Oι τεχνολογικές εξελίξεις δημιουργούν σημαντικές αλλαγές και προοπτικές για το μέλλον της εργασίας. Μέσα από τις κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις η τεχνολογία μπορεί να ενισχύσει την ευελιξία της απασχόλησης και την ανάπτυξη της οικονομίας.
Πλέον η τηλεργασία διασφαλίζεται με νομοσχέδιο βάση του οποίου καθορίζεται η ρύθμιση των εργασιακών όρων που την διέπουν. Υπενθυμίζεται ότι την 1η Δεκεμβρίου 2023, τέθηκε σε ισχύ η νομοθεσία περί Ρύθμισης του Πλαισίου Οργάνωσης της Τηλεργασίας Νόμος του 2023 που είχε ψηφιστεί από τη Βουλή της Κύπρου στις 16 Νοεμβρίου 2023.
Τι είναι η τηλεργασία
Για αρχή, θα πρέπει να ξεκαθαριστεί τι σημαίνει τηλεργασία. Με βάση τη νομοθεσία ως τηλεργασία ορίζεται η εξ αποστάσεως παροχή εργασίας από τον εργοδοτούμενο με τη χρήση της τεχνολογίας, δυνάμει σύμβασης εργασίας πλήρους, μερικής ή άλλης μορφής απασχόλησης, η οποία θα μπορούσε να παρασχεθεί και από εγκαταστάσεις του εργοδότη ή και χώρο εργασίας εκτός των εγκαταστάσεων του εργοδότη.
Η συμφωνία για τηλεργασία δεν επηρεάζει το καθεστώς απασχόλησης ή τη σύμβαση εργασίας του Εργοδοτουμένου.
Οι Εργοδοτούμενοι με τηλεργασία έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους άλλους εργαζομένους του Εργοδότη, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων σχετικά με την εργασία, την αξιολόγηση απόδοσης, την κατάρτιση και την επαγγελματική εξέλιξη, και τη συνδικαλιστική δράση (όπου αυτή εφαρμόζεται).
Εφαρμόζεται στον ιδιωτικό και στο δημόσιο τομέα;
Στην Κύπρο η τηλεργασία εφαρμόζεται στον ιδιωτικό τομέα, ωστόσο οι ρυθμίσεις, με βάση αναθεωρημένο κείμενο, περιλαμβάνουν και τους εργοδοτουμένους των νομικών προσώπων δημόσιου δικαίου και των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης.
Αντίθετα, δεν ισχύει για δημόσιους υπαλλήλους, εκπαιδευτικούς, υπαλλήλους δημόσιων υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης, μέλη των ενόπλων δυνάμεων και των αστυνομικών αρχών, δικαστές, ανακριτές και υπάλληλους άλλων υπηρεσιών επιβολής του νόμου. Εν ολίγοις, ο Νόμος αυτός αυτό αφορά τον ιδιωτικό τομέα.
Τονίζεται ότι η εφαρμογή της τηλεργασίας καθίσταται σε προαιρετική βάση, κατόπιν σχετικής συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργοδοτουμένου.
Πότε εφαρμόζεται η τηλεργασία;
Η τηλεργασία είναι προαιρετική και εφαρμόζεται όταν συμφωνηθεί γραπτώς μεταξύ του εργοδότη και του εργαζομένου. Μπορεί να συμφωνηθεί είτε κατά την πρόσληψη είτε με τροποποίηση της σύμβασης εργασίας είτε με συλλογική σύμβαση.
Η τηλεργασία μπορεί να παρέχεται με πλήρη, μερική ή άλλης μορφής απασχόληση, αποκλειστικά από χώρο εργασίας εκτός των εγκαταστάσεων του εργοδότη ή σε συνδυασμό με απασχόληση στις εγκαταστάσεις του εργοδότη. Δεν επιτρέπεται να επηρεάζει δυσμενώς οποιουσδήποτε όρους εργοδότησης.
Κατ’ εξαίρεση,η τηλεργασία μπορεί να εφαρμοστεί:
α) μετά από απόφαση του εργοδότη, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας και εφόσον προηγηθεί η έκδοση σχετικού Διατάγματος του Υπουργού Υγείας, για το χρονικό διάστημα που καθορίζεται στο Διάταγμα.
β) μετά από αίτημα του εργαζομένου, σε περίπτωση τεκμηριωμένου κινδύνου στην υγεία του, ο οποίος αποφεύγεται εάν εργάζεται μέσω τηλεργασίας και όχι στις εγκαταστάσεις του εργοδότη, για όσο χρόνο διαρκεί ο κίνδυνος αυτός.
Επίσης κάποιοι εργοδότες δίνουν το δικαίωμα σε εργαζομένους να επιλέξουν την τηλεργασία, αν υπάρχουν άλλοι σοβαροί λόγοι που δυσκολεύουν την παρουσία του εργαζομένου στις εγκαταστάσεις του εργοδότη. Ή επειδή η φύση της εργασίας δεν απαιτεί την φυσική παρουσία του εργαζομένου στις εγκαταστάσεις, καθώς μπορούν τα καθήκοντα του να ασκηθούν και από άλλο χώρο.
Ποιος αναλαμβάνει το κόστος της τηλεργασίας;
Ο εργοδότης αναλαμβάνει το κόστος με το οποίο επιβαρύνεται ο εργοδοτούμενος από την τηλεργασία. Το κόστος της τηλεργασίας περιλαμβάνειτο κόστος του εξοπλισμού (εκτός εάν συμφωνηθεί να γίνεται χρήση εξοπλισμού του εργοδότη), των τηλεπικοινωνιών, της χρήσης του οικιακού χώρου εργασίας και της συντήρησης του εξοπλισμού και της αποκατάστασης των βλαβών. Επιπλέον, ο εργοδότης παρέχει στον εργοδοτούμενο την αναγκαία τεχνική υποστήριξη για την παροχή της εργασίας του.
Ο εξοπλισμός θα παραμένει ιδιοκτησία της Εταιρείας εκτός αν συμφωνηθεί διαφορετικά με τη Διοίκηση και σε περίπτωση αποχώρησης ή απόλυσης, ο Εργδοτούμενος είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει όλο τον εξοπλισμό της Εταιρείας πίσω στον Εργοδότη σε καλή κατάσταση.
Ο Εργοδοτούμενος, καθ’ όλη τη διάρκεια χρήσης του εξοπλισμού της Εταιρείας, είναι υποχρεωμένος μεταξύ άλλων να προσέχει τον εξοπλισμό και να τον αποθηκεύει σε ασφαλές και καθαρό χώρο όταν αυτός δεν χρησιμοποιείται. Πρέπει επίσης να φροντίσει για ευνόητους λόγους να μην έχει κανείς από τους οικείους του Εργαζομένου πρόσβαση σε έγγραφα και άλλα αρχεία της Εταιρείας και να προβαίνει σε όλα τα λογικά βήματα για τη μείωση του κινδύνου κλοπής ή ζημιάς της περιουσίας της Εταιρείας, ενόσω αυτά βρίσκονται μακριά από τις εγκαταστάσεις της Εταιρείας.
Για ποια στοιχεία οφείλει να ενημερώσει ο εργοδότης τον εργαζόμενο που ασκεί τα καθήκοντα του με τηλεργασία;
Ο εργοδότης οφείλει να ενημερώσει γραπτώς τον εργοδοτούμενο αναφορικά με τους όρους εργασίας που διαφοροποιούνται λόγω της τηλεργασίας. Η ενημέρωση αυτή θα πρέπει να γίνει εντός οκτώ ημερών από την ημερομηνία έναρξης της τηλεργασίας.
Η ενημέρωση αυτή πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία:
● Το δικαίωμα του εργαζομένου για αποσύνδεση
● Την ανάλυση του κόστους της τηλεργασίας.
● Πληροφορίες σχετικά με τον εξοπλισμό και την τεχνική υποστήριξη για παροχή της τηλεργασίας
● Περιορισμούς στη χρήση του εξοπλισμού και τυχόν κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης των περιορισμών
● Τη συμφωνία περί τηλετοιμότητας, τα χρονικά όρια αυτής και τις προθεσμίες ανταπόκρισης του εργοδοτουμένου με τηλεργασία
● τους κινδύνους και τα μέτρα προστασίας και πρόληψης κατά την τηλεργασία
● την υποχρέωση για προστασία και ασφάλεια των επαγγελματικών δεδομένων και των προσωπικών δεδομένων του εργοδοτουμένου με τηλεργασία
● τον προϊστάμενο από τον οποίο ο εργοδοτούμενος με τηλεργασία θα λαμβάνει οδηγίες
Δικαίωμα αποσύνδεσης
Το δικαίωμα αποσύνδεσης αφορά το δικαίωμα του εργαζομένου με τηλεργασία να αποσυνδέεται από τα ηλεκτρονικά μέσα μέσω των οποίων τηλεργάζεται, εκτός του ωραρίου εργασίας του, ώστε να εφαρμόζονται οι διατάξεις του περί Διαφανών και Προβλέψιμων Όρων Εργασίας Νόμου.
Υπάρχει διαφορά στα εργασιακά δικαιώματα εργαζομένων με τηλεργασία;
Όχι, το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι απασχολούνται με τηλεργασία δεν αλλάζει τα δικαιώματά τους. Οι εργαζόμενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις με τους συγκρίσιμους εργαζόμενους που εργάζονται χωρίς τηλεργασία εντός των εγκαταστάσεων του εργοδότη.
Μεταξύ των δικαιωμάτων αυτών περιλαμβάνονται ο όγκος εργασίας, τα κριτήρια και οι διαδικασίες αξιολόγησης, οι επιβραβεύσεις, η πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν στον εργοδότη, η κατάρτιση, η επαγγελματική εξέλιξη, η συνδικαλιστική δράση και η απρόσκοπτη και εμπιστευτική επικοινωνία τους με συνδικαλιστικούς εκπροσώπους.
Επίσης, η τηλεργασία δεν μεταβάλλει τον τρόπο με τον οποίο εκτελείται η εργασία και δεν θίγει το καθεστώς απασχόλησης / σύμβαση εργασίας (π.χ. πλήρους, μερικής κ.λ.π).
Γενικά απαγορεύεται δυσμενής διάκριση σε βάρος εργαζόμενου επειδή εργάζεται ή δεν συναινεί σε εργασία με τη μορφή της τηλεργασίας.
Αξιολόγηση Εργοδοτουμένου
Η αξιολόγηση της απόδοσης του Εργοδοτουμένου πρέπει να γίνεται με σεβασμό ως προς την ιδιωτική ζωή του τελευταίου και την προστασία των προσωπικών του δεδομένων.
Ο Εργοδότης πρέπει να συμμορφώνεται με τις διατάξεις του Περί της Προστασίας των Προσωπικών Δεδομένων Νόμου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2016/679), και να συμβουλεύεται τον Επίτροπο Προστασίας Δεδομένων.
Τέλος τονίζεται ότι η παρακολούθηση των Εργοδοτούμενων με κάμερα δεν επιτρέπεται.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Κλάδος σκυροδέματος: Πιο αποφασιστική κυβερνητική διαμεσολάβηση ζητούν οι εργαζόμενοι
• Παγκόσμιος συναγερμός: Αποκολλήθηκε μέρος του Ήλιου - Τι σημαίνει αυτό για τον πλανήτη μας
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις