράτηση του διεθνούς δικαίου, ειδικότερα σε ό,τι αφορά το Δίκαιο της Θάλασσας στη γνωστή Συνθήκη του 1982. Αυτά μπήκαν σε ένα κείμενο, όπως έχει δημοσιευθεί από το γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών, και αυτές είναι οι προϋποθέσεις, έτσι ώστε να εξετάσουμε την περαιτέρω άρση των κυρώσεων έναντι της Συρίας. Μια άρση κυρώσεων που δεν θα είναι μόνιμη, θα εξαρτάται από τις εξελίξεις που θα βλέπουμε στα τρία θέματα που προανέφερα».
Σε ερώτηση αν υπάρχει συγκεκριμένη ατζέντα στην αυριανή συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι «έχουμε αναλάβει κάποιες υποχρεώσεις έναντι του ΓΓ των ΗΕ. Να θυμίσω ότι τα αποτελέσματα της Γενεύης ήταν η συζήτηση για να δούμε αν μπορούν να προχωρήσουν κάποια ΜΟΕ, ο διορισμός προσωπικής απεσταλμένης, η οποία, όπως έχω ενημερωθεί από τα ΗΕ, βρίσκεται στο στάδιο της γραφειοκρατικής διαδικασίας, ενδεχομένως αυτή τη βδομάδα να έχουμε ανακοινώσεις, και το επόμενο είναι η συνάντηση στα τέλη Ιουλίου, στη Γενεύη.
Άρα, λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα τρία δεδομένα, αύριο σίγουρα θα συζητηθούν ενδεχόμενα ΜΟΕ στους τομείς που συμφωνήθηκαν, όπου αναλάβαμε μια δέσμευση έναντι του ΓΓ, αλλά την ίδια στιγμή, ο μεγάλος στόχος είναι τα τέλη Ιουλίου, η επόμενη συνάντηση που ευελπιστούμε – εμείς αυτό θα πράξουμε – να οδηγήσει σε επανέναρξη των συνομιλιών, πάντα στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου.
Άρα, ακόμα και τα ΜΟΕ που θα συζητηθούν αύριο, αυτά θα πρέπει αποκλειστικά να εξυπηρετούν τον στόχο της επανέναρξης των συνομιλιών στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου».
Νωρίτερα σήμερα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέστη στη δοξολογία για την επέτειο της 1ης Απριλίου που τελέστηκε στον Καθεδρικό Ναό Αποστόλου Βαρνάβα, στην Αρχιεπισκοπή.
