Η ΕΔΕΚ και το ΔΗΚΟ ανταμώνουν ξανά στις προεδρικές εκλογές του 2023 μετά από πολλά χρόνια διαφορετικών επιλογών. Τα δύο κόμματα συνεργάστηκαν αρκετές φορές στο παρελθόν και σε ορισμένες περιπτώσεις με κοινό πρόγραμμα διακυβέρνησης και κοινό υποψήφιο. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει αυτή τη φορά. Στηρίζουν τον Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος κατέρχεται ως ανεξάρτητος υποψήφιος, με το δικό του πρόγραμμα διακυβέρνησης, στο οποίο θα ενσωματώσει ορισμένες θέσεις των δύο κομμάτων με τις οποίες συμφωνεί.
Η τελευταία φορά που το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ συνεργάστηκαν σε προεδρικές εκλογές από τον πρώτο γύρο, στη βάση συμφωνημένου προγράμματος διακυβέρνησης, ήταν το 2008, όταν υποστήριξαν την υποψηφιότητα του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας, Τάσσου Παπαδόπουλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις που βγήκαν νικητές, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ είχαν μαζί τους ένα από τους δύο μεγάλους πρωταγωνιστές του πολιτικού σκηνικού, δηλαδή ΑΚΕΛ ή ΔΗΣΥ. Όσες φορές διεκδίκησαν την προεδρία με τις δικές τους δυνάμεις, το αποτέλεσμα δεν ήταν το αναμενόμενο.
Η ΕΔΕΚ ιδρύθηκε το 1969 από τον Βάσο Λυσσαρίδη και το ΔΗΚΟ επτά χρόνια αργότερα (με το αρχικό όνομα ΔΗΠΑ) από τον Σπύρο Κυπριανού. Στις προεδρικές εκλογές που ακολούθησαν και τα δύο κόμματα διεκδικούσαν αυτόνομα την προεδρία της Δημοκρατίας με υποψήφιους τους αρχηγούς τους.
1983: Θρίαμβος Κυπριανού
Ο Σπύρος Κυπριανού διαδέχθηκε τον Πρόεδρο Μακάριο μετά τον θάνατό του τον Αύγουστο του 1977, μέχρι το υπόλοιπο της θητείας του. Οι προεδρικές εκλογές του 1978 δεν έγιναν διότι ο Γλαύκος Κληρίδης απέσυρε την υποψηφιότητά του, εις ένδειξη πολιτικής ομοψυχίας, όταν άγνωστοι απήγαγαν τον γιό του Προέδρου Κυπριανού, Αχιλλέα. Οι πρώτες προεδρικές εκλογές στη μετά Μακάριο εποχή έγιναν στις 13 Φεβρουαρίου 1983. Ο πρόεδρος Σπύρος Κυπριανού υποστηρίχθηκε από το κόμμα του, ΔΗΚΟ και το ΑΚΕΛ. Ανθυποψήφιοί του ήταν οι Γλαύκος Κληρίδης (ΔΗΣΥ) και Βάσος Λυσσαρίδης (ΕΔΕΚ). Η συνεργασία Κυπριανού-ΑΚΕΛ στη βάση του λεγόμενου «Μίνιμουμ προγράμματος», είχε προκαλέσει την ενόχληση της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία ανησυχούσε για την εμπλοκή της Αριστεράς στην εξουσία στην Κύπρο. Ο Σπύρος Κυπριανού κέρδισε τις εκλογές από τον πρώτο γύρο με ποσοστό 56,54% των ψήφων, έναντι 33,93% του Κληρίδη και 9,53% του Λυσσαρίδη.
1988: Η έκπληξη Βασιλείου
Πέντε υποψήφιοι διεκδίκησαν την προεδρία της Δημοκρατίας στις εκλογές που έγιναν στις 14 Φεβρουαρίου 1988: Γλαύκος Κληρίδης (ΔΗΣΥ) 33,32%, Γιώργος Βασιλείου (ανεξάρτητος με την υποστήριξη του ΑΚΕΛ) 30,11%, Σπύρος Κυπριανού (ΔΗΚΟ) 27,29%, Βάσος Λυσσαρίδης (ΕΔΕΚ) 9,22% και ο ανεξάρτητος Θράσος Γεωργιάδης 0,06%. Επειδή κανένας δεν εξασφάλισε το
50% συν μια ψήφο, όπως προβλέπει το σύνταγμα, χρειάστηκε για πρώτη φορά αναπληρωματική εκλογή, η οποία έγινε μια εβδομάδα αργότερα. Το ΔΗΚΟ κάλεσε τους ψηφοφόρους του να επιλέξουν κατά συνείδηση, ενώ η ΕΔΕΚ στήριξε την υποψηφιότητα Γιώργου Βασιλείου, ο οποίος κέρδισε τις εκλογές με 51,63% έναντι 48,37% του Γλαύκου Κληρίδη.
1993: «Γάμος» με Πασχαλίδη
Πέντε χρόνια αργότερα ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ συνεργάστηκαν για πρώτη φορά σε προεδρικές εκλογές, τις οποίες διεκδίκησαν χωρίς τους αρχηγούς τους. Τα δύο κόμματα, σε συνεργασία με την Εκκλησία, στήριξαν την υποψηφιότητα του Πασχάλη Πασχαλίδη, με σύνθημα την καταγγελία των «Ιδεών Γκάλι», τότε γενικού γραμματέα του ΟΗΕ. Στον πρώτο γύρο, που διεξήχθη στις 7 Φεβρουαρίου 1993, ο Πρόεδρος Βασιλείου με τις ψήφους του ΑΚΕΛ εξασφάλισε το 44,15%, ο Γλαύκος Κληρίδης του ΔΗΣΥ το 36,74%, ο Πασχάλης Πασχαλίδης (ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ) το 18,64%, ο Γεώργιος Μαυρογένης το 0,25% και ο Γιαννάκης Ταλιώτης το 0,21%. Στο δεύτερο γύρο, κέρδισε ο Γλαύκος Κληρίδης, που είχε τη στήριξη και του ΔΗΚΟ με ποσοστό 50,31% έναντι 49,69% του Γιώργου Βασιλείου.
1998: Η ΕΔΕΚ στηρίζει Κληρίδη
Στις εκλογές του 1998, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους. Το ΔΗΚΟ είχε καταγγείλει τον Πρόεδρο Κληρίδη ότι αθέτησε συμφωνία για στήριξη υποψηφιότητας Σπύρου Κυπριανού και συνεργάστηκε με το ΑΚΕΛ με υποψήφιο τον Γιώργο Ιακώβου. Η ΕΔΕΚ διεκδίκησε την προεδρία με τον αρχηγό της, Βάσο Λυσσαρίδη. Στον πρώτο γύρο που έγινε στις 8 Φεβρουαρίου, προέκυψαν τα εξής αποτελέσματα: Γεώργιος Ιακώβου 40,61% (ΔΗΚΟ-ΑΚΕΛ), Γλαύκος Κληρίδης (ΔΗΣΥ) 40,06%, Βάσος Λυσσαρίδης (ΕΔΕΚ) 10,59%, Αλέξης Γαλανός (πρώην στέλεχος του ΔΗΚΟ) 4,04%, Γιώργος Βασιλείου 3%, Νίκος Κουτσού 0,91% και Νίκος Ρολάνδης 0,78%. Στο δεύτερο γύρο επικράτησε ο Γλαύκος Κληρίδης, ο οποίος επανεξελέγη αφού εξασφάλισε το 50,82% των ψήφων με τη στήριξη της ΕΔΕΚ και των Ρολάνδη, Βασιλείου, Γαλανού και Κουτσού, ενώ ο Γιώργος Ιακώβου έλαβε το 49,18% των ψήφων. Κυρίαρχο θέμα ήταν η αγορά των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-300. Ο Πρόεδρος Κληρίδης υποσχέθηκε την εγκατάστασή του πυραυλικού συστήματος για άσκηση πίεσης προς τους Τούρκους και τους Αγγλοαμερικανούς για τη λύση του Κυπριακού. Ήταν η πολιτική του «ενεργού ηφαιστείου», όπως την είχε ονομάσει. Οι SS-300 αγοράσθηκαν, αλλά δεν έφθασαν ποτέ στην Κύπρο και κατέληξαν στην Κρήτη, γεγονός που οδήγησε, περίπου ένα χρόνο αργότερα, στον τερματισμό της συνεργασίας της ΕΔΕΚ με την κυβέρνηση και την παραίτηση του τότε υπουργού Αμυνας, Γιαννάκη Ομήρου.
2003: Νίκη από την πρώτη
ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ βρέθηκαν και πάλι μαζί σε προεδρικές εκλογές το 2003, όταν σε συνεργασία με το ΑΚΕΛ και τους Οικολόγους, στήριξαν την υποψηφιότητα του Τάσσου Παπαδόπουλου, ο οποίος τρία χρόνια ενωρίτερα παρέλαβε τη σκυτάλη του ΔΗΚΟ από τον Σπύρο Κυπριανού. Ο Τάσσος Παπαδόπουλος κέρδισε την προεδρία από τον πρώτο γύρο, εξασφαλίζοντας 51,51% των ψήφων, έναντι 38,80% του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας, Γλαύκου Κληρίδη, ο οποίος εκτός από τον ΔΗΣΥ στηρίχθηκε από τους ΕΔΗ (Γιώργος Βασιλείου) και ΑΔΗΚ, του Ντίνου Μιχαηλίδη. Ο Πρόεδρος Κληρίδης εξήγγειλε υποψηφιότητα μόλις ένα μήνα πριν τις εκλογές ζητώντας νέα εντολή για θητεία μόλις 16 μηνών ώστε να διαπραγματευτεί το Σχέδιο Ανάν και να εργαστεί για λύση του Κυπριακού. Ανθυποψήφιός του ήταν ο στενός συνεργάτης του, διαπραγματευτής και Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, Αλέκος Μαρκίδης, ο οποίος εξασφάλισε 6,62% των ψήφων. Τις εκλογές διεκδίκησαν επίσης οι Νίκος Κουτσού (Νέοι Ορίζοντες) 2,12%, Ανδρέας Ευστρατίου 0,15%, Χρίστος Ιωσηφίδης 0,09%, Αδάμος Κατσαντώνης 0,13%, Κώστας Κυριάκου 0,44%, Γεώργιος Μαυρογένης 0,08% και Παντελής Σοφοκλή 0,05%.
2008: Από τα ψηλά στα χαμηλά
ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ «έτρεξαν» μαζί και στις προεδρικές εκλογές του 2008 στηρίζοντας την υποψηφιότητα του τότε Προέδρου, Τάσσου Παπαδόπουλου, ο οποίος κόντρα σε όλες τις δημοσκοπήσεις, δεν μπόρεσε να προκριθεί στον δεύτερο γύρο. Στον πρώτο γύρο που έγινε στις 17 Φεβρουαρίου έλαβαν: Ιωάννης Κασουλίδης (ΔΗΣΥ) 33,51%, Δημήτρης Χριστόφιας (ΑΚΕΛ) 33,39%, Τάσσος Παπαδόπουλος (ΔΗΚΟ - ΕΔΕΚ) 31,79%, και 1,46% οι έξι ανεξάρτητοι υποψήφιοι (Αναστάσης Μιχαήλ, Ανδρέας Ευστρατίου, Κώστας Θεμιστοκλέους, Κώστας Κυριάκου, Μάριος Ματσάκης και Χριστόδουλος Νεοφύτου). ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ στήριξαν στον δεύτερο γύρο τον Δ.Χριστόφια, ο οποίος εξελέγη με το 53,36% των ψήφων, έναντι 46,64% του Ι.Κασουλίδη. Η ΕΔΕΚ αποχώρησε από την κυβέρνηση το 2010 λόγω διαφωνιών με τους χειρισμούς του Προέδρου Χριστόφια στο Κυπριακό, ενώ ένα χρόνο αργότερα αποχώρησε και το ΔΗΚΟ, υπό το βάρος της πολιτικής και κοινωνικής κρίσης που προκάλεσε η φονική έκρηξη στη ναυτική βάση της ΕΦ στο Μαρί.
2013: Ο καθένας το δρόμο του
Στις προεδρικές του 2013, οι οποίες διεξήχθησαν υπό τον κίνδυνο οικονομικής κατάρρευσης της Κύπρου λόγω της δημοσιονομικής και τραπεζικής κρίσης, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους. Έντεκα υποψήφιοι διεκδίκησαν την ψήφο των πολιτών σε μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο στην ιστορία της Κύπρου, λόγω της οικονομικής κρίσης και της επικείμενης υπογραφής της δανειακής σύμβασης με την Τρόικα. Στον πρώτο γύρο που έγινε στις 17 Φεβρουαρίου εξασφάλισαν: Νίκος Αναστασιάδης (ΔΗΣΥ-ΔΗΚΟ) 45,46%, Σταύρος Μαλάς (ΑΚΕΛ) 26,91%, Γιώργος Λιλλήκας (Ανεξ.- ΕΔΕΚ) 24,93%, Γεώργιος Χαραλάμπους (ΕΛΑΜ) 0,88%, Πραξούλα Αντωνιάδου-Κυριακού (ΕΔΗ) 0,61%, Λάκης Ιωάννου (ΛΑΣΟΚ) 0,29%, Λουκάς Σταύρου (ΕΔΗΚ) 0,05% και 0,87% οι τέσσερεις ανεξάρτητοι υποψήφιοι (Μακαρία -
Άντρη Στυλιανού, Σόλων Γρηγορίου, Κώστας Κυριάκου, Ανδρέας Ευστρατίου). Στον δεύτερο γύρο ο Νίκος Αναστασιάδης εξελέγη άνετα με το 57.48% των ψήφων, έναντι 42.52% του Σταύρου Μαλά. Το ΔΗΚΟ, επί προεδρίας Μάριου Καρογιάν, είχε στηρίξει την υποψηφιότητα Νίκου Αναστασιάδη, απόφαση με την οποία διαφώνησε ο αντιπρόεδρος Νικόλας Παπαδόπουλος. Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου ο Νικόλας Παπαδόπουλος κερδίζει την προεδρία του ΔΗΚΟ από τον Μάριο Καρογιάν και ζητεί από τα στελέχη του κόμματος να αποχωρήσουν από την κυβέρνηση. Το ΔΗΚΟ διασπάστηκε.
2018: Ξανά χωριστά
Εχοντας τη στήριξη του ΔΗΚΟ, της ΕΔΕΚ, των Οικολόγων και του Κινήματος Αλληλεγγύης, ο Νικόλας Παπαδόπουλος διεκδίκησε την Προεδρία της Δημοκρατίας, με κύριους ανθυποψήφιους τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη (ΔΗΣΥ) και τον ανεξάρτητο Σταύρο Μαλά, που υποστηρίχθηκε από το ΑΚΕΛ. Ο Νικόλας Παπαδόπουλος εξασφάλισε 25,74% και δεν προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο, στον οποίο αναμετρήθηκαν ξανά οι Νίκος Αναστασιάδης και Σταύρος Μαλάς. ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και Αλληλεγγύη κάλεσαν τους ψηφοφόρους τους να μην στηρίξουν κανένα από τους δύο. Ο Μάριος Καρογιάν και άλλα πρώην στελέχη του ΔΗΚΟ τα οποία ακολούθως ίδρυσαν τη Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗΠΑ), στήριξαν τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο οποίος κέρδισε για δεύτερη φορά τις εκλογές.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βέφα Αλεξιάδου: Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η αγαπημένη μαγείρισσα
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις