Είναι κοινώς αποδεκτό ότι το ισχύον σύστημα παραμένει παρωχημένο, με τη δομή, την εκπαιδευτική ύλη και τις απαιτήσεις να παραμένουν αμετάβλητες εδώ και δεκαετίες. Την ίδια στιγμή, η δικηγορία εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς, ακολουθώντας την ανάπτυξη νέων τομέων εξειδίκευσης και την ενσωμάτωση τεχνολογικών εργαλείων μέσα σε ένα διεθνές και εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η εκρηκτική αύξηση του αριθμού των ασκούμενων δικηγόρων έχει προσθέσει επιπλέον προκλήσεις, που δεν μπορούμε πλέον να αγνοούμε, με σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα και την αποτελεσματικότητα της υφιστάμενης εκπαίδευσης.
Απέναντι σε αυτές τις προκλήσεις, η Επιτροπή Νέων Δικηγόρων σε συνεργασία με μέλη του Συμβουλίου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, εργάστηκε εντατικά και κατέθεσε μια ολοκληρωμένη πρόταση μεταρρύθμισης της δικηγορικής άσκησης. Η πρόταση, η οποία βρίσκεται πλέον ενώπιον του Νομικού Συμβουλίου για αξιολόγηση και λήψη τελικών αποφάσεων, περιλαμβάνει σημαντικές και καινοτόμες προτάσεις που αποσκοπούν στη δημιουργία ενός σύγχρονου και αποδοτικού συστήματος εκπαίδευσης των ασκούμενων δικηγόρων. Συγκεκριμένα, η πρόταση στοχεύει στην:
- Αναθεώρηση της υπάρχουσας εκπαιδευτικής ύλης και μεθοδολογίας διδασκαλίας: Η δημιουργία προγραμμάτων που αντανακλούν τις σημερινές ανάγκες του νομικού επαγγέλματος είναι απαραίτητη.
- Εισαγωγή εργαστηρίων πρακτικής και προσομοιώσεων: Η εκπαίδευση μέσα και από πρακτικές ασκήσεις και προσομοιώσεις θα γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ θεωρίας και πρακτικής.
- Αύξηση της παρουσίας των Ασκούμενων Δικηγόρων στα Δικαστήρια: Η συστηματική εμπλοκή των ασκούμενων δικηγόρων σε δικαστικές διαδικασίες θα τους εξοικειώσει με τη διαδικασία απονομής δικαιοσύνης και θα ενισχύσει την αυτοπεποίθηση τους.
- Αναθεώρηση και εκσυγχρονισμού της διαδικασίας αξιολόγησης: Μια σύγχρονη και δίκαιη διαδικασία αξιολόγησης είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της ποιότητας της εκπαίδευσης και την ορθολογική επιλογή των ικανότερων επαγγελματιών.
- Αναβάθμιση του ρόλου των ασκούμενων δικηγόρων: Με έμφαση στην επαγγελματική τους ανάπτυξη, οι ασκούμενοι δικηγόροι πρέπει να ενθαρρύνονται να συμμετέχουν ενεργά και δημιουργικά στο έργο των δικηγορικών γραφείων και των δικαστηρίων.
- Θεσμοθέτηση συγκεκριμένων δεξιοτήτων και γνώσεων: Ο καθορισμός ενός ελάχιστου πλαισίου δεξιοτήτων και γνώσεων που θα πρέπει να κατέχει κάθε ασκούμενος δικηγόρος αποτελεί βασικό βήμα για την ενίσχυση της ποιότητας του δικηγορικού επαγγέλματος.
Η περίοδος της δικηγορικής άσκησης δεν είναι απλώς μια τυπική εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά αποτελεί το θεμέλιο της επαγγελματικής διαμόρφωσης των νέων δικηγόρων. Είναι η περίοδος που θα καθορίσει τις αξίες, τις αρχές και την επαγγελματική ηθική που θα τους συνοδεύει καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους.
Διαχρονικά, δικαστές, συνάδελφοι, και μέλη του Συμβουλίου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, έχουν καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την υποστήριξη της εκπαίδευσης των ασκούμενων δικηγόρων. Δυστυχώς, το πρόβλημα είναι δομικό και, παρά τις προσπάθειες αυτές, μπορεί να επιλυθεί μόνο μέσα από αλλαγή φιλοσοφίας και ουσιαστικής μεταρρύθμισης. Είναι μια πράξη ευθύνης προς τη δικαιοσύνη, το δικηγορικό λειτούργημα και την κοινωνία.
Σήμερα υπάρχει μια μοναδική ευκαιρία να διορθωθούν χρόνιες αδυναμίες του συστήματος και να αναδειχθεί το κύρος του νομικού επαγγέλματος. Με τόλμη και διορατικότητα, το Νομικό Συμβούλιο καλείται να προχωρήσει στην υλοποίηση των απαραίτητων αλλαγών, δημιουργώντας ένα σύστημα δικηγορικής άσκησης που όχι μόνο θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της εποχής μας, αλλά θα προετοιμάζει τους ασκούμενους δικηγόρους για μια επιτυχημένη και ουσιαστική σταδιοδρομία.
Η στιγμή για δράση είναι τώρα. Ας διασφαλίσουμε ότι οι νέοι δικηγόροι θα έχουν την ευκαιρία να ξεκινήσουν την πορεία τους με τα καλύτερα εφόδια, συμβάλλοντας ενεργά στην προάσπιση της δικαιοσύνης και στην αναβάθμιση του νομικού μας συστήματος.
Μάριος Μενελάου
Δικηγόρος Λ. Παπαφιλίππου & Σια Δ.Ε.Π.Ε.
Μέλος της επιτροπής Νέων Δικηγόρων
του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου
