Απάντηση στον ανεξάρτητο υποψήφιο Πρόεδρο Ανδρέα Μαυρογιάννη, σε σχέση με τη Μακροπρόθεσμη Ενεργειακή Στρατηγική της Κυβέρνησης, δίνει με ανακοίνωσή του το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, τονίζοντας ότι έχει και όραμα και Μακροπρόθεσμη Ενεργειακή Στρατηγική.
Αυτούσια η ανακοίνωση του Υπουργείου Ενέργειας:
Το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας έχει και όραμα, έχει και Μακροπρόθεσμη Ενεργειακή Στρατηγική η οποία με σταθερά βήματα οδηγεί τη χώρα στην πράσινη οικονομία.
Παρά τις περί του αντιθέτου εντυπώσεις που επιχειρούν να προκαλέσουν στην κοινή γνώμη οι προγραμματικές δηλώσεις του υποψήφιου για την Προεδρία της Δημοκρατίας κ. Ανδρέα Μαυρογιάννη και του ΑΚΕΛ που στηρίζει την υποψηφιότητά του, η Κύπρος έχει καταφέρει όχι μόνο να εκπληρώσει τους ενεργειακούς της στόχους για το 2020, στην εξοικονόμηση ενέργειας (ΕΞΕ) και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), που αποτελούσαν τις δεσμεύσεις της χώρας μας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και να τις ξεπεράσει.
Συγκεκριμένα:
• Έχει επιτευχθεί ο υποχρεωτικός στόχος για σωρευτική εξοικονόμηση ενέργειας κατά την τελική χρήση, σε ποσοστό 135%.
• Επίσης, έχουν επιτευχθεί οι εθνικοί ενδεικτικοί στόχοι σε σχέση με την πρωτογενή κατανάλωση ενέργειας και τελική κατανάλωση ενέργειας το 2020, με ποσοστά επίτευξης 102% και 122% αντίστοιχα.
• Στον τομέα των ΑΠΕ ο συνολικός στόχος του 2020 έχει ξεπεραστεί κατά περίπου 4%, καθώς η συνεισφορά ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας έφτασε το 17% (από 13% που ήταν ο υποχρεωτικός στόχος).
Οι εντατικές προσπάθειες των τελευταίων δύο ετών έχουν αρχίσει να αποτυπώνονται και στα διαθέσιμα στοιχεία για το 2021, σύμφωνα με τα οποία καταγράφεται σημαντική αύξηση στη συνεισφορά των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή, η οποία εκτιμάται, με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία, στο 14,9% το 2021, σε σύγκριση με το 2020 που ήταν στο 12,6%.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η ηλεκτροπαραγωγή από φωτοβολταϊκά συστήματα το 2020 ήταν 6,1%, ενώ η αντίστοιχη για το 2021 ανήλθε στο 9,2%. Σημειώνεται επίσης ότι η Κύπρος μέχρι το 2020 τοποθετείτο ανάμεσα στα πέντε πρώτα κράτη της ΕΕ με τα υψηλότερα ποσοστά διείσδυσης ηλιακών συστημάτων (ΕΕ27 5,22%) και είχε το 2ο υψηλότερο ποσοστό παραγωγής από ηλιακή ενέργεια.
Τα ποσοστά που επιτεύχθηκαν το 2020 δεν είναι καθόλου αμελητέα, εάν ιδιαίτερα ληφθεί υπόψη πως καταφέραμε να φέρουμε εις πέρας τους στόχους μας, παρά την έλλειψη ηλεκτρικής διασύνδεσης με άλλες χώρες, την περιορισμένη διαθεσιμότητα γης, το περιορισμένο αιολικό δυναμικό, την έλλειψη υδάτινων πόρων για παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, και κυρίως το υψηλό κόστος των φωτοβολταϊκών που μέχρι το 2014 – 2015 καθιστούσε τη χρήση ηλιακής τεχνολογίας ασύμφορη.
Η σημασία που δίνει η Κυβέρνηση στην πράσινη μετάβαση αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι αυτή αποτελεί σημαντικό κομμάτι του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος _ το αύριο», αφού πέραν του 40% των κονδυλίων που προϋπολογίστηκαν αφορούν στην πράσινη μετάβαση της οικονομίας. Ειδικά για την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών και της Εξοικονόμησης Ενέργειας, πέραν από τη χρήση εθνικών πόρων, έχουμε εξασφαλίσει και χρηματοδότηση της τάξης των €334 εκατομμυρίων από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
Όσον αφορά στο ζήτημα της διενέργειας μειοδοτικών διαγωνισμών για την παραγωγή ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, το οποίο αναφέρει ο κ. Μαυρογιάννης στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησής του και επαναφέρει με κάθε ευκαιρία το ΑΚΕΛ κατηγορώντας την Κυβέρνηση δήθεν για ολιγωρία και για εξυπηρέτηση συμφερόντων, επεξηγήθηκε αναλυτικά πολλάκις στους αξιωματούχους του κόμματος ότι:
• Πρώτον οι μειοδοτικοί διαγωνισμοί από το 2014 και έπειτα διενεργούνται στη βάση των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Σε αυτή την περίπτωση οι ενισχύσεις χορηγούνται ως προσαύξηση, επιπλέον της αγοραίας τιμής με την οποία οι παραγωγοί πωλούν την ηλεκτρική ενέργεια απευθείας στην αγορά. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει ακόμα αγοραία τιμή, δηλαδή τιμή που να προκύπτει υπό συνθήκες ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού, ο οποιοσδήποτε μειοδοτικός διαγωνισμός που θα διεξαγόταν πριν από το άνοιγμα της αγοράς, θα αντίκειτο των κανόνων της ΕΕ που αφορούν τις κρατικές εγγυήσεις.
• Δεύτερον, όπως αναφέρθηκε και κατά τη συνάντηση μεταξύ της Υπουργού Ενέργειας, κας Νατάσας Πηλείδου, και εκπροσώπων ΑΚΕΛ στις 15/3/2022, η διενέργεια μειοδοτικών διαγωνισμών εξετάζεται από το Υπουργείο, ώστε όταν λειτουργήσει η Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού να είμαστε έτοιμοι για να γίνονται σε συνδυασμό ή και ξεχωριστά με τους διαγωνισμούς για μεγάλα συστήματα αποθήκευσης. Συγκεκριμένα, το Υπουργείο ήδη προχωρά με τους σχεδιασμούς του για διενέργεια μειοδοτικών διαγωνισμών για ανάντη και κατάντη συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρισμού, τα οποία θα λειτουργούν εντός της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού. Αναφορικά με τα ανάντη συστήματα, το σχετικό σχέδιο προ-κοινοποιήθηκε στην ΓΔ Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τον Οκτώβριο του 2021, για να λάβει την απαιτούμενη έγκριση. Όσον αφορά στα κατάντη συστήματα αποθήκευσης, το Υπουργείο ετοιμάζει σχετικό σχέδιο για την προώθησή τους.
• Τρίτο, στην παρούσα φάση διεξάγονται εκτενείς συζητήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με την καταλληλόλητα του Μοντέλου Στόχου της αγοράς ηλεκτρισμού της ΕΕ. Αυτή η συζήτηση προέκυψε υπό το φως των πολύ υψηλών τιμών φυσικού αερίου που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την τιμή στην οποία αποζημιώνονται και μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού χαμηλού λειτουργικού κόστους, όπως οι ΑΠΕ. Είναι τουλάχιστον οξύμωρο να μιλά ο υποψήφιος Πρόεδρος του ΑΚΕΛ για την τιμή ηλεκτρισμού, την αποζημίωση των παραγωγών ΑΠΕ και τα υπερκέρδη που διενεργούν, όταν η τελική ρυθμιστική απόφαση για το μοντέλο αγοράς ηλεκτρισμού στην Κύπρο, πάρθηκε τον Μάιο του 2015, από τον τότε Πρόεδρο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) κ. Γ. Σιαμμά, ο οποίος είναι Σύμβουλος σε θέματα ενέργειας του κ. Μαυρογιάννη.
• Σε σχέση με το μοντέλο αγοράς, το ΥΕΕΒ έχει συστήσει τεχνοκρατική ομάδα για συζήτηση του μοντέλου αγοράς ηλεκτρισμού και τυχόν τροποποιήσεων που μπορεί αυτό να χρήζει και έχει αποστείλει σχετική επιστολή προς τη ΡΑΕΚ, στην οποία καταγράφονται οι εισηγήσεις του με γνώμονα τη μείωση του κόστους ηλεκτρισμού.
Σε σχέση με τα Σχέδια Χορηγιών για ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων, ο επίλεκτος για Πρόεδρος της Δημοκρατίας του 2ου μεγαλύτερου κόμματος στην Κύπρο θα έπρεπε να γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα ότι πλείστα εκ των μέτρων του που έχει συμπεριλάβει στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησής του έχουν ήδη υλοποιηθεί ή υλοποιούνται από τα Σχέδια Χορηγιών του ΥΕΕΒ και του Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞΕ.
Αναφέρονται χαρακτηριστικά τα ακόλουθα παραδείγματα:
• Χρηματοδότηση για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μέχρι 100% της δαπάνης στα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα. Το ΥΕΕΒ για το 2022 όχι μόνο έχει προχωρήσει με διεύρυνση του καταλόγου των ευάλωτων ομάδων που δικαιούνται αυξημένη χορηγία (από 50 χιλ. σε 80 χιλ. νοικοκυριά), αλλά έχει σχεδόν επταπλασιάσει τον σχετικό προϋπολογισμό του Σχεδίου από €9 εκατ. που ήταν το 2021 στα €70 εκατ. για τη διετία 2022 - 2023. Πρόσθετα, έχει προχωρήσει με διπλασιασμό του μέγιστου ποσού χορηγίας που δικαιούνται οι ευάλωτοι καταναλωτές για να καλύπτει σχεδόν το 100% του κόστους εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων.
• Σχέδιο Χορηγιών «Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω στις Κατοικίες», με αυξημένα ποσοστά επιχορήγησης για ευάλωτους καταναλωτές. Προϋπολογισμός €70 εκατ. (€35 εκατ. το 2021 και €35 εκατ. το 2022).
• Σχέδιο Χορηγιών «Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω στις επιχειρήσεις και άλλους φορείς». Προϋπολογισμός €40 εκατ.
• Καθολική εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε οικιακές μονάδες. Το ΥΕΕΒ λειτουργεί από το 2013 Σχέδιο Χορηγιών για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε οικίες. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία σχεδόν 29 χιλιάδες φωτοβολταϊκά συστήματα Net-metering είναι εγκατεστημένα σε κατοικίες, με συνολική ισχύ 123 MW. Καθόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό διείσδυσης στο σύνολο εγκατεστημένων ΑΠΕ, εάν αναλογιστεί κανείς ότι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς τους ξεπερνά σήμερα το 20%, ενώ οι πρώτες κατοικίες είναι γύρω στις 300 χιλιάδες.
• Χρηματοδότηση για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε όλα τα δημόσια κτήρια (νοσοκομεία, σχολεία, κρατικές υπηρεσίες κλπ). Σε σχέση με τα δημόσια σχολεία, το Υπουργείο Παιδείας, σε συνεργασία με το ΥΕΕΒ, έχει αναθέσει στην ΑΗΚ την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε 405 σχολικά κτήρια, καλύπτοντας με αυτό τον τρόπο το σύνολο σχεδόν των δημόσιων σχολικών κτηρίων. Πρόσθετα, το ΥΕΕΒ έχει εξαγγείλει από τον Μάρτιο του 2022, «Σχέδιο Χορηγιών για Ενθάρρυνση της Ενεργειακής Αναβάθμισης από Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Φορείς Ευρύτερου Δημοσίου Τομέα». Μέσω του σχεδίου θα παραχωρηθούν κίνητρα συνολικού ύψους €9 εκατ. με σκοπό την ενθάρρυνση της υλοποίησης επενδύσεων ενεργειακής αναβάθμισης από Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.
Επιπλέον των προαναφερόμενων Σχεδίων, το ΥΕΕΒ, στο πλαίσιο της Στρατηγικής του για ταχεία μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, η οποία έχει επιταχυνθεί λόγω της ενεργειακής κρίσης που πλήττει το παγκόσμιο, αλλά και για παροχή στήριξης στους πολίτες και στις επιχειρήσεις ως αντιστάθμισμα στις ανατιμήσεις της ενέργειας, έχει προχωρήσει στην προκήρυξη Σχεδίων Χορηγιών που συνολικά αγγίζουν τα €200 εκατ. τα έτη 2021-2022. Μεταξύ άλλων προκηρυχθήκαν:
1. Σχέδιο χορηγιών για αντικατάσταση ενεργοβόρων συσκευών από ευάλωτους καταναλωτές, ύψους €5 εκατ.
2. Σχέδιο χορηγιών για εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος για τη φόρτιση ηλεκτρικού ή υβριδικού οχήματος. Προϋπολογισμός €1,5 εκατ.
3. Σχέδιο χορηγιών για εγκατάσταση ή αντικατάσταση ηλιακών συστημάτων παραγωγής ζεστού νερού χρήσης σε κατοικίες. Προϋπολογισμός €900χιλ.
4. Προώθηση δύο Σχεδίων για συστήματα αποθήκευσης, με το συνολικό κονδύλι που αναμένεται να διατεθεί μέχρι το 2029 να ξεπερνά τα €80 εκατ. Ο στόχος μας είναι το πρώτο σχέδιο να προκηρυχθεί πριν το τέλος του τρέχοντος έτους, αμέσως μετά από την έγκρισή του από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Προωθούνται επίσης σημαντικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες δημιουργούν τις προϋποθέσεις για αύξηση των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. Συγκεκριμένα, εντός του 2023 θα ολοκληρωθεί το έργο ψηφιοποίησης της Μονάδας Διευκόλυνσης Εταιρειών (Business Facilitation Unit), η οποία παρέχει καθοδήγηση και διευκόλυνση σε επενδυτές που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων έργων ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας, τα οποία θα ενισχύουν την προσπάθεια για ένταξη περισσότερων ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας.
Προωθείται επίσης η τροποποίηση Σχεδίου Στήριξης για παραγωγή ηλεκτρισμού από ΑΠΕ για αυτοκαταναλωτές η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, επέκταση του virtual net billing για εμπορικούς / βιομηχανικούς καταναλωτές.
Ο κ. Μαυρογιάννης χαρακτηρίζει «πλήρως αποτυχημένη τη διαχείριση των ενεργειακών», όταν επί αυτής της Κυβέρνησης προωθήθηκε το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ EuroAsia Interconnector, εξασφαλίζοντας €657 εκατ. από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» και €100 εκατ. από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος_το Αύριο». Ένα έργο εξαιρετικής σημασίας το οποίο θα άρει την ενεργειακή απομόνωση της χώρας μας διασυνδέοντάς την ενεργειακά με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Είναι, λοιπόν, απορίας άξιον πού έχει δει την αδράνεια του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας στα ενεργειακά.
Στα θέματα υδρογονανθράκων να υπενθυμίσουμε ότι η προσέλκυση εταιρειών με διεθνή εμβέλεια στον τομέα του φυσικού αερίου, όπως η ExxonMobil, η QatarEnergy, η Chevron, η TotalEnergies και η Εni και η δραστηριοποίησή τους στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας έγινε ακριβώς επειδή η Κυβέρνηση Αναστασιάδη εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη ενεργειακή στρατηγική.
Καταφέραμε σε δύσκολους καιρούς, λόγω πανδημίας και τιμών φυσικών αερίου, να αδειοδοτήσουμε επιπλέον τεμάχια στην ΑΟΖ μας, όπως είναι τα Τεμάχια 6, 8, 10, 7 και πολύ πρόσφατα το Τεμάχιο 5. Ενώ οι ίδιες εταιρείες έχουν αποσυρθεί και απωλέσει τα δικαιώματα έρευνάς τους σε άλλες χώρες λόγω της οικονομικής κρίσης, στην Κύπρο όχι μόνο διατηρούν τα δικαιώματα έρευνας αλλά επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους και προχωρούν και σε επενδύσεις που αφορούν σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις αξίας πέραν των €200 εκατ.
Άρα η συνέχιση του ενεργειακού προγράμματος στο οποίο στοχεύει ο κ. Μαυρογιάννης γίνεται εδώ και 10 χρόνια, παρά τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας. Υπενθυμίζουμε επιγραμματικά: έγιναν συνολικά 8 ερευνητικές γεωτρήσεις, 2 επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις, ανεύρεση 3 κοιτασμάτων υδρογονανθράκων («Καλυψώ», «Γλαύκος», «Κρόνος»), έκδοση της πρώτης Άδειας Εκμετάλλευσης του κοιτάσματος «Αφροδίτη» το 2019, σεισμικές έρευνες σε όλα τα τεμάχια, σχεδιασμός νέας επιβεβαιωτικής γεώτρησης στο «Αφροδίτη» η οποία θα ανορυχθεί τους πρώτους μήνες του 2023.
Σε γεωπολιτικό επίπεδο, και σε περίπτωση που διαφεύγει του επιτελείου του κ. Μαυρογιάννη, να υπενθυμίσουμε ότι έχουν υπογραφεί Διακρατική Συμφωνία με Ισραήλ και Ελλάδα για τον Αγωγό Φυσικού Αερίου East Med και Διακρατική Συμφωνία με την Αίγυπτο για απευθείας αγωγό φυσικού αερίου από το κοίτασμα «Αφροδίτη» στα τερματικά της Αιγύπτου.
Είναι ευχάριστο το ότι ο κ. Μαυρογιάννης έχει συμπεριλάβει στο πρόγραμμά του τον διεθνή οργανισμό East Mediterranean Gas Forum. Η δημιουργία του Οργανισμού σε χρόνο ρεκόρ και η συμμετοχή της Κύπρου στον Οργανισμό ως ιδρυτικό μέλος, ήταν απότοκο των εντατικών προσπάθειών και διαβουλεύσεων του Υπουργείου στο πλαίσιο των αρίστων σχέσεων με τις χώρες της περιοχής ως αποτέλεσμα των τριμερών συνεργασιών μας. Οι ήδη άριστες σχέσεις μας με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου συνέβαλαν στο να έχει η Κύπρος ισχυρή παρουσία στο East Mediterranean Gas Forum και μια άκρως επιτυχημένη προεδρία του οργανισμού το 2022, κατά τη διάρκεια της οποίας έχει διαμορφωθεί η μακροπρόθεσμη στρατηγική του Οργανισμού, η στρατηγική για το υδρογόνο καθώς και ειδικές ομάδες εργασίας για την πράσινη μετάβαση όπως ηλεκτρικές διασυνδέσεις, παραγωγή και διάθεση καθαρού καυσίμου και μείωση αποτυπώματος στις εργασίες εξόρυξης.
Όσον αφορά στη δημιουργία δομών που στηρίζουν εκ μέρους του κράτους το ενεργειακό γίγνεσθαι, έχουμε δημιουργήσει πέραν από την Υπηρεσία Υδρογονανθράκων, την Εταιρεία Υδρογονανθράκων Κύπρου στη σημερινή της μορφή, προσελκύοντας εμπειρογνώμονες με διεθνή εμπειρία όπως και διεθνώς αναγνωρισμένους συμβούλους που στηρίζουν το έργο του Υπουργείου στην παρακολούθηση της υλοποίησης των υποχρεώσεων των αδειούχων αλλά και στην αδειοδότηση νέων τεμαχίων/ δραστηριοτήτων.
Με την παρακαταθήκη της Κυβέρνησης του Νίκου Αναστασιάδη οι Κύπριοι πολίτες γνωρίζουν πολύ καλά ότι η Κύπρος προχωρεί με ταχεία βήματα στην πράσινη οικονομία και έχουν εμπιστοσύνη ότι αξιοποιούμε τις ευνοϊκές συγκυρίες που έχουν δημιουργηθεί για την κυπριακή ΑΟΖ, προς όφελος όλων των Πολιτών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Νέα Σμύρνη: 20χρονος εισέβαλε σε κηδεία και προκάλεσε πανικό – Χόρευε πάνω από το φέρετρο
• Οι 10+1 χριστουγεννιάτικες ταινίες που αξίζεις να δεις αυτές τις γιορτές - Δείτε trailers
Ανάλυση: Οι επιδιώξεις της Άγκυρας για οριοθέτηση ΑΟΖ με τη Συρία - Μπαράζ επαφών Λευκωσίας και Αθήνας
Η επιδίωξη της Άγκυρας να προχωρήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ με τη Συρία στο πλαίσιο του παράνομου τουρκολυβικού μνημονίου βρίσκεται προ των πυλών, ενώ την ίδια ώρα ο Ταγίπ Ερντογάν παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
