Είναι η ώρα που η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να πείσει και να πιέσει την Τουρκία να συνεργαστεί στο θέμα των αγνοουμένων, που είναι ένα καθαρά ανθρωπιστικό θέμα, δήλωσε σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ ο Επίτροπος Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα και Θέματα Αποδήμων, Φώτης Φωτίου.
Παράλληλα, είπε ότι υπάρχουν θετικές ενδείξεις ότι εργαστήριο στις ΗΠΑ θα μπορέσει να αντλήσει γενετικό υλικό από οστά ψεκασμένα με χημικά, που έχουν σταλεί στο εξωτερικό.
Ο κ. Φωτίου στη συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ με αφορμή τον επαναδιορισμό του στη θέση του Επιτρόπου Προεδρίας, αναφέρεται, επίσης, στα θέματα εγκλωβισμένων και ειδικότερα στην επιβολή «δασμών» για τα είδη που τους αποστέλλονταν στα κατεχόμενα, δηλώνοντας ότι δεν υπάρχει μέχρι στιγμής οποιαδήποτε ένδειξη για αλλαγή της στάσης του ψευδοκράτους.
Ερωτηθείς, εξάλλου, για τα θέματα αποδήμων, ο κ. Φωτίου αναλύει το σχεδιασμό για περαιτέρω αξιοποίησή τους και τους περιγράφει ως το «πλέον ζωντανό κύτταρο της πατρίδας μας στο εξωτερικό».
Αγνοούμενοι
Σχεδόν σαράντα τέσσερα χρόνια μετά και τα δύο τρίτα των αγνοουμένων παραμένουν αγνοούμενοι, ένα θέμα ανθρωπιστικό και όχι πολιτικό, δήλωσε ο κ. Φωτίου ερωτηθείς κατά πόσον υπάρχουν νεότερα σε ό,τι αφορά εντοπισμό και ταυτοποίηση οστών.
Αυτή τη στιγμή, συνέχισε, υπάρχει ένα τεράστιο πρόβλημα στον εντοπισμό οστών Ε/κ και Ελλαδιτών στα κατεχόμενα και αυτό γιατί η Τουρκία αρνείται να δώσει πληροφορίες από τα αρχεία του τουρκικού στρατού.
«Η Τουρκία δεν σέβεται αποφάσεις του ΕΔΑΔ, δεν σέβεται ψηφίσματα του ΟΗΕ, δεν συνεργάζεται, γιατί αν αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα τεράστιο πρόβλημα στον εντοπισμό οστών Ε/κ και Ελλαδιτών στα κατεχόμενα είναι γιατί η Τουρκία αρνείται να δώσει πληροφορίες από τα αρχεία του τουρκικού στρατού πού είναι οι μεγάλοι ομαδικοί τάφοι των αγνοουμένων που έχουν γίνει από τις περισυλλογές των νεκρών μας τον Ιούλιο και Αύγουστο του 1974 πέριξ της Κερύνειας», σημείωσε ο κ. Επίτροπος.
Κάθε χρόνο, τόνισε περαιτέρω, τα αποτελέσματα της «ΔΕΑ είναι φτωχά, όχι γιατί δεν έχουν τη δυνατότητα να έχουν καλύτερα αποτελέσματα, αλλά γιατί λόγω έλλειψης πληροφοριών δεν μπορούν να έχουν εκείνα τα αποτελέσματα που θα ήθελαν να έχουν». Όπως επεσήμανε, το 2017 εντοπίστηκαν τα οστά περίπου 34-35 ανθρώπων. «Αντιλαμβάνεστε από τα 850 περίπου άτομα πόσα χρόνια θα μας πάρει να ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία».
Όπως εξήγησε, η διαδικασία είναι επίσης και χρονοβόρα, γιατί όταν εντοπίζεις οστά 30-40 αγνοουμένων κάθε χρόνο αυτό ενδεχομένως να «δημιουργήσει απανωτά προβλήματα ακόμα και στην ομαλή και σωστή λειτουργία της ΔΕΑ. Είναι γι’ αυτό που λέμε ότι είναι η ώρα που η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να πείσει και να πιέσει την Τουρκία να συνεργαστεί σε ένα καθαρά ανθρωπιστικό και όχι πολιτικό θέμα».
Ο κ. Φωτίου αναφέρθηκε στη συνέχεια στο ότι «υπάρχουν και κάποια προβλήματα που πρέπει και εμείς να επιλύσουμε. Όπως τα ψεκασμένα οστά, τα οποία αφορούν ένα σημαντικό αριθμό των αγνοουμένων μας. Εχουμε στείλει σε διάφορα εργαστήρια αυτά τα οστά στα οποία εμείς δεν μπορούμε να εντοπίσουμε γενετικό υλικό λόγω ψεκασμού με χημικές ουσίες».
Ένα εργαστήριο είναι του Υπουργείου Αμυνας των ΗΠΑ, είπε, «και η ευχάριστη έκπληξη είναι ότι έχουμε θετικές ενδείξεις από το εργαστήριο ότι θα τα καταφέρουν να εντοπίσουν γενετικό υλικό».
Εξήγησε ότι πρόκειται για ένα εξειδικευμένο εργαστήριο, το οποίο είχε ασχοληθεί με περιπτώσεις όπως του Βιετνάμ. «Οι πρώτες ενδείξεις - δεν έχουμε ακόμη ολοκληρωμένη εικόνα, όμως έχουμε έκθεση από τους ίδιους- μας δίνουν την προοπτική ότι μπορούμε να εντοπίσουμε γενετικό υλικό», δήλωσε ο κ. Φωτίου.
«Για μας θα είναι η επίλυση ενός μεγάλου προβλήματος που αντιμετωπίζουμε εδώ και 43 χρόνια, γιατί δεν μπορούμε να εντοπίσουμε γενετικό υλικό σε αυτούς τους ανθρώπους», πρόσθεσε.
Τα ψεκασμένα με χημικά οστά αριθμούν «αρκετά κιβώτια» και κανείς δεν μπορεί να ξέρει σε πόσους αγνοούμενους θα αντιστοιχούν αυτά, είπε.
Οσον αφορά το πρόγραμμα εκταφών στις ελεύθερες περιοχές, είπε ότι έχει ολοκληρωθεί. Συγκεκριμένα, ολοκληρώθηκε το έργο των ανασκαφών για το ΝΟΡΑΤΛΑΣ με μεγάλη επιτυχία, παρά τα προβλήματα, το ΦΑΕΘΩΝ, οι ομαδικοί τάφοι στο Κωνσταντίνου και Ελένης.
«Δυστυχώς ακόμη δεν έχει τελειώσει η υπόθεση Αθαλάσσας», σημείωσε. «Εκείνη η τραγική περίπτωση των 31 τροφίμων στο νοσοκομείο Αθαλάσσας μετά τον βομβαρδισμό».
Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο κ. Φωτίου, «έχουμε εντοπίσει μέχρι τώρα 13 ή 14 οστά που αντιστοιχούν σε 14 ανθρώπους όμως ακόμα συνεχίζονται οι προσπάθειες. Φαίνεται λόγω των οικοδομικών εργασιών που έχουν γίνει εκεί, πιθανό να υπάρχει και δεύτερος και τρίτος χώρος όπου είναι θαμμένα τα οστά και πρέπει να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για να εντοπίσουμε τα υπόλοιπα».
Ερωτηθείς τι άλλες ενέργειες προτίθεται να κάνει η Κυβέρνηση προκειμένου να οδηγηθεί σε οριστική επίλυση το θέμα των αγνοουμένων και να δοθούν απαντήσεις στις οικογένειες που ακόμα περιμένουν να μάθουν την τύχη των δικών τους, ο κ. Φωτίου είπε ότι οι ενέργειες, πέραν των ΗΕ και της ΕΕ, κατευθύνονται και προς άλλες χώρες, όπως η κυβέρνηση των ΗΠΑ. «Στον κατάλογο των αγνοουμένων, υπάρχουν Αμερικανοί υπήκοοι, Ε/κ μεν που είναι και Αμερικανοί. Και η Αμερική έχει υποχρέωση να ενδιαφερθεί για αυτή την υπόθεση», είπε.
Ανέφερε ότι γίνεται επίσης μια τεράστια προσπάθεια και μέσω των αποδήμων, ιδιαίτερα σε χώρες όπως ΗΠΑ, Αγγλία και Ευρώπη που εκεί μπορούν και οργανωμένα οι απόδημοι σε συνεργασία με οργανωμένες διασπορές να πείσουν και να πιέσουν τα ισχυρά κέντρα απόφασης λήψης απόφασης.
«Δυστυχώς δεν υπάρχει κάτι άλλο να κάνουμε γιατί η Τουρκία δεν σέβεται αποφάσεις δικαστηρίων και θα πρέπει να συνεχιστεί αυτή η προσπάθεια σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο», συμπλήρωσε.
Εγκλωβισμένοι
Ο κ. Φωτίου ερωτήθηκε για τους «τελωνειακούς δασμούς» που οι «αρχές» των κατεχομένων ανακοίνωσαν από τον περασμένο Οκτώβριο ότι θα αρχίσουν να επιβάλλουν για τα αγαθά που μεταφέρονται με φορτηγά των Ηνωμένων Εθνών στους εγκλωβισμένους. Απαντώντας είπε ότι «οι παράνομοι περιορισμοί που είχαν μπει σε εφαρμογή από το κατοχικό καθεστώς συνεχίζονται».
Γι’ αυτό, συνέχισε, «προσπαθούμε αυτή τη στιγμή με άλλους τρόπους να στηρίξουμε τους εγκλωβισμένους μας».
Χαρακτήρισε το μέτρο «όχι μόνο παράνομο αλλά και απαράδεκτο και απάνθρωπο γιατί έχει να κάνει περισσότερο με βοηθήματα, τρόφιμα που πάνε σε ηλικιωμένους εγκλωβισμένους που τα έχουν ανάγκη» και είναι μέτρο που αντιβαίνει της Συμφωνίας της Τρίτης Βιέννης.
Ερωτηθείς αν υπάρχουν οποιεσδήποτε ενδείξεις για αλλαγή της απόφασης των «αρχών» στα κατεχόμενα, ο κ. Φωτίου είπε «ενδείξεις για θετική εξέλιξη, όχι. Και τα ΗΕ έχουν ενημερωθεί, τα ΕΕ, ηγέτες και άλλοι. Ευελπιστούμε να δούμε αν θα προκύψει οτιδήποτε το νεότερο αυτό το διάστημα και σε άλλο επίπεδο, (επανέναρξη συνομιλιών) για να σκεφτούν καλύτερα και πιο λογικά, η άλλη πλευρά για να αρθεί αυτό το μέτρο».
Επιδιόρθωση κατοικιών εγκλωβισμένων
Εξάλλου, ερωτηθείς για το θέμα της βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης των εγκλωβισμένων, ο κ. Φωτίου αναφέρθηκε στο σχέδιο επιδιόρθωσης κατοικιών των εγκλωβισμένων που είχε εξαγγελθεί εδώ και ένα μήνα, για να σημειώσει ότι φαίνεται ότι θα ολοκληρωθεί σε πολύ λιγότερο χρόνο λόγω της ζήτησης.
«Έχει εγκριθεί ποσό 1.300,000 ευρώ για να ξεκινήσει η υλοποίηση αυτής της διαδικασίας. Εχουν ενημερωθεί οι κοινοτάρχες μας και τους έχουν δοθεί όλα τα έντυπα που πρέπει να συμπληρωθούν από τους εγκλωβισμένους. Ηδη έχουμε τις πρώτες αιτήσεις αυτή τη στιγμή», είπε.
Τις εργασίες θα μπορούν να εκτελούν Ε/κ εγκλωβισμένοι που ασχολούνται με οικοδομικές εργασίες. Ανέφερε ότι το σχέδιο διαρκεί τρία χρόνια, διάστημα κατά το οποίο οι εγκλωβισμένοι θα πρέπει να αξιοποιήσουν τα κονδύλια «αλλά από ό,τι φαίνεται όλοι θα αξιοποιήσουν αυτήν την ευκαιρία και θα υλοποιηθεί για όλους πιθανόν και από το πρώτο χρόνο».
Απόδημοι
Ερωτηθείς για τα σχέδια του γραφείου του για τους απόδημους, ο κ. Φωτίου είπε «οι απόδημοι είναι το πλέον ζωντανό κύτταρο της πατρίδας μας στο εξωτερικό, το πιο γνήσιο κομμάτι του ελληνισμού στο εξωτερικό. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν μια διαχρονική προσφορά στην πατρίδα μας, ιδιαίτερα στον αγώνα για επίλυση του κυπριακού προβλήματος αλλά και σε άλλα προβλήματα όπως και πρόσφατα στην οικονομική κρίση».
Μέσα από μια εθνική στρατηγική που έχουμε εδώ και 2-3 χρόνια, ανέφερε, «προσπαθούμε να υλοποιήσουμε συγκεκριμένους πλέον στόχους, οι οποίοι στόχοι πρώτιστα έχουν να κάνουν με τη νέα γενιά γιατί θέλουμε τη νέα γενιά, τη δεύτερη, τρίτη ακόμη και τέταρτη γενιά, των αποδήμων μας, να παραμείνει στις ρίζες της, να γνωρίζει την ιστορία τη δική μας, τα ήθη και έθιμα».
Εξήγησε ότι μέσα από διάφορα προγράμματα που κάνουμε, φέρνουμε νέους από το εξωτερικό, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κύπρου προχωρούμε σε ταχύρρυθμα μαθήματα της ελληνικής γλώσσας και ιστορίας, επισκέπτονται αρχαιολογικούς χώρους και αυτό έχει ένα τεράστιο ενδιαφέρον τη νεολαία.
Ο άλλος άξονας, είπε, είναι να αξιοποιήσουμε τους απόδημους μας που έχουν σημαντικές θέσεις στο εξωτερικό, «έχουν διακριθεί, ευτυχώς έχουμε πάρα πολλούς, είτε γιατροί, επιστήμονες, επιχειρηματίες, καθηγητές, προχωρούμε στην καταγραφή όλων αυτών των ανθρώπων γιατί αυτοί είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές στον τόπο μας».
Ο τρίτος άξονας, συνέχισε, «είναι οι συνεργασίες που κάνουμε με άλλες διασπορές» και αναφέρθηκε στη συνεργασία με το Ισραήλ τα τελευταία δύο χρόνια.
« Έχουμε θεσμοθετημένη συνεργασία, η οποία έχει ενταχθεί κάτω από την ευρύτερη τριμερή συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου Ισραήλ. Κάνουμε πάρα πολλά οι τρεις χώρες μαζί για τα θέματα διασποράς», δήλωσε.
Παρόμοιες συνεργασίες, όπως σημείωσε ο κ. Φωτίου, έχουν γίνει και με την Αρμενία, «μια άλλη τεράστια δυνατή διασπορά με 8 εκ. Αρμένιους στο εξωτερικό. Επίσης, με την Αίγυπτο πρόσφατα και συζητήθηκαν συγκεκριμένοι τρόπο συνεργασίας». Πρόσθεσε ότι προσπάθεια γίνεται και σε συνεργασία με την Ελλάδα σε όλα τα επίπεδα με την οποία η Κύπρος έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας.
Τέλος, είπε ότι καθοριστικό ρόλο στα θέματα αποδήμων «έχει η Εκκλησία γιατί χωρίς τη βοήθεια της Εκκλησίας δεν θα μπορούσαμε να πετύχουμε κάποια πράγματα που αφορούν τους νέους μας».
Από ΚΥΠΕ - Αιμιλία Χριστοφή
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βέφα Αλεξιάδου: Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η αγαπημένη μαγείρισσα
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις