Η Υπάτη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες υποστηρίζει πλήρως τα μέτρα που αποσκοπούν στον έλεγχο της πανδημίας του κορωνοϊού στην Κύπρο, όπως διαγνωστικά τεστ, περιορισμός και καραντίνα, αλλά την ίδια ώρα προτείνει λύσεις που ανταποκρίνονται τόσο στις απαιτήσεις της δημόσιας υγείας, όσο και στην προστασία των προσφύγων.
Η επικεφαλής του Γραφείου της Υπάτης Αρμοστείας στην Κύπρο, Κάτια Σάχα, μίλησε στο ΚΥΠΕ για την κατάσταση στα κέντρα υποδοχής και φιλοξενίας και στις προσπάθειες για να υπάρξει σωστή και ακριβής πληροφόρηση ανάμεσα στους πρόσφυγες και τους μετανάστες.
Η κ. Σάχα τόνισε στο ΚΥΠΕ πως ενόσω βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την κρίση, είμαστε όλοι ευάλωτοι. Ο ιός, τόνισε, έχει αποδείξει πως δεν κάνει διακρίσεις, με πολλούς πρόσφυγες, εκείνους που εξαναγκάστηκαν σε εκτοπισμό, τους ανιθαγενείς και τους μετανάστες, να βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο.
«Οι βασικές ανησυχίες που καταγράφουμε αφορούν στην πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου, στην απόφαση για μεταφορά ευάλωτων αιτούντων άσυλο από ξενοδοχεία ή άλλες δομές σε υπερπλήρη κέντρα υποδοχής, στην αύξηση σε περιστατικά αστέγων, καθώς και της φτώχειας, και στα εμπόδια που παρατηρούνται στην πρόσβαση στην υγεία. Είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί η ίση πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας για όλους τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων όλων των μεταναστών και των προσφύγων», ανέφερε στο ΚΥΠΕ η κ. Σάχα.
Πρόσθεσε πως εξίσου σημαντικό είναι για μετανάστες και πρόσφυγες να συμπεριλαμβάνονται, με αποτελεσματικό τρόπο, στις εθνικές προσπάθειες των χωρών ενάντια στον COVID-19, περιλαμβανομένης της πρόληψης, του ιατρικού ελέγχου και της θεραπείας, εξηγώντας πως η συμπερίληψη δεν θα συμβάλει μόνο στην προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων και των μεταναστών, αλλά και στην προστασία της δημόσιας υγείας και στη μείωση της παγκόσμιας εξάπλωσης.
«Έχουμε επίσης λάβει πολλές αναφορές από αιτούντες άσυλο στους οποίους δεν επετράπη να υποβάλουν αιτήσεις ασύλου στα Επαρχιακά γραφεία της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης λόγω των μέτρων κατά της διασποράς του κορωνοϊού. Υπενθυμίζουμε ότι το δικαίωμα αναζήτησης ασύλου κατοχυρώνεται από διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο και υπάρχει υποχρέωση εκ μέρους κάθε συμβαλλόμενου κράτους να επιτρέψει την πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου», ανέφερε.
Η επικεφαλής του Γραφείου της Υπάτης Αρμοστείας ανέφερε πως τα κράτη καλούνται να διασφαλίσουν πως οι περιορισμοί που έχουν επιβληθεί ως αποτέλεσμα της πανδημίας, είτε πρόκειται διασυνοριακές μετακινήσεις προς την επικράτειά τους, είτε περιορισμούς που αφορούν τη μετακίνηση προσώπων στην εσωτερικό της χώρας, να μην περιορίζουν την πρόσβαση στην επικράτεια ατόμων που χρειάζονται διεθνή προστασία ή να οδηγούν σε επαναπροωθήσεις και να διασφαλίζουν πρόσβαση σε διαδικασίες ασύλου.
«Όσοι δεν μπόρεσαν να καταχωρίσουν αιτήσεις ασύλου τις τελευταίες εβδομάδες, δεν είχαν πρόσβαση σε άλλα δικαιώματα ως αιτητές ασύλου με αποτέλεσμα να παραμείνουν χωρίς οποιαδήποτε κρατική βοήθεια, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων και στέγης. Η πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δεν είναι εφικτή για όλους τους αιτούντες άσυλο, αφού δεν έχουν δικαίωμα εγγραφής στο Γενικό Σύστημα Υγείας. Για την αποτελεσματική καταπολέμηση της κρίσης, όλοι, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο, πρέπει να έχουν πρόσβαση σε διευκολύνσεις και υπηρεσίες υγείας χωρίς διακρίσεις», ανέφερε η κ. Σάχα.
Ποια η κατάσταση στα κέντρα υποδοχής, τι προτείνει η Υπάτη Αρμοστεία
Ανέφερε πως τα μέτρα περιορισμού, συμπεριλαμβανομένης της απομόνωσης και της καραντίνας ασθενών, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να οργανωθούν σε κέντρα υποδοχής, όπως το κέντρο υποδοχής έκτακτης ανάγκης στην Κοκκινοτριμιθιά, το οποίο σήμερα φιλοξενεί σχεδόν 600 άτομα, υπερβαίνοντας κατά πολύ την χωρητικότητά του, με ανεπαρκή, όπως είπε, πρόσβαση σε νερό, ηλεκτρικό ρεύμα και υγειονομικές εγκαταστάσεις.
«Λόγω του περιορισμένου χώρου και του συνωστισμού, η εφαρμογή και η διατήρηση των απαιτούμενων προληπτικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων κοινωνικής απομάκρυνσης και υγιεινής, καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη. Αυτό αποτελεί κίνδυνο όχι μόνο για τους διαμένοντες σε τέτοια κέντρα, αλλά και για τις προσπάθειες των αρχών να προστατεύσουν τον ευρύτερο πληθυσμό από τη μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ανησυχούμε για την απόφαση των αρχών να μεταφέρουν περίπου 860 αιτούντες άσυλο από ξενοδοχεία ή ξενώνες στο υπερσυνωστισμένο κέντρο υποδοχής έκτακτης ανάγκης και στη συνέχεια ενδεχομένως στο κέντρο υποδοχής αιτητών ασύλου στην Κοφίνου, το οποίο είναι ήδη πλήρες», ανέφερε.
Σύμφωνα με την κ. Σάχα, δεκάδες άτομα έχουν ήδη μετακινηθεί στον καταυλισμό Κοκκινοτριμιθιάς, συμπεριλαμβανομένων ευάλωτων ατόμων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Ανέφερε πως η περιοχή στην οποία τοποθετήθηκαν δεν έχει ηλεκτροδότηση, ούτε πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό για τις απαραίτητες υγειονομικές συνθήκες. Αντ’ αυτού, είπε, έχουν εγκατασταθεί χημικές τουαλέτες κι ένα λάστιχο με κρύο νερό αντί ντους.
Η επικεφαλής του Γραφείου υπενθύμισε τις προειδοποιήσεις του διεθνούς οργανισμού Médecins Sans Frontières (MSF), ότι τα υπερπλήρη κέντρα αποτελούν ιδανική εστία για την εξάπλωση της πανδημίας COVID-19 και ενδεχομένως ν’ αποδειχθεί αδύνατο να προληφθεί η εξάπλωση σε τέτοιες συνθήκες. Μια τέτοια εξάπλωση, είπε, μπορεί να επηρεάσει τους διαμένοντες, του κυβερνητικούς και άλλους εργαζόμενους στα κέντρα καθώς και τον ευρύτερο πληθυσμό.
«Η Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες εισηγείται την εφαρμογή ορισμένων μέτρων στα κέντρα υποδοχής που φιλοξενούν αιτούντες άσυλο, όπως: μεταφορά σε ιδιωτικά καταλύματα εκτός κέντρων, ιδίως για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ή για άτομα με υποκείμενες συνθήκες υγείας , την αποσυμφόρηση των υφιστάμενων κέντρων για τη μείωση του κινδύνου μετάδοσης, τον τακτικό καθαρισμό και απολύμανση και ενισχυμένα μέτρα για το νερό, τις υγειονομικές εγκαταστάσεις και την υγιεινή, συμπεριλαμβανομένων των εγκαταστάσεων πλύσης των χεριών και της απολυμαντικά σε όλους τους χώρους» ανέφερε.
Σύμφωνα με την κ. Σάχα, οι τρόποι παροχής υπηρεσιών και βοήθειας στο κέντρο πρέπει να προσαρμόζονται, ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός ή οι συγκεντρώσεις και οι ουρές. Επιπρόσθετα, οι αίθουσες αναμονής πρέπει να διευθετούνται έτσι ώστε να επιβάλλεται ο κανόνας της ελάχιστης απόστασης των δύο μέτρων και να αποφεύγεται η άσκοπη επαφή.
«Ενώ οι περιορισμοί στις κινήσεις όλων των ανθρώπων είναι απαραίτητοι για λόγους δημόσιας υγείας και υποστηρίζονται πλήρως από εμάς, ανησυχούμε για τον περιορισμό περισσότερων από 600 αιτούντων άσυλο στο κέντρο υποδοχής έκτακτης ανάγκης στην Κοκκινοτριμιθιά, χωρίς αυτοί να έχουν τεθεί σε καραντίνα για ιατρικούς λόγους», ανέφερε.
Η κ. Σάχα είπε ότι υπάρχουν πληροφορίες πως ο αριθμός των άστεγων αιτητών ασύλου έχει αυξηθεί καθώς επίσης και ο αριθμός των ατόμων που αναφέρουν ότι είναι άρρωστοι. Πρόσθεσε πως πολλοί αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες που ζουν στις πόλεις έχουν πληγεί ιδιαίτερα.
«Ακόμη και πριν, πολλοί ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας, συχνά σε συνθήκες συνωστισμού και γενικότερα σε συνθήκες που δεν πληρούσαν τις προδιαγραφές για αξιοπρεπή διαβίωση, λόγω συστημικών ελλείψεων στους τομείς εργασίας, ευκαιριών εργοδότησης και κρατικής βοήθειας. Τέτοιες συνθήκες διαβίωσης καθιστούν την ομάδα αυτή ιδιαίτερα ευάλωτη σε λοίμωξη. Η κατάστασή τους έχει επιδεινωθεί λόγω του ότι οι περισσότερες φιλανθρωπικές οργανώσεις και ΜΚΟ που βοηθούν πρόσφυγες, σταμάτησαν τις δραστηριότητές τους λόγω των μέτρων που ελήφθησαν για περιορισμό του κορωνοϊου και προστασίας της υγείας των εμπλεκόμενων. Στην πραγματικότητα, αρκετοί αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες, οι οποίοι εξαρτώνται από τη φιλανθρωπική βοήθεια για τη συντήρησή τους, έχουν παραμείνει χωρίς φαγητό και άλλες απαραίτητες προμήθειες», ανέφερε.
Σύμφωνα με την κ. Σάχα, αυτή η κρίση απαιτεί μια αποτελεσματική και συνεκτική προσέγγιση που δεν θα αφήνει κανέναν στο περιθώριο, προσθέτοντας πως σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, όλοι πρέπει να συσπειρωθούμε γύρω από έναν κοινό στόχο, την καταπολέμηση του θανάσιμου αυτού ιού.
«Πολλοί πρόσφυγες, εκτοπισμένοι άνθρωποι, ανιθαγενείς και μετανάστες διαθέτουν δεξιότητες και ικανότητες, οι οποίες μπορούν επίσης να αποτελέσουν μέρος της λύσης», ανέφερε.
Εξήγησε ακόμη πως παρόλο που η UNHCR στην Κύπρο δεν έχει επιχειρησιακό ρόλο, υπό το πρίσμα της πανδημίας έχει προσφέρει στην Κυπριακή κυβέρνηση την υποστήριξή της, ώστε να ενισχύσει την ικανότητα της κυβέρνησης να παρέχει προσωρινή τουλάχιστον στέγαση και βασικά είδη υγιεινής στους αιτούντες άσυλο.
«Ύστερα από αίτημα των αρχών, η Ύπατη Αρμοστεία θα προμηθεύσει σύντομα τη Δημοκρατία με 200 αντίσκηνα, 2.500 κουβέρτες και είδη προσωπικής υγιεινής για χρήση στην κέντρο πρώτης υποδοχής στην Κοκκινοτριμιθιά και στο κέντρο υποδοχής στη Κοφίνου για τη βελτίωση των συνθηκών στα δύο κέντρα. Τονίσαμε ωστόσο ότι δεν θα πρέπει να πραγματοποιηθούν περαιτέρω μετακινήσεις αιτούντων άσυλο από ξενώνες για να αποφευχθεί ο υπερπληθυσμός στα εν λόγω κέντρα υποδοχής», ανέφερε.
Υπενθύμισε και κοινή δήλωση του UNHCR , της Υπάτης Αρμοστείας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, του ΠΟΥ και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης ότι η κατάσταση των προσφύγων και μεταναστών που κρατούνται σε επίσημα και άτυπα κέντρα κράτησης, σε περιορισμένους χώρους χωρίς συνθήκες υγιεινής, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, αλλά και δήλωση του Συμβουλίου της Ευρώπης που καλεί τα κράτη μέλη να τηρήσουν ορισμένες αρχές σχετικά με τη μεταχείριση των προσώπων που στερούνται την ελευθερία τους στο πλαίσιο της πανδημίας.
Ακριβής ενημέρωση και πληροφόρηση προς τους πρόσφυγες
H κ. Σάχα τονίζει στο ΚΥΠΕ πως πρωταρχικός στόχος του Γραφείου της είναι να διασφαλίσει την πρόσβαση αιτητών ασύλου και προσφύγων σε ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τον ιό και τα μέτρα που έχουν ληφθεί και συνεχίζουν να λαμβάνονται για τον περιορισμό της διασποράς. Για τον σκοπό αυτό συνεργάζεται με το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών για την μετάφραση των επίσημων οδηγιών και άλλων σχετικών πληροφοριών στις γλώσσες προσφύγων και αιτητών ασύλου.
Οι πληροφορίες έχουν αναρτηθεί και επικαιροποιούνται στη διαδικτυακή πλατφόρμα της Ύπατης Αρμοστείας https://help.unhcr.org/cyprus/covid-19-coronavirus/ καθώς και στα ΜΚΔ https://www.facebook.com/UNHCRCyprus/posts/3156181214391897, στα Αγγλικά, Αραβικά, Γαλλικά, Σομαλικά καθώς και σε δέκα άλλες γλώσσες, προκειμένου να καλυφθούν οι ομάδες της κοινότητας των προσφύγων.
«Ενημερωτικά φυλλάδια έχουν διανεμηθεί στα κέντρα υποδοχής, καθώς και με ΜΚΟ και Εθελοντές Προσφύγων για να προσεγγίσουν την κοινότητα των προσφύγων στις πόλεις. Συνεργαζόμαστε με τους φορείς αυτούς, ώστε να ενισχύσουμε την επικοινωνία με την κοινότητα και παρέχεται συμβουλευτική μέσω τηλεφώνου, Skype και WhatsApp», ανέφερε.
AΠΟ ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βέφα Αλεξιάδου: Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η αγαπημένη μαγείρισσα
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις