Μετά την κατάθεση σχετικής πρότασης νόμου από την Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, ανοίγει και επίσημα η συζήτηση για θέσπιση νομοθεσίας που να ρυθμίζει τον ιατρικώς υποβοηθούμενο τερματισμό ζωής (ευθανασία).
Όπως εκτιμά η εισηγήτρια της πρότασης νόμου, η συζήτηση θα ξεκινήσει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών και θα κληθούν όλοι όσοι εμπλέκονται στις διαδικασίες -οργανωμένα σύνολα, σύνδεσμοι ασθενών επαγγελματιών υγείας-, για να εκφράσουν τις απόψεις τους
Τι αναφέρει η εισηγήτρια
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η κ. Χαραλαμπίδου στην αιτιολογική έκθεση, σκοπός της πρότασης νόμου είναι η θέσπιση νομοθεσίας για τη ρύθμιση του ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής ασθενών, οι οποίοι πάσχουν από ανίατη ασθένεια, ευρίσκονται σε μη αναστρέψιμο στάδιο και επιθυμούν να τερματίσουν τη ζωή τους, έχοντας έναν ανώδυνο και αξιοπρεπή θάνατο.
Με την πρόταση νόμου, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις επιτέλεσης πράξεων ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής και της νομιμοποίησης ιατρών να προβαίνουν σε μία από τις δύο καθοριζόμενες στον υπό ψήφιση νόμο μεθόδους, ήτοι της ενεργητικής ευθανασίας και της ιατρικώς υποβοηθούμενης αυτοχειρίας, αναφορικά με ασθενείς οι οποίοι ευρίσκονται σε μη αναστρέψιμο καταληκτικό στάδιο, υπόκεινται σε έντονο πόνο και αφόρητη ταλαιπωρία και εν πλήρη διανοία εκφράζουν έντονα και επίμονα την επιθυμία να τερματίσουν τη ζωή τους, διασφαλίζοντας ότι θα έχουν έναν ανώδυνο και αξιοπρεπή θάνατο.
Όπως είναι γνωστό, σημειώνει, «το ζήτημα του ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής απασχολεί κατά τα τελευταία έτη τις σύγχρονες κοινωνίες, κάποιες δε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήτοι το Βέλγιο, η Ισπανία, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, έχουν ήδη προχωρήσει σε νομιμοποίηση, υπό όρους και προϋποθέσεις, είτε της ενεργητικής ευθανασίας, είτε της ιατρικά υποβοηθούμενης αυτοκτονίας, είτε και των δύο μορφών, στη βάση της αρχής της αυτοδιάθεσης του προσώπου και του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή, το οποίο εκπηγάζει από την αξιοπρέπεια του προσώπου, να έχει έναν ανώδυνο θάνατο, εφόσον έχει ιατρικά επιβεβαιωθεί ότι ως ασθενής και ανιάτως πάσχων ευρίσκεται σε καταληκτικό στάδιο με μικρό προσδόκιμο ζωής και υφίσταται έντονο πόνο και αφόρητη ταλαιπωρία, σωματική ή ψυχική ή και τις δύο».
Κατά τον ίδιο τρόπο, προσθέτει, το ζήτημα του ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής απασχολεί στην παρούσα φάση και την κυπριακή κοινωνία και ο δημόσιος διάλογος με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων ευρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στη βάση του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή και της αξιοπρέπειας του ατόμου, δεδομένου ότι ο ιατρικός υποβοηθούμενος τερματισμός της ζωής αφορά ασθενή σε μη αναστρέψιμη κατάσταση και σε καταληκτικό στάδιο, ο οποίος επιθυμεί και εκφράζει επίμονα την επιθυμία να τερματίσει τη ζωή του, ώστε να απαλλαγεί από τον έντονο πόνο και την αφόρητη ταλαιπωρία.
Η κ. Χαραλαμπίδου αφού κάνει αναφορά στην απόφαση που έλαβε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Κολομβίας το 1997 για το θέμα της ευθανασίας, τονίζει ότι «η θεώρηση των πραγμάτων, αποτελεί το πλαίσιο και τη βάση αντίκρισης του κρίσιμου αυτού ζητήματος στην κυπριακή έννομη τάξη, του οποίου η ρύθμιση προτείνεται να γίνει με την παρούσα πρόταση νόμου πάντοτε υπό την οπτική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των επιλογών του ιδίου του ανιάτως πάσχοντος, ακριβώς ως έκφραση της προσωπικής αυτονομίας του ασθενούς και προστασίας του δικαιώματος σεβασμού της ιδιωτικής του ζωής, βάσει του άρθρου 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), αλλά και ως η χρυσή τομή μεταξύ της αξίας της ζωής και του αναγκαίου σεβασμού στην ιδιωτική αυτονομία του προσώπου, σε συγκεκριμένες αυστηρά καθοριζόμενες περιπτώσεις, υπό τους προβλεπόμενους όρους και προϋποθέσεις, κατά το παράδειγμα πλείστων ευρωπαϊκών χωρών».
Τι είναι η ενεργητική ευθανασία και τι η υποβοηθούμενη αυτοχειρία
Σύμφωνα, εξάλλου, με τις διατάξεις της πρότασης νόμου, ως ανιάτως πάσχων ή ασθενής, θεωρείται πρόσωπο άνω των 18 ετών, το οποίο πάσχει από ανίατη σωματική ασθένεια σε μη αναστρέψιμο στάδιο που του προκαλεί αφόρητη ταλαιπωρία, σωματική ή ψυχική ή/και αμφότερες, ευρίσκεται σε καταληκτικό στάδιο ή/και σε περιθανάτια κατάσταση με ιατρικά προβλέψιμο περιορισμένο προσδόκιμο ζωής, το οποίο δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες και σύμφωνα με δήλωση βουλήσεώς του επιθυμεί να λάβει υπηρεσίες ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής.
Αναφορικά με τις δύο μεθόδους ευθανασία, ο όρος «ενεργητική ευθανασία» σημαίνει την υπό θεράποντος ιατρού ή/και εντεταλμένου ιατρού, κατά την έννοια που αποδίδουν στους όρους αυτού οι διατάξεις του νόμου, εφαρμοζόμενη πράξη χορήγησης νόμιμου φαρμακευτικού προϊόντος προς ανθρώπινη χρήση σε ανιάτως πάσχοντα, το οποίο υπό τους προβλεπόμενους όρους και προϋποθέσεις, συνταγογραφείται ειδικά για τους σκοπούς του παρόντος νόμου και η χορήγηση του οποίου επιφέρει τον θάνατο του ασθενούς κατά ανώδυνο τρόπο.
Την ίδια ώρα, η «ιατρικώς υποβοηθούμενη αυτοχειρία» σημαίνει την υπό θεράποντος ιατρού ή/και εντεταλμένου ιατρού πράξη προμήθειας σε ανιάτως πάσχοντα αδειοδοτημένου φαρμακευτικού προϊόντος προς ανθρώπινη χρήση, το οποίο συνταγογραφείται ειδικά τον οικείο ασθενή, ώστε, υπό τους προβλεπόμενους όρους και προϋποθέσεις, ούτος να υποβοηθηθεί να προβεί σε αυτοχειριασμό προς ικανοποίηση βουλήσεώς του περί τούτου, άνευ του οποίου ο ίδιος δε θα ήταν σε θέση να το πράξει.
Επίσης, ως «φαρμακευτικό προϊόν» καθορίζεται ουσία ή συνδυασμό ουσιών καθοριζόμενο από το Συμβούλιο Φαρμάκων, ως προϊόν δυνάμενο να χρησιμοποιηθεί για σκοπούς διενέργειας ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής από θεράποντα ιατρό ή/και εντεταλμένο ιατρό.
Οι όροι και οι προϋποθέσεις
Με βάση, δε, τις διατάξεις της πρότασης νόμου, δικαίωμα σε ευθανασία θα έχει πρόσωπο που:
1. Έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του.
2. Είναι Κύπριος πολίτης ή έχει τη συνήθη διαμονή του στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές ή εμπίπτει στην έννοια του όρου «δικαιούχος υπηρεσιών φροντίδας υγείας», κατά την έννοια που αποδίδουν στον όρο αυτό οι διατάξεις του άρθρου 16 του «περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου»
3. Δεν είναι ψυχικά ασθενής ή/και δεν έχει κηρυχθεί πρόσωπο ανίκανο.
4. Η παθολογική του κατάσταση ως ανιάτως πάσχοντος, έχει επιβεβαιωθεί από τον θεράποντα ιατρό ή/και τον εντεταλμένο ιατρό και επιπλέον το προσδόκιμο ζωής του επιβεβαιώνεται από τον θεράποντα ιατρό ή/και τον εντεταλμένο ιατρό ότι δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες.
5. Έχει εκφράσει προσωπικά ενώπιον του θεράποντος ιατρού ή/και του εντεταλμένου ιατρού τουλάχιστον δύο φορές και σε διάστημα όχι μικρότερο των 15 ημερών μεταξύ τους, τη βούλησή του να λάβει υπηρεσίες ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής, καθορίζοντας ή όχι εκ των προτέρων την προτιμητέα για τον ίδιο μέθοδο ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής, την οποία ακολουθεί τρίτη φορά με γραπτή δήλωσή του.
6. Βεβαιώνεται από τον θεράποντα ιατρό ή/και τον εντεταλμένο ιατρό ότι ο ανιάτως πάσχων έχει ενημερωθεί, δεόντως και αρμοδίως, αναφορικά με τις παρεχόμενες για την περίπτωσή του υπηρεσίες στήριξης και φροντίδας, όπως η ψυχολογική, η κοινωνική, η ανακουφιστική, η κατ’ οίκον υποστηρικτική και άλλες συναφείς και ότι, παρά ταύτα, εξακολουθεί να εμμένει στην αρχική δήλωση της βουλήσεώς του. Νοείται ότι, σε περίπτωση, κατά την οποία ο ανιάτως πάσχων εκφράζει τη βούληση ο ιατρικώς υποβοηθούμενος τερματισμός της ζωής να επέλθει με την μέθοδο της υποβοηθούμενης αυτοχειρίας, ο θεράπων ιατρός ή/και ο εντεταλμένος ιατρός οφείλουν επιπλέον να βεβαιώσουν, γραπτώς, ότι ο ανιάτως πάσχων είναι σε θέση να προβεί σε αυτοχειριασμό.
7. Βεβαιώνεται από τον θεράποντα ιατρό ή/και τον εντεταλμένο ιατρό ότι έχει ενημερωθεί δεόντως ο/η σύζυγος του ανιάτως πάσχοντος, εφόσον ευρίσκεται εν ζωή και, σε περίπτωση μη ύπαρξης συζύγου, ένα τουλάχιστον πρόσωπο μέχρι πρώτου βαθμού συγγενείας αυτού και εφόσον δεν υφίσταται τέτοιο, ένα τουλάχιστον πρόσωπο μέχρι δευτέρου βαθμού συγγενείας αυτού, κατ’ ευθείαν ή εκ πλαγίου, ως προς την απόφασή του να έχει ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμό της ζωής, τα στοιχεία ταυτοποίησης του οποίου αναγράφονται στο κατάλληλο πεδίο της προβλεπόμενης δήλωσης. Σε περίπτωση μη ύπαρξης συζύγου ή προσώπου πρώτου ή δευτέρου βαθμού συγγενείας, ενημερώνεται το πλησιέστερο προς τον ανιάτως πάσχοντα γνωστό πρόσωπο, το οποίο υποδεικνύεται από τον ίδιο, ενώ σε περίπτωση που καμία από τις εν λόγω περιπτώσεις καθίσταται δυνατή, η διαδικασία ευθανασίας συνεχίζεται και ολοκληρώνεται χωρίς οποιοδήποτε κώλυμα.
Εντός ΓεΣΥ η διαδικασία
Πάντως, αξίζει να αναφερθεί ότι, με βάση την πρόταση νόμου, οι υπηρεσίες ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής, παρέχονται από δημόσιο νοσηλευτήριο, ιδιωτικό νοσηλευτήριο ή κατ’ οίκον, εντάσσονται στις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας από τον προβλεπόμενο από τις διατάξεις του «περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου» Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας και παρέχονται από τον παροχέα υπηρεσιών φροντίδας υγείας συμβεβλημένο με αυτόν.
Θάνατος από φυσικά αίτια
Σημειώνεται πως, θάνατος, ο οποίος επέρχεται ως αποτέλεσμα ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής, θα λογίζεται ως θάνατος από φυσικά αίτια και ως τέτοιος καταχωρίζεται στο οικείο μητρώο του Ληξιάρχου της επαρχίας της Δημοκρατίας στην οποία ούτος επισυνέβη.
Προστασία επαγγελματιών υγείας
Στην πρόταση νόμου, ακόμη, περιλαμβάνονται και διατάξεις για προστασία των επαγγελματιών υγείας. Συγκεκριμένα και όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο, «θεράπων ιατρός ή/και εντεταλμένος ιατρός ή οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο ενεργεί υπό τους προβλεπόμενους όρους και προϋποθέσεις, σε διαδικασία ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής ως μάρτυρας ή καθ’ οιονδήποτε τρόπο λαμβάνει, άμεσα ή έμμεσα, γνώση ή παρέχει υπηρεσίες σε τέτοια διαδικασία ως εγγεγραμμένος νοσηλευτής ή υπό οποιαδήποτε άλλη ιδιότητα επαγγελματία υγείας, λογίζεται ότι ενεργεί στο πλαίσιο υπηρεσιακού καθήκοντος και δεν ευθύνεται αστικώς για τον προσγενόμενο θάνατο και περαιτέρω ουδεμία ποινική ευθύνη υπέχει για τον εν λόγω ιατρικώς υποβοηθούμενο τερματισμό της ζωής, ούτε δύναται να κατηγορηθεί για αδίκημα της ανθρωποκτονίας ή της συνενοχής σε αυτοχειρία άλλου προσώπου ως αυτουργός, συναυτουργός ή συνεργός ή για το ότι επέφερε τον θάνατο άλλου ή/και για οποιοδήποτε άλλο προβλεπόμενο ποινικό αδίκημα».
Επίσης, «ουδείς ιατρός ο οποίος υπό τους προβλεπόμενους όρους και προϋποθέσεις, προβαίνει σε μία από τις προβλεπόμενες πράξεις ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής, δύναται να θεωρηθεί ότι παραβιάζει καθ’ οιονδήποτε τρόπο τους Κανονισμούς Ιατρικής Επαγγελματικής Δεοντολογίας και τα επιβαλλόμενα καθήκοντά του προς τον συγκεκριμένο ασθενή ή/και εν γένει προς τους ασθενείς».
Ποινικά αδικήματα
Πέραν των πιο πάνω, στην πρόταση νόμου έχουν περιληφθεί και πρόνοιες για ποινικά αδικήματα. Σύμφωνα με τις εν λόγω διατάξεις, «όποιος υποκινεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο ανιάτως πάσχοντα να λάβει τις υπηρεσίες ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής, είναι ένοχος αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης μέχρι δύο ετών ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ ή και στις δύο αυτές ποινές», ενώ «οποιοδήποτε πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, διαφημίζει καθ’ οιονδήποτε τρόπο παρεχόμενες υπηρεσίες ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής, είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης δύο ετών ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ ή και στις δύο αυτές ποινές».
Με βάση τις ίδιες πρόνοιες, ωστόσο, «δεν συνιστά διαφήμιση, η δημοσίευση από οποιονδήποτε ιατρό, επαγγελματία υγείας, ακαδημαϊκό ή άλλο επιστήμονα άρθρου ή άλλης επιστημονικής εργασίας με αντικείμενο τον ιατρικώς υποβοηθούμενο τερματισμό της ζωής, στο πλαίσιο επιστημονικής έρευνας ενημέρωσης του κοινού ή άλλης συναφούς ακαδημαϊκής εργασίας ή δραστηριότητας».
Τέλος και υπό την επιφύλαξη των διατάξεων ως προς τους προβλεπόμενους όρους και προϋποθέσεις επιτέλεσης προβλεπόμενης πράξης ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής, θεράπων ιατρός ή/και εντεταλμένος ιατρός, ο οποίος στα πλαίσια των καθηκόντων του αναλαμβάνει τη διενέργεια ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής και ο οποίος αμελεί ή/και παραλείπει να συμπληρώσει όλα απαρεγκλίτως τα πεδία του προβλεπόμενου εντύπου, θα είναι ένοχος αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης μέχρι ενός έτους ή σε χρηματική ποινή μέχρι 5.000 ευρώ ή και στις δύο αυτές ποινές.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
«Τσάκωσαν» 34χρονο καταζητούμενο - Βγήκε από το αυτοκίνητο τρέχοντας και προσπάθησε να διαφύγει
Το who is who των τριών νέων υπουργών του Ερντογάν
Αννίτα στο καμίνι της πολιτικής χειραφέτησης
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα 2 Νοεμβρίου - Ο βίος των Αγίων
• Τα ζώδια σήμερα: Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον - Ένα Σάββατο - Θεία Δίκη ξεδιπλώνεται
ΠτΔ για Δένεια: Διαβήματα σε ΗΕ και ΕΕ για τουρκικές ενέργειες εντός Νεκρής Ζώνης
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη προβεί σε διαβήματα τόσο προς τα Ηνωμένα Έθνη όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τις παράνομες τουρκικές ενέργειες εντός της Νεκρής Ζώνης, σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης. Σε δηλώσεις του το βράδυ της Παρασκευής σε τοπικά ΜΜΕ της Θεσσαλονίκης, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε και στον ρόλο της Λευκωσίας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, λέγοντας πως είναι ανθρωπιστικός.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
