Την ανάγκη όπως υπάρξει ένας λεπτομερής και εφαρμόσιμος Κώδικας Δεοντολογίας για τους δικαστές στην Κύπρο υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Επιτροπής του ΣτΕ κατά τη Διαφθοράς (GRECO), Μαρίν Μαρσέλα, μιλώντας σε διάσκεψη Τύπου που δόθηκε μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης του υψηλόβαθμου κλιμακίου της Επιτροπής στην Κύπρο.
Ο κ. Μαρσέλα είπε πως τους παρουσιάστηκε ο Οδηγός Δικαστικής Συμπεριφοράς που ετοιμάστηκε στην Κύπρο, πως δεν είχαν τον χρόνο να τον δουν λεπτομερώς αλλά θα το κάνουν, υπογραμμίζοντας πως η σύσταση της GRECO αφορά έναν λεπτομερή και εφαρμόσιμο κώδικα, και όχι μια γενική δήλωση αρχών.
Σημείωσε εκ νέου πως οι συστάσεις της GRECO δεν είναι προαιρετικές και παρότρυνε τις κυπριακές αρχές να κάνουν ό,τι μπορούν για τη γρηγορότερη εφαρμογή των συστάσεων της GRECO. Αυτό είναι ακόμα πιο σημαντικό υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων που καλούν για δράση το συντομότερο δυνατό και αυτό είναι σημαντικό όχι μόνο για συμμόρφωση με τις συστάσεις της GRECO αλλά πιο σημαντικό για την εικόνα του δικαστικού σώματος στην Κύπρο, ανέφερε.
Ερωτηθείς σε σχέση με τις υπόλοιπες συστάσεις πέραν των τεσσάρων στις οποίες αναφέρθηκε, επεσήμανε πως από τις 16 συστάσεις μόνο δυο έχουν εφαρμοστεί και σημείωσε πως δεν βλέπει κανένα δισταγμό από τις κυπριακές αρχές να ανταποκριθούν και στις υπόλοιπες συστάσεις.
Το υψηλόβαθμο κλιμάκιο της Επιτροπής, αποτελούμενο από τον κ. Μαρσέλα, τον Εκτελεστικό Γραμματέα της Τζιανλούκα Εσποζίτο και το μέλος της Γραμματείας της GRECO Ρόμαν Τσλάπακ, πραγματοποίησε την επίσκεψη αυτή στο πλαίσιο της εκκρεμούσας Έκθεσης συμμόρφωσης της Κύπρου που σχετίζεται με τον τέταρτο γύρο αξιολόγησης, ο οποίος αφορά, μεταξύ άλλων, και τη διαφθορά στη δικαστική εξουσία.
Το κλιμάκιο της GRECO, στο πλαίσιο προγραμματισμένων συναντήσεων με τους αρμόδιους φορείς της Δημοκρατίας, ενημερώθηκε για τις πρόσφατες εξελίξεις αναφορικά με θέματα που αφορούν στην απονομή της δικαιοσύνης στην Κύπρο και αντάλλαξε απόψεις με αυτούς, προσφέροντας πολύτιμη καθοδήγηση προς επίτευξη της υλοποίησης των σχετικών εκκρεμουσών συστάσεων που εκδόθηκαν από την GRECO σε σχέση με τη Δικαστική Εξουσία στο πλαίσιο του τέταρτου γύρου αξιολόγησης.
Αναφερόμενος στις 16 συστάσεις της GRECO για την Κύπρο, που εκδόθηκαν στο πλαίσιο του τέταρτου γύρου αξιολόγησης, ο κ. Μαρσέλα επεσήμανε πως τέσσερις από αυτές αφορούν το δικαστικό σώμα.
"Δυστυχώς μέχρι τώρα οι τέσσερις αυτές συστάσεις δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως αλλά μερικώς. Το τί βλέπουμε τώρα και το τί θέλαμε να δούμε είναι την πρόοδο σε ό,τι αφορά τη συμμόρφωση με αυτές τις συστάσεις", ανέφερε.
Σε ό,τι αφορά την πρώτη σύσταση είπε πως αυτή έχει να κάνει με τη σύνθεση του Ανώτατου Δικαστικού Σώματος, ώστε αυτή να μην είναι η ίδια με τη σύνθεση του Ανώτατου Δικαστηρίου, αλλά να υπάρχει μια πιο διευρυμένη εκπροσώπηση.
Με αυτό σημείωσε θα αποφευχθεί η αντίληψη περί ιδίου συμφέροντος, αυτοπροστασίας και ευνοιοκρατίας, επεσήμανε, σημειώνοντας πως η μεταρρύθμιση για αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη και τους παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν ως τώρα. "Θα τα αξιολογήσουμε και στη συνέχεια η ολομέλεια (του σώματος) θα λάβει απόφαση για τη συμμόρφωση με αυτό", σημείωσε.
Για τη δεύτερη σύσταση είπε πως αφορά την ύπαρξη συγκεκριμένων και αντικειμενικών κριτηρίων που να γνωστοποιούνται στο κοινό σε ό,τι αφορά τους διορισμούς και τις προαγωγές δικαστών, επισημαίνοντας πως η λέξη κλειδί στο θέμα αυτό είναι η διαφάνεια.
Αναφορικά με την τρίτη σύσταση είπε πως έχει να κάνει με τη θέσπιση ενός λεπτομερούς και εφαρμόσιμου Κώδικα Δεοντολογίας των δικαστικών. Είπε πως αυτό θα γίνει στη βάση μιας ευρείας εμπλοκής διαφόρων μελών του δικαστικού σώματος προκειμένου να αναπτυχθούν πρότυπα τα οποία να συμφωνηθούν από το σύνολο του δικαστικού σώματος.
Είπε πως τους παρουσιάστηκε ο Οδηγός Δικαστικής Συμπεριφοράς που ετοιμάστηκε στην Κύπρο, πως δεν είχαν τον χρόνο να τον δουν λεπτομερώς αλλά θα το κάνουν. Επανέλαβε πως η σύσταση της GRECO αφορά έναν λεπτομερή και εφαρμόσιμο κώδικα, και όχι μια γενική δήλωση αρχών.
Η τέταρτη σύσταση αφορά την εκπαίδευση των δικαστών, ανέφερε, σημειώνοντας πως χωρίς εκπαίδευση δεν υπάρχει επιτυχία. Μας παρουσιάστηκαν εκθέσεις για τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση που λαμβάνει χώρα. Φαίνεται πως πάει προς τη σωστή κατεύθυνση και προσβλέπουμε να δούμε τα αποτελέσματα από αυτό, σημείωσε.
Ο κ. Μαρσέλα υπογράμμισε πως η GRECO δεν είναι ένα σώμα διερεύνησης. "Δεν διερευνούμε και δεν ασχολούμαστε με συγκεκριμένες υποθέσεις. Αξιολογούμε την εφαρμογή των προτύπων του ΣτΕ σε σχέση με κάθε χώρα που είναι μέλος της GRECO. Αυτό το μέρος της αξιολόγησής μας αφορά την πρόληψη της διαφθοράς στο δικαστικό σώμα. Γνωρίζουμε και δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτό ότι το δικαστικό σώμα στην Κύπρο έχει ένα υψηλό βαθμό ανεξαρτησίας και αμεροληψίας και αυτό ασφαλώς το καλωσορίζουμε", ανέφερε.
Υπογράμμισε πως το δικαστικό σώμα δεν πρέπει μόνο να είναι ανεξάρτητο και αμερόληπτο αλλά και να αντικρίζεται ως τέτοιο. Επεσήμανε πως τα πρότυπα της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας των δικαστών δεν υφίστανται λόγω των δικαστών αλλά λόγω των πολιτών.
"Οι δικαστές βρίσκονται εκεί για να απονέμουν δικαιοσύνη και να προστατεύουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών. Ως εκ τούτου στα μάτια των πολιτών οι δικαστές πρέπει να είναι ανεξάρτητοι και αμερόληπτοι. Είναι θέμα αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης", σημείωσε.
Ο κ. Μαρσέλα είπε πως κατά τις επαφές τους ζήτησαν από τις αρχές, περιλαμβανομένων των δικαστικών, να έχουν ενημέρωση και πως έλαβαν πολλή πληροφόρηση. Είπε παράλληλα πως χρειάζεται να λάβουν και επιπρόσθετες πληροφορίες και με έγγραφα και τότε θα προβούν σε μια αξιολόγηση, εκφράζοντας την ελπίδα αυτό να γίνει σύντομα.
Ελπίζουμε αυτό να γίνει τον Ιούνιο παρόλο που η προθεσμία είναι για τον Δεκέμβριο, λαμβάνοντας υπόψη και την ιδιαιτερότητα της κατάστασης, είπε. Πρόσθεσε πως όλοι φαίνεται να αντιλαμβάνονται την ανάγκη για αυτή τη μεταρρύθμιση, τόσο η δικαστική όσο και η εκτελεστική εξουσία.
Υπογράμμισε πως οι συστάσεις της GRECO δεν είναι προαιρετικές. Είπε πως ορισμένες από τις χώρες, όχι όμως η Κύπρος, θεωρούν ότι είναι προαιρετικές και ότι μπορούν να επιλέξουν ποια σύσταση θα εκπληρώσουν και ποια όχι, αναφέροντας πως αυτό δεν ισχύει.
Απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Μαρσέλα είπε πως θα πρέπει να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε προκειμένου να εφαρμοστούν οι συστάσεις. Αυτό δεν είναι ένα αστυνομικό σώμα ή διερεύνησης. Μιλάμε για μια πίεση από τα άλλα μέλη της GRECO διότι η GRECO είναι ένα σώμα μη πολιτικό. Δεν υπάρχουν πολιτικοί μέλη της GRECO. Είναι μόνο επαγγελματίες, όπως δικαστές και εισαγγελείς, σημείωσε.
Ερωτηθείς σε σχέση με τις υπόλοιπες συστάσεις πέραν των τεσσάρων στις οποίες αναφέρθηκε, επεσήμανε πως από τις 16 συστάσεις μόνο δυο έχουν εφαρμοστεί. Είπε πως αναμένουν για την εφαρμογή των υπόλοιπων 14 συστάσεων και είπε πως δεν βλέπει κανένα λόγο για τον οποίο η Κύπρος δεν θα εκπληρώσει αυτές τις συστάσεις. Έχουμε μια εξαιρετική συνεργασία και λαμβάνουμε σημειώσεις για όλες τις απαραίτητες βελτιώσεις, ανέφερε, υπογραμμίζοντας πως "δεν βλέπω κανένα δισταγμό από τις κυπριακές αρχές να ανταποκριθούν και στις υπόλοιπες συστάσεις".
Σε ό,τι αφορά το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους είπε πως είναι αρκετά ευρύ. Προσβλέπουμε στην ταχύτατη εφαρμογή τους, είπε, σημειώνοντας πως αυτό δεν είναι πάντοτε εύκολο.
Ερωτηθείς σε σχέση με τα νομοσχέδια που ετοιμάστηκαν για να συμμορφωθεί η Κύπρος με τις συστάσεις της GRECO, ο κ. Μαρσέλα είπε πως δεν μπορούν να τα αξιολογήσουν επί τόπου. Θα πρέπει να τα λάβουμε αυτά υπόψη όταν θα μας παρουσιάσουν το τελικό προσχέδιο. Το προσχέδιο δεν είναι αρκετό. Θα πρέπει να επικυρωθεί και θα πρέπει να εφαρμοστεί.
Σημείωσε πως αυτά που τους έχουν ειπωθεί υποδεικνύουν ότι η μεταρρύθμιση λαμβάνει χώρα, συνεχίζεται και ότι θα ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή.
Απαντώντας σε ερώτηση για τους ισχυρισμούς αναφορικά με δικαστικές υποθέσεις στις οποίες υπήρχαν συγγενικές σχέσεις δικαστών με άτομα που εργάζονταν σε συγκεκριμένο δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπούσε τον κατηγορούμενο, ο κ. Μαρσέλα είπε πως γνωρίζουμε τους ισχυρισμούς αλλά δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε την υπόθεση αυτή.
Πρέπει να σεβαστούμε το πρότυπο ότι δηλαδή ένας δικαστής θα πρέπει να είναι αμερόληπτος. Αν υπάρχουν ισχυρισμοί στα ΜΜΕ ότι κάτι είναι διαφορετικό από το πρότυπο που ψάχνουμε, σε αυτή την περίπτωση ανησυχούμε, και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να δούμε ποιο είναι το τελικό αποτέλεσμα από την εφαρμογή των δικών μας συστάσεων που δημοσιεύσαμε το 2016, πολύ πριν από αυτή την υπόθεση είτε άλλη υπόθεση, σημείωσε.
Άρα είναι πάρα πολύ δύσκολο να έχουμε ένα συμπέρασμα που να βασίζεται σε μια ή δυο υποθέσεις. Όμως μια ή δυο υποθέσεις μπορούν να αποτελέσουν ένδειξη ότι το σύστημα όσον αφορά τη σύγκρουση συμφερόντων δεν είναι τέλειο, ανέφερε.
Ερωτηθείς αν πρέπει να αναμένονται και άλλες συστάσεις από την GRECO, είπε πως οι συστάσεις θα παραμείνουν ως έχουν. Δεν θα προσθέσουμε κάτι, σημείωσε. Εάν υπάρξει μια συγκεκριμένη περίπτωση όπου θα υπάρξει οπισθοδρόμηση ναι, αλλά στην Κύπρο δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα, επεσήμανε
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση είπε πως για την εφαρμογή των συστάσεων δεν χρειάζεται μόνο τροποποίηση της νομοθεσίας αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις και τροποποίηση του Συντάγματος και για όλα αυτά χρειάζεται πολιτική βούληση.
Απο ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Αντίστροφη μέτρηση για το e-kalathi: Πότε θα λειτουργήσει σε δοκιμαστική μορφή
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις