Αυτά είναι τα τέσσερα οδοφράγματα που θα συζητήσουν για άνοιγμα - Εν αναμονή νέας συνάντησης ΠτΔ-Τατάρ
Για το άνοιγμα νέων οδοφραγμάτων, στον απόηχο της πολυμερούς διάσκεψης της Γενεύης, μίλησε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης.
Τα μάτια της γεμίζουν δάκρυα. «Είμαι τόσο λυπημένη που δεν έχω ούτε μια τούφα να χτενίσω. Φυλάω τον καθρέφτη γιατί θέλω να ξαναχτενίσω τα μαλλιά μου», λέει σε δημοσιογράφο του CNN που ταξίδεψε στη Γάζα για να μιλήσει στην ίδια και την οικογένειά της.
Κάποτε, η Σάμα καμάρωνε για τα μακριά μαλλιά της καθώς έπαιζε ανέμελη με τις φίλες της στην Τζαμπάλια στον βόρειο τομέα της Γάζας. Σήμερα, βρίσκεται εκτοπισμένη σε ένα καταυλισμό στη Χαν Γιούνις, αφού η οικογένειά της αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι της μετά τα όσα ακολούθησαν την 7η Οκτωβρίου 2023.
Εκείνη την ημέρα, οι φρικιαστικές επιθέσεις της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ προκάλεσαν τον θάνατο 1.200 ανθρώπων, κυρίως αμάχων, ενώ πάνω από 250 άτομα απήχθησαν, σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές. Η στρατιωτική επιχείρηση που ακολούθησε, με τις ισραηλινές επιθέσεις να ισοπεδώνουν τη Λωρίδα της Γάζας, έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 48.000 Παλαιστίνιους, κυρίως γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας του θύλακα.
Η Σάμα είναι ένα από τα πρόσωπα που παρουσιάζονται σε άρθρο που δημοσιεύτηκε σήμερα από το CNN, το οποίο εστιάζει στα ψυχικά τραύματα των παιδιών που ζουν στον θύλακα και βιώνουν απίστευτα οδυνηρές καταστάσεις εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο.
Το κοριτσάκι έχει χάσει σχεδόν όλα τα μαλλιά του. Σε αυτό συνέβαλε καθοριστικά, σύμφωνα με τους γιατρούς, το ισχυρό σοκ που υπέστη όταν, τον Αύγουστο του 2024, ισραηλινή αεροπορική επιδρομή χτύπησε το σπίτι των γειτόνων της στη Ράφα. Ήταν το αποκορύφωμα μιας σειράς τραυματικών εμπειριών από την έναρξη του πολέμου που προκάλεσαν στη μικρούλα αλωπεκία, μια πάθηση που προκαλεί απώλεια μαλλιών.
Η ψυχική της κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο όταν άρχισε να δέχεται bullying από άλλα παιδιά, τα οποία κορόιδευαν την εμφάνισή της. Αναγκάστηκε να απομονωθεί, και πλέον όταν βγαίνει έξω φοράει μια ροζ μπαντάνα για να καλύψει το κεφάλι της.
«Μαμά, είμαι κουρασμένη – θέλω να πεθάνω. Γιατί δεν μεγαλώνουν τα μαλλιά μου;» ρωτούσε τη μητέρα της, Ομ-Μοχάμεντ, όταν το CNN επισκέφθηκε για πρώτη φορά την οικογένεια, τον Σεπτέμβριο του 2024. «Θέλω να πεθάνω και να μεγαλώσουν τα μαλλιά μου στον Παράδεισο, αν το θέλει ο Θεός».
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσίευσε η UNICEF τον περασμένο Ιούνιο, σχεδόν όλα τα 1,2 εκατομμύρια παιδιά που ζουν στη Γάζα χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη, καθώς έχουν εκτεθεί κατ' επανάληψη σε τραυματικά γεγονότα.
Ακόμα πιο ανησυχητικά είναι τα ευρήματα έρευνας της War Child Alliance και του Εκπαιδευτικού Κέντρου για τη Διαχείρισης Κρίσεων της Γάζας, που δόθηκε στη δημοσιότητα στα τέλη της περασμένης χρονιάς. Σύμφωνα με αυτήν την έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 500 φροντιστές ευάλωτων παιδιών από την περιοχή, το 96% των ανηλίκων νιώθουν συνεχώς την απειλή του θανάτου, ενώ σχεδόν τα μισά παιδιά – 49% – έχουν «εκφράσει την επιθυμία να πεθάνουν» λόγω του πολέμου.
Μία εβδομάδα μετά την ανακοίνωση της εκεχειρίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς τον Ιανουάριο, ο επικεφαλής ανθρωπιστικών υποθέσεων του ΟΗΕ, Τομ Φλέτσερ, δήλωσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ότι «μια ολόκληρη γενιά έχει τραυματιστεί».
«Παιδιά έχουν σκοτωθεί ή έχουν χάσει τη ζωή τους από την πείνα ή το κρύο», είπε ο Φλέτσερ, προσθέτοντας ότι «κάποια πέθαναν πριν προλάβουν να πάρουν την πρώτη τους ανάσα – χάνοντας τη ζωή τους μαζί με τις μητέρες τους κατά τη γέννα».
Το Ισραήλ εξαπέλυσε νέο κύμα αεροπορικών επιδρομών τα ξημερώματα της Τρίτης, βάζοντας τέλος στην εκεχειρία και σκοτώνοντας εκατοντάδες Παλαιστίνιους, σύμφωνα με αξιωματούχους υγείας στη Γάζα. Μία γιατρός δήλωσε στο CNN ότι οι σκηνές που αντίκρισε σε νοσοκομείο της Γάζας «δεν είχαν καμία σχέση με οτιδήποτε είχε βιώσει στο παρελθόν» και ότι η πλειονότητα των περιστατικών που αντιμετώπισε ήταν παιδιά.
Λίγες μέρες πριν την επανεκκίνηση των εχθροπραξιών, το CNN μίλησε ξανά με την οικογένεια της μικρής Σάμα στον καταυλισμό της Χαν Γιουνίς. Μετά την κήρυξη της κατάπαυσης πυρός, χιλιάδες εκτοπισμένοι προσπάθησαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους στον βορρά. Όμως το σπίτι της Σάμα έχει ισοπεδωθεί από τους βομβαρδισμούς, και η οικογένειά της δεν έχει αρκετά χρήματα ούτε για να καλύψει το κόστος της μετακίνησης.
«Το σπίτι μας βομβαρδίστηκε και μαζί χάθηκαν οι αναμνήσεις μου – οι φωτογραφίες μου, τα βραβεία μου. Είχα φορέματα, είχα διάφορα πράγματα, αλλά το σπίτι χάθηκε και δεν μπορώ καν να το επισκεφθώ», είπε η Σάμα στη δεύτερη συνέντευξή της στο CNN τον Φεβρουάριο του 2025. «Τα έξοδα για να ταξιδέψουμε σπίτι είναι πολύ υψηλά. Ακόμη κι αν πηγαίναμε, δεν υπάρχει νερό και δεν ξέρουμε πού θα μείνουμε».
«Ήρθε ένα drone και τους σκότωσε»
Στον καταυλισμό εκτοπισμένων στη Χαν Γιουνίς ζουν επίσης ο επτάχρονος Άνας Αμπού Εΐς και η οκτάχρονη αδελφή του, Ντόα, μαζί με τη γιαγιά τους, Ομ-Αλαμπέντ. Τα δύο αδέλφια έχασαν τους γονείς τους σε ισραηλινή επίθεση.
«Έπαιζα με την μπάλα μου, κατέβηκα τις σκάλες και βρήκα τον μπαμπά και τη μαμά πεσμένους στον δρόμο, ήρθε ένα drone και εξερράγη πάνω τους», είπε ο Άνας στο CNN τον Νοέμβριο του 2024.
Η Ομ-Αλαμπέντ ανέφερε στο αμερικανικό δίκτυο ότι τα παιδιά έχουν επηρεαστεί βαθιά από την απώλεια και ότι ο Άνας εκδηλώνει επιθετικότητα κάθε φορά που βλέπει άλλα παιδιά να αγκαλιάζονται από τις μητέρες τους. «Υπενθυμίζω συχνά στους ανθρώπους να δείχνουν κατανόηση, καθώς δεν έχει χάσει μόνο τους γονείς του, αλλά και την αίσθηση ασφάλειας, ζεστασιάς και αγάπης που του παρείχαν».
Όταν το CNN ξεκίνησε να παίρνει συνέντευξη από την Ντόα, εκείνη προσπάθησε να αποσπάσει την προσοχή της πειράζοντας τα νύχια της· λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, άρχισε να κλαίει.
Βλέποντας το υλικό με τον Άνας και την Ντόα, με τη συγκατάθεση της γιαγιάς τους, η Ισραηλινή ψυχολόγος και καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, Έντνα Φόα, δήλωσε στο CNN ότι παραμένει αισιόδοξη πως τα αδέλφια μπορούν να αναρρώσουν. «Αλληλεπιδρούν. Έχω δει παιδιά που απλώς κοιτάζουν και δεν λένε τίποτα. Δεν κλαίνε, απλώς κοιτάζουν το κενό. Για εκείνα τα παιδιά ανησυχώ περισσότερο», ανέφερε η Φόα.
«Είχα άμμο στο στόμα μου, ούρλιαζα»
Στον ίδιο καταυλισμό εκτοπισμένων, η εξάχρονη Μανάλ Τζούντα μίλησε στο CNN για τη νύχτα που το σπίτι της καταστράφηκε, σκοτώνοντας τους γονείς της και παγιδεύοντάς την κάτω από τα συντρίμμια. Περιέγραψε τον τρόμο που ένιωθε καθώς περίμενε να τη σώσουν. «Είχα άμμο στο στόμα μου, ούρλιαζα, έσκαβαν με ένα φτυάρι, ο γείτονάς μας έλεγε “αυτή είναι η Μανάλ, αυτή είναι η Μανάλ”. Ήμουν ξύπνια, τα μάτια μου ήταν ανοιχτά, το στόμα μου ήταν ανοιχτό και η άμμος έμπαινε μέσα», είπε.
Ακόμα και με μια εκεχειρία, τα παιδιά χρειάζονται σταθερότητα για να μπορέσουν να θεραπευτούν, εξηγεί στο CNN η Φόα. «Δεν θα είναι ποτέ τα ίδια όπως πριν από τον πόλεμο, αλλά μπορούν να ανακάμψουν με τη σωστή φροντίδα, υπό την έννοια ότι θα μπορούν να είναι λειτουργικά», είπε.
Ο στόχος για τα παιδιά στα οποία αναφερθήκαμε παραπάνω είναι να πάψουν να νιώθουν διαρκώς αγωνία και να μπορέσουν να συνεχίσουν τη ζωή τους. Ωστόσο, όπως δείχνουν οι τελευταίες εξελίξεις στον θύλακα, η σταθερότητα που χρειάζεται για κάτι τέτοιο παραμένει άπιαστο όνειρο.
