Έκθεση ΟΑΣΕ με 17 συστάσεις για τις προεδρικές εκλογές στην Κύπρο.
Η συνολική αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου για τις εκλογές, η κατάργηση της υποχρεωτικής εγγραφής ψηφοφόρων, αλλά και η ρύθμιση διαφόρων προνοιών αναφορικά με τη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας είναι μεταξύ των 17 συστάσεων που απευθύνει το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).
Στην τελική του έκθεση για τις προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, που διεξήχθησαν σε δύο γύρους, στις 28 Ιανουαρίου και 4 Φεβρουαρίου, ο ΟΑΣΕ εκφράζει παράλληλα την εκτίμηση ότι οι εκλογές διεξήχθησαν σε ένα ανταγωνιστικό και πλουραλιστικό περιβάλλον, το οποίο χαρακτηρίζεται από σεβασμό προς τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες.
Αναφέρει παράλληλα ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη εξέφρασαν την εμπιστοσύνη τους στα περισσότερα στάδια της εκλογικής διαδικασίας και οι ψηφοφόροι είχαν την ευκαιρία να κάνουν μια τεκμηριωμένη επιλογή μεταξύ διαφόρων πολιτικών επιλογών.
Κατόπιν σχετικής πρόσκλησης, ο ΟΑΣΕ απέστειλε μια ομάδα παρατηρητών για τις προεδρικές εκλογές, που διεξήχθησαν σε δύο γύρους στην Κύπρο, στις 28 Ιανουαρίου και 4 Φεβρουαρίου. Η εξαμελής αποστολή, με επικεφαλής την Urszula Gacek, στόχευε στην αξιολόγηση της εκλογικής διαδικασίας, ως προς τη συμμόρφωσή της με τα κριτήρια του ΟΑΣΕ. Επίσης εξέτασε την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας για την προεκλογική εκστρατεία, αλλά και θέματα χρηματοδότησης και κανονισμών για τα ΜΜΕ.
Σύμφωνα με την έκθεση, το νομοθετικό πλαίσιο στην Κύπρο χαρακτηρίζεται ως συνολικά επαρκές για την διεξαγωγή δημοκρατικών εκλογών, ενώ αναφέρεται ότι υιοθετήθηκαν και κάποιες από τις παλαιότερες συστάσεις που είχε απευθύνει το γραφείο του ΟΑΣΕ, όπως το δικαίωμα ψήφου σε φυλακισμένους και η έκδοση οικονομικών καταστάσεων για τα έξοδα της προεκλογικής εκστρατείας.
Σημειώνεται ωστόσο ότι «μόνο πολίτες που ανήκουν στην ελληνοκυπριακή κοινότητα μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα» για την προεδρία.
Εκφράζεται παράλληλα η εκτίμηση ότι κάποιες πτυχές της εκλογικής διαδικασίας, όπως οι πρόνοιες για τη διεξαγωγή της προεκλογικής εκστρατείας, η επίλυση διαφορών και τα δικαιώματα των παρατηρητών, δεν ρυθμίζονται επαρκώς.
«Οι εκλογές διεξήχθησαν σε ένα περιβάλλον, που διαμορφώθηκε από το αδιέξοδο στις προσπάθειες για εξεύρεση λύσης για τη διαίρεση του νησιού και στον απόηχο της οικονομικής κρίσης του 2013» σημειώνεται.
Αναφέρεται επίσης ότι οι εκλογές διοργανώθηκαν κατά εξαιρετικά επαγγελματικό, αποτελεσματικό και διαφανή τρόπο.
«Όλοι οι υποψήφιοι είχαν τη δυνατότητα να διεξάγουν ελεύθερα την προεκλογική τους εκστρατεία» χρησιμοποιώντας πλειάδα τρόπων για να στείλουν τα μηνύματα στους ψηφοφόρους, αναφέρεται. Σημειώνεται παράλληλα ότι σε κάποιους υποψηφίους επιβλήθηκαν πρόστιμα για την αποστολή ανεπιθύμητων μηνυμάτων και για τηλεφωνήματα σε ψηφοφόρους κατά την προεκλογική περίοδο, αλλά και μετά τη λήξη της, ακόμη και κατά την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών.
Το αρμόδιο γραφείο του ΟΑΣΕ επισημαίνει παράλληλα το όριο του €1 εκ. που τέθηκε για τα έξοδα της προεκλογικής εκστρατείας, αλλά και τον καθορισμό εξάμηνης περιόδου για την υποβολή αναφοράς για τα προεκλογικά έξοδα. Ωστόσο, αναφέρει ότι διάφορες πτυχές δεν ρυθμίζονται επαρκώς, όπως το όριο για συνεισφορές προς τους υποψηφίους και η αποτίμηση των συνεισφορών σε είδος.
Παράλληλα, ο ΟΑΣΕ αναφέρει ότι η κρατική χορηγία ήταν διαθέσιμη μόνο για υποψήφιους που υποστηρίζονταν από κοινοβουλευτικά κόμματα, γεγονός που λειτουργούσε δυσμενώς για άλλους υποψήφιους.
Στην έκθεση σημειώνεται και ο ρόλος του Γενικού Ελεγκτή για τον έλεγχο των εισοδημάτων και δαπανών των υποψηφίων, αναφέρεται ωστόσο ότι «το γραφείο έχει περιορισμένες εξουσίες για τη διερεύνηση πιθανών οικονομικών παρατυπιών και βασίζεται στη συνεργασία με άλλους θεσμούς επιβολής» του νόμου.
Ως προς τα ΜΜΕ, η έκθεση αναφέρει ότι παρείχαν πλουραλιστική κάλυψη των διαφόρων απόψεων, ωστόσο γίνεται λόγος για «άκαμπτους και περιοριστικούς κανόνες κάλυψης της εκστρατείας» που υπαγορεύτηκαν από πολιτικούς παράγοντες, με αποτέλεσμα τον περιορισμό της δημόσιας συζήτησης.
Οι συστάσεις του ΟΑΣΕ
Ο ΟΑΣΕ περιλαμβάνει στην τελική του έκθεση για τις προεδρικές εκλογές στην Κύπρο 9 βασικές συστάσεις, τις οποίες συμπληρώνει με ακόμη 8 συστάσεις με στόχο «να ενισχύσει περαιτέρω τη διεξαγωγή των εκλογών στην Κύπρο και να υποστηρίξει τις προσπάθειες για πλήρη συμμόρφωση με τις δεσμεύσεις του ΟΑΣΕ και με άλλες διεθνείς υποχρεώσεις και πρότυπα για τη διεξαγωγή δημοκρατικών εκλογών».
Οι συστάσεις αυτές, προστίθεται, θα πρέπει να διαβαστούν σε συνδυασμό με προηγούμενες συστάσεις του γραφείου του ΟΑΣΕ που εκκρεμούν.
Μεταξύ άλλων, ο διεθνής οργανισμός συστήνει την συνολική αναθεώρηση του εκλογικού νομοθετικού πλαισίου, αρκετό διάστημα πριν από τις επόμενες εκλογές, ώστε να εναρμονιστούν, διευκρινιστούν και επικαιροποιηθούν οι σχετικοί νόμοι.
Επίσης, συστήνει τη λήψη περαιτέρω μέτρων για διασφάλιση της ισότιμης συμμετοχής των ψηφοφόρων με αναπηρίες, την κατάργηση της υποχρεωτικής εγγραφής ψηφοφόρων και την εισαγωγή της αυτόματης εγγραφής, αλλά και την επέκταση της περιόδου εγγραφής, με την καταληκτική ημερομηνία να είναι πλησιέστερα στην ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών.
Το γραφείο του ΟΑΣΕ προτείνει επίσης την τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου για περαιτέρω προσδιορισμό των συνεισφορών που γίνονται για ενίσχυση της προεκλογικής εκστρατείας των υποψηφίων, περιλαμβανομένων των συνεισφορών σε είδος, θέτοντας λογικά όρια στο ποσό, την πηγή και τον τύπο της συνεισφοράς.
Λέει ακόμη ότι πρέπει να διευκρινιστεί η εποπτεία γύρω από τη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας και να ενισχυθεί ο βαθμός επιβολής του νόμου, ώστε οι εποπτικές αρχές να έχουν την αρμοδιότητα και τους απαραίτητους πόρους για εντοπισμό παραβιάσεων και επιβολή κυρώσεων.
Η κρατική χορηγία θα μπορούσε, σύμφωνα με τον ΟΑΣΕ, να διανέμεται στη βάση αντικειμενικών και δίκαιων κριτηρίων, χωρίς διαχωρισμούς, ενώ ο ετήσιος προϋπολογισμός της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης θα μπορούσε να καθορίζεται με ξεκάθαρα και προκαθορισμένα κριτήρια, με στόχο την ενίσχυση της ανεξαρτησίας του.
Άλλες συστάσεις περιλαμβάνουν την αναθεώρηση της νομοθεσίας για κατάργηση υποκειμενικών κριτηρίων για την υποβολή υποψηφιοτήτων, την εισαγωγή νομοθετικών μέτρων για πιο ισορροπημένη συμμετοχή γυναικών και ανδρών στην πολιτική και δημόσια ζωή, την ενίσχυση της διαφάνειας γύρω από τη χρηματοδότηση της εκστρατείας και την εισαγωγή διοικητικών κυρώσεων για ήσσονος σημασίας παραβάσεις των κανόνων χρηματοδότησης.
Από ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Κλάδος σκυροδέματος: Πιο αποφασιστική κυβερνητική διαμεσολάβηση ζητούν οι εργαζόμενοι
• Παγκόσμιος συναγερμός: Αποκολλήθηκε μέρος του Ήλιου - Τι σημαίνει αυτό για τον πλανήτη μας
Αναστασιάδης-Χριστοδουλίδης: Από την «πατρική» στοργή, στον... «πατρικό» θυμό
Όταν στις 28 Φεβρουαρίου του 2023 ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανέβαινε τον λόφο του προεδρικού με τη σύζυγο και τα παιδιά του, για την τελετή παράδοσης – παραλαβής της Προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον Νίκο Αναστασιάδη, το κλίμα ήταν άκρως οικογενειακό, με τον Νίκο Αναστασιάδη να βλέπει τον <διάδοχό> του με ύφος περήφανου πατέρα. Ο Νίκος Αναστασιάδης μάλιστα, αποκαλούσε τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, <Νίκο μου>.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
