Ένας απατεώνας με τα μάτια ανοιχτά θα βρει ευκαιρία να κερδίσει -λίγα ή πολλά- από κάθε ευκαιρία, ακόμη και τζογάροντας πάνω στις πολιτικές για το περιβάλλον.
Μια χρυσή ευκαιρία ήταν η αγορά που έστησε η Ευρωπαϊκή Ένωση για τα δικαιώματα εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου. Στην πράξη μια καλή ιδέα που θα βοηθούσε το περιβάλλον, αλλά στην πραγματικότητα μια τεράστια ευκαιρία για λίγους για να απομυζήσουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Σε εκτενές άρθρο του ο Guardian καταγράφει την πορεία δύο άσπονδων συνεργατών, του Γκουστάβ Ντάφνι (ψευδώνυμο, ο ίδιος είχε και πολλά δικά του ψευδώνυμα) και του Γκέγκορι Ζάουι που είχε το παρατσούκλι «ο Εγκέφαλος». Από τις νόμιμες επιχειρήσεις και αφού έκαναν ένα πέρασμα από τις φυλακές είδαν τη χρυσή ευκαιρία να εκμεταλλευτούν το νόμιμο αλλά πρόχειρα οργανωμένο εμπόριο εκπομπών άνθρακα στην ΕΕ – και την άρπαξαν χωρίς αναστολές.
Η αγορά των δικαιωμάτων
Μετά από αρκετές συζητήσεις και διαφωνίες, στις αρχές της δεκαετίας του 2000 η Ευρώπη κατέληξε σε ένα σύστημα αγοράς και εμπορίας ρύπων στα πλαίσια του Πρωτοκόλλου του Κυότο για το κλίμα.
Η ΕΕ θα καθόριζε ένα ετήσιο ανώτατο όριο για τις συνολικές εκπομπές της και στη συνέχεια θα εξέδιδε σε διάφορους φορείς εκπομπών έναν ορισμένο αριθμό δικαιωμάτων, τα EUA. Κάθε EUA θα έδινε το δικαίωμα στον κάτοχό του να εκπέμπει έναν τόνο διοξειδίου του άνθρακα. Εάν μια εταιρεία είχε EUA που περίσσευαν στο τέλος του έτους, δηλαδή δεν είχε εκπέμψει όλο τον άνθρακα που της επιτρεπόταν, θα μπορούσε να τα διαθέσει προς πώληση, και οι εταιρείες που είχαν πολύ λίγα EUAs θα μπορούσαν να τα αγοράσουν.
Το σχέδιο προέβλεπε ότι η Ευρώπη θα εξέδιδε κάθε χρόνο όλο και λιγότερα EUA, ώστε να γίνεται σταδιακά πιο ακριβή η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα.
Οι απατεώνες είδαν μια σπουδαία ευκαιρία να κερδίσουν από τον ΦΠΑ σε αυτή τη διαδικασία. Το κόλπο του Ζάουι ήταν να αγοράζει EUA χωρίς ΦΠΑ από χώρες εκτός Γαλλίας, να τα πουλά στο σύστημα συναλλαγών στη Γαλλία και να του επιστρέφεται ο ΦΠΑ από το κράτος. Καθώς όλο αυτό το εμπόριο γινόταν ηλεκτρονικά, ήταν εξαιρετικά εύκολο να βγάλει χρήματα.
Δύο παράλληλες πορείες
Ο Ντάφνι, Γάλλος αλγερινής καταγωγής, είχε ξεκινήσει τη δεκαετία του ‘90 από τον κλάδο των ασφαλίσεων. Όταν τον προσέγγισαν κάποιοι εξαιρετικά εύποροι πελάτες τον έβαλαν στην πλούσια ζωή τους. Χωρίς να το ξέρει διευκόλυνε λαθρεμπόρους κοκαΐνης και σύντομα ο Ντάφνι απέκτησε μπλεξίματα με τον νόμο.
Μέσα στη φυλακή εντόπισε την μεγάλη ευκαιρία του εμπορίου των εκπομπών άνθρακα. Η χειραγώγηση του εμπορίου του απέφερε ακόμη περισσότερα χρήματα, προβολή στα μέσα ενημέρωσης και επαφές με καλό κόσμο. Ήταν πλέον ο «Βασιλιάς του Άνθρακα»
Παράλληλη ήταν η πορεία του Γκρέγκορι Ζάουι που μέσα στη φυλακή πείστηκε να μπει στην υποσχόμενη αγορά της προστασίας του περιβάλλοντος, από τα ηλιακά πάνελ στη γεωθερμική ενέργεια. Ο ίδιος απορούσε με την ανοησία των Ευρωπαίων γραφειοκρατών να βάλουν ΦΠΑ σε κάτι άυλο, σχεδόν κυριολεκτικά αέρα κοπανιστό.
Γύρω στο 2008, τα βήματα του Ντάφνι και του Ζάουι διασταυρώθηκαν. Ως τότε είχαν περιστασιακή γνωριμία, αλλά κοινή «δράση» στον κόσμο των απατών με τον ΦΠΑ.
Την ίδια εποχή η αγορά των δικαιωμάτων άνθρακα στην Ευρώπη εκτοξεύτηκε. Μέσα στην οικονομική κρίση που είχε ζώσει τον πλανήτη, τα EUA φαινόταν σταθερή επιλογή. Ωστόσο, οι πολιτικοί δεν αντιλαμβάνονταν ότι η αγορά ήταν γεμάτη απατεώνες που αποκόμιζαν τεράστια κέρδη με τα λογιστικά παιχνίδια με τον ΦΠΑ. Κάποιοι έφταναν να χρηματοδοτούν και τρομοκράτες με τα κέρδη.
Ο Ζάουι είχε στήσει τη δουλειά με τρόπο ώστε να μοιάζει αξιόπιστη και νομότυπη. Είχε προσελκύσει χρηματιστές και προσωπικό από σοβαρές χρηματοοικονομικές εταιρείες, αλλά όμως δεν είχαν ιδέα ότι συμμετείχαν σε μια τεράστια απάτη. Σήμερα ο Ζάουι παραδέχεται ότι είχε φτάσει να βγάζει 80.000 με 100.000 ευρώ την ημέρα.
Κάπου στις αρχές του 2009 οι γαλλικές αρχές αντιλήφθηκαν ότι κάτι δεν πάει καλά με τον ΦΠΑ και τα δικαιώματα εκπομπής. Σταδιακά άρχισαν να ξηλώνουν το πλέγμα των εταιρειών-βιτρίνα που είχαν στήσει οι απατεώνες και να ετοιμάζουν δικογραφίες.
Ο λογαριασμός της απάτης στη Γαλλία έφτασε στα 1,6 δισ. ευρώ. Κινητοποιήθηκαν στη συνέχεια και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, προσπαθώντας να βάλουν ένα τέλος στην τεράστια απάτη. Η έρευνα της Europol ανέβασε τον λογαριασμό στην ΕΕ στα 5 δισ. ευρώ, πολύ πιθανόν να είναι διπλάσια. Σε κάποιες περιπτώσεις το 90% της αγοράς μιας χώρας ήταν αποκλειστικά προϊόν απάτης.
Δύο χρόνια αργότερα, το 2012, το Ισραήλ εντόπισε τον Ντάφνι και τον προσήγαγε για ένα άσχετο ζήτημα στο οποίο εμπλεκόταν. Ο ίδιος αποφάσισε ότι ήταν καλύτερα να εκτίσει μια ποινή στη Γαλλία παρά στο Ισραήλ. Οι διαδικασίες στη γαλλική Δικαιοσύνη προχώρησαν αργά και ο ίδιος βρήκε τον χρόνο να μεθοδεύσει τη φυγή του για το Ισραήλ.
Σήμερα ο Ντάφνι ζει στο Τελ Αβίβ. Είναι καταζητούμενος από τις γαλλικές αρχές και μίλησε στον Guardian μόνο με τον όρο να μην αποκαλυφθεί το όνομά ή τα ψευδώνυμά του.
Η ζωή του Ζάουι δεν είναι όσο καλή θα ήθελε. Μακριά από τη γυναίκα που αγάπησε και τα παιδιά του, μετά την φυλακή που έκανε, έγραψε ένα βιβλίο για την απάτη που έστησε. Τουλάχιστον δεν είναι στη φυλακή.
ΠΗΓΗ: Πρώτο Θέμα
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Τι κερδίζει τελικά η Κύπρος από την παροχή ευκολιών και υποδομών στις ΗΠΑ;
• Προέβλεψαν οι Simpsons τον νικητή των αμερικάνικων εκλογών;
• Καιρός: Πού κυμαίνεται σήμερα η θερμοκρασία - Θα δούμε βροχές στο «μενού»; Δείτε αναλυτικά
• Έκλεψε κοσμήματα αξίας 15 χιλιάδων ευρώ από χρυσοχοείο στη Λάρνακα - Χειροπέδες σε 36χρονο
ΑΝΑΛΥΣΗ: Επηρεάζουν την Κύπρο οι Αμερικανικές Εκλογές; Διεθνολόγος στο «Τ»
Σε απόλυτο ντέρμπι, στο οποίο όμως εμφανίζει μικρό προβάδισμα η Κάμαλα Χάρις έναντι του Ντόναλντ Τραμπ, εξελίσσονται οι αμερικανικές εκλογές.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
