Σαράντα τέσσερα χρόνια συμπληρώθηκαν από την τρομοκρατική επίθεση που διαπράχθηκε στο ξενοδοχείο Χίλτον στη Λευκωσία και το μακελειό που ακολούθησε στο αεροδρόμιο Λάρνακας, ανάμεσα σε δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς και Αιγυπτίων κομάντος, που ήρθαν για να συλλάβουν τους δράστες.
Κύπρος και Αίγυπτος, είχαν εξαιρετικές σχέσεις αλλά έφθασαν στα πρόθυρα σύρραξης, όταν η χώρα μας βρέθηκε στη δίνη των ενδοαραβικών συγκρούσεων, εξαιτίας των διαπραγματεύσεων μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ για την επίλυση του Παλαιστινιακού, οι οποίες τον Σεπτέμβριο του 1978 κατέληξαν στις γνωστές συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ, επί Προεδρίας Τζίμι Κάρτερ, ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων από τον αραβικό κόσμο.
Τα συγκλονιστικά γεγονότα που έστρεψαν τα φώτα της διεθνούς προβολής στην Κύπρο, άρχισαν το πρωινό του Σαββάτου, 18 Φεβρουαρίου 1978 στο ξενοδοχείο Χίλτον στη Λευκωσία, όπου θα συνεχίζονταν για δεύτερη μέρα οι εργασίες της Συνόδου του Κινήματος Αφροασιατικής Αλληλεγγύης (AAPSO). Στην αίθουσα του συνεδρίου βρίσκονταν 64 από τους 80 συνέδρους, ανάμεσά τους ο Αιγύπτιος πρόεδρος του Κινήματος, Γιουσούφ Ελ Σεμπάι, δημοσιογράφος και συγγραφέας διεθνούς εμβέλειας, στενός φίλος του τότε προέδρου της Αιγύπτου, Ανουάρ Σαντάτ. Λίγο μετά τις 11 το πρωί ο Γιουσούφ Ελ Σεμπάι κατέβηκε από το δωμάτιό και ενώ κατευθυνόταν προς την αίθουσα του συνεδρίου, πυροβολήθηκε θανάσιμα από δύο άτομα Αραβικής καταγωγής (Σαμί Κατάρ, κάτοχος ιορδανικού διαβατηρίου και Ζιγιάντ Άλι, κάτοχος κουβετιανού διαβατηρίου). Μπἠκαν οπλισμένοι στην αίθουσα και αφού αφόπλισαν τους δύο αστυνομικούς, έθεσαν υπό ομηρία περίπου 64 συνέδρους. Ανάμεσά τους ήταν και ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Βάσος Λυσσαρίδης, αντιπρόεδρος του Κινήματος.
Οι δράστες αξίωναν να μιλήσουν με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Σπύρο Κυπριανού, ο οποίος απουσίαζε στην Αθήνα. Στο Χίλτον μετέβη ο υπουργός Εσωτερικών Χριστόδουλος Βενιαμίν, ο οποίος πέτυχε την απελευθέρωση των γυναικών που τελούσαν υπό ομηρία. Ελεύθερος αφέθηκε και ο Βάσος Λυσσαρίδης, με παρέμβαση του οποίου ελευθερώθηκαν οι Κύπριοι και όλοι οι υπόλοιποι, μη Άραβες όμηροι. Οι τρομοκράτες πήραν ως αντάλλαγμα τη δέσμευση ότι θα μεταφερθούν στο αεροδρόμιο Λάρνακας με τους 15 ομήρους και να τους παρασχεθεί αεροπλάνο για την ασφαλή μεταφορά τους στη Λιβύη ή τη Νότια Υεμένη. Η κυπριακή κυβέρνηση δέχθηκε το αίτημα για να κερδίσει χρόνο και παραχώρησε ένα DC8 των Κυπριακών Αερογραμμών.
Ταυτόχρονα με τους τρομοκράτες έφθασε στο αεροδρόμιο Λάρνακας από την Αθήνα και ο Πρόεδρος Κυπριανού. Μετά από επικοινωνία με την αιγυπτιακή κυβέρνηση, αποφασίστηκε η καθυστέρηση της αναχώρησης του αεροπλάνου των Κυπριακών Αερογραμμών που θα μετέφερε τους τρομοκράτες με τους ομήρους στη Λιβύη ή τη Νότια Υεμένη.
Ξέμεινε από καύσιμα
Τελικά το βράδυ, μετά από πολύωρες διαπραγματεύσεις, δόθηκε άδεια σε αεροπλάνο των Κυπριακών Αερογραμμών να απογειωθεί με τους τρομοκράτες και τους ομήρους. Κατευθύνθηκε στη Λιβύη, μετά στο Κουβέιτ και τελικά στη Νότια Υεμένη αλλά καμία χώρα δεν το δεχόταν, με αποτέλεσμα να ξεμείνει από καύσιμα. Προ του κινδύνου συντριβής, τού επιτράπηκε να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο του Τσιμπουτί για ανεφοδιασμό υπό τον όρο ότι θα αναχωρήσει αμέσως. Παρά τις προσπάθειες του Προέδρου Κυπριανού καμία χώρα δεν δεχόταν το αεροπλάνο και δόθηκαν οδηγίες να επιστρέψει στη Λάρνακα, το απόγευμα της Κυριακής 19 Φεβρουαρίου.
Στο μεταξύ η αιγυπτιακή κυβέρνηση ενημέρωσε τις κυπριακές αρχές ότι έστειλε στην Κύπρο ένα στρατιωτικό μεταγωγικό C130 της πολεμικής αεροπορίας για να μεταφέρει Αιγύπτιο αξιωματούχο και ομάδα διαπραγματευτών για να βοηθήσουν τις κυπριακές αρχές. Η Λευκωσία έδωσε άδεια για προσγείωση στο C130, το οποίο ωστόσο αποδείχθηκε ότι δεν μετέφερε αξιωματούχους αλλά καταδρομείς, με στόχο να εκτελέσουν στρατιωτική επιχείρηση απελευθέρωσης των ομήρων. Ο Πρόεδρος Κυπριανού επικοινώνησε αμέσως με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Ανουάρ Σαντάτ, και τον προειδοποίησε να μην υπάρξει ένοπλη δράση από τους Αιγύπτιους κομάντος, διότι θα θεωρηθεί παραβίαση κρατικής κυριαρχίας και θα υπάρξει απάντηση. Ωστόσο, το βράδυ ένα στρατιωτικό τζιπ εξέρχεται του C 130 και οι στρατιώτες που επέβαιναν σε αυτό άρχισαν να πυροβολούν κατά του αεροπλάνου των Κυπριακών Αερογραμμών, στο οποίο παρέμειναν οι τρομοκράτες με τους ομήρους. Αλλοι Αιγύπτιοι καταδρομείς πήραν θέσεις μάχης γύρω από το αεροπλάνο.
Σφοδρή μάχη
Η αντίδραση της Εθνικής Φρουράς υπήρξε άμεση και καταιγιστική, γεγονός που αιφνιδίασε τους Αιγύπτιους. Κύπριοι στρατιώτες έριξαν χειροβομβίδα κατά του τζιπ με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οι 4 επιβαίνοντες, ενώ με αντιαρματικό ΠΑΟ έβαλαν κατά του αιγυπτιακού C130. Η ανταλλαγή πυρών κράτησε λιγότερο από μία ώρα. Η αποφασιστική αντίδραση της Εθνικής Φρουράς έδωσε τέλος στην επιχείρηση των Αιγυπτίων και οδήγησε στην παράδοση των τρομοκρατών και την απελευθέρωση των ομήρων. Ο απολογισμός υπήρξε βαρύτατος για τους Αιγύπτιους: 17 νεκροί και 16 τραυματίες. Από κυπριακής πλευράς τραυματίστηκαν 8 πρόσωπα.
Οργή Σαντάτ για τον Σπύρο: «Ο νάνος»
Το μακελειό οδηγεί σε διακοπή των διπλωματικών σχέσεων Κύπρου- Αιγύπτου μετά από απόφαση του Σαντάτ, ο οποίος όμως επικρίνεται διεθνώς για την πρωτοφανή απόφασή του να διατάξει ένοπλη επίθεση σε ξένη χώρα χωρίς άδεια. Η αιγυπτιακή κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι είχε άδεια από τις κυπριακές αρχές. Κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων την ημέρα της κηδείας των Αιγυπτίων, ο Σαντάτ αποκαλεί «νάνο» τον Πρόεδρο Κυπριανού και τον απειλεί ότι «θα πληρώσει για την προδοτική του απόφαση, που κατέληξε στο θάνατο μερικών από τα παιδιά μου», όπως είπε. H κυπριακή κυβέρνηση διέψευσε τις αιγυπτιακές αιτιάσεις ότι είχαν άδεια για τη διενέργεια της επιχείρησης. Αξίζει να σημειωθεί ότι εκ μέρους της αιγυπτιακής κυβέρνησης, ήρθε στην Κύπρο για μεταφορά των σορών στο Κάιρο ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ της χώρας, Μπούτρος Γκάλι, μετέπειτα γενικός γραμματέας του ΟΗΕ. Κυπριακό δικαστήριο καταδίκασε σε θάνατο τους δύο δολοφόνους. Αργότερα η ποινή τους μετατράπηκε σε ισόβια. Υποστήριξαν ότι σκότωσαν τον Σεμπάι γιατί συνόδευσε τον Ανουάρ Σαντάτ στο ιστορικό ταξίδι του στο Ισραήλ, γι’ αυτό τον θεωρούσαν προδότη.
Οι διπλωματικές σχέσεις Κύπρου και Αιγύπτου αποκαταστάθηκαν στις 30 Μαΐου 1984, επί προεδρίας Χόσνι Μουμπάρακ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Στα χέρια των Αρχών καταγγελία για κακοποίηση ανήλικης - Συνελήφθη 55χρονος προπονητής
• Εικονικοί γάμοι: Στην Κύπρο μεταφέρθηκε ο Πακιστανός «εγκέφαλος» του κυκλώματος
• Άνοιξαν θέσεις εργασίας στην Αστυνομία - Ενδιαφέρεσαι; Μάθε όλες τις λεπτομέρειες
• Cyprus League by Stoiximan: Οι διαιτητές των αγώνων της 10ης αγωνιστικής
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις