Ταραχές στη Γαλλία: Ποιος και πώς θα σβήσει τη «φωτιά» των διαδηλώσεων

Οι διαδηλωτές ήταν αισθητά λιγότεροι, ενώ αντίθετα, οι αστυνομικοί, αισθητά περισσότεροι. Όμως η φωτιά, συνεχίζει να καίει στα σωθικά της Γαλλίας. Ποιος είναι αυτός που θα τη σβήσει;

Για τις λιγότερες φωτιές που άναψαν χθες, πάντως, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι ευθύνεται. Ίσως να ήταν το κάλεσμα της Νάντια, της χαροκαμένης γιαγιάς του Ναέλ Μερζούκ, του 17χρονου που έπεσε νεκρός από το όπλο 38χρονου αστυνομικού, να σταματήσουν να καίνε. Ίσως να ήταν η άγρια προειδοποίηση του Εμάνουελ Μακρόν για ποινές διετούς φυλάκισης και βαρύτατα πρόστιμα (30.000 ευρώ) για τους γονείς των οποίων τα παιδιά συλλαμβάνονταν στις βίαιες διαδηλώσεις.

 

Ίσως να ήταν οι περισσότεροι από 45.000 αστυνομικοί με τα θωρακισμένα, ή οι κομάντος που βγήκαν στους δρόμους. Ίσως η συνειδητοποίηση ότι με όλο αυτό το πλιάτσικο και την παραλίγο δολοφονία της συζύγου και των δύο παιδιών του Βενσάν Ζανμπρέν, δημάρχου της πόλης Λ' Άι λε Ροζ, η κατάσταση ξέφυγε από κάθε έλεγχο.


Πάντως οι διαδηλωτές επιμένουν ότι θα πάρουν αυτό που θέλουν. «Δικαιοσύνη για τον Ναέλ». Αυτό είναι το κεντρικό σύνθημα με αφορμή τη δολοφονία του εφήβου, αλλά στην πραγματικότητα οι απαιτήσεις τους επεκτείνονται και γίνονται γενικότερες.

 

Είναι κοινό μυστικό ότι αυτό το ξέσπασμα βίας πήρε ως αφορμή τον τραγικό θάνατο του Ναέλ για να ανοίξει μια «συζήτηση» σχετικά με μια «συστημική αστυνομική βία», ειδικά στα εργατικά προάστια, τα οποία έχουν γκετοποιηθεί. Και, η αλήθεια είναι ότι με αυτή την πυρκαγιά πήραν διεθνείς διαστάσεις οι καταγγελίες για διακρίσεις και αστυνομική βία, ειδικά σε αυτές τις περιοχές όπου κατοικούν οικογένειες με χαμηλότερα εισοδήματα και μεινότητες, κυρίως από πρώην γαλλικές αποικίες.

Αυτό άλλωστε, το επιβεβαιώνει κατά κάποιο τρόπο και το γεγονός ότι -όπως καταγγέλλεται από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τοπικούς ακτιβιστές- μόνο το προηγούμενο έτος 13 άνθρωποι σκοτώθηκαν από σφαίρες αστυνομικών, μετά από τροχαίες παραβάσεις.

 

Σε καμία από αυτές δεν υπήρχε οπτικοακουστικό υλικό, καθώς οι κάμερες που φέρουν οι αστυνομικοί στα γιλέκα τους ήταν κλειστές, παρότι ο νόμος προστάζει το αντίθετο. Η περίπτωση του Ναέλ διαφέρει, αφού ήταν ακριβώς το οπτικοακουστικό υλικό το οποίο διαδόθηκε σαν κεραυνός στα κοινωνικά δίκτυα και αποτέλεσε τη σπίθα για το ξέσπασμα της πυρκαγιάς που κατέκαψε τη Γαλλία.

 

Οι μειονότητες λοιπόν, αισθάνονται ότι αδικούνται, ότι έχουν στοχοποιηθεί από τις αστυνομικές αρχές βάσει ενός ρατσιστικού προφίλ που τους «βαφτίζει» επικίνδυνους, εάν έχουν αφρικανικά χαρακτηριστικά. Ότι οι θάνατοι των συνανθρώπων τους ήταν άδικοι και ότι τα πράγματα είχαν γίνει πολύ διαφορετικά απ' ό,τι περιγράφονται από τους αστυνομικούς. Και στην περίπτωση του Ναέλ, άλλωστε, ο 38χρονος αστυνομικός που τράβηξε τη σκανδάλη, αρχικά είπε ότι φοβήθηκε πως θα τον παρασύρει ο 17χρονος με τη νοικιασμένη κίτρινη Mercedes.

 

Όμως στο υλικό φαίνεται πως στέκεται δίπλα και όχι μπροστά στο αυτοκίνητο. Αργότερα είπε ότι φοβήθηκε πως θα παρασύρει άλλους πολίτες και επικαλέστηκε και «άλλους λόγους», υπονοώντας ότι είχε είτε υπόνοιες, είτε πρόσβαση στο μητρώο του Ναέλ που ήταν «φορτωμένο» με αρκετές τροχαίες παραβάσεις και, κατά πληροφορίες, προσπάθειες διαφυγής από αστυνομικά μπλόκα. Άλλωστε ο ανήλικος δεν είχε δίπλωμα.

Από την άλλη, από τα μέχρι στιγμής στοιχεία δεν πρόκυπτει ότι ο 17χρονος ήταν επικίνδυνος κακοποιός, ενώ θεωρείται μάλλον απίθανο οι αστυνομικοί να είχαν προλάβει να ελέγξουν τα στοιχεία του άτυχου εφήβου, πριν αυτός επιχειρήσει να διαφύγει και πέσει νεκρός.

Το βίντεο άλλωστε που ανέβηκε στα social media, δεν δείχνει πρόθεση του νέου να παρασύρει κάποιον, αλλά να διαφύγει από τον έλεγχο. Στο βίντεο ακούγεται κάποιος να λέει «θα φας σφαίρα στο κεφάλι» και ο Ναέλ επιταχύνει το αυτοκίνητό του προς τα εμπρός με τους αστυνομικούς στο αριστερό μέρος του. Ένας από αυτούς προτείνει το όπλο του και πυροβολεί. Η σφαίρα βρίσκει τον 17χρονο στο στήθος. Το αυτοκίνητο κινείται για λίγο αργά και ανεξέλεγκτα, σταματώντας επάνω σε μια κολώνα, μερικά μέτρα πιο κάτω. Λίγο αργότερα διαπιστώνεται ο θάνατός του.

Το ξημέρωμα της έβδομης μέρας από τον θάνατο του Ναέλ βρίσκει τη Γαλλία εντελώς αλλαγμένη. Σοκαρισμένη από τους χιλιάδες εμπρησμούς κτιρίων, αυτοκινήτων, λεωφορείων και τις λεηλασίες από συμμορίες νέων στα καταστήματα. Αλλά και συνειδητοποιημένη ότι βρίσκεται ανάμεσα σε δύο κόσμους. Από τη μία, τον κόσμο που περιγράφει ο υποστηρικτής του ακροδεξιού πολιτικού Ερίκ Ζεμούρ, Ζαν Μεσιά. Ο Μεσιά οργάνωσε εκστρατεία συγκέντρωσης δωρεών για την υποστήριξη του 38χρονου προφυλακισμένου αστυνομικού που σκότωσε τον Ναέλ «και πληρώνει βαρύ τίμημα επειδή έκανε τη δουλειά του». Εκστρατεία που συγκέντρωσε ποσό που ξεπερνά τις 670.000 ευρώ, κάνοντας τη γιαγιά του Ναέλ να απαντά ότι «πονά η καρδιά μου».

Και από την άλλη, τον κόσμο που περιγράφει ο Χαλίντ Σιντ Μοχάμεντ, του Συμβουλίου για τη Δικαιοσύνη και τις Ελευθερίες, μια ΜΚΟ προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των χαμηλότερων τάξεων στη Γαλλία. Ο Χαλίντ εξηγεί ότι η βία που ξέσπασε μετά τον θάνατο του Ναχίλ Μ. ήταν το αποτέλεσμα μιας σταδιακής απόσυρσης των κρατικών αρχών από τα φτωχά προάστια, όπου βαθιά κοινωνικά ζητήματα, με κυριότερα την κακή ποιότητα μόρφωσης και τα ναρκωτικά, αναπτύσσονται στη θέση τους. «Δεν αποτελεί έκπληξη συνεπώς», λέει ο Σιντ Μοχάμεντ, «οτι τα μόνα μέσα έκφρασης που έχουν απομείνει σε αυτούς τους ανθρώπους είναι η βία». Οι συνοικίες και τα προάστια όπου μέχρι πριν μερικές δεκαετίες ήταν αυτές στις οποίες ζούσαν οι φτωχότεροι πληθυσμοί, συνήθως Μαροκινοί, Αλγερινοί και έγχρωμοι, πλέον έχουν μετατραπεί σε άντρα εγκληματικότητας, όπου κυριαρχούν οι συμμορίες, οι ληστείες και κλοπές και το εμπόριο ναρκωτικών. Η κατάσταση έχει ξεφύγει σε τέτοιο βαθμό που τα τουριστικά γραφεία φροντίζουν να προειδοποιούν τους επισκέπτες της Πόλης του Φωτός, ότι σε αυτές τις συνοικίες κυριαρχεί το σκοτάδι και κινδυνεύει η ζωή τους.

Η αστυνομία φαίνεται να είναι απούσα από τα γκέτο και, καθώς η κατάσταση έχει ξεφύγει πια από τον έλεγχο, πολλοί αστυνομικοί έχουν γίνει πιο βίαιοι. Και, με την έλλειψη σωστής εκπαίδευσης -όχι μόνο στις αστυνομικές ακαδημίες αλλά και στα σχολεία- οι Γάλλοι κυρίως αλγερινής καταγωγής (η μεγαλύτερη εθνικη μειονότητα της Γαλλίας), διαμαρτύρονται ότι αντιμετωπίζονται με ρατσιστική προκατάληψη και αδικαιολόγητη βία από τις αστυνομικές αρχές.

Ο Εμάνουελ Μακρόν, λοιπόν, μπορεί να αντιμετωπίζει με ατσάλινη πυγμή το ξέσπασμα βίας στη Γαλλία και να αποδίδει στους γονείς των παιδιών που πλιατσικολογούν την ευθύνη, όμως γνωρίζει ότι πρέπει να αντιμετωπίσει τους λόγους που η Πόλη του Φωτός -και η υπόλοιπη Γαλλική Δημοκρατία- φοβάται το σκοτάδι...

 

ΠΗΓΗ: Πρώτο Θέμα